ايلام در زمان باستان به اريوجان شهرت داشته است. ولي طبق مدارك موجود ايلام کنوني در ناحيه اي به نام حسين آباد در سال 1308 شمسي بنا نهاده شده است . شهر ايلام در حصاري از کوهها و ارتفاعات جنگلي قرار دارد و داراي آب و هواي معتدل کوهستاني مي باشد. حکومت خود مختار واليان در ايلام و پشتکوه از سه قرن پيش برقرار بوده و مرکز حکمفرمايي واليان تحت تأثير حيات اجتماعي منطقه مکان ثابتي نداشت . بنابراين قشلاق عشاير در زمستان در باغشاهي عراق و در حسينيه بين النهرين واقع بود و تابستانها براي ييلاق در هليلان و حسين آباد (ايلام کنوني) به سر مي بردند.آخرين والي منطقه در سال 1309 شمسي توسط رضاشاه سرکوب شد. ازآن پس حسين آباد با نام جديد ايلام در تقسيمات کشوري جاي گرفت.در حال حاضر شهر ايلام به عنوان مرکز سياسي , اداري استان ايلام از شهرهاي توسعه يافته غرب کشور است و به لحاظ دارا بودن تفرجگاههاي جنگلي و آثار باستاني از زيباترين شهرهاي استان محسوب ميشود.
شايد بتوان مدعي بود كه زندگي عشاير در اين استان از جمله مزيتهايي است كه ايلام از آن برخوردار بوده و از اين حيث ايلام توان تبديل شدن به قطب گردشگري عشايري را دارد.
استان ايلام از نظر شرايط اقليمي جزء مناطق گرمسير كشور است اما به دليل ارتفاعات، اختلاف درجه حرارت و بارندگي اقليمي سه گانه از سردسيري، گرمسيري و معتدلي را به خود گرفته است.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، استان ايلام با 19068 كيلومتر مربع حدود ¼ درصد مساحت كل كشور را در برگرفته است.
اين استان در غرب دامنهي سلسله جبال زاگرس قرار گرفته و از جنوب با خوزستان، از شرق با لرستان، از شمال با كرمانشاه و از غرب با 425 كيلومتر مرز مشترك با كشور عراق همجوار است.
شهرستانهاي استان ايلام عبارتند از: آبدانان، ايلام، ايوان، دره شهر، دهلران، شيروان، چرداول و مهران. مركز اين استان شهر ايلام است كه به علت زيباييهاي طبيعي «عروس زاگرس» نام گرفته است.
«جغرافياي طبيعي و اقليمي»
ناهمواريهاي استان ايلام از چين خوردگيهاي موازي در جهت شمال غربي و جنوب شرقي بوجود آمده است كه رسوبات آن از دوران اول تا چهارم زمينشناسي به يادگار مانده است.
ايلام به سه منطهي كوهستاني شمال و شمال شرق، منطقهي جلگهاي غرب و جنوب غربي و مناطق مياني با آب و هواي معتدل تقسيم ميشود.
«جغرافياي تاريخي»
استان ايلام بنا به اسناد تاريخي فراوان بخشي از كشور عيلام باستان بوده است كه در حدود 30 هزار سال پيش از ميلاد بوجود آمده و تا 640 سال بعد از ميلاد به حيات خود ادامه داد. در اين سال به فرمان آشورباني پال به خاك و خون كشيده و منقرض شد.
از شهرهاي اين كشور به اسامي شوش (پايتخت اصلي)، ماداكتو (پايتخت تابستاني)، اهواز، فايدالو، ماساباتيك و كابيانه اشاره شده است.
در كتيبههاي بابلي عيلام را آدامتو يا آدام خواندهاند كه به معني كوهستان يا كشور طلوع خورشيد است.
«جاذبههاي طبيعي»
جاذبههاي طبيعي ايلام عبارتند از تفرجگاههاي آبي، درياچههاي دوگانه سياه گاو، رودخانههاي مختلفي از جمله آب آسمان آباد، آب آفتاب، آب چيكا، آب زنگاون، پيرمحمد، تلخاب، تنگه گراو و جزمان رود است.
آبشارهاي ايلام نيز يكي ديگر از جاذبههاي طبيعي اين استان كه تصاوير زيبا و دلپذير را در خاطرهي گردشگران برجاي ميگذارد.
از جملهي اين آبشارها، آبشار چمآو، آتباف و سرطاف است.
وجود غارهاي مختلفي چون غار خفاش، زينهگان، طلسم ايوان، ايوان، غار ملك و كبوتردان و همچنين تفرجگاههاي جنگلي مانند پارك جنگلي چقا سبز، گردشگاه خوران ايوان، ششدار، تنگ دالاو و تفرجگاه كلم بدره از جملهي ديگر جاذبههاي طبيعي ايلام به شمار ميآيد.
«بناها و يادمانهاي تاريخي»
استان ايلام از جمله استانهاي باستاني ايران است كه به علت قدمت تاريخي و تمدن كهن، آثار تاريخي و مذهبي جالب توجهي را در خود جاي داده است. از مهمترين آنها ميتوان به كاخها، تنگهها و قلعههاي اين استان اشاره كرد.
كاخهايي چون كاخ فلاحتي با سردرهاي منقوش، آجركاري و سرستونهاي زيبا متعلق به دوران قاجاريه است.
تنگهي بهرام جوبين، تنگهي ماژين، تنگهي وويله هر سه از جملهي مهمترين تنگههاي تاريخي كشور محسوب ميشوند كه داراي جاذبههاي طبيعي و آثار پلكانهاي سنگي، دخمهها است.
قلعههاي تاريخي شياق، سام، والي، مكان قيران و اميرآباد را نيز به جاذبههاي تاريخي اين استان اضافه كنيد.
تعداد فراوان و تپههاي تاريخي چون پلهاي ساساني، حج لمش، گاوميشان و تپههاي باستاني دره شهر، كزآباد، سرگچله، تپهي كيزار، علي كش و همچنين گورستانهاي تاريخي كان گنبد،چنار، پلكه كان و گورستان باستاني چوار نيز از جاذبههاي تاريخي است كه بسياري از گردشگران داخلي و خارجي را به خود جلب كرده است.
وجود آسيابهاي تاريخي، تنديسهاي سنگي، قناتهاي تاريخي و آتشكدههاي قديمي نيز يكي از پتانسيلهاي گردشگري فرهنگي استان ايلام به شمار ميرود.
«بناها و اماكن مذهبي»
زيارتگاه امامزاده علي صالح، بقعهي جابر امامزاده سيد اكبر و سيد ابراهيم، آرامگاه بابا سيفالدين از جمله بناهاي مذهبي استان ايلام به شمار ميرود.
علاوه بر اين وجود مساجدي چون مسجد جامع ايلام، مهران، صالحآباد، مسجد جامع ايوان و دهلران نيز از جمله مساجد استان ايلام است كه در سالهاي اخير بازسازي شده و شايد به اين جهت مسجد والي ايلام را قديميترين مسجد اين استان دانسته اند كه قدمت آن به 90 سال پيش ميرسد و بوسيلهي والي پشتكوه بنا شده و به همين نام معروف است.
درياچه دوگانه سياه گاو - آبدانان
درياچه دوگانه سياه گاو در فاصله ? كيلومتري سراب باغ آبدانان واقع شدهاست. اطراف اين درياچه را دشتها و كوههاي نه چندان مرتفع فراگرفته است. جلوههاي بهاري و پاييزي ايندرياچه جذاب ديدني است. گلزارهاي حاشيه درياچه و پرندگان وحشي آن، گردشگاه جالب توجهي را به وجودآورده است.
موسيقي
در موسيقي ايلام از سازهاي دوزله، جفتان، سرنا، شيپور، ضرب، دهل، شمشال، ني وكمانچه استفاده ميشود و اين سازها در آيينهايي مانند: عروسي، جنگ و عزا كاربرد دارند. "دوزله و جفتان" برخلاف همه سازهاي ايراني كه تك صدا هستند، دو صدايي است و قابليت همراهي با سازهاي چند صدايي رادارد. "چوبي" موسيقي رقص ايلام است و به صورت انفرادي و يا دسته جمعي اجرا ميشود. اين موسيقي درگذشته افزون بر كاربرد هنري و موسيقيايي به عنوان آمادگي رزمي و بدني نيز كارآيي داشته است. "فتاپاشا،لرزانه، سوار سوار، صي سماع، قلاوي، سه حار و گريانه" از جمله نواها و ريتمهاي اين نوع رقص است كه درمناطق كرد و لر نشين كشور رايج است. "هوره" نيز موسيقي آوازي مردمان غرب كشور و به ويژه مردم ايلاماست. هوره كه از آوازها و نيايشهاي اساطيري ايران است، از هزارههاي قبل از ميلاد مسيح تا به امروز رواج دارد.
موسيقي آيينهاي سوگواري نوع ديگري از موسيقي در استان ايلام است كه در آيين چمري با سرنا و دهلاجرا ميشود و در اين مراسم مردم ايلها و روستاها در محلي بنام "چمرجا" جمع ميشوند و همراه با نواي سازو دهل و آواز همسرايان نوعي رقص را ارائه ميدهند. گويند كه "نمايش تعزيه" كه در ايام عاشورا نيز كاربرد فراوان دارد،
صنايع دستي و سوغات ايلام
استان ايلام منطقهاي عشاير نشين است و صنايع دستي آن بويژه گليم گل بر جستهشهرت ملي دارد. از مهّمترين صنايع دستي استان ميتوان به اين موارد اشاره كرد: فرش كرك، ابريشم، گليم گلبرجسته، جاجيم، نمد، فرنجي، قتره، صنايع چوبي و...
استان ايلام همانند ساير مناطق ايراني سوغاتيهاي محلي خاص دارد كه اهم آنها عبارتند از: سقز محلي(صمغ درخت بنه)، شيرين بژي برساق، شيرين عسگري، شيريني كُله كُنجي، روغن حيواني معروف به كرمانشاهي.
انتهاي پيام
نظرات