30 سال است که در 100 متری‌اش بمب منفجر می‌کنند و پیکورها دل زمین و کوه را می‌کنند تا سنگ استخراج کنند و هر روز لرزه بر اندام «چارطاقی نیاسر» می‌اندازند، اما هیچ دلشان به حال این بنای ساسانی نمی‌سوزد.

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، بهره‌برداری به مدت سه دهه از معدن سنگ طباخ که در حریم چهار‌تاقی (آتشکده) نیاسر قرار دارد و مدت زمانی برابر همین سه دهه در 2 کیلومتری این بنای تاریخی در یک معدن سنگ دیگر هر روز بدتر از دیروز توان این بنا را سست می‌کند، اما هیچ‌کدام دست‌بردار نیستند، حتی با وجود پیگیری‌های حقوقی، چه برسد به این که پای ثبت جهانی آن بنا در میان باشد...

دل‌نگرانی‌های علی ابوالفضلی، سرپرست پایگاه میراث فرهنگی نیاسر هم مانند بازدیدکنندگان این بنا بر همین مبناست، علاوه بر پیامک‌هایی که از سر نگرانی برای خبرنگاران ایسنا در این‌باره ارسال شد، ابوالفضلی هم پیگیری‌های انجام شده در این زمینه را تا کنون بی‌نتیجه می‌داند! البته که در این وضعیت به نظر می‌رسد زور مالکان این دو معدن بسیار قوی‌تر از قوانین میراث فرهنگی است، که دست‌کم با وجود حدود 10 سال از آغاز پیگیری‌های حقوقی برای جلوگیری از این کار، هنوز حکم ها برای ادامه‌ فعالیت این معادن امضا می‌شوند.

ابوالفضلی در این زمینه به ایسنا توضیح می‌دهد: فعالیت این معدن‌ها در اطراف چهارطاقی نیاسر عرصه و حریم این بنای تاریخی را مخدوش کرده و احتمال از بین رفتن ارزش‌های تاریخی منطقه را زیاد کرده است.

سرپرست پایگاه میراث فرهنگی نیاسر با اشاره به پیگیری‌های زیادی که به منظور جلوگیری از ادامه‌ فعالیت این دو معدن توسط این پایگاه و میراث فرهنگی استان اصفهان انجام شده - اما صاحب معدن با هر روشی کار خود را تاکنون ادامه داده - می‌گوید: از سال 84 که پایگاه میراث فرهنگی نیاسر تاسیس شد، یکی از برنامه‌های این پایگاه جلوگیری از کار معدن بود، حتی از سال 92 بحث حقوقی جدیدی علاوه بر اقدامات حقوقی گذشته در این زمینه انجام شد، اما متاسفانه تا کنون بی‌ثمر بوده‌اند. به عنوان مثال پس از طرح شکایت از سوی پایگاه میراث فرهنگی قرار منع تعقیب برای پرونده صادر شد، یعنی مالک معدن می‌تواند فعالیت خود را در این زمینه ادامه دهد!

وی با تاکید بر این‌که وضعیت برخی محوطه‌های تاریخی مانند سیلک در کاشان نیز مانند این محوطه‌ تاریخی است بیان می‌کند:‌ در معدن سنگ «تراورتن» پیکور با لرزش‌هایی که به محوطه وارد می‌کند، فعالیت می‌کند و در معدن سنگ دیگر که دو کیلومتر با «چارطاقی نیاسر» فاصله دارد، بمب منفجر می‌کنند، هر چند تا کنون ریزشی در این بنا نداشته‌ایم، اما قطعا ترک‌های زیادی روی آن ایجاد شده است.

او با اشاره به انجام یک مستندنگاری و بررسی کلی روی این بنای تاریخی می‌گوید: باید یک مستندنگاری ‌با هدف آسیب‌شناسی فعالیت معدن‌ها روی چهارطاقی نیاسر نیز انجام شود، این بنای ارزشمند از یک سو با وندالیسم (یادگارنویسی توسط افراد) فرهنگی و از سوی دیگر با آسیب‌های اقلیمی مواجه بوده،‌ به همین دلیل در این بنا اقداماتی از این دست حتما باید انجام شود.

ابوالفضلی در ادامه با اشاره به وجود چشمه‌ «اسکندریه» در پایین دست چهارطاقی نیاسر که منبع اصلی تامین آب نیاسر نیز هست بیان می‌کند: لرزه‌های انفجار در معدن سنگ برای فعالیت، تاثیر زیادی روی گسل منطقه و در نتیجه میزان آبدهی آبشار می‌شود، چون آب آبشار به مرور در حال کم شدن است.

وی تردد تریلی‌ها از کنار چشمه نیاسر برای بار زدن سنگ‌های این دو معدن را یکی دیگر از عواملی می‌داند که علاوه بر بحث از بین بردن حریم منظری و ایجاد تصاویری زشت از منطقه در ذهن گردشگران،‌ عامل دیگری برای تسریع در تخریب چارطاقی و به مرور کمتر شدن آبدهی چشمه دانست.

سرپرست پایگاه میراث فرهنگی نیاسر با اشاره به طرحی که شهرداری برای خرید زمین‌های پشت معدن سنگ با هدف تردد کامیون‌های این معادن از جاده‌ی دیگر دارد، اظهار می‌کند: پشت آن معدن سنگ زمین‌های مردم قرار دارد که آن‌ها باید خریداری شوند، این در حالی است که اعتبارات شهرداری محدود است و بدهی‌هایش بالا، اگر بتوانند جاده را پشت معدن سنگ احداث کنند دست‌کم ماشین‌های سنگین دیگر از مقابل چشمه و چهارطاقی نیاسر عبور نمی‌کنند.

به گزارش ایسنا،‌ یکی دیگر از مواردی که خواب چارطاقی نیاسر باقی مانده از دوره‌ی ساسانی را ناآرام کرده است، ساخت رصد‌خانه‌ی دانشگاه کاشان در محدوده‌ی چهارتاقی نیاسر است که آن هم با ایجاد مشکلاتی برای حریم بصری این بنا، یکی دیگر از موانع ثبت جهانی این بناست.

ابوالفضلی در این زمینه نیز به خبرنگار ایسنا می‌گوید: با ساخت این رصدخانه حریم منظری چهارطاقی از سوی دیگر نیز آسیب دید، که با وجود پیگیری‌های زیاد، برای آن‌هم متاسفانه هیچ‌کاری انجام نشد.

انتهای پیام