پروژه زباله سوز نوشهر از سال 90 مطرح شد اما با وجود تمامی وعده وعیدهای مسئولان به دلایل مالی تا به امروز به بهره برداری نرسیده است این درحالی است که همین زباله سوز در تهران چندین سال پس از نوشهر مطرح شده و اکنون چهارمین سال فعالیت خود را سپری می کند.
به گزارش ایسنا مازندران،پسماند های شهری و روستایی معضلی با پیامدهای روز افزون، گذشته از هزینه های بسیار بالا برای جمع آوری، حمل و نقل و دفع، مخاطرات زیست محیطی بسیار جدی دارد.
شهرهای شمالی کشور امروز با حجم بالای پسماند مواجه اند که به دلیل سطح بالای آب های زیرزمینی امکان دفن آنها وجود ندارد.
استان مازندران با جمعیت سه میلیون و 300 هزار نفر روزانه 2هزار تن پسماند شهری و هزار تن پسماند روستایی را تولید می کند، سرانه تولید زباله شهری به ازای هر نفر تقریبا یک کیلوگرم بوده و از این مقدار زباله تولیدی 75 درصد تر و 25 درصد خشک است.
زبالهسوزی از روشهای امحاء پسماند است که در ایران برای نخستینبار مورد استفاده قرار میگیرد، نیروگاه زباله سوز نوشهر یكی از مهمترین پروژههای ملی بوده كه با این روش برای نخستینبار در دولت دهم در استان مازندران مطرح و قرار داد این پروژه با مشاركت یكی از شركتهای معتبر چینی از سال 90 بسته شد اما به دلیل مشكلات كمبود اعتبارات و مشكلات زیست محیطی تنها با 20 درصد پیشرفت فیزیکی راكد ماند تا اینكه پس از مدتها مشكلات آن از نظر اعتباری و زیست محیطی برطرف و از اسفند ماه سال 95 تاكنون با تزریق اعتبار، این پروژه ملی با سرعت خوبی در حال اجرا است .
این پروژه كه ظرفیت امحاء 200 تن زباله را در طول روز دارد، از نوع پروژههای سرمایهگذاری و تکنولوژی PYROLYSIS & GASIFICATION است و این نیروگاه با استفاده از انرژی حرارتی حاصل از سوزاندن زباله و تبدیل آن به انرژی الکتریکی به میزان دو مگاوات در ساعت برق تولید میکند، سیستم فیلتراسیون گازهای خروجی این پروژه بر طبق الزامات استاندارد EPA بوده و در حال حاضر پیشرفت خوبی دارد اما بنا به مشکلاتی با وجود قول هایی که مسئولان دادند تاکنون به بهره برداری نرسیده است.
ساخت این پروژه به عهده شرکت تدبیر و توسعه سلامت( TTS ) که به عنوان یک هلدینگ در اردیبهشت سال 88 از چهار شرکت زیرمجموعه تشکیل شده و با هدف فعالیت در زمینههای محیط زیست اعم از مدیریت پسماند شهری، بیمارستانی و ساختمانی و انرژیهای نو تاسیس شده است. عملیات ساخت نیروگاه زباله سوز نوشهر در اردیبهشت ماه سال 90 با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست وقت کلنگ زنی شد و با وجود اینکه از سفر مقام معظم رهبری دارای اعتبار شد اما به علت عدم همکاری سازمان محیط زیست و ندادن مجوزهای لازم پروژه ای که قرار بود یک ساله به بهره برداری برسد عملا به تعویق افتاد و تا سال 95 تنها 19 درصد پیشرفت فیرزیکی داشت.
شهردار وقت نوشهر در آبان ماه 95 در گفت وگو با یکی از خبرگزاری ها توقف نیروگاه زباله سوز نوشهر را به دلیل نداشتن نقدینگی عنوان کرده و گفته بود برای تکمیل آن نیاز به ۲۵ میلیارد تومان اعتبار است.
فرهاد بنی شیخالاسلامی در همان زمان اعلام کرده بود که این نیروگاه به علت نداشتن مجوز زیستمحیطی در دوره پیش دارای مشکلاتی بود و برای رفع این مشکل سه سال وقت گذاشته شد و سرانجام با انتخاب مشاور زیستمحیطی مجوز زیستمحیطی آن برطرف شد.
وی اعتبار موردنیاز برای تکمیل نیروگاه را ۲۵ میلیارد تومان اعلام کرده و گفته بود در صورت تأمین نقدینگی نیز، تکمیل نیروگاه زبالهسوز نوشهر دو سال زمان میبرد.
