دکتر محمد کافی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: اگر دانشگاه‌ها بخواهند در جایگاه واقعی خود قرار گیرند باید مغز متفکر و اتاق فکر کشور باشند؛ به گونه‌ای که مسائل مختلف به دانشگاه‌ها ارجاع و به صورت کاربردی مورد پژوهش و بررسی قرار گیرد و در جامعه اجرایی شود. انجام چنین عملی، نقشی است که دانشگاه‌ها برعهده دارند. همچنین در کنار این اقدام، نیروهای کارشناسی کشور باید توسط دانشگاه‌ها تربیت شوند.
وی اضافه کرد: در سال‌های اخیر تمام تلاش دانشگاه‌ها این بود که بر نقش خود جامه عمل بپوشانند و خوشبختانه به صورت نسبی موفقیت‌هایی نیز کسب شد. به دلیل چالش‌هایی که از تحریم و دیگر مشکلات در کشور وجود دارد، اکنون شرایطی بر دانشگاه‌ها حاکم شده که با تخصیص اعتبار و بودجه‌ای که به دانشگاه‌ها اختصاص پیدا می‌کند، متناسب با روند افزایش تورم و دستمزد و حقوق کارکنان نیست.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد افزود: این موضوع بدین معناست که روز به روز درصد بیشتری از بودجه و اعتبارات دانشگاه‌ها صرف پرداخت حقوق و دستمزد می‌شود، به عنوان مثال فرض کنید اگر در طول سال ۹۸، ۳۰ درصد حقوق کارکنان و اعضاء هیات علمی دانشگاه افزایش داشته به ما ۱۵ درصد افزایش دادند و ۱۵ درصد دیگر در اصل از بودجه‌ای کسر می‌شود که باید صرف پژوهش و موضوعات علمی می‌شد.
دانشجوی دکتری ما هنوز باید پول توی جیبی خود را از خانواده بگیرد
وی تصریح کرد: اگر بودجه دانشگاه‌ها در سال ۹۹، ۱۵ درصد افزایش داشته، تورم براساس تمام معیارهای موجود چندین برابر این عدد بوده است. این عوامل باعث می‌شود که دانشگاه‌ها به تدریج خلع سلاح شوند و نتوانند به امور پژوهش، فناوری و امور علمی خود بپردازند. در دانشگاهی مانند دانشگاه فردوسی مشهد ۴۰۰۰ دانشجوی دکتری وجود دارد، در گذشته با کمک مجلس و دولت تلاش‌هایی شد که حداقل پول تو جیبی دانشجویان دکتری تامین شود تا بتوانند با خیال راحت به کار پژوهش بپردازند، اما اکنون دانشجوی دکتری ما هنوز باید پول توی جیبی خود را از خانواده خود بگیرد و این ضربه بسیار سنگینی بر پیکره تحقیق و پژوهش است.
کافی عنوان کرد: ما در مورد این موضوع بحث‌هایی با کمیسیون آموزش عالی، کمیسیون تلفیق بودجه و کمیسیون برنامه و بودجه داشتیم و مطرح کردیم که اگر انتظار دارید ایران جایگاه علمی خود را در سطح منطقه و جهان حفظ کند یا اینکه دانشگاه‌ها بتوانند وظیفه و نقش خود را در اداره دانش‌بنیان کشور ایفا کنند باید حداقل بودجه دانشگاه‌ها تامین شود. البته قول‌هایی داده شده و بسیار امیدواریم که مجلس و به طبع آن دولت این مسائل را مد نظر قرار دهند.
وی خاطرنشان کرد: معیشت اعضاء هیات علمی جوان به عنوان یک نکته بسیار کلیدی که بعد از سالیان سال تحصیل، عضو هیات علمی دانشگاه شدند و اکنون شرایط به نحوی است که آن‌ها بسیار در تامین معیشت دچار مشکل هستند. مطالبه دیگری که از مسئولان مربوطه داریم این است که درصدی را به حقوق اعضاء هیات علمی اضافه کنند که از نظر معیشتی خیال‌شان راحت باشد.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: در دانشگاه‌های طراز اول کشور از جمله دانشگاه فردوسی دپارتمان‌هایی داشتیم که در طول سال گذشته ۳۰ درصد از اعضاء هیات علمی به هر بهانه‌ای مهاجرت کردند و گفتند که دیگر برنمی‌گردیم. ما نمی‌خواهیم کسی را متهم کنیم اما آن‌ها افراد علمی و دانشمندی هستند که زمانی مشاهده می‌کنند امکان حداقلی برای پژوهش و کار علمی در داخل فراهم نیست، به فکر مهاجرت می‌افتند.
وی اظهار کرد: ما در دانشگاه نمی‌توانیم آزمایشگاه‌ها را تغذیه و مواد اولیه خریداری کنیم و طبیعی است فردی که در تیم‌های مختلف بین‌المللی حضور دارد و در انجمن‌های مختلف عضو است و با داشتن چنین روحیه علمی نتواند به اهداف خود دست پیدا کند، مهاجرت می‌کنند و تهدید بسیار جدی است و در این مسئله تعداد مهم نیست بلکه کیفیت مهم است.
کافی اضافه کرد: اگر تجهیزات و مواد اولیه آزمایشگاهی تامین نشود، نخبه‌ترین اعضاء هیات علمی دانشگاه‌های طراز اول کشور را دیر یا زود ترک می‌کنند. بنابراین اولین مسئله، حقوق و معیشت نیست، هرچند که باید حقوق و معیشت را در حد متوسط و حداقلی تامین کنیم اما در کنار آن باید امکانات کار علمی را نیز برای افراد علمی کشور فراهم کنیم.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد گفت: عمده علاقه افراد علمی زمینه‌سازی و بستر مهیا برای کار علمی و تامین حداقل معیشت زندگی است اما پس از آن دیگر هنر این کشور و حاکمیت است که این نخبه‌های علمی را در کشور نگه دارند و سپس نخبه‌پروری و افرادی را مانند خودش تربیت کند و بتواند بر مشکلات کشور فائق آید. همچنین پس از فراهم کردن بستر علمی و معیشت اعضاء هیات علمی، از آن‌ها در بزرگداشت‌ها تقدیر به عمل آید تا انگیزه افراد علمی افزایش پیدا کند و به فکر مهاجرت نباشند.
مشروح این گفت‌وگو را در ویدئو زیر مشاهده کنید؛
انتهای پیام
نظرات