/گزارش خبري/ كهن‌ترين هتل موزه‌ي جهان در پايتخت فرهنگي جهان اسلام
اقامت و خوابي آرام در قديمي‌ترين هتل موزه‌ي جهان براي گردشگراني كه به دنبال تاريخ اين سرزمين كهن، چشم در نقوش از دل برآمده‌ي مردم آن در بناهاي كهن‌تر دارند، لذت بخش‌تر مي‌نمايد .
به گزارش خبرنگار ايسنا، مهمانسراي عباسي، اقامتگاهي كه به همه‌ي هنر ايراني مزين است و مسافر غريب شهر را در نقوش ظريف و رنگ‌هاي اهورايي گم مي‌كند، نقش‌هايي كه هر يك نشان از اصالت و هويت هنرمند ايراني و تاريخ اين كهن سرزمين دارد .
در سرسرا كه بنشيني در لا به لاي هنر اسليمي‌پيوند خورده بر سقف و ديوار آن و قاب‌هاي آئينه كه هر يك طرحي منفرد از دل هنرمند ايراني دارد، زمان را از ياد خواهد برد وآن قدر در رنگ‌هاي كمرنگ خطوط ديوار گم مي‌شوي و از اين كه اينجا زماني كاروانسرا بوده، مبهوت مي‌ماني .
سرسرا تو را به باغ ايراني دعوت مي‌كند، باغي كه نمادي از ايران است، چهار باغ ورودي كه از آن مي‌گذرد و مسافر را براي حضور در شب اين باغ ايراني بي‌قرار مي‌سازد .
شبي كه صداي آرام نهر فرشادي تو را به خوابي مي‌برد كه زماني شاهزاده‌اي ايراني را به اين رويا دعوت كرده بود .
انتهاي باغ ايراني به چايخانه‌اي ختم مي‌شود كه مرشد با ورود مسافر زنگ را مي‌نوازد تا خوشامدي اصالت وار تقديم مهمان تازه نفس گرفته از باغ ايراني باشد و امشب تو مهمان چاي و پولكي اين سرزمين خواهي بود .
مهمانسراي عباسي تاريخ زنده‌ي سرزميني است كه تمدن و آشوب را برخود ديده است، تمدني كه ايراني برايش به ارمغان آورد و بيگانه آن را نيست، ساخت . تاريخ 300 ساله‌ي اين بنا و اين همه هنر و زيبايي به يكباره ميهمان خارجي را حيران مي‌كند و شيفته‌ي سرزميني كه مردمش باجان و دل برخاك ساده‌ي آن نقشي بي بديل زنده‌اند،مي‌سازد.
راه پله‌هاي مهمانسرا تورا به سرزميني ديگر مي‌برند و در دل تاريخ 300 ساله‌ي آن غرق مي‌كنند، اتاق‌هايي كه روياي شبانه را مي‌توان با نقش‌هايي طلايي و اسليمي‌آن پيوند زد .
اتاق‌هايي كه تا چندي پيش هنوز رنگ و بوي كهنه‌ي بازسازي اوليه را مي‌داد، اما مهمان تازه در گير ودار نقش ونگار ايراني به تنوع هم نياز دارد .
بنا در اسفند 1383 براي اقامت وزيران اوپك و همزمان با سي و پنجمين اجلاس وزيران نفت اوپك بازسازي شده و اتاق‌ها تاريخ 300 ساله را در دل خود نگاه داشتند و فقط راهنما است كه مي‌تواند بيان كند: اتاقي كه امشب در‌آن آرام گرفته‌ايد 300 ساله پيش بناي آن نهاده شد .
231 اتاق، سوئيت وآپارتمان كه هر يك به نقشي و هنري بر جاي مانده از دوره‌هاي صفوي، قاجار و معاصر اين سرزمين مزين است .
اين همه شور و شيدايي تمامي‌ندارد تا اتاق‌هايي كه تاريخ و زندگي ايراني را در اقامتي دلنشين نمايان مي‌سازد .