در همان زمان با پیگیری های علی شادمان فرماندار وقت، شیخ الاسلامی شهردار وقت و نیز امامی سهامدار شرکت TTS تا حد زیادی مشکلات برطرف شد وساخت ابنیه پروژه با سرعت خوبی روبه جلو رفت.
* اعلام توقف پروژه نیروگاه در سال 96
علی شادمان فرماندار وقت نوشهر در سال 96 در گفت وگو با خبرگزاری فارس گفته بود در زمستان سال گذشته شهردار اعلام کرده که سازمان بازرسی توقف پروژه نیروگاه زبالهسوز نوشهر را اعلام کرده در حالی که 19درصد پیشرفت فیزیکی هم داشت اما با یک مذاکره تلفنی با مدیرکل بازرسی استان این مشکل برطرف شد.
* مخالفت برخی افراد با احداث این نیروگاه
در همان زمان فرماندار وقت نوشهر درباره مخالفت برخی افراد با احداث این نیروگاه به دلیل آلوده کردن محیط زیست، گفته بود "برخی افراد بر اساس ناآگاهی به محیطزیست فشار آورده بودند که این نیروگاه آلوده کننده بوده و برای محیطزیست ضرر دارد اما در سفری که مدیر محیط زیست شهرستان نوشهر به کشور چین داشت و از نزدیک چنین پروژهای را دید و با عملکرد آن آشنا شد سبب شد تا وی قانع شود که پروژه نیروگاه زبالهسوز نوشهر خطرات زیستمحیطی ندارد، بلکه در راستای حفظ و حراست از محیطیزیست طبیعی و انسانی است."
*زباله سوز نوشهر یک سرمایه ملی
بهروز امامی سهامدار شرکت تدبیر و توسعه و طرح تجارت سدید و طرف قرارداد با شرکت چینی،در همان مصاحبه، نیروگاه زباله سوز نوشهر را یک پروژه عظیم ملی دانسته و گفته بود" این شرکت به نمایندگی از شرکت چینی است که به صورت مشارکتی با طرف ایرانی قرار داد 40 درصدی بسته و 60 درصد منابع مالی نیز مربوط به شهرداری نوشهر است. "
وی با اشاره به حضور مداوم و مؤثر فرماندار نوشهر و نقش وی در تسریع روند کار پروژه، گفته بود" از زمانی که شادمان، مستقیماً وارد نحوه اجرای پروژه شده است پیشرفت فیزیکی این نیروگاه سرعت قابل ملاحظهای یافته و از 19 درصد پیشرفتی که اسفند سال گذشته داشته به 77درصد کنونی رسیده است."
امامی در همان مصاحبه اعلام کرده بود اگر مشکلی در منابع ایجاد نشود پروژه در 22 بهمن سال 96 به بهره برداری می رسد و پس از روشن شدن کوره ها به مرور برق هم تولید و وارد مدار می شود.
وی گفته بود"این نیروگاه یك فرآیند كامل بوده كه شیرابه آن هم تصفیه و هم تفكیک میشود و مخلوطسوز است یعنی نیاز نیست زبالهها از هم تفكیک داده شوند، تنها خاكستر قابل استفاده از فرآیند سوختن زباله باقی میماند و از نتیجه فرآیند نیز برق تولید میشود و خاكستری كه باقی میماند پس از دفن با خاک نیز میتواند برای كارخانه بلوکزنی مورد استفاده قرار گیرد.
*وعده های پوچی که اجرایی نشد!
اما علی نبیان معاون عمرانی وقت استانداری مازندران در سال 95 در جلسه بررسی مشکلات شهری نوشهر اعلام کرده بود" نیروگاه زباله سوز نوشهر تا پایان سال 96 تکمیل و به بهره برداری می رسد."
به گزارش خبرگزاری مهر، علی نبیان گفته بود "نیروگاه زبالهسوز نوشهراز اولویتهای سفر دولت به استان به شمار میرود و از طریق وزارت کشور و معاون توسعه و عمران پیگیر این موضوع هستیم. "
وی اعلام کرده بود که تا پایان سال ۹۶ نیروگاه زبالهسوز نوشهر تکمیل و به بهرهبرداری خواهد رسید.
*سال 96 به پایان آمد و حکایت همچنان باقی...
