استان كردستان به لحاظ موقعيت طبيعي و اقليمي، روان آب‌ها و رودخانه‌هاي متعدد به همراه روستاها و عشايري كه در اقصي نقاط آن پراكنده‌اند، علاوه بر چشم‌اندازها و مناظر زيبا از پتانسيل‌هاي توريستي و تفرجگاهي قابل توجهي برخوردار است.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، استان كردستان با وسعتي معادل 28 هزار و 203 كيلومتر مربع در غرب ايران و در مجاورت بخش شرقي كشور عراق قرار دارد. اين استان كه در دامنه‌ها و دشت‌هاي پراكنده‌ي سلسله جبال زاگرس مياني قرار گرفته است از شمال به استان‌هاي آذربايجان غربي و زنجان از شرق به همدان و زنجان از جنوب به استان كرمانشاه و از غرب به كشور عراق محدود است.

استان كردستان بين 34 درجه و 44 دقيقه تا 36 درجه و 30 دقيقه عرض شمالي و 45 درجه و 31 دقيقه تا 48 درجه و 16 دقيقه طول شرقي از نصف‌النهار گرينويچ قرار گرفته است.

بانه، بيجار، ديواندره، سقز، سنندج، قروه، كامياران و مريوان از شهرستان‌هاي اين استان هستند.

در حال حاضر استان كردستان با مجموعه شهرها، روستاها و عشايري كه در اقصي نقاط آن پراكنده شده و استقرار يافته به يكي از نواحي در حال توسعه غرب كشور تبديل شده و از پتانسيل‌هاي توريستي و تفرجگاهي قابل توجهي برخوردار است.

«جغرافياي طبيعي و اقليم استان»

استان كردستان منطقه‌اي كاملا كوهستاني است كه از مريوان تا دره‌ي قزل اوزن و كوه‌هاي زنجان جنوبي در مشرق گسترده شده است.

ناهمواري‌هاي اين استان كه تحت عنوان ناحيه‌ي كوهستاني كردستان مركزي بررسي مي‌شود، مشتمل بر دو بخش غربي و شرقي است.

اين دو قسمت از نظر شكل پستي و بلندي و حبس زمين متفاوتند. استان كردستان به طور كلي تحت تاثير دو جريان عمده‌ي هواي گرم و سرد قرار دارد و اقليم‌هاي گوناگوني را به وجود مي‌آورد.

در تمام قلمرو استان در بهار و تابستان آب و هوايي خنك و معتدل دارد.

مقايسه‌ي ارقام ميانگين دماي ماه‌هاي مختلف سال در مراكز استان نشان مي‌دهد كه متوسط دماي روزانه در ارديبهشت ماه 1/16 و در مهر ماه 9/16 درجه سانتي‌گراد است. ميانگين دماي ماه‌هاي اين دو از 22 تا 28 درجه سانتي‌گراد متغيير است.

اين درجه، دماي مطلوبي براي صنعت گردشگري است. از اين رو 6 ماه از سال در مركز استان براي جريان جهانگردي بهترين و مناسب‌ترين ايام به حساب مي‌آيد.

سردترين ماه سال در شهرستان سنندج، بهمن ماه است كه حداقل دماي آن به حدود يك درجه زير صفر مي‌رسد. تعداد روزهاي يخبندان در سنندج 92 روز در سال گزارش شده است.

در پهنه‌ي استان كردستان پاره اقليم‌هاي گوناگوني وجود دارد، دره‌ي ميرآوا (اميرآباد) كه زمستان‌هاي سرد و تابستان‌هاي معتدل دارد. مسير سنندج به سمت سقز (دشت اوباتو) كه زمستان‌هاي فوق‌العاده سرد و تابستان‌هاي معتدل دارد.

مسير مريوان به دربند دزلي كه زمستان‌هاي سرد با يخبندان‌هاي طولاني دارد و در فصل تابستان روزهاي آن گرم و شب‌هاي آن خنك است.

