مدير كميتهي ناشران داخلي بيستوسومين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران از متن و برخي حاشيههاي نمايشگاه كتاب امسال سخن گفت.
محمود سالاري - مدير كميتهي ناشران داخلي نمايشگاه كتاب - در گفتوگو با خبرنگار بخش كتاب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دربارهي ضابطهي منع عرضهي كتابهاي قبل از سال 84 در نمايشگاه كتاب و اينكه آيا اين موضوع شامل حال همهي كتابها ميشود، عنوان كرد: ما با همهي آثاري كه قبل از 84 نوشته شدهاند و در نمايشگاه عرضه ميشوند، برخورد ميكنيم؛ منتها دو نكته وجود دارد؛ يكي كتابهاي مرجع است و ديگري كتابهاي محققانه و عالمانه كه اجازهي عرضه دارند. مثلا نشر اساطير يك كتاب چاپ كرده كه 23 سال طول كشيد تا فروش رفت و سال گذشته، آخرين نسخهاش به فروش رسيد. مخاطب خاص دارد كه در نمايشگاه دنبال آن ميگردد. اين كتاب ولو كه چاپ قبل از سال 84 هست، اجازهي توزيعش را ميدهيم.
او در عين حال متذكر شد: برخلاف اينها، يكسري كتابها هست كه در كتابفروشي ميتواند عرضه شود؛ خب جلو آنها را در نمايشگاه ميگيريم. اگر صحيفهي سجاديه قبل از سال 84 باشد؛ اما ناشر در قيمت آن دست نبرده باشد، اجازهي عرضهاش را ميدهيم.
سالاري در ادامه دربارهي اينكه گفته ميشود در نمايشگاه كتاب، حوزهي «ادبيات» زير ذرهبين است و حساسيت در اين زمينه بالاست، گفت: بگوييم حوزهي انديشه، بهتر است. اليته برايم عجيب است كه اهل فرهنگ اين موضوع را مطرح ميكنند. ما ميگوييم هر بچهاي كه به دنيا ميآيد، الزاما بايد برود واكسن بزند؛ چرا هيچكس نميگويد منع آزادي است؟ ميگويند بيمارياي اپيدمي ميشود و اجبار ميكنند همه واكسن بزنند؛ آيا استدلال ميشود اين منع آزادي است؟ كسي ميگويد ميخواهم مريض شوم؟ چرا به حوزهي فرهنگ كه ميرسيم، از اين فضا دور ميشويم؟ در حوزهي فرهنگ هم برخي از اين افكار بهتر است ترويج نشود، اگر ميخواهد ترويج شود، بيرون از نمايشگاه باشد. ما در نمايشگاه اين همه انرژي صرف ميكنيم، رواست بياييم كفبيني بفروشيم؟ اين يارانهاي كه داده ميشود...
مدير كميتهي ناشران داخلي در ادامهي اين پرسش دربارهي اينكه موضع در زمينهي ادبيات و مشخصا كتابهايي مثل آثار هوشنگ گلشيري، صادق هدايت، فروغ فرخزاد و... چيست، توضيح داد: ما نميگوييم اين كتابها ممنوع است. من همهي اينها را خواندهام. اينجا براي عرضهي كتابها تخفيف ميدهيم، اين سوبسيد را به چه كتابهايي بايد داد؟ به كتابهايي كه يك قشر خاص مخاطب دارد يا كتابهايي كه مخاطب عام دارد؟ به كتابهايي كه با مبناي تفكر و انديشهي اسلامي همخواني دارد و با تعالي روح بشر سازگار است يا كتابهايي كه روح يأس، نااميدي و بدبختي را ميپاشد؟
او در ادامه متذكر شد: ما ميخواهيم اين يارانه را به كتابي بدهيم كه شادابي، نشاط، طراوات و اميد را به جامعه عرضه كند. كتابهاي اين دوستان را كه ميگوييد، خواندن اين كتابها حداقل اين است كه روحيهي خودباوري را از انسان دور ميكند و روحيهي يأس را تزريق ميكند. ما سوبسيد بدهيم اين كتاب در نمايشگاه توزيع شود؟ انصاف است؟ خب اين بايد برود بيرون توزيع شود.
سالاري همچنين تأكيد كرد: من اينها را مانند همان فال و كفبيني و اين چيزها ميبينم. من ميگويم اين اثر سوبسيد نميخواهد. اينجا ناشر دارد متري چقدر پرداخت ميكند؟ برق و انرژي، حراست و امنيت و... تأمين است. سوبسيد دولت است؛ منتي بر سر كسي نيست؛ اما دست كم، آثاري بيايد كه جا باز كند. آثار نويسندگان نسل نو، نسل انقلاب بيايد، آثار حوزهي انديشه ديني ترويج شود. حوزهي انديشهي ديني را حوزهي روشني ميدانم؛ حوزهي دين را متحجر نميدانم. حوزهي انديشه ديني را متعالي ميدانم. آن دست كتابها را هم ناشر برود در فروشگاهش بفروشد؛ چرا آنها را در نمايشگاه كتاب عرضه كنيم؟
مدير كميتهي ناشران داخلي نمايشگاه كتاب در بخش ديگري از گفتوگو با ايسنا به اين پرسش كه آيا برگزاركنندگان نمايشگاه، مشخصا كميتهي نظارت و ارزشيابي و كميتهي ناشران داخلي در اجراي ضوابط نمايشگاه با هم اختلافنظر دارند، پاسخ منفي داد.
