"یاسر عرفات، رئیس فقید تشکیلات خودگردان فلسطین چندین دهه مظهر مبارزات فلسطین برای استقلال بود. با گذشت 10 سال از مرگش، وی همچنان قهرمانی ملی برای مردم بی‌سرزمین فلسطین است."

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشته است: «هنگامی که یاسر عرفات در 11 نوامبر سال 2004 میلادی فوت کرد، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین بود؛ یک هیات موقت که در سال 1994 میلادی تشکیل شده و قرار بود تا سال 1999 میلادی قدرت را به دولت دائمی محول کند.

محمود عباس، جانشین یاسر عرفات تلاش کرد و فلسطین را به درجه "کشور ناظر در سازمان ملل" رساند اما در شرایطی که 66 سال پس از تشکیل "اسرائیل"، فلسطینی‌ها همچنان منتظر تشکیل کشور خودشان هستند.

خاویر ابوعید، سخنگوی سازمان آزادی بخش فلسطین که در سال 1993 میلادی با اسرائیل معاهده صلاح "اسلو" را امضا کرد، گفت: عرفات نخستین کسی بود که تصمیم دشوار به رسمیت شناختن خطوط مرزی 1967 و دست کشیدن از 78 درصد از فلسطین تاریخی و بازکردن راه برای همزیستی را اتخاذ کرد.

قبر عرفات

اما هنگامی که این دوره موقت بدون توافق نامه‌ای دائمی در سال 1999 میلادی پایان یافت و در سال 2000 میلادی نیز مذاکرات صلح "کمپ دیوید" تحت رهبری آمریکا بی‌نتیجه ماند، با بروز انتفاضه دوم وضعیت وخیم‌تر و بدتر شد.

همزمان با وخیم شدن اوضاع، اسرائیل شخص یاسر عرفات را اصلی‌ترین مانع برای صلح توصیف کرده و گفت، دوران جدید هنگامی به وجود می‌آید که عرفات نباشد.

ابوعید گفت: در سال 2004 میلادی اسرائیل گفت اصلی‌ترین مانع برای صلح از بین رفت و ما با رئیس منتخب جدید فلسطین همکاری می‌کنیم.

وی افزود: اما چند ماه بعد در اوت سال 2005 میلادی تمامی نیروها و مهاجران اسرائیلی از نوار غزه خارج شدند، تصمیمی یک جانبه که بدون هیچ گونه هماهنگی با محمود عباس اتخاذ شد.

کاریزمای فردی

ناتان براون از کارنگی "وقف برای صلح بین‌المللی" در واشنگتن می‌گوید، اگرچه محمود عباس به عنوان رئیس سازمان آزادی بخش فلسطین و تشکیلات خودگردان فلسطین و رهبر جنبش فتح خدمت می‌کند اما این سازمان‌ها نسبت به زمانی که تحت رهبری یاسر عرفات قرار داشتند، ابهت و صلابت خود را از دست داده‌اند.

کریم بیتار، از موسسه روابط استراتژیک و بین‌الملل مستقر در پاریس می‌گوید: عرفات معروف به ابوعمار از کاریزمای فردی استفاده کرد اما نمی‌دانست چگونه وظایفی را به افرادی محول، موسساتی را ایجاد و برای آینده برنامه‌ریزی کند.

وی افزود: عرفات یک انقلابی بود نه یک سیاستمدار. او برای عمل و ارتباط به دنیا آمده بود نه برای تفکرات استراتژیک. فلسطین امروز زندانی توافق نامه‌هایی است که توسط عرفات به شیوه‌ای نامناسب و بد رایزنی و امضا شده‌اند. عرفات که به تونس تبعید شده بود تنها می‌خواست به فلسطین بازگردد و به همین خاطر بدون دریافت ضمانت نامه‌ای برای توقف شهرک سازی‌ها یا پایان اشغال فلسطین، توافق نامه‌های بسیاری را امضا کرد. تنها به عرفات قول‌هایی داده شد که هرگز عملی نشدند.

براون می‌گوید: ضرب‌الاجل‌های مطرح شده در معاهده صلح اسلو بدون هیچ پیشرفتی سپری شد و تنها به محبوبیت عرفات لطمه زد. عرفات در 10 سال آخر ریاستش بخش اعظمی از محبوبیت و جذابیتش را به خاطر ناکامی در تشکیل کشور فلسطین، تحمل اشغال فلسطین و غیره از دست داد.

فلسطینی‌ها همچنان شهرک سازی‌های اسرائیل را محکوم می‌کنند و در تلاشند تا یک چهارچوب زمانی را برای ایجاد کشوری در داخل مرزهای 1967 میلادی تضمین کنند.

فلسطین قرار است در ماه جاری میلادی پیش نویس قطعنامه‌ای را به شورای امنیت ارائه داده و خواستار پایان اشغال اسرائیل ظرف دو سال آتی شود؛ پروژه‌ای که احتمالا از سوی واشنگتن وتو می‌شود.

داد و قال داخلی

محمود عباس به عنوان رهبر جنبش فتح که عرفات در اواخر دهه 1950 میلادی آن را تاسیس کرد، با درگیری‌های داخلی نیز مواجه است.

بیتار می‌گوید: عرفات یک ناسیونالیسم سکولار ایجاد کرده بود که در نتیجه اسلامی شدن مساله فلسطین، بیشتر ویژگی‌های خود را از دست داده است.

از کرانه باختری اشغال شده تا نوار غزه این مساله ورد زبان‌ها شده که تحت ریاست عرفات هرگز تفرقه و اختلافی در فلسطین وجود نداشت.

عرفات

فلسطینی‌ها بر این باور اتفاق نظر دارند که عرفات هرگز اجازه بروز جنگ داخلی میان فتح و حماس در سال 2007 میلادی را نمی‌داد؛ مساله‌ای که باعث شد جنبش اسلامی حماس رقبای خود را از غزه بیرون کرده و دو دولت مجزا ایجاد کنند.

براون گفت: در حقیقت حتی حماس نیز به یاد و خاطره عرفات احترام می‌گذارد.

اگرچه جنبش اسلامی حماس عرفات را به عنوان پدر فلسطین به رسمیت می‌شناسد اما اجازه برگزاری مراسم یاد بود سالانه وی را در غزه نمی‌دهد.

با این حال به دنبال توافقنامه سازش ماه آوریل که میان سازمان آزادی بخش فلسطین و حماس امضا شده، قرار است 11 نوامبر سال جاری میلادی یک مراسم یاد بود برای یاسر عرفات برگزار شود.

خاویر ابوعید گفت: با وجود تمامی ناکامی‌ها و تصمیمات ضعیف عرفات، پیام او از کمپ‌های آوارگان در لبنان تا فلسطینی‌هایی که در شیلی، غزه و کرانه باختری زندگی می‌کنند، شنیده می‌شود.

براون گفت: عرفات با لباس سنتی و چفیه‌ای که همیشه داشت قطعا رهبر فتح بوده اما یکی از سمبل‌های ملی نیز بوده است و او در حال حاضر شهید راه عقیده تلقی می‌شود.

علت مرگ عرفات همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد چرا که تعدادی از محققان می‌گویند، عرفات احتمالا با پولونیوم مسموم شده است؛ نظریه‌ای که بسیاری از مردم فلسطین آن را قبول دارند.

بیتار در پایان می‌گوید: با این حال هیچ کس نمی‌تواند از این لحاظ به عرفات ایراد بگیرد که او مساله فلسطین را به عنوان یک مساله بسیار حساس درک نکرده بود.»

انتهای پیام