محمد اسلامی استاندار وقت مازندران در تیر ماه سال 97 در کارگروه مدیریت پسماند مازندران در ساری از افتتاح نیروگاه زباله سوز نوشهر در مهرماه سال جاری خبر داد..
محمد اسلامی گفته بود " طبق گزارش شهرداریها نیروگاه زباله سوز نوشهر تا مهرماه و ساری نیز تا پایان سال 97 تکمیل میشود. "
بنا به گزارش ایرنا، علی نبیان معاون عمرانی استاندار مازندران در تابستان سال 97 اعلام کرد"که نیروگاه زباله سوز نوشهربا توجه به پیشرفت 94 درصدی که دارد تا پایان سال وارد مدار می شود و تنها کف سازی ها و محوطه سازی آن باقی مانده است."
وی در سومین نشست کارگروه راهبردی مدیریت پسماند که در استانداری مازندران برگزار شد، گفته بود" مشکل آبی این بخش هم ظرف حداکثر سه هفته آینده حل می شود و عملیات خطوط انتقال برق هم تا 90 درصد انجام شده است."
نبیان با اشاره به اینکه تجهیزات این نیروگاه به طور کامل وارد پروژه شده و تیم متخصص چینی در محل حاضر است اما به خاطر بالا بودن هزینه اقامت امکان جایگزینی آن ها با تکنسین های ایرانی وجود دارد و در نهایت با برنامه ریزی های انجام شده قول داد تا پایان سال این نیروگاه به بهره برداری برسد.
*وضعیت پروژه نیروگاه زباله سوز نوشهر در ماه های پایانی سال 97
تاکنون برای این پروژه ملی ۸۵ میلیارد تومان هزینه شده و برای تکمیل شدن آن نیازمند ۲۰ میلیارد تومان اعتبار است.
پروژه احداث کامل نیروگاه ۲۰۰ تنی زباله سوز به متراژ 11هزار مترمربع زیربنا و 12 هزار مترمربع محوطه سازی شامل احداث مخزن زباله به ارتفاع ۳۵ متر با اسکلت بتنی و سالن بویلرها، سوله های تفکیک و آموزش، دودکش بتنی به ارتفاع حدود ۶۵ مترطول و چندین سازه مرتبط دیگر است که هنوز بهره برداری آن در هاله ای از ابهام مانده استبه همین دلیل جمعی از خبرنگاران رسانه های مختلف نوشهر و چالوس، عضوشورای شهر نوشهر، روابط عمومی شهرداری و جمعی از سمن های مردم نهاد زیست محیطی با هماهنگی آقامیری مشاور حقوقی نیروگاه های زباله سوز شمال کشور، سفری را به نیروگاه زباله سوز تهران که از سال 93 آغاز به کار کرده است داشته اند تا به طور مستقیم در جریان فرآیند سوخت زباله در این نیروگاه قرار گیرند و بررسی کنند که مشکل اصلی نیروگاه نوشهر که تاکنون به بهره برداری نرسیده چیست!
*ضرورت فرهنگ سازی تفکیک زباله از مبدا
علی حبیبی پور یکی از کارشناسان نیروگاه تهران در حاشیه این بازدید اظهار کرد: روزانه هشت هزار تن زباله وارد مجموعه آراد کوه تهران می شود، تعداد 10 خط تفکیک در این مجموعه وجود دارد که به تفکیک زباله ها می پردازد.
وی با بیان اینکه از این هشت هزار تن حدود سه هزار و 400 تن زباله پلاستیکی، منسوجات، و موادی که قابلیت سوختن دارنداست،افزود: زباله ای که وارد می شود همان روز سوخته نمی شود بلکه 5 تا 6 روز داخل پیت باقی می ماند تا رطوبت و شیرابه زباله ته نشین گردد، آنچه که شبیه آبکش دور مخزن قرار گرفته باعث می شود شیرابه از دور خارج و وارد سیستم تصفیه شود.
کارشناس نیروگاه زباله سوز تهران با اشاره به اینکه زباله ها در کوره اول 850 درجه سانتیگراد حرارت می دیده و می سوزند و درکوره دوم این حرارت به هزار و 200 درجه می رسد، تصریح کرد: در این فرآیند نه سوخت کمکی و نه مشعل وجود دارد بلکه از خود زباله ها حرارت ایجاد شده و می سوزد و پس از آن وارد بویلر می شود در نتیجه این حرارت بخاری با 400 درجه تولید خواهد شد که در نهایت بخار برای تولید برق به توربین و ژنراتور منتقل می شود.
