برنت هاینریش ویلهلم فون کلایست زاده ۱۸ اکتبر ۱۷۷۷ درگذشته ۲۱ نوامبر ۱۸۱۱ شاعر، نمایش‌نامه‌نویس و رمان‌نویس اهل آلمان بود. در ۱۷۸۸، پس از مرگ پدرش، به برلین رفت و آن‌جا در دبیرستانی فرانسوی به تحصیل ادامه داد. ۱۶ ساله بود که به استخدام هنگ شهر پُتسدام درآمد و بر ضد جمهوری نوپای فرانسه شرکت کرد. در ۱۷۹۹ از خدمت ارتش که در چشمش منفور بود استعفا داد و در شهر زادگاه خود به تحصیل در رشتهٔ فلسفه، فیزیک و ریاضیات پرداخت. او سال ۱۸۰۳ به شهر وایمار رفت و در این کانون ادبی روزگار خود با ویلند و گوته آشنا شد. در این دوران به شهرهای لایپزیک، درسدن، لیون و پاریس نیز سفر کرد و دچار بحران روحی شد، چنان‌که دست‌نوشته نخستین نمایش‌نامه‌اش را سوزاند و حتی به وسوسهٔ خودکشی دچار شد. سال بعد بهبود یافت و به برلین بازگشت.
به گزارش ایسنا، «شاهزاده هامبورگ» آخرین و از نظر برخی از اهل فن، مهم‌ترین و تکنیکی‌ترین نمایشنامه هاینریش فون کلایست است که با فرمی نظرگیر و با ابتکارات زبانی، پیچیدگی‌های سیاسی و نافرمانی مدنی در راه پیروزی یک ملت را با به چالش کشیدن مفاهیم قراردادی سیاسی، نظامی، قضایی و اخلاقی اعم از اخلاق در ساحت عمومی و خصوصی به نمایش می‌گذارد. چیستی عدالت در بافت قدرت حاکمان یکی از مفاهیم محوری در تمامی آثار کلایست است که آخرین نمایشنامه او نیز از آن مستثنی نیست.
در ۱۸۰۵به استخدام دیوانداری شهر کونیکس‌برگ درآمد و خیلی زود از این شغل نیز احساس بیزاری کرد. سپس در سفری به برلین، هنگامی که کشور پروس در اشغال ارتش فرانسه بود، به اتهام جاسوسی دستگیر و چند ماهی را در زندان فرانسوی‌ها گذراند. در سال‌های ۱۸۰۸ تا ۱۸۱۰ به فعالیت‌های مطبوعاتی پرداخت؛ ابتدا با همکاری آدام مولر مجله ادبی «فوبوس» را بنیاد گذاشت که داستان‌های بلند خودش را نیز در آن منتشر می‌کرد. سپس مجله‌ای سیاسی در اتریش به راه انداخت تا با اشغال‌گری ارتش فرانسه مبارزه کند و در راه اتحاد ملی در خان‌نشین‌های آلمانی تبلیغ کند.
در قسمتی از کتاب «شاهزاده هامبورگ» می‌خوانیم:
«با آن موهای بور و چشمانی آبی، حتی فرصت نکرد که به صراحت عذرخواهی کند و بگوید: التماس می‌کنم بخشش از فردی سر می‌زند که دلی به وسعت و پذیرندگی زمین دارد و شما با این چنین قلبی نباید او را با پا پس بزنید! کافی است به قلب خود مراجعه کنید تا همچون مادری، او را در بر خود گرفته و بگویید: بیا، غمگین مباش. تو به اندازه وفاداری‌ای که به خرج دادی، عزیز من هستی!»
«شاهزاده هامبورگ» را نشر نیماژ در ۲۲۱ و با قیمت ۹۸ هزار تومان روانه کتاب‌فروشی‌ها کرده است.
در ۱۸۱۰ با روزنامه‌ای در برلین همکاری کرد. کلایست در این زمان بیمار بود و ناامید در شناساندن آثارش. در پیشبرد مجله‌های ادبی‌اش نیز احساس ناکامی می‌کرد. گذشته از این‌ها به دلیل بدبینی و نبود تفاهم خانواده‌اش با فعالیت‌های ادبی‌اش زیر فشار بود. سرانجام در ۲۱ نوامبر ۱۸۱۱ همراه معشوقه‌اش، هنریته فوگل، با شلیک گلوله خودکشی کرد.
از دیگر آثار منتشر شده از هاینریش فون کلایست مجموعه داستان «م‍ی‍ش‍ائیل ک‍ل‍ه‍اس و س‍ه داستان دیگر» با ترجمه محمود حدادی است که نشر ماهی انتشار داده است.
انتهای پیام
نظرات