در چندسال اخير، فعاليت‌هاي برخي استان‌ها در حوزه‌ي صنايع دستي به‌دليل كمبود بودجه، به برگزاري نمايشگاه‌هاي صنايع دستي و دوره‌هاي آموزشي محدود شده است؛ اما وقوع اين اتفاق در پايتخت كشور با توجه به اين‌كه محل عبور بسياري از گردشگران، مركز حضور تاجران و بازرگانان، محل برگزاري همايش‌ها و وقوع رويدادهاي ملي و بين‌المللي است كه ناخودآگاه ظرفيتي را ايجاد مي‌كند، عجيب به‌نظر مي‌رسد!
به گزارش خبرنگار بخش صنايع دستي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، پس از ادغام سازمان‌هاي صنايع دستي و ميراث فرهنگي و گردشگري و تشكيل سازمان‌هاي استاني، به اعتقاد مسؤولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، جايگاه صنايع دستي در چارت اين سازمان به‌عنوان معاونت، ارتقا يافته است. درحالي‌كه اكنون به‌دليل ضعف بودجه‌يي و تعيين راه‌هاي صرف بودجه‌ي صنايع دستي به دو بخش آموزش و ترويج، فعاليت برخي از استان‌ها فقط به اين دو حوزه محدود شده و اين مسأله موجب شده است، معاونان صنايع دستي سازمان‌هاي ميراث فرهنگي و گردشگري استان‌هاي كشور، بيش‌تر مواقع از بودجه‌ي اندكي كه به هيچ از يك پروژه‌ها نمي‌رسد و برخي از طرح‌ها را معطل تصميم‌هاي استاني و كشوري براي تعيين بودجه مي‌گذارد، گله كنند.
معاونت هنرهاي سنتي و صنايع دستي پس از تشكيل، چند فعاليت را از جمله توسعه و ترويج، آموزش صنايع دستي، راه‌اندازي بازارچه‌ها و شهرك‌هاي صنايع دستي، ايجاد خانه‌هاي ترويج صنايع دستي، حفظ و احياي رشته‌هاي منسوخ‌شده، حمايت از صادركنندگان صنايع دستي، برگزاري نمايشگاه‌هاي سراسري و منطقه‌يي، تشكيل تعاوني و اتحاديه و استفاده از بناهاي تاريخي براي راه‌اندازي كارگاه آموزشي يا نمايشگاه، محور فعاليت قرار داده است كه البته بيش‌تر آن‌ها از دوره‌هاي پيش پي‌گيري مي‌شوند.
در اين ميان، برخي از استان‌ها، علاوه بر اين فعاليت‌ها با سازمان امور زندان‌ها و اداره‌هاي بهزيستي با هدف استفاده از ظرفيت انساني آن‌ها، براي آموزش و توليد صنايع دستي، قراردادهايي را بسته‌اند؛ اما در اين ميان، معلوم نيست چه بر صنايع دستي پايتخت كشور مي‌گذرد.
البته در اين مدت، نمايشگاه‌هاي صنايع دستي در شهرستان‌هاي استان تهران مانند كرج، شهريار و اسلام‌شهر همراه تعدادي نمايش حاشيه‌يي در كنار همايش‌ها، اجلاس‌هاي گردشگري و ... برگزار شده‌اند و قطعا دوره‌هاي آموزشي در اين استان برگزار مي‌شوند كه براساس آن، پروانه‌ي توليد و كارگاهي توسط معاونت هنرهاي سنتي و صنايع دستي استان تهران صادر مي‌شود. البته هنرمندان اين استان در نمايشگاه‌هاي سراسري استان‌هاي مختلف حضور دارند و تاكنون چندبار هنرمندان پيش‌كسوت اين استان به بهانه‌هايي تجليل شده‌اند؛ اما در اين ميان، از طرح‌هايي مانند خانه‌هاي ترويج، ايجاد بازارچه و شهرك، تشكيل تعاوني، فعاليت‌هايي براي حمايت از توليدكنندگان و صادركنندگان، استفاده از بناهاي تاريخي براي ايجاد بازارچه و كارگاه صنايع دستي و موزه‌ي صنايع دستي خبري نيست و اگر اتفاقي در اين زمينه‌ها افتاده است، شواهدي درباره‌ي آن‌ها وجود ندارد و اين پرسش مطرح است كه آيا در حوزه‌ي صنايع دستي تهران اقدامي مي‌شود؟
در مديريت‌هاي پيشين سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران، موضوع استفاده از بافت تاريخي عودلاجان براي تبديل شدن به منطقه‌ي صنايع دستي، ايجاد كارگاه‌هاي آموزشي در پارك‌ها كه در اين زمينه، سازمان ميراث فرهنگي و گرشگري استان تهران در آن دوره، توافق‌هايي را با شهرداري تهران كرده بود، هم‌چنين موضوع ايجاد شهرك صنايع دستي در اين استان مطرح شده بود و مسؤولان وقت اين سازمان، رايزني‌هايي را با مديرعامل شركت شهرك‌هاي صنعتي براي ايجاد يك زون صنايع دستي انجام داده بودند؛ اما اين مسأله به‌دليل لحاظ نشدن چنين ظرفيتي در طرح جامع استان تهران، به موضوعي رهاشده تبديل شده است.