وی ادامه داد: در زمان سوختن زباله گازی تولید می شود،برای حل مشکل زیست محیطی آن استوانه ای تعبیه شده است که در آن محلول آب و آهک تولیدی خود شرکت قرار دارد که با نازل بر سرراه گازها پاشیده می شود؛همه این فرآیند از زمانی که زباله ریخته می شود و تا زمانی که دود شده و بیرون می آید40 دقیقه طول می کشد.
حبیبی پور با اشاره به اینکه روزانه 200 تن زباله در نیروگاه تهران سوزانده می شود،یادآورشد: به ازای سوزاندن 200 تن زباله ساعتی سه مگاوات برق تولید می شود؛ از20 بهمن 93 که این نیروگاه راه اندازی شد تاکنون 191 هزار و 539 تن زباله سوزانده شده و 49 هزار و 756 مگاوات برق نیزتولید شد.
وی با بیان اینکه 55 پرسنل این نیروگاه در چهار شیفت کار می کنند و خط ها باید 24 ساعته روشن باشند، افزود: تفکیک زباله در چنین نیروگاه هایی بسیار مهم است و باید همه مردم از مبدا زباله های خود را تفکیک کنند.
*شهرداری ها اطلاعات کافی از مدیریت پسماند ندارند
جواد نصیری کارشناس پسماند و انرژی های نو در نشست با خبرنگارن و سازمان های مردم نهاد در حاشیه بازدید از نیروگاه زباله سوز تهران گفت: یکی از مشکلات در حوزه مدیریت پسماند عدم اطلاعات کافی مردم در این حوزه و حتی ناکافیبودن اطلاعات شهرداریها است.
وی با بیان اینکه زباله تر کشور ما نسبت به سایر نقاط دنیا بیشتر است، افزود: در دنیا مدیریت یک پارچه پسماند وجود دارد، یعنی از تولید تا ته خط را مدیریت می شود.
نصیری یکی از خطرناک ترین دودهای دنیا را دود حاصل از سوختن زباله در فضای آزاد اعلام کرد و یادآورشد:پردازش و مراقبت های پس از دفن زباله بسیار مهم است.
* زباله طلای کثیف نیست، بلکه تنها یک معضل است
وی با بیان اینکه زباله به هیچ عنوان طلای کثیف نیست، بلکه تنها یک معضل است که مدیریت صحیح میتواند آن را به طلا تبدیل کند، تصریح کرد: مدیریت یکپارچه پسماند این است که ما همه سیستمها را بتوانیم با هم و درست بچینیم، به خوبی زباله ها راجمع و به درستی امحا کنیم، زیرا اگر خوب امحا نشود مشکلساز خواهد بود.
این کارشناس پسماند و انرژی های نو با اشاره به اینکه کمپوستی که این گونه در کشور اجرا میشود برای شمال مناسب نیست، اظهار کرد: در یکی از چهار مرحله باید زباله خشک شود، زیرا زباله جذب بالایی از آب دارد، باید در انتخاب سیستم دقت شود و با وضعیت کنونی کمپوست، خطر انتشار بیماری زیاد است.
وی خاطرنشان کرد:کمپوست برای شمال مناسب نیست، بهترین کار بازیافت در مبدأ است و شهرداریها باید در این حوزه از کارشناسان استفاده کنند.
نصیری تاکید کرد: نیروگاههای زبالهسوز در اروپا هم طراحی و ساخته میشود، اما شرکت چینی مشابه آنرا با قیمت مناسبتر اجرا میکند و تنها سرمایهگذار در این بخش فعلاً به صورت عملی و اجرائی شرکت T.T.S است.
*اتمام نیروگاه زباله سوز نوشهرامری مهم و حیاتی جهت حفظ محیط زیست منطقه
بهروز امامی سهامدار شرکت مهندسی تدبیر توسعه سلامت TTS و طرح سدید نیز در ادامه با بیان اینکه مدت 50 سال است زباله ها در محل فعلی نوشهرانباشته شده است، اظهار کرد:اگر نگاه ما ملی باشد آن زباله ها باید پاکسازی شود بنابراین طرحی مصوب و مجوز آن گرفته شد که زباله های پیشین نیز در سالنی جدا ساماندهی و سوزانده شود.
وی با بیان اینکه یکی از مزایای بزرگ نیروگاه نوشهر نسبت به تهران این است سالن جداگانه برای زباله های قدیمی و تصفیه شیرابه دارد، افزود:آبی که خارج می شود گرید 2 بوده و برای کشاورزی مناسب است.
