نشست رييس صدا وسيما و جمعي از مديران سيما با اعضاي كانون فيلمنامه‌نويسان طي سه شب از شبكه‌ي اول سيما پخش شد. به گزارش خبرنگار سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اين نشست عزت‌الله ضرغامي، فيلمنامه را يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي توليدات رسانه‌ي ملي دانست و اظهار كرد: هرچه جلوتر مي‌رويم، ضرورت توجه بيشتر به فيلمنامه و افزايش كيفيت آن در برنامه‌هاي صدا و سيما چه در بخش نمايشي و چه غيرنمايشي احساس مي‌شود. فرهاد توحيدي-رييس كانون فيلمنامه‌نويسان سينماي ايران- نيز خطاب به ضرغامي گفت: فيلمنامه تنها در حوزه‌ي ادبيات نمايشي كاربرد ندارد، بلكه شما هم كه اهل سياست هستيد هم براي مواجه با وضعيت‌هاي فرضي، فيلمنامه مي‌نويسيد و موقعيت هايي را تصور مي‌كنيد بنابراين فيلمنامه‌نويسي امري معمارانه است. وي در ادامه خواستار تكرار برگزاري چنين جلساتي در آينده با رييس سازمان صدا وسيما شد. توحيدي، حقوق مولف از نظر مادي و معنوي، چگونگي برخورد سازمان مديريتي صدا وسيما و مديران مياني آن با نويسندگان و خطوط قرمز و محدوديت‌ها را از جمله دغدغه‌هاي فيلمنامه‌نويسان ذكر كرد. در ادامه‌ي اين نشست،حسين ترابي با اشاره به نوع نگرش مديران مياني صدا و سيما به فيلمنامه گفت: تلويزيون از ياد برده كه قرار است دانشگاه باشد، مديران اين رسانه از فرهنگ‌سازي صحبت مي‌كنند غافل از آن كه فرهنگ، حوزه‌ي گسترده‌اي است. وي افزود: هيچ صنفي به اندازه‌ي فيلمنامه‌نويسان اين‌قدردرگير كج سليقگي‌هاي مديران مياني نيست، البته دراين زمينه استثناهايي نيز وجود دارد. اين فيلمنامه‌نويس ادامه داد: گاهي اوقات طرح‌هايي با «به به و چه چه» مديران مواجه مي‌شود، اما در مراحل بعدي، مديران ذره‌بين به‌دست به‌دنبال معصيت در آن مي‌گردند. دربخش ديگري از نشست‌ رييس صداوسيما با فيلمنامه‌نويسان، شادمهر راستين درباره‌ي بعد مادي حق تاليف گفت: حق تاليف با كپي‌رايت تفاوت زيادي دارد.كپي‌رايت به معناي استفاده‌ي عمومي از آن چيزي است كه حق تاليف آن را قبلا دولت داده است، اما حق تاليف مشخصا مربوط به مولفان و مصنفان است. وي افزود: براساس قانون مولفان و مصنفان كه در سال 1348 تصويب شد و سال 1360 مورد تاييد قرار گرفت، حقوق مادي و معنوي از مولف ،تفكيك‌ناپذير است اما تلويزيون اين حقوق راناديده مي‌گيرد.اين درحاليست كه رعايت آن موجب قايل‌شدن ارزش هنري به اثر نوشته شده و ايجاد امنيت شغلي براي فيلمنامه‌نويس مي‌شود. از سوي ديگر امنيت خاطر يافتن فيلمنامه‌نويس باعث مي‌شود كه او با آرامش خاطر بيشتري كار كند و همين‌ امر ايجاد شغل را در پي دارد چون اگر فيلمنامه نباشد هيچ فعاليت توليدي درسيما آغاز نمي‌شود. اين فيلمنامه‌نويس درادامه گفت: لحن جاري در قراردادهاي نگارش فيلمنامه‌ها،‌ نشانگر ناديده‌گرفتن حقوق فيلمنامه نويسان است و بند« واگذاري كليه حقوق متصوره از فيلمنامه به سيما »در قراردادها باعث مي‌شود كه به سخيف‌ترين شيوه‌ي ممكن، اين حق از فيلمنامه‌نويس خريده شود اين درحاليست كه درهيچ كشوري، هيچ مقامي نمي‌تواند قراردادي را خلاف قوانين مصوب مجلس و قوانين جاري منعقد كند. وي درادامه با مقايسه‌ي قراردادهاي فيلمنامه‌نويسان با قرارداد‌هاي ننگين