ضیاء موحد معتقد است، واژهسازی برای اسمها اهمیت ندارد و نباید در زمینه واژهسازی به افراط رسید.
این شاعر و منطقدان در گفتوگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره اهمیت واژهسازی برای واژههای بیگانه عنوان کرد: واژهسازی موضوع بسیار بااهمیتی است که باید به آن توجه کرد. بعضی از این واژهها که معادلسازی میشوند، جا میافتند و بعضی هم جا نمیافتند؛ بنابراین نباید این کار را تخطئه کرد. اگرچه کسانی چون صادق هدایت هم واژهسازی را تخطئه میکردند، اما واژهای چون «باشگاه» که هدایت آن را مسخره میکرد هم جا افتاد.
او در ادامه با تأکید بر معادلسازی برای مفاهیم گفت: این خیلی مهم نیست که ما برای اسمها معادل بگذاریم؛ ما باید برای مفاهیم معادلسازی کنیم. عربها برای «فوتبال»، «کرة القدم» را قرار دادهاند. اما با ما که فوتبال را استفاده میکنیم، تفاوت چندانی ندارند. لزومی ندارد ما برای «رادیو»، «تلویزیون» و مانند اینها معادل قرار دهیم، اما نمیشود برای مفاهیم معادلسازی نکرد؛ چون اگر مفاهیم، واژههای بیگانه باشند، زبان ضعیف میشود.
موحد ادامه داد: نباید در واژهسازی افراط کرد. فرهنگستان قبل از انقلاب حتا برای «کتاب» هم معادلی را گذاشته بود که فراموش شد.
این شاعر و پژوهشگر همچنین عنوان کرد: ما باید یادمان باشد که در کارهای جمعی ضعیف هستیم. در فرهنگستان در زمینه ادبیات با نویسندگان کودک و نوجوان چقدر هماهنگی انجام شده، در فرهنگنویسی که زیر نظر آقای علیاشرف صادقی است، چقدر کتابها و روزنامهها بررسی و لحاظ شده است؟
او در ادامه با اشاره به واژهسازی، تأکید کرد: کار مهمی در حال انجام است که نباید اهمیت آن نادیده گرفته شود.
ضیاء موحد با اشاره به تلاش خود برای واژهسازی در حوزه منطق، خاطرنشان کرد: در زمینه منطق جدید من معادلگذاریهایی میکردم و در کلاس آنها را آزمایش میکردم که ببینم دانشجویان چقدر آنها را میپسندند. بر روی زبان منطق، غلامحسین مصاحب هم تلاشهایی کرده که زبان روانی برای این زبان درست شده است. اما هنوز واژههایی زیادی هستند که یا هنوز معادلی ندارند و یا معادلهای آنها خوب نیستند. اما معادلسازی باید به تدریج و به مرور انجام شود.
انتهای پیام
نظرات