روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان ایلام هرگونه خبری درباره‌ی تخریب عرصه‌ی تپه‌ی هفت‌هزار ساله‌ی «چغا آهوان» را نادرست دانست، در حالی که باستان‌شناسی که تپه را کاوش کرده، معتقد است که حدود یک هکتار از عرصه‌ی این تپه تخریب شده است.
به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درپی انتشار خبری مبنی تخریب یک تپه‌ی هفت‌هزار ساله در شهرستان مهران، روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان ایلام توضیحاتی را با تأکید بر تخریب نشدن این تپه‌ی باستانی ارائه کرد. این در حالی است که سرپرست کاوش باستان‌شناسی این تپه، نظر دیگری دارد و می‌گوید مسئولان این اداره به جای کتمان کردن حقیقت باید از اداره‌ی جهاد کشاورزی که مسبب این تخریب است ادعای خسارت کنند.
روابط عمومی اداره‌ی میراث فرهنگی و گردشگری ایلام در توضیح‌های خود آورده است:
«1- تپه‌ی مذکور اثر فرهنگی - تاریخی «چغا آهوان» است که در پنج کیلومتری شمال شرقی شهر مهران قرار گرفته و مربوط به هزاره‌ی ششم قبل از میلاد است. در جانب غرب این اثر تاریخی در سال‌های گذشته و پس از جنگ تحمیلی کانال‌هایی به‌صورت سنتی جهت مشروب کردن اراضی دشت مهران احداث شده است، حتی برخی از این کانال‌ها در سال‌های قبل از جنگ تحمیلی ساخته شده‌اند که یکی از آن‌ها در سمت غربی تپه‌ی باستانی «چغا آهوان» و چسبیده به این اثر فرهنگی تاریخی اجرا شده است.
2- اداره‌ی جهاد کشاورزی و پیمانکار مذکور جهت به‌سازی این کانال‌ها اقدام به پر کردن آن، تسطیح و اجرای مجدد کانال به روش جدید کرده تا از پرت آب جلوگیری به عمل آید که این اقدام جهاد کشاورزی بدون کسب استعلام از اداره‌ی میراث فرهنگی استان ایلام انجام گرفته است. در حالی که طبق بخش نامه‌ی هیأت محترم دولت در سال 1382 می‌بایست کلیه‌ی ارگان‌های مختلف جهت فعالیت‌های عمرانی از میراث فرهنگی مجوز لازم را کسب کنند.
3- پس از این‌که جهاد کشاورزی اقدام به پر کردن کانال سنتی و تسطیح آن کرده است، میراث فرهنگی استان از ادامه‌ی کار جلوگیری به عمل آورده و پرونده‌ی حقوقی آن نیز در حال جریان است. در حال حاضر نیز کار متوقف شده و لازم به ذکر است که حدود دوماه پیش این اتفاق رخ داده و در حال حاضر رسانه‌یی شده است.
4- فعالیت مذکور در حریم اثر بوده و چسبیده به عرصه است. این شدت تخریب که در خبرگزاری‌های مختلف اعلام شده کذب است، زیرا تخریب زمانی اتفاق می‌افتد که دیگر نتوان مطالعات باستان‌شناسی را در آن انجام داد. در حالی که در تپه‌ی «چغا آهوان» این اتفاق رخ نداده است و هیچ‌گونه صدمه‌ای مبنی بر این‌که اطلاعات باستان‌شناسی از بین رفته، وارد نشده است. همچنین کندوکاوی در محل انجام نگرفته بلکه خاک‌ریزی صورت گرفته است، زیرا کندوکاو باعث تخریب لایه‌های باستانی می‌شود نه خاک‌ریزی، در حالی که محل انجام گرفته فاقد لایه‌های باستانی است و (جزء) حریم اثر مذکور است. لازم به ذکر است که متأسفانه در دوران جنگ تحمیلی آسیب‌های فراوانی به این اثر فرهنگی - تاریخی وارد شده که در عرصه‌ی آن اتفاق افتاده است.