گلستان و تركمن‌چاي اظهار كرد: نظام برده‌داري مدتهاست كه در دنيا از بين رفته است، اما گويا مشاوران حقوقي سازمان صدا وسيما با نحوه‌ي تنظيم قراردادها مانند گنجاندن بند «واگذاري كليه حقوق متصوره»به برده‌داري نظر دارند. از سوي ديگر مشابه چنين بندي حتي در قراردادهايي چون گلستان و تركمنچاي هم وجود نداشته‌است. راستين با اشاره به دستمزد فيلمنامه‌نويسان گفت: حدود 7 تا 10 درصد هزينه‌ي توليد به فيلمنامه‌نويسان اختصاص داده مي‌شود . اين درحاليست كه هزينه‌ي اصلي توليد پس از نگارش و كارشناسي برآورد مي‌شود. وي با بيان اين‌كه در سيما بدون اجازه‌ي فيلمنامه‌نويس، اجازه‌ي بازنويسي به فرد ديگري داده مي‌شود، اظهار كرد: حتي به بازنويسي هم كد مستقل داده مي‌شود، بنابراين اين پيش فرض وجود دارد كه فيلمنامه نياز به بازنويسي دارد، اما حذف بازنويسي به عنوان يك امر لازم يكي از خواسته‌هاي ماست. نويسنده‌ي سريال «چه كسي به سرهنگ شليك كرد؟» افزود: برخلاف قوانين موجود، تلويزيون در پخش‌هاي مجدد، 5 درصد دستمزد مرسوم را به مولفان اصلي اثر پرداخت نمي‌كند. راستين در ادامه‌ي خواستار حذف بند «واگذاري كليه‌ي حقوق متصوره»از قراردادهاي فيلمنامه‌نويسان شد. به گزارش ايسنا، در ادامه‌ي اين نشست،حسين ايري درباره‌ي حقوق معنوي مولف گفت: رعايت نكردن حقوق معنوي مولف موجب آزاد‌نشدن انرژي او مي‌شود و در نتيجه فيلمنامه‌نويسان حرفه‌اي با اكراه حاضر به همكاري با تلويزيون مي‌شوند. وي با اشاره به بازنويسي فيلمنامه‌ها اظهار كرد: كسي كه قرار است فيلمنامه را بازنويسي كند بايد به عنوان مثال از نظر سطح سواد و آگاهي در سطح آقاي توحيدي باشد.البته بازنويسي فيلمنامه منوط به زماني است كه توحيدي اين كار را قبول كنند. اين فيلمنامه‌نويس با بيان اين‌كه نويسنده‌،مهم‌ترين مشاور بالقوه توليد است، تاكيد كرد: بهتر است كه كميته‌هاي فرهنگي در صدا وسيما در زمينه‌ي فيلمنامه‌نويسي تشكيل شود تا مسائل موجود را حل و فصل كند چون بدون آزاد‌شدن انرژي مولف نبايد انتظار رخ‌دادن اتفاقي خوب در زمينه‌ي فيلمنامه‌هاي تلويزيوني داشته باشيم . سروش صحت فيلمنامه‌نويس بعدي بود كه در اين نشست درباره‌ي دستمزدها صحبت كرد و گفت: براساس يك جمله‌ي نخ‌نما شده، فيلمنامه مغز كار است. بنابراين بايد همانند مغز از آن حمايت و به آن خون‌رساني كرد و دست‌كم به اندازه‌ي ساير اندام‌هاي توليد يك اثر به آن توجه كرد. وي افزود: گفته مي‌شود كه آثار تلويزيوني بايد جذاب و نو باشند اما از اين امر غفلت مي‌شود كه دستيابي به اين امور نياز به كار دارد و كوشش بيشتردراين زمينه، دستمزد بيشتري را طلب مي‌كند. نويسنده سريال«ترش و شيرين» اضافه كرد: حتي زماني كه فيلمنامه‌نويس مستقيما درگير نگارش نيست بايد خود را با مطالعه و انجام فعاليت‌هاي ديگر آماده‌ي نگارش نگه دارد. دراين شرايط ضرورت دارد هزينه‌اي چه به‌صورت مستقيم وچه غيرمستقيم به او پرداخت شود. وي درادامه گفت: اگر خواهان ساخت تله‌فيلم‌ها و سريال‌هاي جذاب و با موضوعات نو هستيم بايد زمينه‌ي رفاه نسبي براي فيلمنامه‌نويسان فراهم شود اين درحاليست كه هركدام از ما فيلمنامه‌نويسان به عنوان نمونه مشغول نگارش پنج‌كار به‌طور همزمان هستيم اما نوشتن چهار تاي آنها را