• چهارشنبه / ۱۴ فروردین ۱۳۹۸ / ۱۰:۳۳
  • دسته‌بندی: سیستان و بلوچستان
  • کد خبر: 98011404037
  • منبع : نمایندگی سیستان و بلوچستان

نبرد رستم و سهراب در رقص‌های آئینی سیستان و بلوچستان

نبرد رستم و سهراب در رقص‌های آئینی سیستان و بلوچستان

ایسنا/سیستان و بلوچستان با لباس‌های پرچینِ سفید به‌شکل دایره و آهسته می‌چرند، نوازنده دُهل می‌کوبد و نوازنده سُرنا هم می‌دمد. چرخش‌ها کم‌کم اوج می‌گیرد و ریتم موسیقی تند می‌شود، گاهی شمشیر و گاهی چوب به دست می‌شوند و میدان رقص صحنه رزم را تداعی می‌کند .

به گزارش ایسنا منطقه سیستان و بلوچستان، رقص محلی سیستان و بلوچستان به رقص شمشیر شهرت دارد، مردم این دیار از قدیم به جنگ‌آوری، سلحشوری و دلیری شهرت داشته‌اند و برای حفظ آمادگی دفاعی خود پس از پوشیدن لباس رزم محلی و بستن دستار به سر، شمشیر به دست می‌گیرند و با حرکات موزون، جنگ با شمشیر را نمایش می‌دهند. رقص شمشیر از کهن‌ترین رقص‌های حماسی کشور است .

مسوول گروه رقص شمشیر و موسیقی هامون سیستان و بلوچستان درباره لباس‌هایی که برای اجرا به تن می‌کنند، به ایسنا گفت: لباس‌هایی که این گروه از آن استفاده می‌کند، به منطقه سیستان مربوط و چهل تکه است و برای دوخت هر دست لباس، ۱۲ متر پارچه استفاده می‌شود .

حبیب‌الله قادر آتشگر درباره شباهت لباس‌های‌شان با منطقه خراسان، اظهار کرد: در سال ۱۳۶۱ اجرایی در تالار وحدت داشتم و دو دست لباس سیستان را به گروه تربت جام دادم که بعدها متوجه شدم، از آن لباس، چندین دست دوخته‌اند، با این تفاوت که لباس آن‌ها کوتاه‌تر است .

وی با بیان این‌که تعداد اعضای گروهش با نوازنده دُهل و سُرنا ۱۳ نفر می‌شود، گفت: می‌توان این رقص را با یک گروه ۱۰ نفره هم اجرا کرد. در منطقه زابل پنج گروه رقصنده هستند و همه آن‌ها که شامل پسر، برادرزاده، خواهرزاده، پسر عمو و پسر دایی‌ام هستند، شاگردم بوده‌اند و زیر نظر من کار می‌کنند. در کل حدود ۵۴ نفر نوازنده و رقصنده در این گروه‌ها فعالیت می‌کنند. اکنون نیز دو شاگرد ۱۲ ساله در گروه داریم که برای این کار تربیت می‌شوند .

مسوول گروه رقص شمشیر و موسیقی هامون سیستان و بلوچستان از اجرای برنامه‌هایش در ۱۲ کشور سخن گفت و افزود: از سن ۱۲ سالگی این کار را شروع کردم. پدرم نوازنده قیچک بود و من نیز سرنا، دهل و قیچک می‌نوازم. حدود ۳۵ سال است که این گروه را راه انداخته‌ایم. قدمت آئین‌های سنتی به هزاران سال پیش برمی‌گردد. رستم و سهراب نیز در نبردها از شمشیر و سپر استفاده می‌کردند و رقص‌های آئینی، نبردهای سیستان و بلوچستان را تعریف می‌کنند .

مسوول این گروه آئینی بیان کرد: رقص با دو یا یک چوب همیشه در مراسم عروسی سیستان و بلوچستان اجرا می‌شد و قدمتی بسیار و حالت ورزشی و بومی دارد. به این معنا که یک نفر با یک چوب می‌تواند چند نفر را حریف باشد. هر کسی که آماده و چالاک باشد برای چوب‌بازی اعلام آمادگی می‌کند .

آتشگر اظهار کرد: رقص‌های سیستان چند بخش دارد که شامل دو چاپی و سه چاپی و مدل‌های دیگر می‌شود. بخشی هم به نام غَمزه‌ای داریم که رقصنده با دُهل می‌چرخد. آئین‌های ما با توجه به مراسم‌ متفاوت موسیقی و رقص‌های متفاوت، از عروسی گرفته تا عزا اجرا می‌شود. در مراسم ازدواج، داماد را لب دریا می‌بریم و زمانی که او هر تکه از لباس دامادی را بر تن می‌کند یک نوع موسیقی و شعر محلی خاصی را با ریتم‌های متفاوت اجرا می‌کنیم تا روی اسب سوار شود و زمانی که سوار اسب شد، برای آن‌که صاحب فرزند شود، بچه کوچکی را جلوی آن می‌نشانیم و تا زمانی که داماد را به محل عروسی ببریم، ریتم دیگری از موسیقی را اجرا می‌کنیم .

وی افزود: ما حتی برای اصلاح سر و صورت داماد و عروس هم شعر و موسیقی خاصی داریم. زنان این مراسم را با دایره و مردان هم با ساز و دُهل اجرا می‌کنند. از آنجا که داماد هزینه نسبتا بالایی برای مراسم خود خرج می‌کند، اقوام داماد و عروس مبلغی را به‌عنوان کمک‌هزینه ازدواج برای آن‌ها جمع می‌کنند و به عروس و داماد می‌دهند. مراسم ازدواج در این منطقه  معمولا دو روز طول می‌کشد و شعرها و موسیقی متفاوتی دارد. بسیاری از مردم که به سنت‌های قدیمی اعتقاد دارند، طبق همان سنت‌ها مراسم عروسی را برگزار و برخی دیگر هم از اُرگ استفاده می‌کنند .

مسئول این گروه آئینی با بیان این‌که در گذشته گروه‌ها برای اجرا  ۱۰ تا تک تومانی دستمزد می‌گرفتند، اظهار کرد: حالا برای اجرای این مراسم، از ۵۰۰ هزار تا یک میلیون تومان می‌دهند، البته قیمت‌ها بیشتر توافقی است و ممکن است به کمتر از ۵۰۰ هزار تومان هم برسد .

آتشگر درباره آیین‌های نوروزی نیز گفت: موسیقی‌های متفاوتی برای جشن نوروز داریم که با استفاده از شعرهای قدیمی چند آهنگ جدید هم خودم ساخته‌ام و در برنامه‌های تلویزیونی آن‌ها را اجرا می‌کنیم. در نوروز و جشن سیزده به‌در، مردم به کوه خواجه و دیگر مناطق دیدنی می‌روند، جشن می‌گیرند و شادی می‌کنند.

انتهای پیام

  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha