پرویز آبرومند آذر در گفت و گو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: سطح علمی ورودیها خیلی پایین آمده است و ما به شدت دچار معضل شدهایم، زیرا دانشجوهایی وارد دانشگاه میشوند که بسیاری از اوقات بدیهیترین مسائل را بلد نیستند. حتی در بسیاری موارد دانشجو از جهت اخلاقی جنبه نشستن در کلاس را ندارد.
وی درباره راهکار دانشگاه برای آموزش دانشجویانی که سطح علمی پایینی دارند، گفت: راه حلی که ما اجبارا برای خودمان طراحی کردهایم این است که با فرض اینکه دانشجو هیچ چیز نمیداند، در یکی دو ترم اول مسائل گذشته را مطرح میکنیم.
رئیس دانشکده علوم پایه واحد علوم و تحقیقات یادآور شد: در واقع شاید این راه حل باز هم اثر چندانی نداشته باشد، زیرا انگیزه جامعه از بین رفته است. در شرایط فعلی در هر خانواده حداقل یک فارغاتحصیل بیکار درمقاطع مختلف وجود دارد. فرد دومی که در خانواده وضعیت بیکاری را مشاهده میکند از لحاظ روانی تحت تاثیر قرار میگیرد.در چنین شرایطی خانوادهها دچار مشکل میشوند و نمیتوانند به فرزندانشان برای ادامه تحصیل اصرار کنند.
تزریق فارغالتحصیلان بیسواد به جامعه، نتیجه تداوم روند کنونی
عضو هیات علمی واحد علوم و تحقیقات درباره پیامدهای تداوم وضع فعلی و سطح پایین علمی دانشجویان تصریح کرد: اگر این روند ادامه پیدا کند، نتیجه تزریق فارغالتحصیلان بیسواد به جامعه است. وقتی چنین تزریقی صورت گیرد در جامعه مشکلات زیادی ایجاد میشود. یعنی کسانی وارد بحثهای تخصصی میشوند که هیچ بنیهای ندارند، حضورشان نمایشی بیشتر نبودهاند و فقط مدرک گرفتهاند و در نتیجه صنعت نابود میشود.
آبرومند آذر درباره سطح علمی و انگیزههای دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشتههای علوم پایه توضیح داد: اکنون جوی در بین فارغالتحصیلان ایجاد شده که به دلیل اینکه بیکارهستند ادامه تحصیل میدهند.
وی افزود: دانشجویان دختر نسبت به پسران استقبال بیشتری از تحصیلات تکمیلی میکنند که شاید یکی از دلایل این باشد که معمولا بار مالی روی خانمها کمتر حس میشود و تحت حمایت مالی هستند. عمدتا دانشجویان پسری که میخواهند در مقاطع تحصیلات تکمیلی ادامه تحصیل دهند معمولا یا کارمند هستند و میخواهند موقعیت شغلیشان را ارتقا دهند یا اینکه از پیدا کردن شغل با مدرک کارشناسی ناامید شدهاند.
رئیس دانشکده علوم پایه واحد علوم و تحقیقات ادامه داد: در حال حاضر غالب افراد ترجیح میدهند سراغ کار بروند و این باورعمومی شده است که کار واجبتر از تحصیل است. کسانی که شغل دارند و سراغ تحصیلات تکمیلی میآیند اگر هدف داشته باشند موفقاند.
آبرومند آذر با اشاره به اینکه سطح علمی دانشجویان نو ورود تا پایان تحصیلات تکمیلی، کیفیت علمی دانشگاهها را تحت تاثیر قرار میدهد، افزود: تحصیلات تکمیلی یک زنجیره است، همان کسانی که از مقاطع پایین وارد دانشگاه میشوند تا دکتری پیش میروند. برای مثال الان دانشجویی دارم که شخصا 6 ترم است نمیگذارم از رسالهاش دفاع کند، چون میدانم بی نتیجه برمیگردد. تنها کاری که انجام میدهد این است که به همراه فرزند و همسرش نزد من میآید و از مشکلاتش گلایه میکند. من ضمن احترام به دانشجویان و درک مشکلاتشان میگویم ما در دانشگاه وظیفه دیگری داریم.
عضو هیئت علمی واحد علوم و تحقیقات با بیان اینکه همانطور که طی یک ماه هیچکس نمیتواند در یک ورزش رزمی کمربند مشکی بگیرد، در دانشگاه نیز نمیتواند در مدت کوتاه سطح علمیاش را ارتقاء دهد، گفت: در بسیاری از مواقع به جای کار کردن روی رساله میگویند استاد سخت میگیرد و با دانشجو مشکل شخصی دارد. در حالی که این طور نیست و دانشجو اصلا به آن درجه نرسیده است که بخواهد از رسالهاش دفاع کند.
آبرومند آذر درباره وضعیت گرایش نسبت به تحصیل در رشتههای علوم پایه اظهار کرد: اقبال عمومی نسبت به رشتههای علوم پایه در بعضی رشتهها خوب و در بعضی رشتهها بد است که علت آن نیز به تقاضای بازار برمیگردد.
رئیس دانشکده علوم پایه واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد درباره ساختار دانشکدههای علوم پایه توضیح داد: علوم پایه در این دانشکده شامل فیزیک، ریاضی، شیمی، زیست شناسی و علوم زمین است. علوم زمین شامل ژئوفیزیک، هواشناسی و رشته زمین شناسی میشود. در دانشگاههای مختلف این ترکیب ممکن است فرق کند اما در مجموع علوم پایه چنین ساختاری دارد.
وی افزود: استقبال از رشته ریاضی چون محض پایین آمده، در رشته شیمی نیز در گرایشهایی که حالت محض دارد و کمترکاربردی است تقاضاها پایین آمده است.
آبرومند یادآور شد: در شرایط کنونی متقاضیان بیشتر دنبال این هستند که بتوانند از طریق تحصیل در رشته تحصیلی شغلی پیدا کنند. در گروه زیست متقاضی بالا است چون در سطح جهانی نیز تقاضا نیز زیاد است، فقط زیست گیاهی ضعیف است. در فیزیک هم در بعضی گرایشها تقاضا خوب است و در بعضی گرایشها خوب نیست. رشته فیزیک تئوری است اما ما در این دانشگاه یک مرکز تحقیقات فیزیک داریم و به همین خاطر تقاضا برای فیزیک متوسط به بالا است و بد نیست.
افزایش متقاضیان رشتههای علوم پایه در گروی کاربردی کردن علم
وی در مجموع استقبال از رشتههای علوم پایه را مثبت ارزیابی کرد و یادآور شد: اتفاقی که باید برای افزایش این استقبال بیفتد، کاربردی کردن علم است. در حال حاضر دانشجویان ما روی این زمینه کار نکردهاند و آنهایی هم که کار کردهاند در واقع بیرون دانشگاه بودهاند.
آبرومند آذر با تاکید بر ضرورت وجود ارتباط بین دانشگاه و صنعت تصریح کرد: متاسفانه یک حلقه بزرگ گمشده داریم و آن "ارتباط دانشگاه با صنعت" است که یکی از معضلات همیشگی کشور است و با فرمولهای تجویزی فعلی حل هم نمیشود. در صورتی که خیلی هم ساده قابل حل است. ما راه حل های زیادی داریم برای اینکه این حلقهها به هم وصل شوند.
عضو هیئت علمی واحد علوم وتحقیقات با بیان اینکه ارتباط بین صنعت و دانشگاه به سرمایهگذاری نیاز دارد، گفت: وضعیت کشور ما به گونهای است که میخواهیم امروز تصمیمگیری کنیم، فردا نتیجه بگیریم و کمتر به این فکر میکنیم که در کار علمی باید سرمایهگذاری کنیم.
آبرومند آذر با بیان اینکه سرمایهگذاری در عرصه علمی مانند بهرهبرداری از زمین خشکی است که ممکن است بیست سال بعد بتوان از آن محصول برداشت کرد، یادآورشد: تا به امروز بیشتر دانشگاههای ما آموزشی کار کردهاند و نیت این نبوده که از دانشگاه علمی تولید شود که با استقاده از آن صنعتی راه بیفتد.
وی تاکید کرد: اما اکنون دانشگاهها اجبارا باید به این سمت بروند، زیرا تعداد فارغالتحصیل "زیاد" و کار "کم" است. همه نمیتوانند استاد دانشگاه و یا جذب کارخانهها شوند، چون تعداد فارغالتحصیلان خیلی فراتر از اینها است.
اجبار برای ارائه مقاله ISI، سدی در برابر پروژههای کاربردی
رئیس دانشکده علوم پایه واحد علوم و تحقیقات افزود: با توجه به اینکه رشته من شیمی است، در این رشته شیمی یک قدمی برداشتم که نتایجش را نیز میبینم و آن این است که تزهایم را کاربردی طراحی میکنم و تز تئوری ندارم اما دراین مسیر باچالشهایی مواجهم به این خاطرکه با قوانین به مشکل برمیخورم.
آبرومند ادامه داد: قوانین دانشگاه میگوید دانشجو باید مقاله ISI بدهد، برای مقاله ISI باید تئوریسین خوبی بود و از کارهای تجربی خیلی سخت مقاله در میآید.
وی با اشاره به ضرورت استقلال دانشگاهها تصریح کرد: گره کار اینجا است که ما یک سری قوانین برای خودمان درست کردهایم و در آنها گیر افتادهایم. باید به دانشگاهها اجازه داده شود خودشان برای بقایشان تصمیم بگیرند.
عضو هیئت علمی واحد علوم و تحقیقات در ادامه با طرح این پرسش که هدف دانشگاه چیست؟ توضیح داد: وظیفه اصلی دانشگاه حل مشکلات کشور است. دانشگاه ارتباطی بین جامعه و حاکمیت است. یعنی دانشگاه مشکلات را درک کرده، برای آنها راه حل ارائه داده و به سطوح بالاتر گزارش میدهد. سپس سطوح بالاتر تصمیم گیری میکند و دانشگاه مجری اجرا میشود واین ارتباط پیوسته جریان دارد. اما الان این جریان قطع است و جریانی دیده نمیشود.
آبرومند با اشاره به اینکه بعضی از دانشجویان دکتری از قبول پروژههایی که ممکن است ارائه مقاله ISI از آنها امکان نداشته باشد، امتناع میکنند، گفت: من هنوزنتوانستم این ترس دانشجو را بریزم و بگویم اصلا مقاله ISI را رها کن و به جای آن فلان ماده صنعتی را بسازT زیرا این روند در کشور ما اصلا وجود ندارد.
برای خودمان کار نمیکنیم
رئیس دانشکده علوم پایه واحد علوم و تحقیقات افزود: یعنی ما برای دیگران کار میکنیم و برای خودمان کار نمیکنیم. برای دیگران مقاله میدهیم. برای دیگران کار میکنیم. اما باید به بعضیها اجازه دهند تا مسیرشان را عوض کنند. یعنی به دانشجویان بگویند اولویت ما این است که فلان مسیر را بروی اما اگر دوست داری مسیر دیگری را طی کن.
آبرومند یادآور شد: در حال حاضردانشگاه ما اولویت را عوض میکند و به دانشجویان میگوید اولویت ما این نیست که آموزش محور باشید، دانشگاه میخواهد دانشجومحصول تولید کند و آن را بفروشد. یعنی ما میخواهیم با علم تجارت کنیم.
وی درخصوص وضعیت بازار کار در طول ده سال گذشته برای رشتههای علوم پایه گفت: اوضاع بازار کار خیلی بدتر شده است، زیرا ما آموزش دادیم اما آموزشهایمان پژوهشی نبوده است.
مملکت به دانشگاهها برای تولید محصول فشار نمیآورد
عضو هیئت علمی واحد علوم و تحقیقات ادامه داد: اولویت کشور هم همین بوده است و مملکت به دانشگاهها برای تولید محصول فشار نمیآورد.
آبرومند با بیان اینکه برای ارتباط دانشگاه با صنعت باید باید سرمایهگذاری شود، گفت: مگر در حال حاضر دانشگاهها روی ساختمانها سرمایهگذاری نکردهاند؟ الان تعداد دانشجویان که کم میشود سرمایه ما نابود میشود. ما حضورمان با دانشجویان توجیه پیدا میکند.
بروکراسی اداری، مانع اتصال صنعت و دانشگاه
وی ادامه داد: من موافق تحریمها هستم اما به شرطی که راه را برای من محقق باز کنند و بگویند فلان چیز را بساز که ما لازم داریم. اما انقدر بروکراسی اداری زیاد است که قوانین اجازه نمیدهد دانشگاه به صنعت وصل شود.
عضو هیئت علمی واحد علوم و تحقیقات افزود: برای مثال در حال حاضر اگر من بخواهم محصولی را تولید کنم که دانشجو، علم و آزمایشگاه لازم برای آن را دارم و تحقیقات لازم برای آن نیز را انجام دادهام، قانون به من میگوید که اگر دانشجو مقاله ISI ندهد اجازه ندارد که از رسالهاش دفاع کند.
آبرومند با بیان اینکه کپی پرداری از فناوری نیز کاری تخصصی است، گفت: این اجبار برای دادن مقاله در حالی است که اگر دانشجو بدون دادن مقاله بتواند حتی محصولی را کپی برداری کند کار بزرگی انجام داده است.
اول باید کپی بردار خوبی شویم
وی با بیان اینکه کشوری مانند چین با کپی برداری پیشرفتهای زیادی کرده است، افزود: کپی برداری را یک آدم معمولی نمیتواند انجام دهد و کاری تخصصی است. ما اول باید کپی بردار خوبی شویم. هیچ اشکالی ندارد، وقتی کپی بردار خوبی باشیم به علم سازنده دسترسی پیدا میکنیم و بعد میتوانیم ورژن بالاتر را نیز تولید کنیم.
وی در پایان تعداد رسالهها و پایاننامههایی که در این دانشکده از حالت تئوریک خارج شدهاند و بیشتر جنبه کاربردی پیدا کردهاند را کم ارزیابی کرد و درباره تعداد دانشجویان این دانشکده توضیح داد: دانشکده ما حدود چهار هزار نفر دانشجو دارد که سالی 10 درصد از این تعداد فارغ التحصیل میشوند.
انتهای پیام
نظرات