مجموعه کتاب‌های «جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات جهان»، برگرفته از اسناد مطبوعاتی و بریده‌ جراید خارجی موجود در مرکز ملی اسناد دفاع‌مقدس است که پیشینه جمع‌آوری آن به روزهای آغازین بحران و تشکیل دفتر تبلیغات جبهه و جنگ بازمی‌گردد.

سرویس «فرهنگ حماسه» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) نیز با بهر‌ه‌گیری از این منبع تاریخی، گریزی به وقایع قبل از آغاز جنگ تحمیلی و بعد از آن دارد.

رد پیشنهاد جدید متارکه جنگ و خواستار شدن پیروزی از سوی امام خمینی

زبان اصلی:انگلیسی. شماره:000474

منبع:واشنگتن پست/لورن جنکینز/بصره

1359/7/13-1980-10-5

مترجم:عمادالدین قاسمی پناه

منبع خبر

در پایان هفته دوم جنگ بین ایران و عراق، بغداد درخواست خود را برای برقراری یک آتش‌بس از روز یکشنبه دوباره مطرح کرد. این در حالی بود که رهبر انقلاب ایران، آیت‌الله روح‌الله خمینی، هرگونه متارکه در جنگ را تا کسب پیروزی نهایی توسط ایران و تلافی " جنایات" عراق رد کرد.

در حالی که بار دیگر هواپیماهای ایران و عراق خاک یکدیگر را مورد حمله قرار داده‌اند و نیروهای پیاده دو طرف در یک نبرد وحشیانه در ساحل شط العرب متوقف مانده‌اند، آن چه که 10 روز پیش نبردی سریع و خونین به نظر می‌رسید، اینک ظاهرا تبدیل به جنگی نامحدود و قطعی شده است.

به گفته رادیو تهران، امروز ، جنگنده‌های ایران حومه بغداد، بصره و چند شهر دیگر عراق را به تلافی حمله هوایی عراق به تبریز، آبادان و دزفول بمباران کردند.

نخست‌وزیر ایران محمدعلی رجایی این جنگ را " صحنه یکی از خونین‌ترین نبردها در تاریخ ملل مسلمان" دانست.

بیانیه نخست‌وزیر هنگامی منتشر شد که وزیر خارجه عراق، در محل سازمان ملل در نیویورک، پیشنهاد اخیر صدام حسین را مبنی بر آتش‌بس چهار روزه دوباره مطرح کرد.

امکان آتش بس، با توجه به نبرد تن به تن که در 48 ساعته گذشته در خرمشهر و چند جای دیگر درون مرزهای ایران ادامه داشته، به نظر ناچیز است.بنابراین، جنگ کلامی با همان شدت نبرد زمینی و هوایی ادامه دارد و بیش از پیش آشکار می‌شود که امیدها برای یافتن راه حل سریع و آسان اندک است.

صدام در یورش اولیه به ایران، با قصد یک پیشروی نسبتا بی‌دردسر به داخل کشور همسایه که امام خمینی را وادار به قبول صلح کند، آشکارا دست به قمار زد. او اشتیاق ایران را برای رد هرگونه مصالحه در نظر نگرفته بود. به علاوه او میزان صدمه‌ای را که انقلاب و پاکسازی‌های انقلابی به نیروی ارتش وارد آورده را بیش از اندازه واقعی ارزیابی کرده بود.

نیروهای مسلح عراق که با تاکتیک‌های محافظه‌کارانه مورد علاقه شوروی، تامین کننده اصلی تسلیحاتش، تعلیم دیده‌اند نتوانستند از برتری خود در زمینه آمادگی قبلی ،

سازماندهی و انضباط سود برند و از بهره‌برداری از عامل غافلگیری در تاکتیک‌های خود نیز باز ماندند. علی رغم تمام ادعاهای رسمی در بغداد، آنها تا به حال هیچ پیروزی بزرگ و تعیین کننده‌ای را کسب نکرد‌ه‌اند.

صرفنظر از روستاهایی که عراقی‌ها در اولین حملات زمینی خود در روز 23 سپتامبر تصرف کردند، به هیچ یک از هدف‌های استراتژیک شهری خود دست نیافته‌اند. نتیجه این شد که ایران برای جمع‌آوری، تدارک و تقویت نیروهایش وقت پیدا کند و این کار را با چنان قابلیتی انجام داد که ناظران خارجی را نیز به اندازه طراحان نظامی عراق متعجب ساخت.

هر دو کشور درگیر یک جنگ فرسایشی و به بن بست رسیده شده‌اند که در آن کنترل بلامنازع شهری همچون خرمشهر، آبادان یا حتی اهواز ، گذشته از اثر روانی، معنای چندانی ندارد.