هفت اتقا شيخ نشين به سبك معماري صفوي و قاجار با فضايي رويايي و خيال انگيز، مقرنس‌هاي زيبا و درب و ديواري نگارين و مذهب، معماري عصر خود را براي مهمانان تداعي مي‌كنند .
آن گاه كه وزير نفت عربستان و رييس اجلاس اوپك شب‌هايي را در اتاق شيخ نشين مهمانسراي عباسي آرام گرفتند، بحث‌هاي روزانه‌ي طلاي سياه را به شب‌هاي هزار و يك شبي اين بنا با افسانه‌هاي مقرنس و مذهب سپردند تا روياي شيخ نشينانه‌ي آنان در اين اتاقهاي سحرآور محقق شود .
اين اتاق‌ها تنها ميزبان عرب‌هايي كه خود شيخ نشيني را تجربه نكرداند، نبوده و نيست، روزگاري " آنتوني كويين "نيز در شيخ نشين‌هاي جادويي شب را به سحر كرده و باغ ايراني را نظاره‌گر بوده يقيقنا اين همه نقش و نگار ايراني نيز در اتاق‌هايي كه خود تاريخ زنده يان تمدن كهن است، اين هنرپيشه را جادو كرده و روياي شب‌هاي ايراني را نيز براي او تا سحرهاي بلبل خوان باغ ايراني مهمانسرا به ارمغان آورده بود .
اما آنچه در اين مهمانسرا، موزه بودن بنا را مستند مي‌سازد، اتاقي است كه شاه صفوي روزگاري در آن خفته است، اتاقي مشرف به خيابان با حفاظ‌هايي بر پنجره كه چندان نيز محسوس نيست .
اتاقي كه در دل راز‌هايي پنهان دارد و فرياد مي‌زند كه با توسخن گويد، فقط بايد گوش جان سپاري كه شاه برباد داده چه شب‌ها و روزهايي را در اين بنا سركرده و چه خواب‌هايي داشته است .
اين اتاق موزه ترين و تاريخي ترين بخش مهمانسراي عباسي است كه چيدماني همانند ساير اتاق‌ها دارد و تابلوهاي استاد فرشچيان زينت بخش آن است، تا راهنما بيان نكند، متوجه نمي‌شويد كه اتاق شاهانه است و تاريخي بسيار در دل جاي داده و ترغيب مي‌شويد لحظه‌اي را با آثار ظريف آن خلوت كنيد .
در گذشته اتاق ملوكانه تنها موزه‌ي مهمانسرا بود كه از تاريخ برجاي مانده‌ي بنا، نقش ميزبان نداشت اما امروز هستند كساني كه براي مشاهده و شنود رازهاي پنهان ديوارهاي اتاق 245 دلار مي‌پردازند تا شبي را با تاريخ سحر كنند .
زيبايي مهمانسرا به آرام گرفتن در شب‌هاي هزار و يك شبي شهر تاريخي ايران ختم نمي‌شود، چرا كه اينجا از معماري اين كهن سرزمين مملو است و مهمان را براي ميزباني نيز مي‌پذيرد .
تالار‌هاي رسمي‌مهمانسراي عباسي كه هر يك برگرفته از بناهاي تاريخي اصفهان و معماري آن به سبك همان بنا
است.
تالار چهلستون با معماري به سبك قاجار و صفوي يادآور عظمت و زيبايي بناي هم نام خود است، اثري از استاد چيره دست، " چايچي " كه با ظرافت تمام در لابه لاي نگارگري‌هاي و آيينه كاري‌ها، مسافر پيوند خورده با خاطر و هنر ايراني را به سرزميني ديگر هدايت مي‌كند كه اگر چشم بگرداني اين رويا از پنجره‌هاي چوبي مقرنس كاري شده به باغ ايراني ختم مي‌شود و آرامشي عظيم را بر تو روا مي‌دارد .
تالار فيروزه، آن جا كه فيروزه ترين رنگ خدا بر ديوار‌هايش جلوه گري مي‌نمايد، همه چيز اينجا فيروزه‌اي است و غرابه‌هاي فيروزه چون نگيني مقدس ميان حلقه‌هاي طلا شكوه ديگري را به ارمغان مي‌آورد .
