مشاور عالی معاون امور هنری و سرپرست اداره کل هنرهای تجسمی وزارت ارشاد گفت: در شرایطی که هنوز مردم خیلی از کشورها فکر می‌کنند ما در ایران شترسواریم یا حتا تئاتر نداریم، هفته‌های فرهنگی می‌توانند نگاه آن‌ها را عوض کنند؛ ولی تا کنون در این بخش به‌شکل مطلوبی عمل نکرده‌ایم.

اصغر امیرنیا در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره‌ی هفته‌های فرهنگی ایران در خارج از کشور، بیان کرد: برپایی هفته‌های فرهنگی و هنری در خارج از کشور یکی از موثرترین، کارآمدترین و بهترین فعالیت‌هایی است که یک کشور در کشور دیگری می‌تواند انجام دهد تا برتری فرهنگ و هنر، توانمندی هنرمندان خود و تاثیرگذاری‌اش را در عرصه‌های جهانی معرفی کند.

وی اظهار کرد: در شرایطی که مباحث اقتصادی، سیاسی و نظامی کشورها به بن‌بست می‌رسند، تنهاترین مسیری که به‌راحتی با آن می‌توان به کشورهای دیگر رسوخ کرد مسیر فرهنگ است. این‌گونه کشورها ذهن مردم کشور مقصد را به سمت خود و توانمندی‌های‌شان معطوف می‌کنند.

او درباره‌ی این‌که ایران در این راستا چه می‌کند؟ ادامه داد: طبق قاعده، متولی امر فرهنگ در خارج از کشور، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است که با رایزن‌های فرهنگی که در سراسر جهان دارد و براساس شناخت رایزنان از فرهنگ ایران و کشور مقصد، اطلاعاتی جمع‌آوری می‌شود تا گروه‌های هنری یا اقلام هنری فرستاده شوند.

وی تأکید کرد: همان‌طور که در گروه‌های ورزشی، ورزشکاران مراحلی را سپری می‌کنند تا برای حضور در مسابقات برگزیده شوند، در مسائل فرهنگی نیز باید بهترین افراد انتخاب شوند، یعنی در برگزاری هفته‌های فرهنگی باید از افراد نخبه‌ی این حوزه استفاده شود.

امیرنیا گفت: به‌جز مسأله‌ی گزینش افراد توانمند، باید از کشور مقصد شناخت کافی وجود داشته باشد، یعنی برای هر کشور یک نسخه پیچیده نشود، زیرا مثلا مردم یک کشور موسیقی کوبه‌یی می‌طلبند و یک کشور دیگر نقاشی مدرن. ما باید ببینیم ذائقه‌ی هر کشور چگونه است تا بهترین افراد انتخاب شوند. همچنین باید هنرمندانی که اعزام می‌شوند کارگاهی را در کنار اجرای کار خود داشته باشند تا انتقال هنر نیز به این ترتیب دنبال شود.

او بیان کرد: اگر هنرمندان زبان خارجی بدانند می‌توانند با جامعه‌ی هدف ارتباط مستقیم داشته باشند و معلومات خود را انتقال دهند. ما موردی داشتیم که در کشور ایتالیا از ما خواسته شد دوره‌ی آموزشی هنر نگارگری را برای یک‌ماه برگزار کنیم و حتا خود آن‌ها تمام امکانات و هزینه‌ها را فراهم کردند. این نشان می‌دهد که در صورت فراهم بودن شرایط، کشورها از برگزاری دوره‌های آموزشی استقبال می‌کنند.

امیرنیا معتقد است: هفته‌های فرهنگی و فعالیت‌های فرهنگی - هنری در شرایطی که از نظر مسائل سیاسی و مذاکرات، به بن‌بست رسیده باشیم، بهترین کارگشا می‌توانند باشند. وقتی ایران به‌عنوان یک کشور جنگ‌طلب معرفی می‌شود، با ابزار هنر خیلی بهتر و راحت‌تر می‌توان ذهنیت مردم کشورهای دیگر را تغییر داد، زیرا کمتر دیده شده هنرمندان به‌دلیل مسائل سیاسی از طرف یک کشور دیگر با محدودیت روبه‌رو شوند. هفته‌های فرهنگی - هنری یکی از بُرنده‌ترین ابزارها برای اشاعه‌ی فرهنگ و هنر ایرانی محسوب می‌شوند.

سرپرست اداره کل هنرهای تجسمی در پاسخ به این‌که آیا تا کنون مخاطب‌شناسی در کشورهای مختلف برای برگزاری این نوع هفته‌ها انجام شده است؟ اظهار کرد: دست کم در هفته‌های هنر که ما برگزار می‌کنیم با سفیر ایران در آنجا مذاکره می‌کنیم و بررسی‌هایی را انجام می‌دهیم. البته هفته‌های هنر با هماهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات برگزار می‌شوند، ولی اغلب معاونت هنری وزارت ارشاد آن‌ها را برگزار می‌کند.

