/با نامزدهاي ادبيات داستاني جايزهي كتاب سال/4 "احمد بيگدلي"؛ نويسندهاي كه در 61سالگي شناخته شد
احمد بيگدلي امسال با نخستين اثر منتشرشدهاش ـ رمان «اندكي سايه» -، بههمراه اميرحسن چهلتن، هوشنگ مرادي كرماني و حبيب احمدزاده، نامزد دريافت بيستوچهارمين دورهي جايزهي كتاب سال جمهوري اسلامي ايران است.
البته يكي از اين نامزدها اعتقاد دارد كه بيگدلي از زمان اعلام اسامي نامزدها، بهعنوان برندهي اين جايزه انتخاب شده بوده است.
بهگزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيگدلي كه در اثرش از شهر فراموششدهي آغاجاري و اعتصابات كارگران شركت نفت، با فلاشبكهايي به گذشته سخن گفته است، درباره آن ميگويد: «اندكي سايه» را نخستينبار در سال 67 نوشتم، يك پيشنويس مفصل. وقتي سال 83 قرار شد چاپش كنم، دوباره بازنويسي كردم.
اين داستاننويس معتقد است: بيهيچ ترديدي بدون اينكه نگران طرح مسالهي هنر براي هنر باشم، به فرم اهميت فراواني ميدهم. فرم و تكنيك داستان براي من در اولويت قرار دارد. اگر نتوانم براي بيان موضوعي كه به سراغم آمده، فرم مناسبي براي بيان كاملا متفاوت و تازهي آن پيدا كنم، نوشتن آن موضوع را به زماني ديگر منتقل ميكنم.
او يادآور ميشود: تجربهها و آموختههاي تازهاي دارم. بازخواني كتابهايي كه دوست داشتهام. «شازده احتجاب»، «برادارن جمالزاده» و «بورخس». انس و الفتم با عرفان، «قرآن»، «مثنوي معنوي»، «فيه ما فيه»، آشنايي با شعر شاعران اصفهاني، مثل كيوان قدرخواه، ضياء موحد و ديگران؛ بيآنكه وجوه مشتركي بهلحاظ نگاه، رفتار ذهني و اجتماعي در همهي سطوح داشته باشم، و اين سبب شد كه در گرايشم به فرم با آگاهي و احتياط بيشتري قدم بردارم.
بيگدلي دربارهي ادبيات داستاني و جايزهي كتاب سال هم به ايسنا ميگويد: فكر ميكنم كه اگر به گذشتهي خودمان نگاه كنيم، ميبينيم كه داستانهاي منظوم و منثورمان مثل «گلستان» سعدي، «شاهنامه» يا آثار نظامي گنجوي نقش اساسي در تربيت اجتماعي و رونق دادن به فرهنگ صحيح روابط اجتماعي و بازآفريني زندگي در اوج انسانيت داشتهاند.
او تصريح ميكند: نويسندگان پيامبران زماناند. بهنوعي خالقاند و آنچه كه خلق ميكنند، فوقالعاده ارزش معنوي دارد. حالا اگر وزارت ارشاد امسال به ادبيات داستاني توجه كرده، احتمالا بههمين جنبهي معنوي ادبيات داستاني توجه كرده و اگر توجه نكند، احساس ميكند كم گذاشته و جايش خالي است، و اين توجه خيلي موثر است.
وي در عين حال متذكر ميشود: البته هر جايي هم براساس ضوابط خودش انتخاب ميكند و چون جايزه را خودش ميدهد، آنرا به اثري ميدهد كه مورد پسند خودش است و آيا اين واقعا گناه است؟! آيا ميشود گفت كتاب چون مورد پسند اين گروه است، بيانگر اعتقادهاي آن گروه است و ميتواند خوب نباشد؛ درحاليكه در هر جايزهي ادبي ضوابط خود را بهكار ميبرند، دولتي و غيردولتي بودن مطرح ميشود.
بهگفتهي او، «اندكي سايه» در بازنويسي آخر شامل اين رفرم شد: روايت گذشته در زمان حال، تحليل آدمها از وقايع تاريخي با معيارهاي امروز، بهرهبردن از مصرعهاي مثنوي براي جلويگري از اطناب و رعايت قاعدههاي فاصلهگذاري در روايت بهجاي خلق اين مهماني و پرداختن به مرگ در وجوه چندگانه.
بيگدلي همچنين تاكيد دارد: اگر نتوانم رماني بهتر از «اندكي سايه» بنويسم، به نوشتن همان داستانهاي كوتاه قناعت ميكنم.
احمد بيگدلي متولد 26 فروردين 1324 شهر اهواز است. دوران نوجواني و جواني را در آغاجاري ـ شهر كارگري شركت نفت ـ گذرانده است. با نام بردن از همسرش، نقش او را در بازآفرينياش بهعنوان داستاننويس ميستايد؛ با وجود بيبهره بودن از سواد خواندن و نوشتن.
سال 47 به استخدام آموزش و پرورش لاهيجان درآمد. اولين داستان خود را با عنوان «از خودمون ميدونيم» در همين سال در مجلهي فردوسي بهچاپ رساند؛ تا سال 51 كه به نمايشنامهنويسي براي صحنه و تلويزيون روي آورد. يازده نمايشنامه و مجموعهي تلويزيوني «مسلم بن عقيل» كه تلويزيون آبادان ضبط كرد، حاصل آن سالهاست.
سال 56 به دانشكدهي هنرهاي دراماتيك وارد شد و همان زمان نمايشنامهي «دالو»، بهگفتهي خودش، خوش درخشيد و در تابستان سال 52 در صحفهي ادبي روزنامهي اطلاعات چاپ شد.
تا سال 72 در روستاهاي تيران و كرزن در شهرستان تيران از توابع نجفآباد به تدريس مشغول بود.
«اندكي سايه» اولين كار اوست. سال 72 با حضور برخي نويسندگان انجمن ادبي «جمعه» را در نجفآباد راه انداخت.
او البته با اشاره به نقش زاون قوكاسيان در ادامهي راه داستاننويسياش، اشاره دارد كه طرح كتاب اول در نشر خجسته، براي معرفي نويسنده فرصت خيلي خوبي بود؛ براي كساني كه فرصتهاي طلايي ماندگار در تهران را ندارند، كه به اين راه بيايند و معرفي شوند. چون اگر اسم و رسمي نداشته باشي، حتا اگر شاهكار هم نوشته باشي، كسي سرمايهگذاري نميكند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات