فناوري نانو
-
راهبرد جدید سنتز کاتالیست‌های تک‌اتمی برای تصفیه آب
آب برای زندگی ضروری است، اما فرایند تصفیه آب می‌تواند انرژی‌بر باشد و این موضوع موجب توجه و علاقه‌مندی به بهبود این فرآیند شده است. پژوهشگران دانشگاه توهوکو راهبرد جدیدی را برای توسعه کاتالیست‌های تک‌اتمی (SACs) به‌منظور تصفیه بهینه آب ارائه داده‌اند. این رویکرد مبتنی بر پیش‌بینی‌های داده‌محور و سنتز دقیق، به تسریع فرآیند توسعه این کاتالیزگرها و افزایش کارایی تصفیه آب کمک می‌کند.
-
راهبردهای توسعه صنعت میکروالکترونیک در ایران
میکروالکترونیک به‌عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع پیشرفته، نقش اساسی در اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. این صنعت در حوزه‌هایی مانند کامپیوتر، ارتباطات، خودروسازی، لوازم‌خانگی، سامانه‌های دفاعی، هوافضا، هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء کاربرد دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، چه راهبردهایی برای توسعه صنعت میکروالکترونیک در ایران وجود دارد و سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در این حوزه با چه چالش‌هایی روبرو است؟
-
نانوذرات لیپیدی برای عبور از سد خونی مغز مناسب هستند
در یک دستاورد جالب علمی که می‌تواند روش‌های درمانی بیماری‌های عصبی را متحول کند، محققان راهی برای رساندن RNA پیام‌رسان (mRNA) به طور مستقیم به مغز از طریق یک تزریق ساده وریدی ارائه کرده‌اند. این یافته یکی از چالش‌های اساسی پزشکی را که همان «عبور مولکول‌های درمانی از سد محافظتی مغز» است، حل کرده است.
-
مطالعه موتورهای زیستی باکتری‌ها، راهنمایی برای طراحی ماشین‌های نانومقیاس
دانشمندان با مطالعه موتورهای زیستی باکتری‌ها، راه را برای توسعه ماشین‌های نانومقیاس هموار می‌کنند.
-
استفاده از هوش مصنوعی برای تسریع اندازه‌گیری نانوذرات
تیمی از محققان دانشگاه کنستانز موفق به توسعه سیستم هوش مصنوعی شده‌اند که می‌تواند به‌طور قابل‌اعتماد اندازه‌گیری نانوذرات را انجام دهد و روند تحقیق را به‌طور قابل‌توجهی سرعت ببخشد.
-
ساخت کریستال پلیمری که مانند فلز برق را هدایت می‌کند
تیمی بین‌المللی از پژوهشگران، از جمله دانشمندان دانشگاه صنعتی درسدن (TUD Dresden)، موفق به توسعه پلیمر دوبعدی رسانا با خواص منحصربه‌فرد شده‌اند. این پلیمر جدید که نوعی کریستال منظم از پلی‌آنیلین (2DPANI) است، هدایت الکتریکی بالایی از خود نشان داده و رفتار انتقال بار آن شبیه به فلزات است. این کشف بنیادین، افق‌های تازه‌ای را برای توسعه الکترونیک آلی کارآمدتر فراهم می‌کند.
-
معمای مولکولی انیشتین حل شد
معمای انیشتین می‌پرسد که آیا می‌توان فقط با یک شکل، صفحه‌ای را پوشاند بدون اینکه الگو تکرار شود؟ یک گروه تحقیقاتی مولکول خاصی را روی سطح نقره متبلور کردند و انتظار داشتند که الگوی منظمی بسازد، اما دیدند که هر بار یک الگوی متفاوت و نامنظم ایجاد می‌شود که هرگز تکرار نمی‌شود! دلیل این اتفاق، شکل خاص مولکول‌ها بود که باعث شد مثلث‌های کوچک و بزرگی کنار هم قرار بگیرند اما کاملاً جور نشوند. این موضوع باعث ایجاد طرح‌های عجیب و غیرتکراری شد، درست مثل یک پازل که هیچ‌وقت به شکل یکسانی چیده نمی‌شود. آنها با این کشف تقریبا تصادفی توانستند به معمای انیشتین پاسخ دهند.
-
مصرف کمتر سوخت و کاهش آلاینده با روغن موتور نانویی
یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان روغن موتور نانویی تولید می‌کند که با ایجاد لایه سرامیکی روی قطعات موتور، مصرف سوخت را به شدت کاهش داده، شتاب خودرو را افزایش می‌دهد و از آسیب‌های استارت سرد جلوگیری می‌کند. استفاده از این روغن موتور به کاهش آلایندگی نیز کمک می‌کند.
-
ادغام صدا و تصویر در یک دستگاه؛ پایان عصر اسپیکرها و صفحه‌نمایش‌های سنتی
شرکت نوپای دراگون المنتس (Dragon Elements) به دنبال ایجاد انقلابی در فناوری پوشیدنی با گرافن است.
-
نانوسیلیکای جایگزین دوده در تایرهای خودرو؛ جهشی در کیفیت و صرفه اقتصادی
یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تایر در خاورمیانه با همکاری یک شرکت فناور، نانوسیلیکای ایرانی را جایگزین دوده در فرآیند تولید تایرهای خود کرده است. این نوآوری نه تنها کیفت تایرها را تا سطح استانداردهای آلمانی ارتقا داده، بلکه با حذف وابستگی به مواد وارداتی و کاهش ۳۰ درصدی قیمت تمام‌شده، گامی بلند در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار صنعت تایرسازی ایران برداشته است.
-
تدوین استاندارد بین‌المللی جدید برای افزایش ایمنی کرم‌های ضدآفتاب نانویی
پژوهشگران کره‌ای با همکاری مؤسسه ملی فناوری و استانداردهای آمریکا، موفق به توسعه روش استانداردی برای ارزیابی ایمنی نانوذرات مورد استفاده در محصولات آرایشی شدند. این فناوری که به‌عنوان یک استاندارد بین‌المللی ثبت شده است، گامی مهم در تضمین ایمنی کرم‌های ضدآفتاب و کاهش عوارض جانبی آنها محسوب می‌شود.
-
راه‌یافتگان به مرحله نهایی کارسوق ملی فراگیر توانمند معرفی شدند
ششمین کارسوق مسابقه ملی توانمند با همکاری باشگاه دانش‌آموزی نانو و معاونت استعدادیابی و توانمندسازی فراگیر سمپاد برای دانش‌آموزان دوره اول و دوم متوسطه اجرا می‌شود.
-
عرضه رادیاتور حوله خشک‌کن با نانوپوشش ایرانی
یکی از پیشگامان تولید تجهیزات ساختمانی کشور با بهره‌گیری از فناوری نانوپوشش ایرانی، رادیاتورهای حوله خشک‌کنی تولید کرده که علاوه بر افزایش مقاومت در برابر خوردگی و مواد شوینده، با رنگ‌های متنوع و جذاب، تحولی در زیبایی و کارایی سرویس‌های بهداشتی مدرن ایجاد می‌کند. این فناوری پیشرفته که پیشتر در شیرآلات ساختمانی به کار گرفته شده بود، با استفاده از روش لایه‌نشانی PVD، کیفیت این محصولات را به استانداردهای جهانی نزدیکتر کرده است.
-
«درخت تصمیم» برای هدایت نانومحصولات حوزه پزشکی
سازمان تنظیم مقررات دارویی و بهداشتی (MHRA) راهنمای جدیدی را برای کمک به پژوهشگران و شرکت‌ها در توسعه داروهای نانویی ارائه کرده است. این راهنما شامل یک درخت تصمیم است که مسیرهای قانونی و الزامات مربوط به نانوداروها، از جمله داروهای حاوی نانوذرات لیپیدی (LNPs) و لیپوزوم‌ها را روشن می‌کند. هدف این راهنما، تسهیل فرآیند تأیید و توسعه این محصولات نوآورانه است.
-
ساخت نانوحسگری برای شناسایی سریع و دقیق‌تر گاز ید
محققان موفق به توسعه یک ماده کامپوزیتی نوین با نام Ag-PSS-rGO شده‌اند که می‌تواند گاز ید (I₂) را در غلظت‌های پایین با دقت و سرعت بالا شناسایی کند.
-
اسفنج جادویی برای جذب و بازیابی آلاینده‌های آب در صنعت
محققان با تاسیس شرکت کورال اینوویشنز (Coral Innovations) به دنبال تجاری‌سازی فناوری هستند که چرخه حیات منابع غیرقابل تجدید مانند فلزات و فسفات را به گردش در می‌آورد.
-
طراحی نانوحسگرهای فوق‌حساس برای دید در تاریکی و کاربردهای پیشرفته
محققان مؤسسه تحقیقات استاندارد و علوم کره (KRISS) موفق به توسعه ماده نیمه‌هادی ترکیبی با کیفیت بالا برای حسگرهای فوق‌حساس مادون قرمز موج کوتاه (SWIR) شدند.
-
تولید باتری لیتیوم–سولفور نانویی با قابلیت ذخیره‌سازی ۲ برابر انرژی و اثر محیط‌زیستی کمتر
پژوهشگران در یک دستاورد نوآورانه، طراحی از یک باتری را ارائه داده‌اند که می‌تواند با استفاده از مواد کمتر آلاینده و بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته، ظرفیت ذخیره‌سازی انرژی را به‌طور چشمگیری نسبت به باتری‌های لیتیوم–یون افزایش داده و چالش‌های محیط‌زیستی ناشی از تولید آنها را کاهش دهد.
-
ساخت نانوگیتی که می‌تواند نقش حسگر یا ممریستور را ایفا کند
نانوگیت الکتریکی توسط محققان دانشگاه اوزاکا توسعه یافته که دریچه‌ای به سوی حسگری پیشرفته و واکنش‌های شیمیایی کنترل‌شده باز می‌کند.
-
راهکارهای امن و سریع فناوری‌نانو برای پاکسازی مناطق ساحلی
پژوهشگران با استفاده از فناوری نانو، روش‌های مؤثر و ایمن برای پاکسازی نشت نفت در مناطق ساحلی ارائه می‌دهند.
-
تولید آفت‌کش با فرمولاسیون نانویی زیستی
محققان دانشگاه بردوان با استفاده از نانوذرات نقره سنتز شده از عصاره برگ گیاه “تولسی” (Ocimum sanctum) و ترکیب آن با عصاره‌های گیاهی دیگر، یک فرمولاسیون نانویی زیستی برای تولید آفت‌کش ارائه کرده‌اند که می‌تواند به عنوان جایگزین قدرتمند و سازگار با محیط زیست برای آفت‌کش‌های شیمیایی مرسوم عمل کند. این نوآوری به ویژه برای کشاورزانی که با تهدیدات کرم پیله‌ساز مواجه هستند، راه‌حلی پایدار و مؤثر ارائه می‌دهد.
-
با افزودن ورقه بوروفن، ظرفیت خازن‌ها ۱۰۵ برابر افزایش یافت
محققان مؤسسه فناوری توکیو با توسعه مواد بوروفن متورق شده با یون، موفق به افزایش بیش از ۱۰۵ برابری ظرفیت خازنی شده‌اند. این دستاورد می‌تواند آینده دستگاه‌های الکترونیکی را متحول کند و راه را برای ساخت ابزارهای پیشرفته‌تر و کارآمدتر هموار سازد.