مخفي مي‌كنيم. باتوجه به اين شرايط ،يكي از خواسته‌هاي ما اين است كه در برآورد هزينه‌ها براي فيلمنامه درصد بيشتري لحاظ شود تا تهيه‌كنندگان با آرامش خاطر بيشتر با فيلمنامه‌نويسان قرار داد ببندند. صحت با اشاره به مقوله‌ي بازنويسي اظهار كرد: بازنويسي بايد با اجازه‌ي نويسنده‌ي اصلي انجام شود و براي اين مرحله هم وجهي پرداخت شود. وي با اشاره به نپرداختن وجه براي ارايه ي طرح از سوي تهيه‌كنندگان گفت: به همين علت همه‌ي تهيه‌كنندگان دنبال طرح مي‌گردند از سوي ديگر برخي طرح‌هايي كه ساده‌انگارانه و سريع نوشته مي‌شوند تصويب و ساخته‌ مي‌شوند. دركل بايد براي هريك از مراحل نگارش از جمله طرح، فيلمنامه‌ي كامل و بازنويسي قيمتي پرداخته شود. درادامه‌ي اين نشست فرهاد توحيدي اظهار كرد: مي‌دانيم كه سازمان صدا وسيما اولويت‌هايي دارد اما ما فيلمنامه‌نويسان از آنها اطلاع چنداني نداريم درنتيجه زماني كه طرح‌هايي ارائه مي‌دهيم، تازه متوجه مي‌شويم اين مسائل جزو اولويت‌هاي اين سازمان نيست. دراين شرايط برگزاري چنين نشست‌هايي مي‌تواند در آشنايي فيلمنامه‌نويسان با اولويت‌هاي صدا و سيما موثر باشد. نويسنده سريال«يك مشت پر عقاب»افزود: كارگردانان موقع توليد، دخل و تصرف زيادي در متن مي‌كنند اما بعدها فيلمنامه‌نويس مسوول كار قلمداد مي‌شود اين درحاليست كه اجازه‌ندادن براي تغيير طرح مصوب به‌راحتي، جزو حقوق مولف است. وي با اشاره به خصوصي‌سازي اظهار كرد: خصوصي‌سازي امري لازم و مورد تاييد است اما آسيب‌هايي را در پي دارد. زماني كه دوشبكه‌ سيما فعال بودند تهيه‌كنندگان كارمند تلويزيون و از افراد متخصص بودند، اما پس از خصوصي‌سازي، افرادي نه چندان حرفه‌اي وارد حوزه‌ي تهيه‌كنندگي شدند به‌گونه‌اي ورود پسرخاله‌ها به اين حوزه آسيب جدي زده است. به گزارش ايسناف در بخش ديگري از نشست رييس صداوسيما با فيلمنامه نويسان،مينو فرشچي گفت: ما فيلمنامه نويسان با مسايل متعددي روبرو هستيم .به عنوان نمونه تهيه كننده‌يي از ما درخواست مي‌كند كه چندين صفحه تحقيق رامطالعه كنيم تا در صورت امكان بر اساس آن فيلمنامه‌اي بنويسيم اما براي رفت و آمدها و پژوهش و مطالعه هزينه‌اي پرداخت نمي‌كند ازسوي ديگر نمي‌دانيم كه واقعا وظيفه‌ واختيارات تهيه‌كنندگان چيست؟ از سوي ديگر زماني كه طراحي ارايه مي‌شود هر يك از اعضاي شوراي فيلمنامه درباره‌ي آن نظر مي‌دهند. در صورتي كه طرح يا خوب است يا بد. وي با تاكيد بر ضرورت اختصاص بودجه‌اي براي طرح‌ فيلمنامه اظهار كرد: در بنياد سينمايي فارابي و سيما فيلم چارچوبي براي پرداخت به فيلمنامه نويسان تعيين شده است، در اين شرايط هر ميزان كه هزينه‌ي توليد افزايش يابد،تغييري در دستمزدهاي فيلمنامه‌نويسان به وجود نمي‌آيد. همين مساله بر كيفيت كار فيلمنامه نويسان تاثير منفي گذاشته است و نتيجه‌ي آن كارهاي درجه دويي است كه اكنون روي آنتن مي رود . نويسنده سريال«سايه تنهايي»افزود: اگر طرح تصويب نشود ، زحمت ما برباد مي‌رود. در صورت تصويب نيز با عوض شدن مقام مسئول يا توقف پروژه تلاش مي‌شود،زحمات فيلمنامه‌نويس‌ ناديده گرفته ‌شود اگر هم او تلاش كند كه حق خود را بگيرد ، سعي مي كنند او را ترور شخصيتي كنند و او را فرد پرخاشگري جلوه دهند.