اکنون مهم‌تر از تلاش‌های نظامی، بحران اقتصادی است که هر دو کشور با آن روبرو هستند. هر دو طرف تاسیسات کلیدی نفتی یکدیگر را که اقتصادشان وابسته به آنهاست، بمباران کرده‌اند . . . هر چقدر جنگ بیشتر به طول انجامد، احتمال اینکه بحران اقتصادی عامل حیاتی جنگ برای هر دو طرف شود، بیشتر خواهد شد.

اما در حالی که اقتصاد ممکن است تعیین کننده نتیجه نهایی جنگ باشد، روحیه خراب به ویژه در عراق نیز یک عامل در این زمینه است. در ایران، انقلاب اسلامی هنوز علیرغم همه چیز، یک جنبش مردمی است.

در عراق، رژیم حزب سوسیالیست بعث صدام حسین تکیه چندانی به مردم ندارد، بلکه دیکتاتوری نظامی است که قدرتش به کنترل بی‌رحمانه دستگاه دولتی متکی است.

برای عراق، با تمام خیالاتش برای عظمت در منطقه و جهان عرب، مخاطرات این جنگ بسیار بیشتر از ایران است . . . و به گفته یک دیپلمات غربی در خلیج فارس " اگرعراقی‌ها، برنده نشوند، باخته‌اند و اگر ایرانیان نبازند، برنده شده‌اند."

در اولین نشانه همکاری اقلیت عرب خوزستان با عراق، خبرگزاری پارس گزارش داد که امروز 15 تن از " عوامل" عراق به دستور آیت‌الله خلخالی در سوسنگرد اعدام شدند.

آنها متهم به دادن اطلاعات نظامی به عراق و کمک به آن کشور برای تصرف قسمتی از خاک ایران بودند. به گفته خبرگزاری پارس، این 15 نفر متعلق به سازمانی به نام " جبهه التحریر" در اهواز بودند که برای " آزادی" خوزستان فعالیت می‌کند.

آسوشیتدپرس از امان گزارش داد که شاه حسین، برای ارزیابی موقعیت جنگ و دیدار با صدام حسین، امان را به مقصد بغداد ترک گفت.

ایران شاه حسین را به خاطر بیاناتش در حمایت از عراق مورد انتقاد شدید قرار داده و تهدیدات خود را مبنی بر اقدام بر علیه کشورهای حامی عراق تکرار کرده است.

خبرها از پاریس حاکی است که شاپور بختیار، آخرین نخست‌وزیر ایران در زمان شاه ، روز پنجشنبه با پروازی اختصاصی، پایتخت فرانسه را به مقصد پایتخت اردن ترک کرده است.

احمد زکی یمانی وزیر نفت سعودی با پیامی از شاه خالد وارد امارات متحده عربی شده است و . . . ماموریت او ظاهرا بحث در مورد افزایش تولید نفت جهت پر کردن شکاف ایجاد شده به واسطه ی قطع نفت ایران و عراق است.

مقامات سعودی دیروز اعلام کردند که تصمیم دارند سطح تولید خود را از

9 میلیون بشکه / مقامات سعودی دیروز اعلام کردند که تصمیم دارند سطح تولید خود را از 9/5 میلیون بشکه در روز به 10/ 2 تا 10/4 میلیون بشکه در روز افزایش دهند.

ایران و عراق هر دو از ارسال هوا پیماهای رادار توسط آمریکا به عربستان سعودی انتقاد کردند، محمدعلی رجایی نخست وزیر ایران این اقدام را " ادامه موضع خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران" خواند.

در بغداد ، سپهبد عدنان خیرالله، وز یر دفاع عراق ، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت :" که تحویل آواکس‌ها نشانه دخالت قدرت‌های خارجی است ." او همچنین آمریکا را متهم کرد که در ازای آزادی گروگانها قطعات یدکی به ایران تحویل می‌دهد.

خیرالله گفت:" تا جایی که به ما مربوط است آمریکا دیگر بی‌طرف نیست . . . تدابیر اخیر نشان می‌دهند که آمریکا طرف ایران را گرفته است.1

************

پاورقی:1 در مقاطع مختلف جنگ اطلاعات و گزارش‌های آواکس‌های آمریکا در اختیار عراقی‌ها قرار می‌گرفت و اعتراف ژنرال وفیق السامرایی از مسئولین بلند پایه سازمان استخبارات عراق در نوشته هایش موید این موضوع است.

انتهای پیام