ناحيه‌ي اورامانات كه آب و هواي آن مرطوب و معتدل است.

مسير سنندج به مريوان كه اقليمي نيمه خشك و نيمه مرطوب دارد.

نفوذ توده‌هاي مرطوب زمستاني و بهاري در مريوان و درياچه زريوار تاثير فراواني در مرطوب و معتدل شدن هواي اين ناحيه دارد. ميزان رطوبت و باراش مناسب باعث ايجاد جنگل‌هاي انبوه بلوط و گونه‌هاي مختلف درختان جنگلي شده است. پوشش گياهي اين ناحيه مناظري شگفت‌انگيز و باشكوه دارند.

از آنجا كه تنوع اقليمي همراه با ساير شرايط مناسب، از جاذبه‌هاي مهم در صنعت جهانگردي به شمار مي‌رود و جهانگردان خواهان دماي مطلوب و مطبوعي هستند، استان كردستان به ويژه در فصول بهار و تابستان از اين نظر بسيار مناسب و داراي قابليت‌هاي جهانگردي ويژه است.

«جاذبه‌هاي طبيعي»

«منابع و تفرجگاه‌هاي آبي»

رودخانه‌ها و چشمه‌سارهاي متعدد دائمي و درياچه طبيعي زريوار و درياچه‌هاي پشت سدهاي وحدت در 10 كيلومتري شمال سنندج و شهيد كاظمي در شمال غربي سقز از جاذبه‌هاي طبيعي ارزشمند و كم نظير جهانگردي استان كردستان محسوب مي‌شوند. به گزارش ايسنا منابع سرشار آب و پوشش گياهي متنوع جنگلي و مرتعي، علاوه بر ايجاد مناظر زيبا و تلطيف هوا، زمينه‌هاي مناسبي را براي انجام ورزش‌هاي تابستاني و تفريحات آبي به وجود آورده‌اند. در فضاهاي آبي استان كردستان، ورزش‌هاي اسكي روي آب، شنا، قايقراني، ماهي‌گيري و ورزش هيجان انگيز و مفرح قايقراني تند آبي كه امروز طرفداران بي‌شماري را به سوي خود جذب كرده، قابل انجام است.

كوهستان‌ها، ارتفاعات و قله‌هاي متعدد استان كه برخي از آنها با پوشش جنگلي و مرتعي جلوه‌هاي ويژه‌اي از چشم‌اندازهاي سحرانگيز طبيعت را به نمايش مي‌گذارند، زمينه‌هاي مساعدي را جهت ايجاد و توسعه‌ي ورزش‌هاي كوهستاني فراهم آورده‌اند.

«درياچه‌ي زريوار»

درياچه‌ي زريوار مهم‌ترين و كم نظيرترين جاذبه‌ي آبي در غرب كشور است كه در فاصله‌ي دو كيلومتري غرب مريوان قرار گرفته و جاده‌ي آسفالته‌اي آن را به شهر مريوان پيوند مي‌دهد.

اين درياچه در ارتفاع يك هزار و 285 متري از سطح دريا واقع شده است. طول آن چهار و نيم كيلومتر و عرض آن اندكي كمتر از 2 كيلومتر است. عمق متوسط درياچه حدود 3 متر است. درياچه زريوار آبي شيرين دارد و از جوشش چشمه‌هايي كه در كف درياچه قرار گرفته‌اند تامين مي‌شود.

وضعيت استقرار شهر مريوان و درياچه‌ي زريوار كه از جهات مختلف توسط جنگل‌هاي انبوه و نيمه احاطه شده‌اند، مناظر بسيار زيبا و بديعي را به وجود آورده‌اند، بر تپه‌اي كوچك در قسمت شرقي، مهمانسراي ايرانگردي و جهانگردي مريوان احداث شده است.

«درياچه پشت سد قشلاق (سد وحدت)»

سد مخزني قشلاق بر روي رودخانه‌ي قشلاق در ده كيلومتري شمال سنندج، روي كوه‌هاي منطقه «ساتله و تيرگرا» احداث شده است.

درياچه پشت اين سد 11 كيلومتر طول دارد و وسعتي معادل 934 هكتار را در برمي‌گيرد و با توجه به سطح دريا و حجم آب، زمينه‌ي مناسبي براي انواع ورزش‌هاي آبي به وجود آورده است. اين درياچه هم‌چنين محل زيست ماهيان مختلف از خانواده‌هاي كپور ماهيان است كه از آن جمله مي‌توان به ماهي عروس، شاه كولي، سياه ماهي، آلپورنوس كاپيتو، ماهي سياه و سس ماهي اشاره كرد.

به همين دليل شرايط ماهي‌گيري تفريحي نيز فراهم شده است.

درياچه پشت سد با فضاي سبز و جنگل‌كاري اطراف از ديدني‌هاي جالب توجه شهر محسوب مي‌شود. هم‌چنين امكانات تفريحي و اسكله‌ي قايقراني درياچه هر ساله تعداد زيادي از علاقه‌مندان به ورزش‌هاي آبي را به سوي اين مكان جذب مي‌كند.

«رودخانه‌ها»

استان كردستان به لحاظ موقعيت طبيعي و اقليمي، روان آب‌ها و رودخانه‌هاي متعددي دارد كه علاوه بر چشم‌اندازها و مناظر زيبا، زمينه‌هاي مناسبي براي انواع ورزش‌هاي تفريحي مانند شنا و ماهي‌گيري فراهم كرده است.

رودهاي استان در حوزه‌هاي متعددي جريان دارند؛ رودهاي سفيد رود و زرينه رود به درياچه‌ي اروميه مي‌ريزند، رودهاي سيروان و بانه به خاك جريان دارند و قزل اوزن به سوي درياي خزر سرازير مي‌شود. رودهاي قزل اوزن، زرينه رود، سيمينه رود، رود سيروان، رودخانه‌ي بانه به همراه ديگر رودهاي اين منطقه به دليل حواشي بسيار زيبا و ديدني و زيستگاه انواع پرندگان و ماهيان، قابليت‌هاي ورزش‌هاي آبي و مفرح و بهره‌برداري‌هاي توريستي و تفريحي را دارند.

«چشمه‌هاي آب معدني باباگر»

اين چشمه در 18 كيلومتري شمال قروه قرار گرفته است. آب اين چشمه كه در استخري عميق دايره‌اي شكل با محيطي حدود 200 متر جمع مي‌شود، از دسته‌ي آب‌هاي كلروبيكر بناته مخلوط گازدار است كه براي برخي از بيماري‌هاي دستگاه گوارش مانند سوء هاضمه مفيد است اين نوع آب‌ها هم‌چنين در تركيب خود ايندريدكربنيك دارند و آرام بخش هستند و در بيماري‌هاي ناشي از سوء تغذيه نيز موثراند. اين چشمه مورد توجه اهالي محل و مسافران است و يكي از جاذبه‌ها و تفرجگاه‌هاي مهم استان كرستان محسوب مي‌شود.

«چشمه‌هاي آب معدني گواز»

اين چشمه در 50 كيلومتري شمال غربي كامياران و در 10 كيلومتري شمال غربي روستاي پلنگان در دامنه‌ي كوه روستاي گواز واقع شده است. در محل خروج آب چشمه، رنگ آن شيري است كه نشانه‌ي وجود مواد آهني و گوگردي در آب است.

با توجه به نوع آب‌هاي گوگردي «سولفور» مي‌توان از اين نوع آب‌ها نوشيد و يا براي درمان بيماري‌هاي پوستي با آنها استحمام كرد. هم‌چنين در درمان بيماري‌هاي مجاري تنفسي، روماتيسمي و بيماري‌هاي جلدي بسيار موثر‌اند.

در ايام تعطيل و به خصوص در فصل تابستان مسافران زيادي از شهرهاي كامياران، مريوان و سنندج براي استفاده از خواص درماني - طبي اين آب معدني و هم‌چنين استفاده از فضاي تفرجگاهي در آن به منظور گذراندن اوقات فراغت به اين محل مسافرت مي‌كنند.

اين چشمه با توجه به موقعيت و سابقه‌ي بهره‌برداري در صورتي كه با برنامه‌ريزي و طراحي مناسبي و به طور سازمان يافته بهره‌برداري گردد به يكي از كانون‌هاي توريستي مهم استان تبديل خواهد شد.

چشمه‌هاي آب تلخ (پير صالح)، سراب بيجار، خاور آباد، قمچقاي، سراب و نيسار، هفت آسياب، اورامان ماتان و ژاو رود مريوان از جمله چشمه‌هاي آب معدني هستند كه همراه با مناطق و مناظر طبيعي، نظر هر بيننده‌اي را به سوي خود جلب مي‌نمايند.

«دشت‌ها»

دشت‌هاي استان كردستان با چشم‌اندازهاي طبيعي و پوشش گياهي، مناظر دلپذيري از طبيعت اين استان زيبا را به نمايش مي‌گذارند.

دشت‌هاي دهگلان، قروه، خامسان، كامياران، اميرآباد، بانه، سقز و بيجار چشم‌اندازي زيبا و باطراوتي را در فصول بهار و زمستان ارائه مي‌دهند كه از توان تفرجگاهي برخوردارند.

«كوه‌ها و قله‌ها»

ارتفاعات، دامنه‌ها و رشته كوه‌هاي متعدد استان كردستان از ديگر قابليت‌هاي تفرجگاهي آن بشمار مي‌رود، رشته كوه‌هاي غرب كشور به صورت رشته‌هايي موازي، تمامي پهنه‌ي استان را در برگرفته‌اند و محدوده‌ي طبيعي آن را تشكيل مي‌دهند. يخچال‌هاي قلل مرتفع، چشمه‌سارهاي فراوان، پوشش مناسب جنگلي و مرتعي دامنه‌هاي مناطق كوهستاني به ويژه مناطق نزديك شهرها (ابيدر، اربابا و شاهو) در جنوب استان عمدتا در روزهاي تعطيل، پذيراي گروه زيادي از ساكنين مناطق شهري و مسافران استان هستند، مهم‌ترين كوه‌هاي استان كه بيش از دو هزار و 800 متر ارتفاع دارند، كوه كوچسار، شيخ معروف، پنجه علي، چهارشنبه، كاني چرمه، حلقه مير، سناسره، ميانه، مسجد ميرزا، ملا كاوو و ديگر كوه‌هاي منطقه هستند.

«غارهاي طبيعي و تاريخي»

«غار شووي»

اين غار در نزديكي مرز ايران و عراق در 12 كيلومتري بانه قرار دارد. طول اين غار 267 متر است و با شيب بسيار تندي رو به پايين مي‌رود. درون غار، آبرفتي، ريزشي و بسيار خطرناكي است و چاه‌هاي عميق زيادي در گوشه كنار دالان‌ها و تالارهاي آن وجود دارد و لذا بايد در بازديد از آن، از وسايل فني مخصوص غارنوردي استفاده كرد. در انتهاي غار درياچه كوچكي وجود دارد. اين غار در تير ماه 1347 به وسيله‌ي كوهنوردان استان فارس كشف و بررسي شد و احتمال دارد با بررسي بيشتر جلوه‌هاي ديگري از آن كشف شود.

«غار كرفتو»

غار كرفتو در قلعه‌اي به همين نام در اوبات ديواندره بين ديواندره و سقز واقع شده و از معروف‌ترين و مهم‌ترين آثار باستاني كردستان به شمار مي‌رود. ساختمان غار به دوره‌ي اشكاني و حدود قرن سوم پيش از ميلاد مربوط است. خانه‌هاي اين غار در دو هزار سال قبل معبد معروف «هراكليس» بوده و اهميت و اعتباري داشته است. از شواهد و قراين پيداست كه غار بايد به دوره‌ي ميترائيسم و مهرپرستي مربوط باشد.

«جنگل‌ها و پوشش گياهي»

پوشش گياهي به ويژه جنگل‌ها از زمره‌ي مهم‌ترين و زيباترين جلوه‌هاي طبيعي و يكي از جاذبه‌هاي بي‌نظير تفرجگاهي و جهانگردي هر منطقه به شمار مي‌روند. امروزه نقش جنگل‌ها در حفظ آب، خاك و به ويژه نقش تفرجگاهي و زيباشناسي آن مورد توجه برنامه‌ريزان محيط زيست و اوقات فراغت قرار گرفته است.

جنگل‌هاي كردستان جزيي از جنگل‌هاي غرب كشورند كه بعد از جنگل‌هاي منطقه‌ي شمال در رده‌ي دوم اهميت قرار دارند و وسعت آن در حدود 320 هزار هكتار است.

بخش اعظم جنگل‌هاي كردستان در نوار غربي استان و از شمال به جنوب امتداد يافته و شهرهاي بانه و مريوان را در برمي‌گيرد. از معروف‌ترين درختان جنگل‌هاي بانه و مريوان مي‌توان به انواع بلوط، مازو، گلابي وحشي، زبان گنجشك، گردو، سيب وحشي، پسته وحشي، زالزالك، آلبالوي جنگلي و بادام تلخ اشاره كرد. بيد وحشي، سپيدار و گز در كناره‌هاي رودخانه‌ها ديده مي‌شوند. اين نقاط مناظر زيبا و دلپذيري را براي گذراندن اوقات فراغت اهالي و هم‌چنين امكانات بالقوه‌اي در امر توسعه‌ي جهانگردي استان فراهم كرده‌اند.

علاوه بر پوشش گياهي و فضاهاي سبز طبيعي در نقاط شهري استان كردستان 57 پارك شهر با وسعت 160 هكتار احداث شده است. جنگل‌هاي منطقه‌ي مريوان، بانه، سقز و سنندج از جمله فضاهاي سبز و جنگلي منطقه هستند.

«حيات وحش و شكارگاه‌ها»

تنوع اقليمي و آب و هوايي، توپوگرافي، منابع سرشار آب‌هاي سطحي و پوشش گياهي مناسب، زمينه‌هاي زيست انواع وحوش و پرندگان بومي، مهاجر و هم‌چنين انواع آبزيان را فراهم كرده و از اين لحاظ استان كردستان به عنوان يكي از مشهورترين نقاط شكارگاهي كشور محسوب مي‌شود.

در اين استان 34 شكارگاه وجود دارد كه گونه‌هاي مختلفي از انواع گراز، شغال و پرندگان شامل كبك، تيهور، قمري، بلدرچين، اردك، سرسبز، خوتكا، لك لك، داركوب و آنقوت را در خود جاي داده‌اند. گزار، كفتار، شغال، گرگ، روباه، راسو، سمور و گوركن جانواران مزارع و مراتع كم ارتفاع هستند. جانوران مناطق كوهستاني و ارتفاعات بلند، كل، نر و پلنگ، جانوران كوهستاني مناطق جنگلي، قوچ، ميش، بز كوهي و خرس هستند.

در اين استان پرندگان گوناگوني اعم از مهاجر و بومي به طور فراوان وجود دارد. مهم‌ترين و فراوان‌ترين آنها، كبك، تيهو، چيل، كبوتر وحشي كه بومي منطقه، هستند، علاوه بر آنها، غاز، لك لك، انواع مرغابي ، حواصيل، خروس كولي، سبز قبا، هد هد، داركوب، چكاوك، طوطي، زاغ، بوتيمار، كور كور، شاهين، قرقي، دال، هما، كلاغ، سهره‌ي معمولي، سار، فاخته، كركس كه در مناطق مستعد استان زيست مي‌كنند.

تنوع زيستي استان كردستان جاذبه‌هاي بي‌نظيري در حوزه‌ي جهانگردي طبيعي (اكوتوريسم) است، كه در صورت توجه و تبليغ به يكي از ابزار توسعه جهانگردي استان تبديل خواهد شد.

«فضاهاي روستايي»

استان كردستان به لحاظ موقعيت جغرافيايي، خصوصيات آب و هوايي و قدمت تاريخي و ساير مشخصات منطقه‌اي و قومي از فضاي روستايي جذابي به ويژه براي گردشگران و ايران‌گردان برخوردار است. به گزارش ايسنا بخشي از مناطق روستايي اين استان تحت تاثير شيوه‌ي زيست عشايري و كوچ‌نشيني است كه اين نوع زيست جلوه‌هاي ويژه‌اي از زندگي مردم عشاير كردستان را به نمايش مي‌گذارد.

روستاهاي جنگل، اورامانات تخت، صلوات آباد و دركي به لحاظ پوشش‌هاي گياهي، حيات وحش و اقليم‌هاي متوع و بناهاي تاريخي و مذهبي گوناگون، از جاذبه‌ها و عناصر طبيعي مسحور كننده‌اي بشمار مي‌آيند.

«جاذبه‌هاي تاريخي و باستاني»

سرزمين كردستان در شمار يكي از قديمي‌ترين كانون‌هاي استقرارهاي انساني در فلات ايران است. نتايج كاوش‌ها و بررسي‌هاي باستان‌شناسي در تپه‌ها و محوطه‌هاي تاريخي و باستاني و اشياء به دست آمده از آنها نشان مي‌دهد كه اين منطقه جزو اولين استقرارگاه‌هاي انساني در غرب ايران بوده است.

سفالينه‌هاي رنگي و سنگ نبشته‌هاي قمچقاي، نقش برجسته و سنگ نبشته‌ي ميخي اورامانات و منچاق اورامانات و هم‌چنين اشياء به دست آمده از غار كرفتو مهم‌ترين نشانه‌هاي قدمت تاريخي و باستاني استان است.

عمارت خسرو آباد، سالار سعيد، مشير، خانه‌هاي آصف وزيري، عمارت وكيل الملك، امجد الاشراف، قلعه‌هاي باستاني قمچقاي، ايمام، پلنگان، زيويه، حسن آباد، پل‌هاي تاريخي قشلاق و شيخ، تپه‌هاي باستاني زيويه، بابا گرگر و آثاري ديگري چون شهر تاريخي آمرده، سد باستاني شو حمام قصلان، سنگ نبشته اورامانت، برج آجري اوشقون بابا، كاروانسراي تاج وانچي، بناي سنگي اوچ گنبد و بسياري از مساجد تاريخي و امام‌زاده‌ها، در محدوده‌ي استان كردستان رازهاي ناگفته‌اي از قدمت، تاريخ منطقه و رجال نامدار در خود به يادگار دارند.

«صنايع دستي و سوغاتي‌ها»

صنايع دستي استان كردستان متنوع است و تهيه و توليد انواع آن از ديرباز رايج بوده است. در حال حاضر در نقاط شهري و روستايي اين استان عده‌ي كثيري از افراد به توليد محصولات گوناگون مي‌پردازند كه مصرف داخلي دارد و هم به بازار عرضه مي‌شود ؛ موج و جانماز، شال بافي، جاجيم بافي، گليم و گليمچه، قالي بافي، جولايي، گيوه بافي، دبابي، نازك كاري چوب، خراطي، دستبافي، سوزن دوزي، قلاب دوزي، پولك دوزي، منجوق دوزي و ساخت زينت آلات محلي و دوجي، پيپ، و چوب سيگار، كلاه كردي، پستك (نيم تنه) و لباده و هم‌چنين محصولات باغي و دامي و نان برنجي از سوغاتي‌هاي استان كردستان است.

انتهاي پيام