بهروز اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به اینکه اعتیاد اختلالی است با بازگشت‌های مکرر، اظهار کرد: معتادان بارها با روش‌های متفاوت ترک کردن سلامت جسمی خود را به دست آورده، اما پس از گذشت مدت کوتاهی بار دیگر به اعتیاد روی می‌آورند.

وی در مورد روش‌های ترک اعتیاد با اشاره به اینکه ترک اعتیاد در ایران بیشتر به سه طریق ارائه می‌شود، ‌افزود: کلینیک‌های ترک اعتیاد، انجمن معتادان گمنام و کمپ‌ها سه روش رایج ترک اعتیاد در کشور  است.

مدیر مرکز مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی استان یزد در ادامه با اشاره به روش ترک اعتیاد در کلینیک‌ها گفت: در این روش معتادان با استفاده از نگهدارنده متادون زیر نظر پزشک متخصص فقط از عوارض ناشی از عدم دریافت مواد مثل نشئگی و خماری دور شده و می‌توانند به زندگی اجتماعی خود بازگردند.

این مقام مسئول در بخش دیگری از سخنان خود در مورد نقاط قوت و ضعف روش درمانی کلینیک‌های ترک اعتیاد تصریح کرد: براساس پژوهش‌های صورت گرفته، در این روش اکثر بیماران به وجود دارو و حضور پزشک در مرکز کلینیک به عنوان تنها نقاط قوت این روش اشاره کردند و این درحالی است که بزرگترین ضعف در این روش درمانی نبودن رابطه معنوی میان پزشک و بیمار است و در بیشتر موارد پزشکان نتوانستند رابطه خوبی با فرد معتاد ایجاد کنند و از نظر معتادان این رابطه، رابطه فروشنده و خریدار است.

اسلامی خاطرنشان کرد: به رغم ضعف‌های مطرح شده، در برخی از کلینیک‌ها، دارو به درخواست فرد و بدون هیچ‌گونه بررسی افزایش می‌یابد.

وی در ادامه افزایش بی‌علت داروی متادون را از مهمترین ضعف‌های کلینیک‌ها دانست و بیان کرد: افزایش بدون علت مقدار متادون و یکسان گرفتن هزینه این دارو برای تمام بیماران با مقدار مصرف‌های متفاوت باعث روی آوردن آنها به افزایش آن و حتی فروش این ماده در بازار آزاد شده است، لذا بسیاری از بیماران از درآمد حاصل از فروش متادون به مصرف مجدد مواد مخدر روی آوردند.

مدیر مرکز افکار سنجی سازمان جهاددانشگاهی در مورد ترک اعتیاد به روش خشک گفت: به کارگیری کمپ‌ها در ترک اعتیاد به دلیل عدم وجود ماده نگهدارنده، ترک خشک نامیده می‌شود.

اسلامی ترک اجتماع مدار را از دیگر عناوین روش ترک اعتیاد در کمپ‌ها عنوان کرد و افزود:‌ در این روش که معتادین به صورت اجتماعی نسبت به ترک اعتیاد اقدام می‌کنند بیماران از یک ماه تا سه سال بسته به نوع و میزان ماده مصرفی، به ترک اعتیاد روی می‌آورند.

وی با اشاره به نقاط ضعف و قوت این روش درمانی گفت: اکثر بیماران نبودن ماده نگهدارنده در این روش و وجود همدلی و مشارکت را مهمترین نقطه قوت کمپ‌ها می‌دانند و نقاظ ضعف آن را اجبار در ترک کردن و عدم سرویس دهی مناسب دانستند.

این پژوهشگر در رابطه با دیگر ضعف‌های موجود در روش ترک در کمپ‌ها اظهار کرد: مهمترین ضعف کمپ‌ها که معتادان آن را مطرح کردند دوری از خانواده و یادگیری و آشنایی با خلاف بیشتر بوده است که باعث روی آوردن بسیاری از آنها به مصرف مجدد مواد مخدر شده است.

اسلامی در مورد سومین روش ترک اعتیاد به نام معتادان گمنام که به معتادان گمنام یا NA نیز شناخته می‌شود گفت: این روش ترک که بسیار موفق‌تر از دو روش مذکور عمل شده است؛ شرط عضویت در انجمن معتادان گمنام مصرف یا سابقه مصرف مواد مخدر است و جز عامل اعتیاد، عواملی همچون نژاد، زبان و دین هیچ اهمیتی ندارد و اساس آن همدلی و حمایت معتادان از یکدیگر به منظور ترک مواد مخدر است.

وی نقاط قوت و ضعف این روش درمانی را از زبان معتادان، ورود به حریم شخصی دانست و ادامه داد: این نقطه ضعف درصد ناچیزی از جامعه هدف را شامل می‌شود.

این مقام مسئول تأکید کرد: مشارکت افراد و افزایش آگاهی مهمترین نقطه قوت ترک اعتیاد در کلاس‌های NA است.

اسلامی ادامه داد:‌ در مقایسه سه روش عمده ترک اعتیاد که عنوان شده است می‌توان اذعان کرد مولفه‌های سرمایه اجتماعی(همچون اعتماد، آگاهی، مشارکت و هنجارپذیری) در گروه‌های معتادان گمنام بسیار بیشتر و پررنگ‌تر است که می‌توان یکی از دلایل موفقیت بیشتر آنها را در مقایسه با کمپ و کلینیک همین امر دانست.

این پژوهشگر در رابطه با بالارفتن آمار معتادان در جامعه گفت: متاسفانه در ایران آمار دقیقی از معالجه شدگانی که به مصرف مواد مخدر روی آوردند وجود ندارد اما افزایش آمار معتادان نشان‌دهنده این واقعیت است که روش‌های معالجات موثر و جامع نبوده است.

وی با توجه به یافته‌های تحقیقی که با حمایت مادی و معنوی استانداری یزد انجام شد و برروی 150 نفر از معتادان که به هر سه روش عنوان شده ترک را تجربه کرده بودند، تصریح کرد: یافته‌ها نشان داد کمترین سن شروع به مصرف مواد مخدر 14 سال و بیشترین سن 60 سال بوده است که 70 درصد این افراد دارای خانواده معتاد و 58 درصد آن‌ها دارای دوستان معتاد بودند.

اسلامی در مورد تاثیر خانواده و آشنایان در لغزش معتادان و روی آوردن مجدد آنها به مواد مخدر گفت: تجربه‌های متفاوت بعد از اولین ترک بسیاری از معتادان نشان داده که 52 درصد آنها پس از اولین ترک خود، باز هم از سوی خانواده رانده شدند و 48 درصد آنها نیز با قطع رابطه از سوی آشنایان و همسایگان نیز روبرو بودند.

بهروز اسلامی افزود: بر اساس پژوهش‌ انجام شده 44 درصد افرادی که برای اولین بار ترک اعتیاد را تجربه کردند با تشویق خانواده و 25 درصد آنها با تشویق همسایگان و آشنایان خود، بار دیگر به جامعه بازگشتند.

وی با بیان اینکه تنها 11 درصد افرادی که برای اولین بار موفق به ترک اعتیاد شدند به شغل سابق خود بازگشتند،‌ خاطرنشان کرد: 28 درصد به دلیل شغل آزاد توانستند به شغل سابق خود روی بیاورند و این در حالی است که نگاه بدبینانه جامعه به آنها باعث شده که قسمت عمده‌ای از این افراد نتوانند شغل خود را باز پس بگیرند و هشت درصد به دنبال مشاغل خود نروند.

مدیر مرکز مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی استان یزد، در پایان با اشاره به بررسی نقاط ضعف و قوت مراکز ترک اعتیاد در این تحقیق، مدلی ارائه دادیم که با همکاری نهادهای دولتی و غیردولتی و همچنین همراهی خانواده‌ها می‌تواند جامع‌تر به ترک اعتیاد بپردازد تاکید کرد، یافته‌های کامل این تحقیق و مدل ارائه شده در آخرین نسخه (شماره 42) فصلنامه علمی پژوهشی اعتیاد پژوهی به آدرس etiadpajohi.ir برای علاقه مندان قابل دسترسی است.

انتهای پیام