این شهر گذرگاهی است در میان مناطق شمالی، جنوبی، شرقی و غربی و به همین خاطر است که اهمیت بالایی در صنعت گردشگری ایران دارد و به موقعیت توریستی و گردشگری آن افزوده شده است.

طبس علاوه بر کویر زیبایش دارای جاذبه‌ها و مناطق منحصر بفردی است که نباید آن‌ها را نادیده گرفت و یکی از این جاذبه‌های منحصر به فرد، روستای زیبا و سرسبز نایبند است که باعث می‌شود، گردشگران طبیعت به این منطقه سوق پیدا کنند. 

سفر هیجان انگیز و پرخاطره در دل کویر

روستای نایبند طبس در دامنه کوهستان و مشرف بر کویر لوت در جنوب شهرستان طبس و با نزدیکترین فاصله از شهر دیهوک قرار گرفته و منطقه گردشگری خوبی برای افرادی است که از طرف جنوب به مشهد می روند و می‌خواهند از جاذبه‌های گردشگری خراسان جنوبی بازدید کنند.

روستای نایبند طبس به دلیل زیبایی‌های طبیعی و همچنین وجود بناهای تاریخی که در خود جای داده است، مورد توجه گردشگران زیادی قرار گرفته و گزینه مناسبی برای یک سفر هیجان انگیز و پرخاطره در دل کویر است.

کشتزارهای گندم و جو با نخلستان‌های زیبا و باغ‌های مرکبات که به صورت پلکانی، جلوه زیبایی را به وجود آورده‌اند و مناظری بکر آفریده‌اند که هر کس دلش می‌خواهد در بالاترین نقطه در زیر این نخلستان‌ها و درختان میوه بنشیند و مناظر پایین را نگاه کند و لذت ببرد.

قدمت این روستا به هزار سال قبل در زمان نادرشاه بر می‌گردد که در منابع تاریخی هم به کرات به آن اشاره شده است.

|

تداعی ماسوله در بافت روستای نایبند طبس

رسول بهبهانی رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری طبس به ایسنا گفت: روستای نایبند طبس روستای هدف گردشگری نای بند، در جنوب شهرستان طبس و درحاشیه جاده ترانزیتی کرمان - مشهد و از توابع بخش مرکزی و دهستان کویر است.

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری طبس ادامه داد: عمده‌ترین مصالح مورد استفاده در ساختمان‌های این روستا، خشت و کاهگلی است که به سبب استفاده از شن‌های تیره رنگ این نواحی، خاکستری رنگ است.

بهبهانی با بیان اینکه یکی از مشخصه‌های بناهای این روستا استفاده گسترده از کنگره‌های مثلثی شکل در نماها و جداره‌های ساختمان‌ها است، اظهارکرد: کنگره‌ها که غالبا در جبهه‌های شرقی و جنوبی به وفور دیده می‌شوند، فرم خاصی از بادگیر بوده که در جهت بادهای مطلوب روستا ساخته شده و همچنین به عنوان فیلتری در برابر بادهای همراه با شن عمل می‌کند.

وی تصریح کرد: تابستان‌های بسیار گرم و آفتابی و زمستان‌های معتدل به همراه وجود قنات‌ها وچشمه‌هایی که آب مورد نیاز روستا را تامین می‌کند، باعث می‌شود اراضی این روستا همواره قابل کشت باشد.

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری طبس گفت: از درختان و گیاهانی که در این روستا به عمل می‌آیند انواع مرکبات، نخل، توت وانواع محصولاتی نظیرگندم، جو، سبزیجات و حبوباتی است که بیشتر برای تامین نیازهای عمومی خانوارها کشت می‌شوند.

بهبهانی افزود: قرار گفتن این شهرستان و این روستا در قلب کویر مرکزی ایران مردم این دیار را از دیرباز بر این داشته تا بیشتر نیازهای روزمره خود را با استفاده از آنچه که در طبیعت به عنوان مواد اولیه یافت میشده برآورده کنند، لذا با توجه به کویری بودن منطقه و رویش درخت نخل در مناطق بیابانی و کویری هنرمندان از اجزاء مختلف این درخت دست بافته هایی مانند زنبیل، سبد حصیری، زیرانداز، بادبزن، ریسمان تهیه می‌کنند.

|

نایبند؛ بهشتی در دل کویر

حسن رمضانی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و   گردشگری خراسان جنوبی   نیز با بیان اینکه روستای تاریخی نایبند یکی از جاذبه‌ها و واحه‌ای بر ساحل دو کویر پهناور لوت و دشت کویر است، به ایسنا گفت: نایبند یک اتفاق و یک لحظه مکانی در دل کویر است که همواره برای در راه‌ماندگان و گم‌شدگان در بیابان، بهشت را تداعی می‌کرده است، به طوریکه موقعیت ممتاز روستا به گونه‌ای است که تا شعاع 200 کیلومتری این روستا، آبادی پیدا نمی‌شود.

وی با بیان این‌که استقرار روستا بر بلندی کوه و کمبود زمین برای ساخت‌وساز، معماری روستا را دارای فرم خاصی کرده است، افزود: چاره‌اندیشی ساکنان روستا برای بهره‌وری بیشتر از فضاهای معماری باعث ساخت بناهایی با مساحت محدود و چند طبقه شده است که از جمله ویژگی‌ها و ارزش‌های معماری روستا محسوب می‌شود.

رمضانی ادامه داد: کوچه‌های پیچ در پیچ همراه با فرم چند طبقه‌ای بناها بر بلندای کوهی که اطراف آن را باغات و نخلستان‌ها در بر گرفته است، منظر فرهنگی قابل ارزشی را در میانه کویر  ایجاد کرده است.

وی اظهار کرد: در مستندات و کتب تاریخی قرون اولیه تاریخ اسلام، نام «نایبند» به همراه تعریف  آن به عنوان استراحتگاه و مأمنی در حاشیه کویر برده شده است که از آن جمله می‌توان به «اصطخری» و «ابن حوقل» اشاره کرد.

|

مدیر کل میراث فرهنگی خراسان جنوبی با بیان اینکه وجود چشمه‌های آب سرد و گرم منحصر به فرد در دو ناحیه معروف به زردگاه و دیگ رستم، شاید مهم‌ترین عامل پیدایش آبادی در این نقطه از کویر بوده است، گفت: استقرار نایبند بر میانه کویر و شکل‌گیری بستر مناسب برای ایجاد باغات و نخلستان‌ها در زمین‌های مجاور روستا، باغات چند طبقه (نخلستان، مرکبات و سبزیجات) را در اطراف روستا شکل داده‌اند.

علیرغم مهاجرت روستاییان به مناطق پر جمعیت و مراکز شهری خوشبختانه هنوز تعداد زیادی از اهالی در این بافت در حال رفت و آمد و زندگی هستند و هنرمندان در سایه ساردرختان و ایوان منازل به تولید دست بافته های خود مشغول بوده و محصولات خود را به گردشگران داخلی و خارجی عرضه می‌کنند که خوشبختانه تا کنون استقبال خوبی از این تولیدات به عمل آمده است.

گزارش از سپیده قلندری اسفدن