به گزارش ایسنا، به نقل از سازمان جهان هسته‌ای، با آغاز تولید برق هسته‌ای از سال 1950 تاکنون ظرفیت راکتورهای هسته‌ای از حدود 60 مگاوات به 1600 مگاوات رسیده است. در همین زمان صدها راکتور کوچک‌تر برای استفاده‌های دریایی و به عنوان منابع تولید نوترون ساخته شد که باعث پیشرفت دانش ساخت راکتورهای کوچک شد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) راکتورهای کوچک را راکتورهای تعریف می‌کند که ظرفیت تولید برق آنها کمتر از 300 مگاوات باشد، راکتورهایی که تا 700 مگاوات برق تولید می‌کنند، راکتورهای متوسط هستند که بسیاری از راکتورهایی که در قرن بیستم ساخته شدند از این نوع راکتور هستند.

این دو راکتور بر روی هم رفته از سوی آژانس راکتورهای کوچک و متوسط (SMR) نامیده می‌شوند. اگرچه اصطلاح(SMR) امروزه بیشتر برای راکتورهای مدولار کوچک به کار برده می‌شود. امروزه به دلیل هزینه‌های سرسام‌آور راکتورهای هسته‌ای عظیم و نیز به دلیل نیاز به تولید برق در شبکه‌های کوچک کمتر از 4 مگاوات کشورهای بیشتری به دنبال ساخت راکتورهای کوچک هستند. این راکتورها می‌توانند به صورت مستقل و کوچک یا از نوع راکتورهای مدولار کوچک باشند. همچنین ساخت راکتورهای کوچک برای استفاده در سایت‌های دورافتاده مناسب است.

واحدهای هسته‌ای کوچک امروزه سرمایه‌گذاری مطمئن و قابل کنترل‌تر از راکتورهای عظیم هستند چرا که ساخت اینگونه راکتورها به دلیل نیاز به وجود سرمایه‌های وسیع با چالش روبه‌رو است. هم اکنون ساخت راکتورهای SMR در کشورهای غربی با بهره‌گیری از سرمایه‌های بخش خصوصی در حال توسعه است.

همکاری سرمایه‌گذاران خصوصی نشان دهنده یک تغییر اندیشه عمیق از شرکت‌های هسته ای دولتی به بخش خصوصی با اهداف کاربردی قوی است که در اکثر مواقع برای دستیابی به یک هدف اجتماعی است. انی هدف معمولاً ایجاد یک منبع انرژی پاک بدون تولید آلاینده‌های کربنی است.

به طور کلی، راکتورهای کوچک مدرن و راکتورهای SMR از نظر طراحی ساده‌تر نیازمند به زمان کمتر برای ساخت و هزینه‌های کمتری برای تعیین مکان هستند. این نوع از راکتورها از نظر ایمنی نیز دارای برخی جوانب ایمنی بالاتر در شرایط بروز نقص فنی هستند. همچنین بسیاری از این راکتورها طراحی شده‌اند تا در زیر سطح زمین هستند که از این طریق شانس تهدیدات گروه‌های تروریستی کاهش می‌یابد.

یکی دیگر از منافع راکتورهای کوچک آن است که تجهیزات برخی کشورها برای استفاده از (SMR) مناسب‌تر است. شبکه‌های برق برخی کشورها قادر به تحمل میزان زیاد برق تولید شده توسط راکتورهای عظیم نیستند و این موضوع باعث خاموشی خودکار راکتورها می‌شود.

طراحی راکتورهای مدولار کوچک همچنین شرایطی را فراهم می‌کند تا در یک کارخانه مرکزی تولید شوند و پس از مونتاژ به مکان دیگری منتقل شده و به سادگی نصب شوند. این امتیازی برای مکان‌های دورافتاده است که امکانات و بستر مناسب برای تولید فراهم نیست. این راکتورها همچنین دارای ویژگی‌های ایمنی مناسب هستند که وجود سیستم خنک کننده طبیعی که از طریق یک مکانیسم خنک شونده زیرزمینی عمل می‌کند یکی از این ویژگی‌ها است.

این مکانیسم می‌تواند بدون استفاده از برق اضافی به عملکرد خود ادامه دهد چرا که این سیستم خنک کننده ابتدایی از طریق نیروی چرخش طبیعی عمل می‌کند که همین موضوع باعث ایجاد ایمنی مناسبی در برابر گدازش هسته‌ راکتور همانند آنچه در نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما ژاپن در مارس 2011 شده می‌شود. همچنین طراحی این راکتور امکان نصب آنها در زیر سطح زمین را فراهم می‌کند که این امر موجب افزایش امنیت راکتور در برابر بلایای طبیعی و خطر حملات تروریستی می‌شود.

هم اکنون نگرانی‌های زیادی در میان افکار عمومی در مورد خطرات بالقوه استفاده از انرژی هسته‌ای و چالش دفع و مدیریت پسماندهای رادیواکتیو تولید شده وجود دارد که می‌تواند بر روی توسعه راکتورهای مدولار کوچک اثر منفی بگذارد. با این حال پیشرفت در نحوه طراحی این راکتورها به همراه مزایای ایمنی و امنیتی آن نسبت به راکتورهای دیگر می‌تواند باعث کاهش نگرانی در میان افکار عمومی شود. هم اکنون چند راکتور مدولار کوچک در برخی کشورها از جمله چین و هند در حال فعالیت هستند. همچنین تعداد زیاد دیگری از این راکتورها در روسیه و انگلیس در حال ساخت هستند.

وزارت انرژی آمریکا نیز برنامه وسیعی را برای ساخت و توسعه دانش راکتورهای مدولار کوچک تصویب کرده است. رقابت کشورها در حوزه ساخت و دانش SMR یک گام مثبت در جهت دستیابی به توسعه است.

انتهای پیام