استان گلستان يكي از مناطق ديدني و به ياد ماندني سرزمين پهناور ايران است كه آكنده از جاذبه‌هاي طبيعي اعم از پارك‌ها، تالاب‌ها، آبشارها، جنگل‌ها، سدها و روستاهاي جذاب و ديدني است. استان گلستان يكي از استان‌هايي است كه از بيشترين جاذبه‌هاي توريستي در بخش‌هاي طبيعي، جنگلي و اكوتوريستي برخوردار بوده و از اين لحاظ مي‌تواند قطب اكوتوريسم شمال باشد. به گزارش خبرنگار بخش صنايع دستي ايسنا، وجود صنايع متنوع دستي در استان گلستان مي‌تواند مكمل ديگر جاذبه‌هاي گردشگري اين استان سرسبز كشورمان تلقي شود. در همين راستا مدير صنايع دستي استان گلستان، به تاثير صنايع دستي بر صنعت گردشگري اشاره كرده و به ايسنا مي‌گويد: صنايع دستي و صنعت گردشگري بر يكديگر اثر متقابل دارند و مي‌توانند موجبات رشد و توسعه يكديگر را فراهم سازند. گرايلي، در ادامه مي‌گويد: امروزه ديگر تنها آثار تاريخي وسيله جذب گردشگر به شمار نمي‌آيند، بلكه همراه اين آثار تاريخي فراورده‌هاي دستي با طرح‌ها و اصالت‌هاي ويژه خود مي‌تواند مكمل ديدني‌هاي تاريخي هنر كشور باشد. به گفته گرايلي، كاشي‌سازي سنتي، ابريشم بافي، فرش ، (قالي، گليم، پلاس، جاجيم و .... ) زيور آلات تركمن، ساخت آلات موسيقي و .... از جمله صنايع دستي بومي و سنتي استان است. از سوي ديگر استاندار گلستان نيز با توجيه نا‌پذير خواندن فقدان استفاده از توان گردشگري پيشنهاد داده است كه ادارات و دستگاه‌هاي ذيربط استان براي عرضه صنابع دستي و سوغات استان بايد يارانه پرداخت كنند. رييس جامعه هتلداران گلستان نيز وجود پورسانت از طرف دولت را مشوقي براي راه‌اندازي انواع فروشگاه‌ها به خصوص واحد صنايع دستي در هتل‌ها و ديگر مراكز اقامتي در كشور ذكر كرده است. طهماسبي‌فرد به ايسنا گفته است كه برپايي فروشگاه‌هاي صنايع دستي در هتل‌ها و مهمان‌پذيرها به افرادي كه در اين امكان اقامت مي‌كنند، بستگي دارد. حال بايد ديد كه عمده صنايع دستي استان گلستان كه جاذبه‌اي براي جذب گردشگران به شمار مي‌آيد، كدامند؟ بنا به نوشته گفتمان گلستان، در استان گلستان نيز همانندسايراستان‌هاي کشورمان، توليد صنايع دستي خاص منطقه رايج است که مهمترين آن‌ها قالي، گليم، پلاس و جاجيم، ساخت زيورآلات، سوزندوزي، ابريشم دوزي و نمد مالي است. *قاليبافي* عمده ترين صنايع دستي رايج در استان گلستان، قالي بافي است که صرفاً در بين زنان ترکمن رايج است. زنان و دختران ترکمن از روزگاران بسيار کهن به قاليبافي اشتغال داشته و اين هنر را از نسلي به نسل ديگر انتقال داده‌اند و نيز يکي از عمده ترين راه‌هاي معيشت در بين ترکمانان، قالي بافي بوده است. در ايران بهترين قالي‌هاي ترکمن به وسيله ايل تکه بافته مي‌شود که مرکز اصلي اين ايل در چهارده فرسنگي شمال غربي گنبد کاووس است. ايل آتاباي و ايل جعفر باي نيز در بافت قالي‌هاي نفيس مشهورند. قالي و قاليچه‌هاي ترکمني به طور کلي داراي گره ترکي باف است که به طور عمده بر روي دستگاه‌هاي افقي بافته مي‌شود، ولي در حال حاضر به خاطر بهداشتي نبودن دارهاي افقي، سعي مي‌شود تا از دارهاي عمودي استفاده شود. در رنگ آميزي قالي‌هاي ترکمن گرچه رنگ‌هاي لاکي و عنابي بيشتر به چشم مي‌خورد، ولي از رنگ‌هاي سفيد، سياه، سورمه‌اي، شتري و ديگر رنگ‌ها هم که تزيين بافته‌ها را بيشتر مي‌کند، استفاده مي‌شود. در گذشته براي رنگرزي بافته‌ها از گياهان طبيعي استفاده مي‌شد و همانند ساير مناطق ايران از پوست انار، روناس، نيل، زردچوبه، انواع گياهان صحرايي و از چوب بويا يا بويه و بخصوص از قرمز دانه که نام حشره‌اي است، استفاده مي‌شد، ولي در حاضر بعضاً رنگهاي بي ثبات شيميايي، جاي آنها را پرکرده‌اند. منشأ نقوش قالي‌هاي ترکمن، مظاهر طبيعت و محيط زندگي ترکمانان بوده است. نقش شاخ قوچ که نشاني از قدمت و باروري است، نقش عقرب به عنوان دفع شر و نقوش پرندگاني چون قو و حيواناتي نظير اسب در قالي ترکمن مشهورند. طرح قالي‌هاي ترکمني بيشتر شکسته و هندسي است و قرينه سازي نقوش از ويژگي‌هاي آن است. *جواهرات ترکمن* از ميان عشاير ايران، هيچ يک همانند ترکمن‌ها، هنر جواهر سازي را به کمال نرسانده‌اند. زنان ترکمن از کودکي با انواع زيورهاي طلا، نقره و سنگ‌هاي تزئيني آشنا شده و خود را با آن مي‌آرايند. استفاده از زيور در نزد ترکمن‌ها نه تنها جنبه خود آرايي و تزييني داشته و دارد، بلکه از جنبه اقتصادي و فرهنگي نيز حائز اهميت بوده است. از نظر فرهنگي، زيور آلات ترکمن‌ها به واسطه آويز‌هاي مختلف در هنگام حرکت، ايجاد سروصدا مي‌کرده است که بيانگر قسمتي از فرهنگ آنها است. طلسم‌ها و طومارها که حامل ادعيه مي‌باشند و قاب‌هاي قرآن که به گردن مي‌آويزند، جنبه‌هاي اعتقادي استفاده از زيور آلات نزد ترکمن‌ها را روشن مي‌سازند. از ميان طوايف ترکمن، پوشاک و زيورهاي بانوان طايفه" تکه " مفصل‌تر و زيباتر است و تعداد قطعات آن بيشتر از طايفه "يموت" است. *موارد استفاده از زيور آلات ترکمن* زنان ترکمن علاوه بر زيورهايي که به کلاه و روسري خود مي‌آويزند، براي تزئين موهاي خود نيز زيورهايي خاص دارند. به طور مثال سکه‌ها و اشکال هندسي نقره‌اي به وسيله حلقه‌هاي نقره‌اي به يکديگر وصل مي‌شوند و در لابه لاي موها بافته مي‌شوند و يا نقش‌هاي قلبي شکلي که به وسيله رشته‌اي بين دو بافته مو در پشت سر وصل مي شود و گاهي بلندي آنها تا کمر مي‌رسد. از تزئينات گردن و سينه، گل يقه، گوشواره، دستبند، تلفيقي از انگشتر و دستبند، تزئينات پيراهن، کت و نيز تزئينات خاصي که برروي وسايل مورد استفاده زنان نظير شانه، انگشتانه و ابزار نخ ريسي انجام مي‌گيرد را مي‌توان نام برد. مردان ترکمن هم از زيورآلات خاص خودشان نظير انگشترهاي نقره و طلا، کمربندهاي نقره اي، خنجر، شلاق اسب استفاده مي کنند. اسباب بازي‌هاي کودکان و لباس آنان نيز با زيور‌آلات تزئين مي‌شود. *نمد مالي* يکي ديگر از رشته‌هاي صنايع دستي رايج در استان گلستان، نمد مالي است که بيشتر براي استفاده شخصي توليد مي‌شود و برخلاف ساير مناطق ايران که نمد مالي کاري مردانه است، در استان گلستان و بخصوص در بين ترکمانان نمد مالي و توليد محصولات نمدي به وسيله زنان انجام مي‌شود. نقش نمدها خطوط منحني دارد و به نام‌هاي "چشم شتري"، قوچ، عقرب زرد و تيرانا خوانده مي‌شود. نمد خوب را از پشم بهاره گوسفند تهيه مي‌کنند و زنان هنرمند نقش شاخ قوچ را برروي آن مي‌اندازند. انواع نمدهاي توليد شده مورد مصرف مختلفي دارد، از قبيل نمد زير پايي، نمدي که دور آلاچيق مي پيچند و نمد شولا که چوپانان به خود مي‌پيچند. *سوزندوزي* از ديگر رشته‌هاي صنايع دستي رايج در استان گلستان، سوزندوزي است که تماماً توسط زنان و دختران هنرمند انجام مي‌شود. آنان با دقت و ظرافت، با نخ‌هاي رنگين، برروي عرقچين کودکان و مچ شلوار، دور يقه و سر دست پيراهن زنانه را سوزندوزي کرده، نقش‌هاي زيبايي مي‌آفرينند. ساير توليدات صنايع دستي استان گلستان را سفال و سراميک سازي، هنرهاي مرتبط با چوب نظيرمنبت، معرق و ساز سازي، طراحي فرش و محصولات بافتني تشکيل مي‌دهند. انتهاي پيام