سهامدار شرکت مهندسی تدبیر توسعه سلامت TTS و طرح سدید با اشاره به موانع موجود جهت اتمام پروژه نیروگاه نوشهربیان کرد: تامین آب موردنیاز نیروگاه،تامین برق اولیه وعدم حمایت درمشارکت مالی ازجمله علل تاخیر در افتتاح پروژه است.
وی افزود:دولت باید در تامین کسری اعتبارلازم که بیش از 200میلیارد ریال است اهتمام ورزد تا متحمل هزینههای اضافی بیش از این نشویم.
امامی گفت: حدود ۱۰۰ درصد تجهیزات به محل پروژه وارد و ۵۰ درصد تجهیزات نصب گردید، حدود ۹۴ درصدازعملیات بخش ابنیه انجام شده و ۱۰ میلیاردتومان جهت تکمیل بخش ابنیه مورد نیاز است.
نماینده شرکت سرمایهگذار در نیروگاههای نوشهر، ساری، رشت و تهران با اشاره به اینکه با مشکل نقدینگی و اعتبار در روند ساخت نیروگاههای زبالهسوز نوشهر و ساری روبهرو هستیم، اظهار کرد: پروژه نیروگاه زبالهسوز نوشهر در سال 90 آغاز و در سال 95 ارزیابی زیستمحیطی آن اخذ شد.
امامی با تأکید بر اینکه همه تلاش ما در نوشهر این است تا با احداث نیروگاه زبالهسوز، معضل زبالههای این شهرستان برطرف شود، افزود: سعی داشتیم تا نیروگاه زبالهسوز را برای دهه فجر افتتاح و به بهرهبرداری برسانیم اما وقتی پول نیست تا قسمتی از ابنیه اجرا شود چه باید کرد.
*کمبود بودجه معضل اصلی عدم بهره برداری از نیروگاه زباله سوز نوشهر
وی تصریح کرد: احداث نیروگاه زبالهسوز تهران پس از نیروگاه زبالهسوز ساری و نوشهر انجام شد و ساخت آن ظرف حدود 27 ماهه به اتمام و به بهرهبرداری رسید و الان نزدیک به 4 سال فعالیت دارد اما برای نوشهر حدود 5 سال فقط دنبال مجوز زیستمحیطی بودیم که خوشبختانه تجارب نیروگاه زبالهسوز تهران را برای نوشهر به کار بستیم اما معضل فعلی برای این پروژه فقط بحث مالی است.
نماینده شرکت سرمایهگذار در نیروگاههای نوشهر، ساری، رشت و تهران تصریح کرد:نیروگاه زبالهسوز نوشهر به مراتب پیشرفتهتر، قویتر، کاملتر و مدرنتر از نیروگاهزبالهسوز تهران است و در سویی دیگر قطعاً ساری نسبت به نوشهر و رشت هم نسبت به ساری همینگونه خواهد بود چون تجاربها در پروژه بعدی به کار گرفته میشود.
* ۹۷ درصد از ابنیه نیروگاه زباله سوز نوشهر تمام شده است
علی قضابانوئی مشاور شهرداری نوشهر و ناظر بر پروژه نیروگاه زباله سوز در خصوص پیشرفت فیزیکی این پروژه گفت: ۹۷ درصد از ابنیه نیروگاه زباله سوز تمام شده ، همچنین تجهیزات بخش بویلرها ۹۵ درصد آن نصب گردید و حدود ۵ درصد مانده است.
وی خاطرنشان کرد: با تامین اعتبار لازم، انجام مابقی پروژه کار سختی نخواهد بود.
*زباله سوز بهترین راه حل مدیریت زباله
رفاعیل آزادیان نایب رییس شورای اسلامی شهر نوشهر از جمله انگیزه های مهم احداث نیروگاه زباله سوز در نوشهر را، داشتن دغدغه های محیط زیستی عنوان و اظهارکرد: با توجه به شرایط اقلیمی نوشهر و شیوه های انباشت زباله، هیچ روشی به اندازه شیوه زباله سوز در دفع زباله، با استانداردهای جهانی برابری ندارد.
وی ضمن تاکید بر داشتن نگاهی جامعه شناختی به پروژه هایی از جمله نیروگاه زباله سوز گفت:فرهنگ سازی در شیوه های صحیح دفع زباله از ملزومات زندگی مدرن می باشد.
گزارش از سپیده پورشعبان خبرنگار ایسنامازندران
نظرات