امیرنیا درباره‌ی نحوه‌ی گزینش آثار برای هفته‌های فرهنگی نیز گفت: این کار معمولا به دو شکل صورت می‌گیرد، یعنی اگر قرار است هنرمندانی در حوزه‌های تجسمی یا صنایع دستی اعزام شوند، باید آثاری داشته باشند که قابلیت نمایشگاهی داشته باشد و مثلا هر کدام 30 اثر بیاورند تا حدود 150 اثر را بتوانیم نمایش دهیم و آن‌ها نیز بتوانند درباره‌ی خلق اثر خود توضیح دهند. در حوزه‌ی کتاب هم باید تلاش کنیم تا کتاب‌ها هنری یا به زبان کشور مقصد باشند. در بخش موسیقی باید از موسیقی کم کلام استفاده کنیم تا برای مخاطبان بیشتر قابل درک باشد زیرا موسیقی ما بیشتر براساس مسائل عرفانی و کلام‌محور است. اگر هم کلامی وجود دارد باید متن آن برای مخاطبان به‌شکل ترجمه‌شده ارائه شود.

او درباره‌ی این‌که آیا تا کنون با برگزاری هفته‌های فرهنگی و نمایش آثار هنرمندان در کشورهای مختلف، اثرگذار بوده‌ایم؟ بیان کرد: این نوع برنامه‌ها تاثیر زیادی دارند، ولی ما تاثیر مطلوب نگذاشته‌ایم. زمانی که بحث انرژی هسته‌یی مطرح است و ما می‌خواهیم به حق خود برسیم و استفاده‌ی صلح‌آمیز داشته باشیم و آن‌ها ما را به‌عنوان تروریست معرفی می‌کنند، برگزاری هفته‌های فرهنگی و نشان دادن هنر ما، ذهنیت افراد را تغییر می‌دهد.

وی توضیح داد: زمانی که در بلاروس هفته‌ی هنر برگزار می‌کردیم، فردی از من پرسید که تهران چند میلیون جمعیت دارد؟ گفتم حدود 10میلیون و او پرسید 10میلیون شتر را کجا نگه می‌دارید؟! آن‌ها هنوز ما را با کشورهای عربی اشتباه می‌گیرند. خیلی از کشورها هنوز شناختی از ایران ندارند. در برزیل و کشورهای آمریکای لاتین ما را با کشورهای بادیه‌نشین یا عربی اشتباه می‌گیرند و با تعجب می‌پرسند که شما واقعا صاحب 10هزار سال سابقه‌ی تمدنی هستید؟ حتا اسفندماه سال گذشته که به ونزوئلا رفته بودم از من می‌پرسیدند ایران تئاتر هم دارد؟ کشورهایی که ما آن‌ها را جهان سوم می‌دانیم این گونه درباره‌ی ما فکر می‌کنند.

امیرنیا گفت: مدتی پیش جشنواره‌ی جوانان را برگزار کردیم و 20 نفر از جوانان خارج از کشور را آوردیم. درباره‌ی دید آن‌ها نسبت به ایران پرسیدم که می‌گفتند با دلهره به کشور وارد شدند؛ ما این نوع دیدگاه را با هفته‌های فرهنگی می‌توانیم عوض کنیم، یعنی آثار خود را نشان دهیم و بگوییم آیا هنرمندان و مردم ما با این ظرافت هنری و سابقه‌ی تمدنی می‌توانند جنگ‌طلب و تروریست باشند؟!

او تأکید کرد: با این حال، آن تأثیر کامل را نگذاشته‌ایم، به همین دلیل می‌گویم اثر مطلوب نگذاشته‌ایم. وقتی ما به عرصه‌های خارج از کشور آمده‌ایم همیشه گفته‌ایم پول نداریم. در حالی که پیش آمده وقتی یک هفته‌ی فرهنگی را در یک کشور برگزار کرده‌ایم، پس از پایان هفته، سفیر ما اطلاع داده که مراودات با مسئولان مربوط در آن کشور بهتر و راحت‌تر شده و نگاه‌ها هم تغییر کرده است. حتا وقتی پس از پایان یک هفته‌ی فرهنگی یا هنری رییس‌جمهور ما وارد آن کشور شده، مراودات اقتصادی و صنعتی سهل‌تر شده است.

وی اضافه کرد: اگر این همه هزینه‌های جنبی را در بخش فرهنگی و هنری صرف کنیم تا دل مردم کشورهای دیگر را به سمت خود جذب کنیم، آن‌ها به سیاستمداران خود فشار می‌آورند که این‌گونه درباره‌ی ایران فکر نکنند.

انتهای پیام