حتا در سال گذشته، كوشك صنايع دستي كه براي حمايت از توليدكنندگان و توسط بخش خصوصي راه‌اندازي شده بود، بدون حمايت معاونت هنرهاي سنتي و صنايع دستي استان تهران به سرانجام مورد نظر نرسيد.
در چند روز گذشته، خبر فعال شدن فروشگاه شماره‌ي 3 صنايع دستي تهران با مديريت دوره‌يي هنرمندان از سوي معاونت هنرهاي سنتي و صنايع دستي استان تهران منتشر شد. اين درحالي بود كه اين معاونت سه فروشگاه صنايع دستي دارد كه پس از ادغام صنايع دستي، بايد در هيأت تسويه به تكليف آن‌ها رسيدگي مي‌شد كه البته هنوز برخي از اين فروشگاه‌ها، خالي و بدون تكليف‌اند.
در سال 1385 پس از ادغام، نمايشگاه سراسري صنايع دستي به‌مناسبت روز جهاني صنايع دستي در محل نمايشگاه‌هاي بين‌المللي از سوي معاونت تازه‌تشكيل هنرهاي سنتي و صنايع دستي برگزار شد كه با استقبال بسيار خوب صنعت‌گران و مردم مواجه شد و به گفته‌ي هنرمندان شركت‌كننده در آن نمايشگاه، تجربه‌ي خوبي بود كه ديگر در اين استان تكرار نشده است.
به گفته‌ي آن هنرمندان، آن‌ها كه بعدها در نمايشگاه‌هاي كوچك تهران نيز حضورهايي را تجربه كردند، اما نتوانستند به آن فروش نمايشگاه سراسري سال 1385 دست يابند. مردم تهران توانايي خريد صنايع دستي را دارند و اين ظرفيت در هر استاني وجود ندارد.
تهران با جمعيت ميليوني كه محل گذر مسافران، تاجران، سياست‌مداران و دولت‌مردان كشورهاي ديگر است، به‌جز در چند خيابان ويلا، ولي‌عصر و فردوسي و فروشگاه‌هاي پراكنده در سطح شهر، محل تجمع متمركز صنايع دستي ندارد كه دربرگيرنده‌ي سياست‌هاي معاونت صنايع دستي با هدف حمايت از توليدكنندگان، صادرات، توسعه و ترويج، نمايش توليد زنده‌ي آثار، ارتقاي كيفي و رقابت سالم ميان فروشندگان باشد.
در تهران فقط يك موزه‌ي صنايع دستي آن هم در مجموعه‌ي فرهنگي ـ تاريخي سعدآباد وجود دارد كه اين اقدام نيز جزو فعاليت‌هاي معاونت هنرهاي سنتي و صنايع دستي به‌شمار مي‌آيد نه استان تهران.
حال اين مسأله مطرح است كه تهران به‌عنوان پايتخت كشور، چرا از همه‌ي اين طرح‌ها، مصوبه‌ها و اهدافي كه درحال پي‌گيري در بيش‌تر استان‌ها هستند، بايد غافل باشد؟!
خبرنگار ايسنا براي اطلاع‌رساني درباره‌ي فعاليت‌هاي معاونت هنرهاي سنتي و صنايع دستي استان تهران، تلاش‌ها و پي‌گيري‌هاي بسياري كرده است؛ اما تاكنون علاوه بر اين‌كه هربار پاسخي از اين معاونت دريافت نكرده، مطلبي نيز در اين‌باره از سوي اين معاونت براي شفاف‌سازي و اطلاع‌رساني منتشر نشده است.
انتهاي پيام
نظرات