نماينده ايران در شوراي «سزامي» با تاكيد بر تاثيرات مشاركت در طرح‌هاي علمي بين‌المللي در روند توسعه علمي كشور ابراز اميدواري كرد با تلاش مجلس و دولت زمينه تصويب هر چه سريعتر عضويت ايران در طرح منطقه‌يي سزامي فراهم شود.

به گزارش خبرنگار «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)‌، طرح SESAME ( استفاده از تابش سينكروترون براي علوم و كاربردهاي تجربي در خاورميانه) كه از چند سال پيش با نظارت «يونسكو» به تاسيس يك مركز بين‌المللي تابش «سينكروترون» در خاورميانه مربوط مي‌شود كه از چند سال قبل با نظارت سازمان يونسكو آغاز شده است.

در اين طرح كه با مشاركت 11 كشور منطقه اجرا مي‌شود، قرار است يك دستگاه «سينكروترون» (شتاب دهنده الكترون) مستعمل بهينه‌سازي شده و براساس آن نخستين شتابدهنده خاورميانه در نزديكي شهر امان - پايتخت اردن - طي چند سال آينده به بهره‌برداري برسد.

دستگاه «سينكترون» الكترون‌ها را با سرعت زياد به حركت درمي‌آورد كه پرتو نوري كه از آنها ساطع مي‌شود زمينه بررسي ذرات بنيادي را فراهم مي‌كند.

از اين پرتو علاوه بر تحقيقات بنيادي در پژوهش هاي كاربردي محيط زيست، شيمي، فيزيك، دارو سازي، زمين شناسي، زيست شناسي، ‌نانومكانيك و حتي در بخش هاي مختلف پزشكي نظير آنژيوگرافي استفاده مي‌شود.

ايران از جمله كشورهايي است كه علاوه بر نقش عمده‌اي كه در شكل‌گيري «سزامي» داشته و تاكنون مشاركت فعالي در بخش‌هاي مختلف علمي، فني و آموزشي اين پروژه داشته است، با اين حال عدم عضويت رسمي جمهوري اسلامي ايران در اين طرح كه مستلزم تصويب مجلس شوراي اسلامي است، مدت‌هاست كه تخصيص اعتبارات لازم براي پرداخت بدهي‌هاي معوقه ايران در اين طرح و فعاليت‌هاي اجرايي در اين راستا را با مشكلات و موانعي مواجه كرده كه اين امر بهانه‌اي براي برخي تلاش‌هاي خصمانه براي لغو عضويت ايران در اين طرح علمي بين‌المللي شده است.

دكتر رضا منصوري، يكي از دو نماينده ايران در شوراي سزامي در گفت‌وگو با خبرنگار «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در بيان علت تاخير در عضويت رسمي ايران در سزامي، گفت: مشاركت در پروژه‌هاي علمي بين‌المللي تنها با تصميم وزارت علوم، تحقيقات و فن‌آوري ميسر مي‌شود اما مشاركت طولاني مدت و فراتر از پروژه علمي كوچك كه بحث عضويت در آن مطرح مي‌شود، نظير پروژه سزامي بايد به تصويب مجلس برسد كه در اين زمينه ظاهرا مشكل بودجه مطرح نيست؛ چون دولت در گذشته آن را تصويب كرده و وزارت علوم نيز به عنوان نماينده دولت از آن حمايت مي‌كند و طرح يك فوريتي آن تصويب شده كه اميدواريم مشكل آيين نامه‌اي كه بر سر اعتبار آن در مجلس پيش آمده، هر چه سريعتر برطرف شود.

وي خاطر نشان كرد: در جلسه اخير شورا كه 19 و 20 تير ماه جاري در مقر يونسكو برگزار و به بازديد از مركز سينكروترون SOLEIL فرانسه ختم شد، به پيشنهاد اعضاي شورا، رييس شورا و يكي از نمايندگان با مدير كل يونسكو صحبت كردند و وي پذيرفت تا نامه‌اي را مبني بر درخواست تعجيل در تصويب عضويت ايران به رئيس‌جمهور ارسال كند.

