دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در تهران گفت: اینکه بخواهیم نسبت به ثبت بازی سنتی چوگان به نام کشور جمهوری آذربایجان اعتراض کنیم، در چارچوب کنوانسیون یونسکو، یک اشتباه است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، محمدرضا سعیدآبادی اظهار کرد: اینکه بگوییم چوگان متعلق به ایران است و جمهوری آذربایجان نباید آن را به نام خود ثبت کند، براساس کنوانسیون یونسکو، بحثی حقوقی نیست.
وی با این وجود، با اشاره به اظهار نظر معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - مهدی حجت - مبنی بر اینکه ثبت یک میراث ناملموس به نام هر کشوری باعث ایجاد نفاق بین کشورها میشود، گفت: هر کشوری حق دارد دربارهی برنامههای یونسکو اظهار نظر کند. از سوی دیگر، یونسکو میتواند دربارهی میزان اهمیت، تنوع و تکثر میراث معنوی اظهار نظر کند. در واقع، اصل کنوانسیون میراث فرهنگی و برنامههای ثبت کنوانسیون میراث معنوی، با این هدف هستند.
او ادامه داد: یونسکو نظر قائممقام سازمان میراث فرهنگی را میپذیرد و باید این قضیه در میان کشورها بررسی شود. کاری که یونسکو در حال انجام آن است، چون موضوعی مانند چوگان، در کشورهای دیگر نیز وجود دارد و احتمال نفاق و دشمنی بین آنها است. بنابراین یونسکو مدتی است که این قضیه را در دست بررسی دارد.
سعیدآبادی در پاسخ به پرسشی دربارهی نامهی رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری - محمدعلی نجفی - به یونسکو دربارهی ثبت چوگان به نام کشور جمهوری آذربایجان و عکسالعمل یونسکو در سیوهفتمین اجلاس عمومیاش، گفت: نامهی آقای نجفی همراه اطلاعات ارائهشده توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور و پاسخ یونسکو به این نامه، در دبیرخانهی میراث معنوی یونسکو قرار دارد و هفتهی آینده در اجلاس جهانی این سازمان که در باکو برگزار میشود، 22 عضو تصمیمگیرنده در این زمینه بحث میکنند و در نهایت، به جمعبندی میرسند.
وی بیان کرد: کنوانسیون میراث معنوی تشکیل شده است تا به بناها و آثار مختلف در سطح دنیا تکثر و تنوع دهد. این کنوانسیون کاری ندارد که ریشهی بازی سنتی چوگان کجا است. هر کشور با توجه به محتویات و ویژگیهایی که در کنوانسیون یونسکو وجود دارد، میتواند یک مهارت، بازی، صنایع دستی یا آیین را که در چارچوب مرزهای جغرافیایی کشورش قرار دارد، به نام خود ثبت کند. البته باید به این موضوع توجه کرد که هر کشوری موظف است بررسیهای لازم را برای انتخاب نوع آیین یا بازی خود مد نظر داشته باشد.
رییس کمیسیون ملی یونسکو که صبح امروز (سهشنبه، پنج آذرماه) در دفتر ملی یونسکو در تهران سخن میگفت، دربارهی نامهای که مدتی پیش در بحث کتیبههای نظامی به همتای خود در کشور جمهوری آذربایجان فرستاد، اظهار کرد: هرچند این موضوع، حقوقی و حاکمیتی است و ارتباطی به یونسکو ندارد؛ اما بهدلیل اینکه هیچ نهاد دیگری در کشور نسبت به این موضوع اعتراض نکرد، تصمیم گرفتم به همتای خود در جمهوری آذربایجان نامه بنویسم و برخی موارد را گوشزد کنم، هرچند او پاسخی به نامهی من نداد.
وی همچنین در پاسخ به پرسشی دربارهی غیرفعال بودن مرکز مطالعات منطقهیی میراث ناملموس در ایران، گفت: متأسفانه این مرکز از فعالیتهای قابل ملاحظهای برخوردار نیست که من دلیل آن را نمیدانم؛ اما آنچه هست، باید توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بررسی شود.
او با اشاره به اینکه در سیوششمین مجمع عمومی سالانهی یونسکو که دو سال پیش برگزار شد، تصریح کرد: کشورهای ژاپن و کره جنوبی نیز همزمان با ایران، چنین مراکزی را با نامهای متفاوت ایجاد کردند، اما اکنون که وضعیت فعالیت آنها را بررسی میکنیم، میبینیم که بسیار فعال هستند و اقدامات شایستهای را تا کنون برای میراث معنوی مناطق خود انجام دادهاند؛ اما متأسفانه ایران آنطور که شایسته است، در این زمینه فعال نیست. من نیز از مسوولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری میپرسم که چرا این دفتر فعالیت چندانی ندارد؟
وی تأکید کرد: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باید در نظر داشته باشد که یونسکو زمانی که دفتری را در یک کشور ایجاد میکند، در دورههای پنج ساله بر عملکرد آن نظارت دارد و در صورت غیرفعال بودن، این دفاتر تعطیل میشوند.
سعیدآبادی همچنین در پاسخ به پرسشی دربارهی دلیل خالی بودن صندلی فعالان و انجمنهای مردمی در اجلاسهای میراث ناملموس در یونسکو، گفت: هر کشور میتواند زمانی که در اجلاسی شرکت میکند، چند نفر را از انجمنهای مردمنهاد همراه خود به آن اجلاس ببرد؛ اما این اتفاق برعهدهی متولیان آن اجلاس در کشور مربوط است. بنابراین سازمان میراث فرهنگی باید این قضیه را برای ایران نیز فعال کند.
او اضافه کرد: نقش بازیگران دولتی در حکمرانی جهانی و سازمانهای بینالملل، در حال کاسته شدن است و در این میان، به نقش بازیگران غیردولتی افزوده میشود. بنابراین ایران باید به این مووضع توجه داشته باشد و از انجمنهای مردمنهاد برای شرکت در چنین جلساتی استفاده کند.
انتهای پیام
نظرات