تعزیه یا شبیه خوانی که اصل ترویج فرهنگ عاشورایی با عقلانیت بصری است، یکی از مراسم مذهبی مرسوم شیعیان است که حاوی انتقال پیام عاشورا به مخاطبان به خصوص نوجوانان و جوانان و افکار عمومی بوده و اجرای صحیح آن همواره مورد تاکید بزرگان مذهبی است. تعزیه یا همان شبیه خوانی، یکی از آیینهای سنتی ایرانیان است که در ایام ماه محرم و به ویژه تاسوعا و عاشورای حسینی در برخی استانها و شهرستانها از جمله شهرستان مرزی آستارا برگزار و مصائب واقعه کربلا در آن به صورت نمایش مذهبی در مسجد اجرا و بازآفرینی می شود که افراد مختلف در این نمایش، نقشی از شخصیتهای کربلا را بر عهده می گیرند.
هنر تعزیه در آستارا با بهره گیری از مضامین عاشورا و با تصویر سازی های بکر، زمینه درک و لمس رخداد بزرگ و تاریخی عاشورا را برای مخاطبان آن به زبان شیرین آذری فراهم می کند. تمام و یا اکثر افراد ساکن شهرستان مرزی آستارا تعزیهخوانی یا همان شبیهخوانی واقعه عاشورا را از نزدیک تماشا کردهاند که در آن، وقایع اغلب از روی روایتها و اسناد موجود به نمایش گذاشته می شود. این هنر و مراسم دیرینه همچنان در نزد مردم مرزنشین آستارا از حرمت ویژهای برخوردار بوده و مورد استقبال است.
تعزیهخوانی به دلیل حضور گسترده و استقبال مردم از این مراسم همچنان جایگاه رفیعی در سطح شهرستان مرزی آستارا دارد و مهمترین تعزیه خوانی ها در مسجد صاحب الزمان، مسجد سجاد و تکیه و هیئت حضرت ابوالفضل عباس(ع) آستارا برگزار می شود و با استقبال بسیار زیاد مردم شهرستان همراه است.
همزمان با عاشورای حسینی تعزیه حماسه کربلا ظهر جمعه در مسجد صاحب الزمان(عج) شهر مرزی آستارا برگزار شد و در این تعزیه حدود ۵۰ نفر به ایفای نقش پرداخته و صحنه کربلا را ترسیم کردند. اجرای این تعزیه به زبان آذری در آستارا انجام شد و در این تعزیه حماسه کربلا و رویارویی امام حسین(ع) و یاران با وفایش با لشکر کفر به صورت میدانی به تصویر کشیده شد و مردم عزادار با مشاهده این تعزیه اشک ماتم ریخته و بر سر و سینه خود زدند.
یک کارشناس ارشد ایران شناسی و پژوهشگر حوزه آیین های عاشورایی در همین رابطه در گفت وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه تعزیه محرم که در آستارا بیشتر با نام شبیه خوانی شناخته شده است، هنری نمایشی و برخاسته از توده مردم این شهرستان است که به روایتگری وقایع شهادت اباعبدالله الحسین(ع) و یاران باوفایش در دشت کربلا می پردازد، اظهار کرد: گرچه اطلاع دقیقی از زمان برگزاری نخستین مجلس تعزیه آستارا در دسترس نیست؛ ولیکن بر اساس تحقیقات میدانی می دانیم که در گذشته این سنت کهن باشکوه خاصی در محوطه کاروانسرا، عمارت والی و بویژه تکیه محمود آستارا یعنی در حدود یکصد و پنجاه سال پیش برگزار می شده است.
آرمین حیدریان افزود: این رسم در سال ۱۳۱۱ خورشیدی قدغن شد که از آن سال به بعد بصورت پنهانی در خانه ها برگزار می گردید.
وی ادامه داد: تعزیه بعد از سال های ۱۳۲۵ خورشیدی توسط اهالی متدین آستارا دوباره احیا گردید و در مساجد تولدی دوباره یافت.
به گزارش ایسنا، هر ساله با شروع ماه محرم در شهرستان مرزی آستارا شور حسینی برپاست و این شهرستان مرزنشین استان گیلان بصورت کانونی ثابت برای عزاداران تبدیل و مراسم تعزیه خوانی در آن با بهره گیری از هنر و همچنین ابزارهایی مانند طبل و شیپور که نقس اساسی در ایجاد شور و هیجان در شبیه خوانی دارد، همه ساله برگزار می شود.
انتهای پیام
نظرات