دكتر منصوري تاكيد كرد: مشاركت در پروژه‌هاي بين‌المللي از الزامات توسعه علمي كشور است كه خوشبختانه دولت فعلي نيز آن را پذيرفته و بدون آن نمي‌توانيم شاهد رشد لازمي كه در سند چشم انداز نيز پيش بيني شده است، باشيم.

وي افزود: مشاركت در پروژه‌هاي بزرگ بين‌المللي سبب آشنايي با نحوه اداره كردن پروژه‌هاي چند صد ميليون دلاري و همكاري صدها هزار نفر مهندس و دانشمند در كنار هم ومديريت به طريق نوين آن مي شود.

استاد فيزيك دانشگاه صنعتي شريف، اضافه كرد: ايران كه مي‌خواهد در عرصه علمي جزو كشور‌هاي مطرح دنيا باشد بايد در هر پروژه علمي كه 10 تا 30 كشور دنيا در آن سهميه مشاركت داشته باشد و بنابراين شكي نيست كه بايد در تمام چنين پروژه‌هاي بين‌المللي چه طرح فرستادن انسان به سياره مريخ، چه پروژه ژنوم انساني، چه پروژه‌هاي پيچيده و مهم علوم انساني و چه طرح ساخت شتابگرهاي بزرگ سهيم باشيم؛ همچنان كه در حال حاضر نيز خوشبختانه سهمي هر چند كوچك در ساخت بزرگترين شتابگر دنيا داريم و در پروژه ژنوم انساني هم در چند كار كوچك همكاران ما مشاركت دارند كه بايد بسيار گسترش يابد و همان طور در هر پروژه بزرگ ديگر.

وي در ادامه به چند پروژه بزرگ علمي و بين‌المللي نظير طرح شتابگر بزرگ مركز اروپايي تحقيقات هسته‌يي (CERN) ژنوم انساني و سزامي، اشاره و اظهار كرد: پروژه LHC كه بخشي از فعاليت‌هاي سرن است، با مشاركت 40 كشور از جمله ايران شكل گرفته كه متاسفانه در يكسال جاري بخشي از فعاليت‌هاي آن، كند شده است.

دكتر منصوري، افزود: يكي از قسمت‌هاي پروژه LHC، آشكار ساز CMS است كه نظير يك ساختمان هشت طبقه بزرگ به حالت سيلندري بوده و كالريمتر در داخل آن قرار مي‌گيرد و اين مجموعه 120 تني، در ايران ساخته و سال گذشته به مركز اروپايي تحقيقات هسته‌يي تحويل داده شد و هم اكنون آماده نصب است.

وي خاطرنشان كرد: به دليل دقت و مديريت بالايي كه در ساخت كالريمتر اعمال شده بود، مدال طلايي به شركت هپكو ايران اهداء شد.

دكتر منصوري در عين حال اظهار داشت: ساخت قطعه‌اي ديگر موسوم به GRID كه نسل آينده اينترنت است به دليل عمل نكردن ايران به تعهد خود به كشور پاكستان واگذار شد.GRID به عنوان سيستم جديد فن آوري اطلاعات، مجموعه پيچيده‌اي است كه كامپيوترهاي مختلفي در ضمن آن به هم متصل مي‌شوند و با يكسري نرم افزارهاي پيچيده، اطلاعات گسترده‌اي را به طور همزمان پردازش مي‌كند.

وي خاطر نشان كرد: LHC بزرگترين شتابگر ذرات بنيادي در دنيا خواهد بود كه در آن بر اثر برخورد پروتون با پروتون ذره‌اي به نام HIGGS (نام يك فيزيكدان) توليد مي‌شود كه طبق نظريه برخي از فيزيكدانان، اين ذره بايد در ابتداي آفرينش عالم به وجود آمده باشد و هم اكنون مي توان در آزمايشگاه شرايط رويت اين ذره را به كمك آشكار سازها فراهم كرد.

دكتر منصوري در پايان تصريح كرد: پروژه LHC سرن با تبعات اقتصادي و فن آوري بالايي كه دارد، براي تحقيقات فيزيكي و بنيادي مورد استفاده است و در مجموع حدود پنج ميليارد دلار هزينه در بر دارد.

انتهاي پيام