رييس ايكوموس ايران درباره‌ي اقدامات انجام‌شده در ميدان «عتيق» اصفهان معتقد است: وسعت دخالت، شكل دخالت، نوع كاربري درنظر گرفته‌شده در اين محل ارزشمند تاريخي و به‌طور كلي، اصل اين تصميم زير سؤال است و بايد در آن تجديد نظر شود.
دكتر سيدمهدي حجت در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيان كرد: من به‌عنوان مسؤول ايكوموس ايران همراه كارشناساني كه در اين مجموعه هستند، نگراني جدي خود را درباره‌ي آن‌چه در شهر بسيار ارزشمند اصفهان رخ مي‌دهد، اعلام مي‌كنم.
وي توضيح داد: به‌نظر مي‌رسد، ضوابط نحوه‌ي مواجه شدن با يك شهر تاريخي و ارزش‌هاي شهري در سطح و كلاس اصفهان، به‌درستي رعايت نمي‌شوند. البته افرادي در تمام شهرها هستند كه بايد تصميم‌هاي اجرايي بگيرند و اين موضوع را كتمان نمي‌كنم كه برخي مسايل مالي و نوع سرمايه‌گذاري‌ها در چنين تصميم‌گيري‌هايي مؤثرند، ولي وقتي با جواهري مانند اصفهان و ارزش‌هاي تاريخي آن كه مورد شناخت همه‌ي دنيا، بويژه كارشناسان حوزه‌ي شهرسازي و معماري است، روبه‌رو هستيم، طبيعتا بايد با احتياط بيش‌تري عمل كنيم.
او گفت: آن‌چه بيش از هر چيزي نگران‌كننده است، مسأله‌ي وسعت، شدت و شكل دخالتي است كه در اطراف مسجدجامع اصفهان انجام مي‌شود. درحالي‌كه به‌طور كلي، در سطح دنيا مرسوم نيست كه نوع دخالت در بافت‌هاي تاريخي باارزش به اين كلاني باشد.
بنيان‌گذار سازمان ميراث فرهنگي اظهار داشت: معمولا همه، آن‌چه را كه آرام‌آرام در طول تاريخ توسط افراد مختلف و در سطوح مختلف در شهري تاريخي به‌وجود آمده، محترم مي‌شمارند و بعدها ممكن است با ظرافت و دقت فوق‌العاده‌اي مداخلاتي، آن هم براي احياي ارزش‌هاي موجود در آن محل انجام دهند، ولي اين‌كه در بافت قديم اصفهان و در كنار يكي از مهم‌ترين بناهاي تاريخي جهان ـ مسجدجامع اصفهان كه دايرة‌المعارف معماري اسلامي است ـ با چنين وسعتي، دخالت صورت گيرد، جاي تأمل و نگراني دارد.
وي با اشاره به اين‌كه افرادي كه به اين كار اقدام كرده‌اند، ممكن است با علاقه‌مندي و خيرخواهي چنين كاري را انجام داده باشند، گفت: به‌طور اساسي، مهم‌ترين ايرادي كه نسبت به اين قضيه وارد مي‌شود، اين است كه در هيچ كجاي دنيا وسعت دخالت در بافت‌هاي قديم اين‌گونه نيست كه در بافت قديم شهر عزيزي مانند اصفهان چنين دخالتي را بتوانيم انجام دهيم.
حجت ادامه داد: مطلب ديگر اين است كه اگر حتا در مقياس‌هاي كوچك‌تر قرار است، دخالتي انجام شود، شكل آن مستلزم ملاحظات بسيار وسيع مقدماتي مانند مونيتور كردن، ثبت كردن، حفاري و پي‌گردي كردن و مطالعه‌ي دقيق آن‌چه زير زمين قرار دارد، مي‌شود تا در نهايت، مجوزي براي دخالت اندكي در آن محل صادر شود.
او بيان كرد: اكنون رفتاري كه مي‌بينيم، به‌نحوي است كه در هيچ‌كدام از لايه‌هايي كه در دوره‌هاي گذشته در اطراف اين محل بسيار مهم وجود داشته‌اند، بررسي، كاوش، ارزيابي و ثبت انجام نشده است. در واقع، مي‌توان گفت، اگر اطراف مسجدجامع اصفهان صحراي برهوتي قرار داشت، همين طور رفتار مي‌شد كه اكنون شده است. درحالي‌كه اين محل يك بستري است كه هزاران ارزش نهفته در آن وجود دارند و بايد همه لايه‌به‌لايه بررسي و ثبت شوند.
وي با تأكيد بر اين‌كه اين ارزش‌ها، تاريخ و فرهنگ اين مملكت هستند، اظهار كرد: اقدامات انجام‌شده كاملا برخلاف ضوابطي است كه امروزه تمام دنيا حتا كشورهايي كه آثارشان از لحاظ فرهنگي بسيار پايين‌تر از ماست، رعايت مي‌كنند. به‌راستي شأن اصفهان اين نيست كه با اين نوع رفتار مواجه شود.
حجت تأكيد كرد: مطلب ديگري كه بايد به آن توجه كرد، تبديل كردن چنين محلي به جايي به‌عنوان گذرگاه براي عبور ترافيك است، زيرا نحوه‌ي رويكرد نسبت به اين مسأله‌ي شهري درست نيست و اصلا اين مكان تاريخي جاي چنين حرف‌ها و اقداماتي نيست، بويژه اين‌كه ايجاد پاركينگ و مغازه در اطراف اين محل، جز يك برخورد كاسب‌كارانه با محوطه‌ي تاريخي شهري مانند اصفهان، برخورد ديگري نيست و اصفهان نمي‌تواند شاهد مواجه شدن‌هاي كاسب‌كارانه با خودش باشد.
به گفته‌ي رييس ايكوموس ايران، اصفهان نياز دارد، طوري درباره‌ي آن تصميم‌گيري شود كه تمام ملاحظات فرهنگي، هنري، كالبدي و معماري لحاظ شوند.
وي بيان كرد: مگر ما چند اصفهان در دنيا داريم كه به اين شكل در اطراف محوطه‌هاي ارزشمند آن، دخالت‌هاي وسيع و بي‌رويه و بدون مطالعه انجام دهيم. كساني كه چنين كاري را انجام مي‌دهند، قطعا نيت خيري دارند، ولي ضوابط و قواعد رفتار با بافت تاريخي را نمي‌دانند.
او در پايان با تأكيد بر اين‌كه اگرچه اكنون نيز خسارت‌هاي فوق‌العاده زيادي به اين محوطه‌ي تاريخي وارد شده‌اند، ولي جلوي ضرر از هر جا گرفته شود، منفعت است، گفت: ما كارشناسان و متخصصان اين حوزه به‌شدت از اين موضوع نگران هستيم و اعلام خطر مي‌كنيم كه به اين ترتيب، حيثيت تاريخي شهر اصفهان دچار مخاطره خواهد شد و جايگاهي كه امروزه اين شهر در سطح بين‌المللي نزد علاقه‌مندان به ميراث فرهنگي دارد، قطعا نزول خواهد كرد. حال ديگر، اين جريان به كساني كه تصميم‌گيري و برنامه‌ريزي برعهده‌ي آن‌هاست، بستگي دارد «تو خواه از سخنم پند گير، خواه ملال».
انتهاي پيام
نظرات