تالار عالي قاپو، كه در دل خاطره‌ي مهماني‌هاي افسانه‌اي شاهان برباد داده را دارد و نگارگري‌هاي اسطوره‌اي آن كه به كنگره‌هاي صفوي سقف پيوند مي‌خورد و مسافر مبهوت را حيران‌تر مي‌كند .
امروز تالار عالي قاپو پذيراي مهمانان رسمي‌است . تالار زرين، تالاري كه با طلا اندود شده و به نقش و نگار ايراني و از رنگ اصيل برآمده از آن، مزين است و نگاه مسافر بر اين همه نقش ظريف برآمده از هنر دهه‌ي چهل شمسي خيره مي‌ماند .
تالار آئينه، كه همه روكشش از طلا است و عكس رخ يار در آن مي‌توان ديد، آئينه‌ها شايد آن قدر تو را درگير نكند كه تو درگير آئينه هستي، تالار آئينه در سال 1378 اين گونه پديد آمد .
تالار عباسي، و اين تالاري است كه از ورودي آن تا انتها در عجبي، آن چنان اصيل برچوب و ديوار آن نقش زده شده كه مهمانان و ميزبانان آن به يكباره انگشت حيرت بردهان مي‌گيرند .
تالاري كه ارزش هر يك از صندلي‌هاي اسپانيايي آن معادل قيمت پيكان در سال 57 است و فرش قرمزي كه مهمان رسمي را تا انتها هدايت مي‌كند و نگاه او را به معماري سقف تالار كه ظريفتر مي‌نمايد، خيره مي‌سازد .
شكوه و زيبايي اين همه يك جا در بنايي بر جاي مانده از دوران پرصلابت اصفهان گرد آمده و چشم بر سادگي و ظرافت هنرمند چيره دست ايراني مي‌ماند و بناي كهن دل مسافر را به يغما مي‌برد .
چه كسي باور مي‌كند كه مهمانسراي عباسي با اين همه شكوه روزگاري پايگاه نظامي‌بوده است .
پس از حمله‌ي افغان‌ها به اصفهان در سال 1134 هجري قمري و انقراض دولت صفوي، اين كاروانسرا آسيب زيادي ديد، ولي در زمان ظل السلطان، حاكم وقت قاجار در اصفهان به دستور او، اين بنا بازسازي شد و به منظور استقرار سواره نظام سربازان ظل السلطان از آن استفاده مي‌شد و تا سال 1302 هجري اين محل كاربري نظامي‌داشت و سپس به عنوان انبار قند و شكر از آن استفاده مي‌شد .
بين سال‌هاي 1310 تا 1330 در نزاعي كه ميان طلاب مدرسه‌ي چهار باغ و آقاي پاقلعه‌اي در گرفت موقوفه‌ي مدرسه به تملك مرحوم مرحوم سيد العراقين در آمد و پس از ان يكي از تجار اصفهان به نام " مثقالي " با ارايه‌ي اسناد جعلي ادعاي مالكيت كاروانسرا را مطرح كرد و مدت‌ها عرليه‌ي اصفهان و تهران گرفتاري اين كشمكش‌ها بودند تا اين كه عدليه راي موقوفه بودن كاروانسرا را صادر كرد .
در سال 1336 شمسي سرنوشت جديدي براي اين كاروانسرا رقم خورد و نظر دولت وقت بر آن شد تا با توجه به افزايش سفر جهانگردان و گردشگران خارجي به اصفهان و نبود امكانات اقامتي مناسب در اين شهر، اين كاورانسرا به يك هتل بين المللي تبديل شود .
در همين زمان شركت بيمه‌ي ايران پيش قدم شد و قراردادي ميان اداره‌ي اوقاف اصفهان و مدرس پور ( متولي كاروانسرا ) و دكتر مشرف نقيسي، مدير عامل وقت شركت سهامي‌بيمه‌ي ايران منعقد شد و در بيست و پنجم اسفند ماه 1336 شمسي به امضاي طرفين رسيد .
