چند روزي از 160 ساله شدن يكي از مهم‌ترين مكان‌هاي تاريخي ـ آموزشي ايران در ميان يكي از پر سر و صداترين و شلوغ‌ترين ميدان‌هاي تهران مي‌گذرد؛ بنايي باقي‌مانده از دوران قاجار در ميدان توپخانه و منتهي به خيابان‌هاي ناصريه، الماسيه، ناصر خسرو و حتا بخشي از ميدان مشق. 

به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دارالفنون همان مكاني است كه ده‌ها سال بر گام‌هاي نامدارترين مردان ايران مانند كمال‌الملك، بديع‌الزمان فروزانفر، محمود حسابي، مصطفي چمران و ... بوسه مي‌زد، تا چند سال پيش شرايطي داشت كه نگهبان شب خيابان بايد تلاش مي‌كرد، تا اين مهد علم و فرهنگ و هنر به خوابگاه معتادان و ولگردان و زباله‌داني عابران پياده تبديل نشود.

حتا اگر عابري در گذر باشي، ابهت در ورودي اين يادگار اميركبير مو را بر تنت راست مي‌كند، به‌گونه‌اي كه با نگاه به آن مي‌تواني سر و صداي نوجوانان و جوانان سابق و مردان علم و سياست كنوني را بشنوي؛‌ آن‌قدر رسا كه داد و قال فروشندگان و دوره‌گردهاي خياباني ديگر به گوش نمي‌رسد.

اگر نيمه‌ي باز در ورودي درحال مرمت مدرسه، كنجكاوي‌ات را برانگيزد و چشمت به آن سوي در آشنا شود، سكوتي عجيب در سراسر وجودت رخنه مي‌كند؛ سكوتي سرشار از ناگفته‌هاي تاريخ.

درختان كهن تا بالاي ديوارهاي مدرسه رسيده‌اند و حياط آن‌قدر خلوت است و در سكوت كه غربتش غريبي اميركبير را به ياد مي‌آورد؛ همان غربتي كه نشان از قتل اميركبير، 13 روز پيش از آغاز به‌كار مدرسه‌ي دارالفنون دارد.

و از آن زمان تاكنون در عمر 160 ساله‌ي دارالفنون، تغيير كاربري‌هايي در بنا رخ داده‌اند و دوران پرفراز و نشيني كه آن‌را گاهي به اوج و گاهي به ذلت و حتا به سر حد مرگ كشانده است.

دارالفنون ابتدا مدرسه‌ي عالي يا دانشكده محسوب مي‌شد، سپس به يك دبيرستان تبديل شد و بعد از انقلاب چند سالي دبيرستاني ديگر و مدتي نيز مركز آموزش ضمن خدمت فرهنگيان بود و زماني خوابگاه و مدتي را مانده و رها شده به حال خود در كشاكش درگيري‌هاي سازمان ميراث فرهنگي و آموزش و پرورش گذرانده است. مدتي بعد، فكر ايجاد موزه‌ي آموزش و پرورش در آن و اكنون در كنار انجام طرح‌هاي مرمتي با همكاري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، زمزمه‌هايي خبر از انجام كارهاي نخستين براي خريدن مدرسه توسط سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران مي‌دهند. قرار است، عمارت دارالفنون از وزارت آموزش و پرورش خريده و بخشي از سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران شود. مدرسه‌ي دارالفنون بعد از حدود 60 سال بي‌حياتي و رنگ مرگ به خود ديدن با هزاران نقشه، ايده و طرح روبه‌روست كه قرار است، در اين يادگار 160 ساله‌ي اميركبير پياده شوند.

گذر 60 سال زمان زيادي نيست؛ 60 سالي كه دارالفنون قبل از آن يك‌صد سال حياتي پربار، زنده و پويا به خود ديد و ناگهان بعد از يك قرن روبه افول گذاشت، به حدي كه 40 سال بعد، مخروبه‌اي امن براي معتادان و ولگردان شد.

مسؤول پروژه‌ي مرمت دارالفنون با اشاره به كارهاي انجام‌شده در اين مدرسه به خبرنگار ايسنا توضيح داد: در سال‌هاي گذشته، عمده‌ي اقدامات انجام‌شده به‌دليل كمبود بودجه، انجام مرمت‌هاي اضطراري بوده و با توجه به ضرورت‌ها براي استحكام‌بخشي در قسمت‌هاي مختلف بنا اقدام مي‌شده است.

ناصر پازوكي دارالفنون را طي سال‌هاي گذشته يك بيمار اورژانسي ناميد و افزود: در برخورد با اين بيمار، فقط مكان‌هايي كه در معرض تخريب بوده‌اند و بنا را لغزنده و آسيب‌پذير مي‌كردند، مرمت و بازسازي مي‌شدند.

وي شرايط كنوني اين بيمار را مريضي با ظرفيت و قابليت بالاتري نسبت به انجام عمليات‌هاي جراحي و درمان اساسي دانست و اضافه كرد: اقدامات گذشته بيشتر جنبه‌ي رفع خط و استحكام‌بخشي داشتند، ولي اكنون اين بيمار براي بهبود كامل به طرح جامع مرمت و احيا نياز دارد.

او وضعيت كنوني بنا را در شرايطي دانست كه هيچ نگراني براي تخريب آن وجود ندارد؛ چون تاكنون بخش‌هاي زير شيرواني و خود شيرواني مرمت، ديوارهاي لغزنده بازسازي، ساختمان‌هاي الحاقي سال‌هاي گذشته پاك‌سازي، پياده‌رو مقابل مدرسه كنار خيابان ناصر خسرو سنگ‌فرش، نماي كامل آن استحكام‌بخشي و سردر دارالفنون مرمت شده است.

مسؤول پروژه‌ي مرمت دارالفنون بناي كنوني اين مدرسه را آماده براي احداث سيستم‌هاي حرارتي، برودتي، صوتي و تصويري در بنا ارزيابي كرد.

انتهاي پيام