او در ادامه دربارهي اينكه پس اگر اختلاف نظري نيست؛ چرا آثار آيتالله صانعي جمعآوري و بعد برگردانده ميشود، گفت: در جمعآوري آن آثار، كميتهي ناشران مطلقا دخلي نداشت. من نميدانم، شايد دوستان براي ارزشيابي جمعآوري و بعد از ارزيابي برگرداندهاند. كميتهي ناشران داخلي نه نظر خاصي داشت، نه عمل خاصي داشت.
سالاري دربارهي اينكه مگر مسؤول اجراي ضوابط و نظارت نمايشگاه، كميتهي ناشران داخلي نيست، عنوان كرد: عليالقاعده كميتهي ناشران داخلي مجري ضوابط انضباطي نمايشگاه است كه به همراه دوستان حراست در نمايشگاه اعمال قانون ميكنيم. آن مورد خاص كه گفتيد، قرار بود ارزشيابياش انجام شود؛ قرار نبود جمعآوري شود، كه اگر قرار بود جمعآوري شود، ما عمل ميكرديم.
مدير كميتهي ناشران داخلي در پاسخ به اين پرسش كه مگر قبل از عرضهي آثار در نمايشگاه، تذكر داده نميشود كه چه آثاري نبايد عرضه شود، متذكر شد: كميتهي نظارت و ارزشيابي ليستي را به ما اعلام كرده بود كه ما قبل از نمايشگاه به ناشران موارد را عرض كرديم. برخي از دوستان ناشر ما مساعدت كردند، برخي از دوستان ناشر، به نظرشان ميآمد كه كتاب با تغييرات اندكي قابل عرضه است و آوردند كه ما مجددا مجبور شديم يادآور شويم كه اين كتاب در نمايشگاه اجازهي عرضه نمايشگاهي ندارد.
سالاري همچنين گفت، در لسيت كميتهي نظارت و ارزشيابي كه به آنها اعلام شده، آثار آيتالله صانعي نبوده است.
او در ادامه تصريح كرد: همهي ما بايد مراقب باشيم كه آسيبي به حيثيت و آبروي جمهوري اسلامي ايران نخورد. همهي ما نسبت به اين آبرويي كه در طول اين سنوات توسط شهدا و همهي كساني كه دلسوزان حوزهي فرهنگ بودهاند، جمع شده، بايد مراقب باشيم كه آسيبي نزنيم. هرجا كه تندروي هست، سعي كنيم جلوش را بگيريم و هرجا كه كند حركت ميكند، هل بدهيم كه كار جلو برود.
سالاري سپس به حاشيهي ديگر نمايشگاه امسال كه در رسانهها انعكاس داشت، پرداخت و دربارهي ناشر آثار آيتالله بهشتي گفت: بنياد شهيد بهشتي در نمايشگاه ثبت نام نكرد. به ضرس قاطع، ميگويم بنياد حفظ آثار شهيد بهشتي در نمايشگاه حتا ثبت نام نكرده و به عنوان كسي كه از همهي ثبت نامها مطلع است، دارم عرض ميكنم. آن دوستاني كه دربارهي آثار شهيد بهشتي نظر ميدهند، برايم عجيب است. چند نفر در كل كشور ايران خبر دارند چند عنوان بوده است. شهيد بهشتي مثل شهيد مطهري نبود كه آثار فراواني داشته باشد. البته اينها بزرگان انقلاب هستند و احترامشان بر همه واجب است. انديشههايشان مباني انقلاب ماست؛ اما اين جنجالي كه امسال ميشود، برايم جالب است. ما در سالهاي پيش اساسا چنين بحثي نداشتيم. اينجور نبود كه كسي بگويد من دنبال آثار شهيد بهشتي در نمايشگاه ميگردم. اين معلوم است كه پشت آن جنجالهاي ديگري است؛ وگرنه آثار شهيد بهشتي خيلي مفصل و مطول نيست كه.
مدير كميتهي ناشران داخلي نمايشگاه كتاب دربارهي ديگر حاشيهي نمايشگاه امسال و خبرهاي منعكسشده دربارهي عرضهي آيتالله منتظري گفت: من بياطلاعام. واقعا بياطلاعام. آنچه دربارهي آثار مرحوم منتظري اعلام شده، اين است كه ناشر فقط خودش كتابهاي او را عرضه كند و عرضهي كتاب توسط غير انجام نشود. ادامهي بحث را در جريان نيستم و به ما اعلام نشده است.
سالاري همچنين دربارهي تذكرهايي كه امسال به غرفهداران داده شده است، گفت: نمايشگاه كتاب تهران هرچه از شروع كار به انتها ميرسد، ميرود به سمت كتابهاي غير. دلايلش هم متفاوت است. برخي از ناشران كتابهايشان تمام ميشود، ميروند از غرفههاي مجاور كتاب براي عرضه كردن تهيه ميكنند. ديروز دو، يا سه غرفه را به همين دليل تعطيل كرديم. ببينيد ناشري كه در نمايشگاه ميآيد، به اندازهي 10 روز نمايشگاه بايد كتاب داشته باشد. برخي از اين دوستان ندارند، موجوديشان تمام ميشود و ميروند كتاب ناشران ديگر را جمع ميكنند و ميآورند درغرفهي خودشان.
مدير كميتهي ناشران داخلي نمايشگاه افزود: حقيقتا سختگيري ما در اين زمينه است؛ از ناشران هم بپرسيد. عمده سختگيري در اين زمينه است كه نمايشگاه را به مركز پخش تبديل نكنند. نكتهي دوم اين است كه ناشري نامه نوشته، من كتابهايم تمام شده و فقط دارم سيدي (CD) ميفروشم، من كه ميدانم از ابتدا ميخواسته سيدي بفروشد؛ اما اجازه نداشته، چهار تا كتاب هم كنارش گذاشته است.
انتهاي پيام
نظرات