5- در مسیر احداث کانال و حدود یک کیلومتری جنوب تپه‌ی «چغا آهوان» اثر دیگری به نام «تم تمه» وجود دارد که هیچ‌گونه آسیبی به آن وارد نشده و عرصه و حریم آن روی نقشه به اداره‌ی جهاد کشاورزی ابلاغ شده است که در هنگام اجرا، آسیبی به آن وارد نگردد.
6- استان ایلام دارای 735 اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی است و بیش از 500 اثر دیگر هم وجود دارد که فعلا به ثبت نرسیده‌اند. پراکندگی آثار و وفور آثار فرهنگی - تاریخی استان باعث به‌وجود آمدن مشکلات این‌چنینی می‌شود و این امر به منزله‌ی عدم توجه میراث فرهنگی به آثار تاریخی نیست. یگان حفاظت میراث فرهنگی استان به‌طور شبانه روز از آثار شاخص استان بازدید می‌کند و بدون هیچ‌گونه اغماضی با مخربان میراث فرهنگی و آثار تاریخی برخورد قانونی خواهد کرد، اما متذکر می‌شود که وفور آثار استان، پراکندگی آثار مذکور و عدم توجه برخی ارگانها به قوانین میراث فرهنگی در برخی موارد باعث به‌وجود آمدن اینگونه مشکلات می‌شود.»
در این‌باره، سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان ایلام نیز چند روز پیش به خبرنگار ایسنا گفت: سال‌هاست که زمین‌های کشاورزی اینجا از طریق کانال‌های سنتی که وجود دارند، آبیاری می‌شوند. به همین دلیل تصمیم گرفته شد تا این کانال‌ها توسعه یابند؛ اما این پروژه بدون گرفتن استعلام از اداره‌ی میراث فرهنگی اجرا شده است.
عبدالمالک شنبه‌زاده افزود: درپی آسیب رسیدن به بخش‌هایی از تپه‌ی هفت‌هزار ساله‌ی «چغا آهوان»، به پیمانکار پروژه‌ی کانال‌کشی اعلام شده است که کار خود را خارج از حریم این تپه ادامه دهد.
اما اردشیر جوانمردزاده - سرپرست هیأت باستان‌شناسی در این تپه‌ی باستانی – که از تخریب در این محوطه خبر داده بود، بار دیگر در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایسنا تأکید کرد: تخریب در تپه‌ی «چغا آهوان» به اندازه‌ی حدود یک هکتار از ضلع شمال غربی و در عرصه‌ی آن رخ داده و هیچ شکی نیست که تخریب در عرصه بوده است.
او با بیان این‌که خودش عرصه و حریم تپه را تعیین کرده است و بخش‌های مختلف آن را به‌خوبی می‌شناسد، گفت: این‌که گفته شده، تخریب چسبیده به عرصه‌ی تپه رخ داده، یک فاجعه است، زیرا اداره‌ی میراث فرهنگی ایلام به جای این‌که به اداره‌ی جهاد کشاورزی استان اعتراض کند و خسارت بگیرد، چنین مطالبی را مطرح می‌کند.
وی با اشاره به این‌که توپوگرافی تپه نیز نشان می‌دهد که کدام بخش از آن تخریب شده است، اظهار کرد: وقتی پروژه‌ی عمرانی انجام می‌شد، به محل رفتم و به مهندسی که در آنجا کار می‌کرد گفتم که اینجا عرصه و حریم درجه‌ی یک تپه است و در هر دو آن‌ها هم انجام چنین عملیات عمرانی غیرقانونی است. او هم قبول کرد و گفت که نمی‌دانستند. در صورتی که باید پیش از انجام مطالعات از اداره‌ی میراث فرهنگی استان ایلام استعلام می‌کردند.
این باستان‌شناس تأکید کرد: این پروژه‌ی عمرانی و تخریب، نه‌تنها در حریم درجه‌ی یک انجام شده، بلکه 20 متر هم داخل عرصه‌ی اثر بوده است.
جوانمردزاده همچنین افزود: وسعت این تپه‌ی باستانی 30 هکتار است و هنوز برای کاوش جای کار دارد؛ ولی یک هکتاری که تخریب شده، بخشی از اطلاعات تپه را از بین برده است.
انتهای پیام
نظرات