همه‌ي اين مسايل باعث دلسردي فيلمنامه نويس مي‌شود . وي در ادامه گفت: در خانه‌ي سينما شوراي داوري وجود دارد اما به نظر مي آيد چنين شورايي در تلويزيون تشكيل نشده است. اين فيلمنامه نويس با اشاره به سريال‌هاي مناسبتي اظهار كرد: همه‌ي ما مي دانيم كه ماههايي چون محرم و رمضان هر سال تكرار مي‌شوند ولي مسوولان سيما به فكر نيستند و در فرصت كوتاهي تا شروع مناسبت‌ها،جمع آوري طرح را شروع مي‌كنند و كارها با شتاب ساخته مي‌شوند و در اين ميان اسم نويسندگان خراب مي‌شود. در ادامه اين نشست حسن مهدوي فر درباره‌ي نحوه‌ي برخورد مسوولان با فيلمنامه نويسان گفت: شوراي بررسي فيلمنامه در صدا و سيما يكي از معضلات جدي فيلمنامه و فيلمنامه نويسان است و در زمينه اين شورا مسايل مختلفي قابل طرح است .به عنوان نمونه براساس چه معيارهايي اعضاي شوراي بررسي فيلمنامه براي انجام اين كار انتخاب مي‌شوند؟ به چه ميزان ديدگاههاي اين افراد درست و منطقي است؟ در اين بين مميزي چه نقشي دارد؟ نويسنده سريال«دبيرستان خضرا»تاكيد كرد:كارشناس فيلمنامه يعني پزشك معالج فيلمنامه. بنابراين كساني بايد براي بررسي فيلمنامه‌ها انتخاب شوند كه بدون لطمه زدن به اثر آن را اصلاح كنند. وي افزود:در شوراي بررسي فيلمنامه،‌فرايند مناسبي طي نمي‌شود تا آثار خلاقه‌اي عرضه شود.خروجي آن افراد غير متخصص هستند كه يا كارمند صدا و سيما محسوب مي‌شوند يا از حوزه‌هاي ديگري چون ادبيات وارد اين عرصه شده‌اند اين در حاليست كه فيلمنامه نويس،متخصص روايت قصه سينمايي و تلويزيوني است. مهدوي فر در ادامه گفت:علاقه‌ي اعضاي شوراي بررسي فيلمنامه منحصر به شيوه‌هاي خاصي است كه در نهايت منجر به ارايه‌ي الگوهاي ساده‌اي مي‌شود بگونه‌اي كه اين متن‌ها از واقعيت‌هاي ملموس اجتماع فاصله مي‌گيرند و تصويري غير واقعي را ارايه‌ مي دهند. اين فيلمنامه نويس تاكيد كرد: اعضاي اين شورا به علت نداشتن جسارت براساس چارچوب هاي خاصي كار مي‌كنند كه نتيجه‌ي آن ارايه‌ي توليدات ضعيف و گريز مخاطب از رسانه‌ي ملي است . وي تعدد شوراهاي بررسي فيلمنامه را يكي ديگر ازمشكلات فيلمنامه نويسان دانست وگفت: فيلمنامه‌ها بارها بازنويسي مي‌شوند و اصلاحيه مي‌خورند تا تصويب شوند.پس از تصويب براي گرفتن كد توليد، درشوراي طرح و برنامه‌ي معاونت سيما بررسي مي‌شود كه در اين شورا ديدگاههاي عمدتا غير كارشناسي در باره‌ي فيلمنامه‌ها داده مي‌شود و فيلمنامه‌اي كه وقت زيادي براي آن صرف شده، رد مي‌شود. اين فيلمنامه‌نويس در ادامه اظهار كرد:به علت ضرورت بررسي فيلمنامه‌ها براي دريافت كد توليد،ترافيك وحشتناكي در اين شورا به وجود آمده است وهمين امر باعث ركود در توليدات سيما شده است.علاوه بر آن اين پرسش مطرح است كه چرا هماهنگي بين شوراي طرح و برنامه معاونت سيما با ساير شوراهاي بررسي فيلمنامه وجود ندارد؟ چرا فيلمنامه‌اي كه در شوراهاي پيشين تصويب شده است در شوراي طرح و برنامه معاونت سيما رد مي‌شود؟ مهدوي فر در پايان اين بخش از نشست گفت: ديدگاههاي غير تخصصي موجود،فيلمنامه نويسان را به خود سانسوري و رعايت خط مشي شوراها مجبور كرده است كه اين كار باعث از بين رفتن پويايي اين قشر شده است و به علت بي اعتمادي به فيلمنامه نويس،كارهاي سطحي ارايه مي‌شود. انتهاي پيام