-
تولید پارچه نانویی هوشمند و گرم‌کن بدون نیاز به برق با قابلیت نمایش دما
محققان دانشگاه واترلو پارچه‌ای ساخته‌اند که با نور خورشید گرم می‌شود و تغییرات دما را به‌صورت بصری نشان می‌دهد. این فناوری انقلابی در صنعت پوشاک و کاربردهای صنعتی ایجاد خواهد کرد.
-
معجزه فناوری نانو با ساخت موادی قوی‌تر از فولاد و سبک‌تر از فوم
محققان دانشگاه تورنتو با ترکیب یادگیری ماشین و چاپ سه‌بعدی در مقیاس نانو، موادی ساخته‌اند که به اندازه فولاد مقاوم بوده و به سبکی فوم هستند. این دستاورد می‌تواند تحولی بزرگ در صنایع هوافضا و خودرو ایجاد کند.
-
گرافن کلید طلایی دستیابی به فناوری 6G است
با پیشرفت سریع فناوری‌های ارتباطی، نسل ششم شبکه‌های بی‌سیم (6G) در حال شکل‌گیری است. یافته‌های شرکت‌های فعال در این حوزه نشان می‌دهد که گرافن می‌تواند نقش کلیدی در تحقق این فناوری پیشرفته ایفا کند.
-
ساخت جاذب امواج الکترومغناطیسی در ضخامتی کمتر از ۴ میلی‌متر
پژوهشگران با ترکیب نانوذرات مغناطیسی و نانولوله‌های کربنی، ماده‌ای سبک و انقلابی ساختند که بیشتر امواج الکترومغناطیسی را جذب می‌کند، در حالی که ضخامت آن ۳.۵ میلی‌متر است! این نانوکامپوزیت می‌تواند گجت‌های آینده را از آسیب امواج مضر نجات دهد و تحولی در صنایع مخابراتی و پزشکی ایجاد کند.
-
ساخت ابرخازن‌های پلاستیکی با دوام ۷۰ هزار چرخه و رسانایی ۱۰۰ برابری
دانشمندان با ترکیب گرافن اکسید و پلیمر PEDOT، ابرخازن‌های جدیدی را ساختند. نانوالیاف عمودی ساخته شده از این مواد، رسانایی را ۱۰۰ برابر و ظرفیت ذخیره انرژی را ۱۰ برابر افزایش داده‌اند. این ابرخازن‌ها با دوام حیرت‌انگیز ۷۰ هزار چرخه شارژ/دشارژ، آینده انرژی‌های تجدیدپذیر و خودروهای الکتریکی را متحول خواهند کرد. به نظر می‌رسد محدودیتِ باتری‌ها، پایانِ کارنامه فناوری سبز نیست.
-
نانوربات‌ها باکتری‌های عامل نابینایی را نابود می‌کنند
محققان چینی با الهام از بال‌های سیکادا، ربات‌های نانومتری ساخته‌اند که با حرکتی هدفمند، باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک در عفونت‌های چشمی را شناسایی و نابود می‌کنند.
-
ساده‌تر شدن پردازش تصویر با روشی نوین و هزینه نزدیک به صفر
روشی نوین برای تشخیص لبه‌های تصویر با مصرف انرژی ناچیز و سرعت بالا ارائه شده است. این فناوری، کار پردازش تصویر را ساده‌تر می‌کند.
-
نانوداروی ایرانی که برای ۹۰ درصد از بیماران سرطانی قابل استفاده است
با تولید یک نانوداروی پیشرفته، ایران به جمع کشورهای پیشرو در فناوری تشخیص سرطان پیوسته است. این رادیودارو نه تنها دقت تشخیص سرطان را افزایش می‌دهد، بلکه هزینه‌های تشخیص را نیز می‌تواند کاهش می‌دهد. با این دستاورد، حدود ۹۰ درصد بیماران با سرطان‌های مختلف در ایران می‌توانند به روشی ارزان‌تر و دقیق‌تر برای تشخیص و درمان دسترسی داشته باشند.