در اجاره نامه‌ي منعقده‌ي ميان شركت بيمه‌ي ايران و متولي وقت مدرسه‌ي چهارم باغ در مورد تعمير احداث و نگهداري قسمت‌هاي مختلف بنا چنين آمده است، شركت بيمه‌ي ايران ملزم است به هزينه‌ي خود مهمانخانه‌اي در مورد اجاره بسازد و تمام اعيان ساختمان كه به وسيله‌ي شركت بيمه انجام مي‌شود متعلق به اين شركت است .
نقشه مهمان خانه‌ي و عمليات ساختماني بايد به قانون عتيقات از لحاظ ابنيه تاريخي مغايرت نداشته باشد .
چند ماه پس از انعقاد قرارداد، مراسم كنگ زني اين مجموعه با نام هتل " شاه عباسي " صورت گرفت و عمليات ساختماني آن شروع شده كه بر اين اساس با همت شركت سهامي‌بيمه‌ي ايران مبني بر احداث مهمانسرا در كاروانسرا، اين بناي تاريخي را از تخريب و انهدام جدي نجات داد .
در بازسازي كاروانسرا دو هدف مدنظر قرار گرفت، حفظ و اصالت نماي بيرون و تبديل حجره‌هاي كاروانسرا به اتاقهاي اقامتي مناسب .
بنابر اين ابتدا ديوارها و سقف‌ها بازسازي شده، اجزاي آسيب ديده مهار و قالب بندي شد و خشت خام با آجر و بتون تقويت و براي بازسازي بنا از طرح‌هاي اصيل ايراني استفاده شد .
آرايش داخلي بنا هم به گونه‌اي طراحي شد كه بيانگر جلوه‌هاي هنر اصيل ايراني باشد .
تزيين نماهاي داخلي مهمانسرا را گروهي 150 نفري به نام گروه هنري مهر كه زبده ترين و برجسته ترين هنرمندان طراحي ،نقش پرداز و گچبر، مشبك ساز و آئينه كار اصفهاني بودند، انجام دادند و در نهايت كار در سال 1345 به پايان رسيد .
در ميان آثار معماري بازمانده از عصر صفوي، مجموعه مدرسه، بازار و كاروان سرايي برجاي مانده كه در كنار خيابان چهار باغ اصفهان چون گوهري يگانه مي‌درخشد .
اين مجموعه در سال‌هاي حكومت آخرين پادشاه صفوي، شاه سلطان حسين ساخته شده و آن را به مادرش پيشكش كرد از اين رو به كاروانسراي مادر شاه مشهور شد .
مادر شاه سلطان حسين هم كاروانسرا را وقف مدرسه‌ي چهار باغ كرد كه از عوايد آن براي نگهداري مدرسه و معاش طلاب استفاده شود، با شكوفايي اقتصاد ايران در عصر صفوي ساختن بناهاي عظيم و سودمند همچون بازار، مدرسه، پل، سد، آب انبار، مسجد، برج كبوتر، و ... رواج يافت .
اما شاخص‌ترين بناهاي آن دوره مجموعه‌ي كاروانسراها است . اين كاروانسرا علاوه بر اقامت كاروانيان و بازرگانان به عنوان فضاي براي نگهداري كالا و مبادلات بازرگاني استفاده مي‌شد .
سادگي و زيبايي كاروانسراي مادرشاه با فضايي دلگشا و آرام، شكوه و زيبايي ميدان نقش جهان را به ياد مي‌آورد، اين كاروانسرا در دو طبقه و صحن وسيع ساخته شده كه از ميان آن نهر فرشادي مي‌گذرد و هنوز وضع بنا، استحكام و فضاي آن هر بيننده‌اي را حيران مي‌كند .
هم اكنون مهمانسراي عباسي، اصفهان به جهت پيشينه‌ي تاريخي 300ساله و ويژگي صد درصد كاربردي و همچنين آثار هنري ارزشمند در قالب هنرهاي اسلامي و ايراني به عنوان يك موزه‌ي گرانبها و كهن ترين هتل دنيا شهرت
دارد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات