میراث ناملموس
-
توضیحات رییس مرکز میراث ناملموس تهران به دنبال اظهارات اردوغان
آیا نوروز را می‌توان به مصادره گرفت و ریشه آن را تغییر داد؟
رئیس مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس، به دنبال اظهارات اخیر رئیس جمهور ترکیه درباره نوروز، بر جایگاه راهبردی ایران در پرونده جهانی نوروز در یونسکو و استمرار نقش کلیدی آن در هماهنگی و راهبری نوروز تاکید کرد.
-
تکم‌چی‌ها؛ پیام‌آوران بهار
قصه مردی که با عروسکش بهار را نوید می‌دهد
با فرارسیدن واپسین روزهای زمستان، صدای تکم و تکم‌چی‌ها در کوچه‌پس‌کوچه‌های آذربایجان طنین‌انداز می‌شود. آیینی که ریشه در باورهای کهن دارد و قرن‌ها است نویددهنده بهار و رویش دوباره طبیعت است.
-
آیین‌های شب هفدهم و بیست و هفتم رمضان؛
مراسم حاجت‌خواهی ناشناسِ زنان کرمانی با آیین «کلیدزنی»
حاجت‌خواهی با شیوه‌های مختلف به‌ویژه در ماه‌های قمری از جمله ماه مبارک رمضان سبب شکلگیری آداب و رسوم خاصی شده است که پای ثابت اکثر آنها نیز زنان هستند؛ «کلیدزنی» یکی از همین آیین‌های حاجت‌خواهی است که در گذشته به مناسبت شب هفدهم یا بیست و هفتم ماه رمضان در میان زنان کرمانی رواج داشته است و یک پژوهشگر فرهنگ عامه درباره علت اجرای این آیین در شب هفدهم ماه رمضان و نحوه برگزاری این مراسم توضیحاتی ارائه کرد.
-
«مَلَسه»؛ شکلات سنتی برای نوروز
شکلات سنتی مَلَسه یکی از خوراکی‌های محلی و منحصربه‌فرد استان ایلام است که به دلیل ارزش غذایی بالا و طعم دلپذیر، از محبوبیت بسیاری در میان مردم این منطقه بهره‌مند است. این شیرینی سنتی که ریشه در فرهنگ و آیین‌های مردم ایلام دارد، در مناسبت‌های مختلفی همچون عید نوروز، شب یلدا و جشن‌های سنتی تهیه و مصرف می‌شود و در فهرست ملی میراث ناملموس فرهنگی ثبت شده است.
-
معاون میراث‌فرهنگی استان اعلام کرد
ثبت ۱۲ اثر میراث ناملموس فرهنگی از آذربایجان‌شرقی در فهرست میراث ناملموس فرهنگی کشور
معاون میراث‌فرهنگی آذربایجان‌شرقی، از ثبت ۱۲ اثر ناملموس‌فرهنگی در فهرست میراث ناملموس فرهنگی کشور خبر داد و بر اهمیت حفظ و پاسداشت این میراث گران‌بها تأکید کرد.
-
نوروز ۱۴۰۴ در موزه‌های ایران چه خبر است؟
مدیر پایگاه‌های میراث ملی و جهانی از برنامه‌های ویژه نوروزی در موزه‌های کشور خبر داد. بر این اساس، در هر استان، یک موزه میزبان برنامه‌ای متناسب با آیین‌های نوروزی و همزمانی آن با ماه مبارک رمضان خواهد بود.
-
اولین جشنواره «جوبا» در شهرستان شهربابک برگزار می‌شود
سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهر بابک از برگزاری اولین جشنواره «جوبا» در روستای محمدآباد اشکور این شهرستان خبر داد.
-
«قارا گل برنجاس»؛ درمانی کهن از دل کوه‌های بختیاری
در کوهستان‌های چهارمحال و بختیاری، گیاهان دارویی از دیرباز جایگاه ویژه‌ای در درمان بیماری‌ها داشته‌اند. یکی از این گیاهان، «گل برنجاس» است که دم‌کرده و قارا (قندسوز) آن برای درمان بیماری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. کارشناس و مسئول ثبت آثار ناملموس این استان، از اهمیت این گیاه، روش‌های سنتی تهیه قارا و ثبت رسمی این فنون سخن گفت.
-
مُشکوفی؛ دسری با خواص درمانی و انرژی‌بخش
«مُشکوفی، به عنوان یک دسر سنتی از دیرباز در استان اردبیل و به‌ویژه در شهرستان نمین، جایگاه ویژه‌ای در سفره‌های افطاری ماه رمضان و نذری‌ها دارد. این میان‌وعده نه تنها سطح انرژی روزه‌داران را بالا می‌برد، بلکه خواص درمانی نیز دارد و در مقابله با سرفه، درد سینه و سرماخوردگی مؤثر است.»
-
۲۶ ثبت جهانی ایران بدون پشتوانه قانونی برای صیانت!
کارشناس حقوقی میراث فرهنگی می‌گوید: با وجود ثبت ۲۶ میراث ناملموس در فهرست جهانی یونسکو، هنوز هیچ پایگاه اطلاع‌رسانی عمومی در مورد نام و مشخصات مصادیق ثبت شده ایران در فهرست‌های داخلی و بین‌المللی ایجاد نشده است و صیانت از میراث فرهنگی ناملموس در ایران در غیاب یک قانون کامل و کارآمد در ابهام است.
-
دوزله؛ نوای کهن ایلام
دوزله‌نوازی، هنری که قرن‌ها صدای شادی و مراسم‌های مردم ایلام را پر کرده است، همچنان با نوای دلنشین خود در روستاها زنده مانده و به‌عنوان میراث ناملموس در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
-
مراسم «عروسی پیرشالیار» در اورامان آغاز شد
مراسم آیینی «عروسی پیرشالیار»، یکی از کهن‌ترین آیین‌های منطقه اورامان/ هورامان تخت، به گفته معاون میراث فرهنگی کردستان «از امروز (چهارشنبه ١٠بهمن ماه) آغاز شد و به مدت سه روز تا جمعه ١٢ بهمن ماه ادامه خواهد داشت.» این مراسم که هر سال در بهمن‌ماه برگزار می‌شود، به دلیل استقبال گسترده مردم و گردشگران داخلی و خارجی به یکی از رویدادهای فرهنگی مهم استان کردستان تبدیل شده است.
-
ناگفته‌هایی از «جشن سده» و شرحی از وضعیت برگزاری آن
جشن سده، یکی از کهن‌ترین آیین‌های ایرانی، اگرچه دو سال است که در فهرست میراث جهانی ثبت شده، اما همچنان برگزاری آن در ایران با چالش‌هایی همراه است. در نشستی که به‌منظور بررسی وضعیت این جشن باستانی در آستانه برگزاری آن تشکیل شد، کارشناسان و صاحب‌نظران فرهنگی نسبت به ناآگاهی بخش گسترده‌ای از مردم درباره اهمیت و پیشینه این آیین ملی ابراز نگرانی کردند. آنها تأکید کردند با وجود ثبت این جشن از سوی ایران در یونسکو، تاکنون اقدامات کافی برای ترویج و برگزاری گسترده آن در سطح ملی انجام نشده است.
-
«عزاداری کمر به کمر»؛ آیین ۴۰۰ ساله
آیین «سینه‌زنی کمر به کمر» در روستای قلعه‌نو خرقان از دیرباز در دهه اول ماه محرم برگزار می‌شود. این آیین که قدمتی ۴۰۰ ساله دارد، با اتحاد و همدلی عزاداران، نمادی از همبستگی و ارادت به امام حسین (ع) است و هر سال شور و هیجان خاصی را در بین اهالی این روستا به نمایش می‌گذارد.
-
عروسک‌های آیینی و افسانه‌ای مهمان جشنواره اسباب‌بازی
همزمان با برگزاری نهمین جشنواره ملی اسباب‌بازی، نمایشگاهی از مجموعه «عروسک‌های اقوام ایرانی» در نگارخانه آفتاب مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برپا می‌شود.
-
گفت‌وگو ایسنا با تهیه‌کننده پرونده ثبت جهانی رباب
ناگفته‌هایی از ثبت پرماجرای یک ساز
تهیه کننده پرونده ثبت جهانی رباب ضمن تشریح تاریخچه و خاستگاه سرزمینی ساز رباب در ایران، از سرنوشت پرونده جهانی این ساز که چندین سال در نوبت جهانی شدن بوده، گفت.
-
چای‌شیرینی؛ سوغات ۱۵۰ ساله
چای شیرینی، یکی از سوغات‌های اصیل شهر مراغه با قدمتی بیش از ۱۵۰ سال است که همچنان به‌عنوان یکی از نمادهای فرهنگی این منطقه شناخته می‌شود. این شیرینی کوچک و خوش‌طعم که به جای قند، با چای مصرف می‌شود، از هنر استادکاران مراغه‌ای به یادگار مانده است و امروزه در کارگاه‌های این شهر با طعم‌های متنوع تولید می‌شود.
-
«برفی کردن» در ایران و تاجیکستان
«برفی کردن» یکی از سنت‌های کهن زمستانی در مناطق سردسیر ایران و کشورهای همسایه مانند افغانستان و تاجیکستان است. این رسم معمولاً با نخستین برف سال آغاز می‌شود، که در جریان آن، مردم با بردن برف به خانه یکدیگر یا با انجام بازی‌های خاص، مهمانی‌هایی ترتیب می‌دهند.
-
مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیاء میراث فرهنگی مطرح کرد:
سختی‌های ثبت جهانی «رباب» و «لنج‌سازی»
مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی از سختی‌های ثبت جهانی «هنر ساختن و نواختن رباب» و چالش‌های «لنج‌سازی» پس از ثبت جهانی آن سخن گفت و اظهار کرد: دلیل عقب ماندگی ما در ثبت‌های جهانی این است که یک نگاهی مخالف ثبت بوده است، نزدیک ۲۰ پرونده سال‌هاست خاک می‌خورد.
-
رییس مرکز میراث ناملموس تهران:
یلدا فراتر از جشن است
رییس مرکز میراث ناملموس تهران گفت: یلدا فراتر از یک جشن بوده و تنها محتوای غنی و انسان‌مدار و صلح‌پرورانه آن مطرح نیست، اهمیت فرهنگ یلدایی در حیات اجتماعی و پویایی این فرهنگ متعالی است تا جامعه را به داشته‌های خود دغدغه‌مند سازد و فرآیند زیست‌پذیری آن را به درستی محقق سازد.
-
بررسی یک پیشنهاد و پاسخ به چند پرسش
چرا روز پس از «شب چله» را تعطیل نکنیم؟
یک مردم‌شناس و پژوهشگر میراث ناملموس با توضیح درباره تحولات آیین یلدا در گذر زمان و نام درست بلندترین شب سال، به واکاوی پیشنهاد تعطیلی روز پس از شب یلدا (شب چله) پرداخت و گفت: در طول سال به دلایل مختلفی چون برودت هوا، آلودگی هوا و صرفه‌جویی در انرژی با تعطیلی‌های مختلف مواجهیم، چه اشکال دارد که در این مورد به بهانه بها دادن به یک آیین کهن که مظهر خانواده و شادی است، روز پس از آن را تعطیل کنیم؟
-
«یلدا» اشتباه است؟
«یلدا» یا «چله» واژه‌هایی که ریشه در فرهنگ ایرانی دارد و در طول تاریخ با اسطوره‌ها و باورهای کهن گره خورده است؛ اما آیا استفاده از هر دو عنوان برای بلندترین شب سال درست است؟
-
چند رویداد برای «شب یلدا»
رونمایی از چند برگ شاهنامه تیموری و کارت‌پستال‌های شاهنامه بایسنقری
به مناسبت «شب یلدا» رویدادهای فرهنگی با محوریت شاهنامه، از جمله نمایش برگ‌هایی از شاهنامه دوره تیموری، شب «شاهنامه بایسنقری» و رونمایی از کارت پستال‌های آن در تهران و شاهنامه‌خوانی در کافه موزه رشت برگزار خواهد شد.
-
آنچه دربارۀ «مهرگان» نمی‌دانیم
این جشن ایرانی منسوخ شده است؟
مسئول پرونده جهانی «مهرگان» درباره جشن باستانی «مهرگان»، زمان دقیق برگزاری آن، دلایل کمرنگ و یا به نوعی متوقف شدن برگزاری این جشن در ایران، خرده‌آیین‌ها و سفره این جشن توضیح داد.
-
ریشه پخت آش در ایران و آش معروف گیلانی‌ها
مسئول پژوهش و کمیته ثبت میراث ناملموس استان گیلان با بررسی قدمت تاریخی فرهنگ آش در ایران، مهارت سنتی پخت آش اَباتَری (آش کهنه‌سال _ تازه‌سال) را به عنوان میراث ناملموس این استان معرفی کرد.
-
علیرضا حسن‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا مطرح کرد
ناگفته‌هایی از پرونده «جشن مهرگان»
مدیر پرونده جهانی «جشن مهرگان» درباره ثبت جهانی جشن مهرگان، دلایل دو بار برگرداندن یا ریفر شدن این پرونده از یونسکو و ضرورت برگزاری جشن‌های باستانی ایران همچون «مهرگان» و «سده» پس از ثبت جهانی توضیحاتی داد.
-
پیام صالحی امیری درباره ثبت جهانی «جشن مهرگان» و «رباب»
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در پیامی به‌مناسبت ثبت جهانی عناصر میراث ناملموس «جشن مهرگان» و «مهارت ساختن و نواختن رباب»، این اتفاق را مهر تأیید دیگری بر ارزش و اصالت میراث ایرانیان دانست.
-
پرونده‌ای برای «ته‌چین»
مدیر مطالعات و ثبت میراث ملی و جهانی استان سمنان «ته‌چین شهمیرزادی» را که شب یلدا نیز طبخ می‌شود، معرفی کرد و گفت: مهارت پخت این غذا در نوبت ثبت ملی قرار دارد.
-
در نشست بررسی پیش‌نویس سند ملی میراث فرهنگی مطرح شد
احترام برای میراث فرهنگی نمی‌خواهیم!
رییس ایکوم ایران در نشست تخصصی با موضوع بررسی پیش‌نویس سند ملی میراث فرهنگی، گفت: در چند جای این سند به توسعه اشاره شده است، ما احترام برای میراث فرهنگی نمی‌خواهیم بلکه میراث فرهنگی زیربنای توسعه و یک اصل است.
-
مدیرکل میراث فرهنگی فارس مطرح کرد:
تمرکز بر معرفی میراث ناملموس در جشنواره بین‌المللی چندرسانه‌ای میراث فرهنگی
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی فارس با اشاره به میزبانی شیراز از سومین جشنواره بین‌المللی چند رسانه‌ای میراث فرهنگی از تمرکز بر معرفی میراث ناملموس در این جشنواره خبر داد.