«حسين بي‌غم» عضو سابق شوراي مركزي دفتر تحكيم وحدت گفت: جنبش دانشجويي و دفتر تحكيم وحدت اگر مي‌خواهد دوباره پويا شود بايد واقع‌نگر باشد و اگر رويه‌اي را پيش مي‌گيرد بايد مبتني بر واقعيت‌هاي كشور باشد.
تحكيم براي پويايي، واقع‌نگر باشد
وي در گفت‌وگو با خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار داشت: ما در كشوري هستيم به نام جمهوري اسلامي ايران كه جمهوريت و اسلاميت دو ركن مهم و توام آن هستند. به ويژه در مورد نهادي مثل دفتر تحكيم وحدت كه افتخار بزرگ آن پيروي از راه و انديشه‌ي امام(زه) بوده است. طبيعي است كه اين دو بحث را بايد با هم ببينيم، اما گاهي بعضي از دوستان منتسب به تحكيم و يا تحكيمي در سال‌هاي اخير مطرح مي‌كنند كه يكي از اين دو ركن پررنگ‌تر از ديگري است، اين با واقعيت و محتواي اصلي تحكيم منطبق نيست و با آن فاصله دارد.
اختلافات در درون خانه‌ي تحكيم مي‌ماند
بي‌غم افزود: در زمان مجلس چهارم كه طيف گسترده‌اي از گروه‌هاي خط امام(ره) و نمايندگان دقت مجلس سوم رد صلاحيت شده بودند هم بحث اين بود كه آيا تحكيم در انتخابات شركت كند يا نه؟ گروه‌هاي ديگر مثل مجمع روحانيون مبارز به عنوان گروه‌هاي محوري خط امام آن روز بنا بر شرايط خاصي كه بر آنها تحميل شده بود به هر حال بناي شركت در انتخابات را داشتند. اصرار زيادي هم از گروه‌هاي مختلف بود كه تحكيم در انتخابات شركت كند. در همان مقطع در تحكيم هم هر دو نظر وجود داشت. گروهي معتقد بودند تحكيم بايد در انتخابات شركت كند به لحاظ اينكه مجمع شركت كرده بود و مي‌توانست تاثيرگذار باشد. گروهي هم بر اين نظر بودند كه اصل انتخابات و مسير انتخابات داراي مشكل جدي است و شركت در انتخابات صحه گذاشتن بر روند ناصواب انتخابات است و بحث عدم شركت را مطرح مي‌كردند. نهايتا هم بحث عدم شركت و عدم ليست دادن در انتخابات در تحكيم مطرح شد و راي آورد. اما اين مسائل هيچ‌گاه به بيرون از تحكيم بروز پيدا نكرد چرا كه بحث‌هاي داخل تحكيم و درون خانه‌ي تحكيم و بسيار راحت هم پذيرفته شده بود كه اگر بحث و نظر مخالفي هم هست مطرح شود. در آن موقع، بحث‌هاي جدي‌اي مي‌شد، نهايتا هر نظري كه داراي اكثريت بود عمل مي‌شد و دوستاني هم كه مخالف آن نظر بودند از آن تمكين و آن را اجرا مي‌كردند.
اين مسائل در مقاطع ديگر هم بود و تحكيم با فراز و نشيب‌ها و چالش‌هاي جدي‌اي از اين قبيل مواجه بوده اما سعه‌ي صدر، تدبير و دورانديشي راه‌گشاي ما بود و تحكيم پذيرفته بود كه نهادي است كه سليقه‌هاي مختلف در آن حضور دارند و بنا هم اين است كه سليقه‌ها مطرح شود اما نهايتا به جمع‌بندي كه مي‌كرديم عمل مي‌شد.
چالش‌هاي تحكيم پس از دوم خرداد
وي افزود: تحكيم در سال‌هاي اخير با چند چالش اصلي روبرو بود. يكي از بحث‌هاي جدي تحكيم در سال‌هاي اخير بحث‌هاي تشكيلاتي آن بود. با توجه به وضعيت سياسي كشور و فضاي باز سياسي كه به ويژه در دوم خرداد به وجود آمد و گروه‌هاي سياسي و دانشجويي زيادي در دانشگاه حضور پيدا كردند ساختار تشكيلاتي تحكيم متناسب با اين وضعيت نبود. نكته‌ي دوم هم اين بود كه تحكيم در به وجود آوردن بحث جنبش دوم خرداد نقش مهم و اساسي داشت. اما بعد از دوم خرداد تحكيم با چالشي مواجه شد. از يك طرف خودش در به وجود آوردن اين جنبش و نهايتا دولتي كه برآمده از اين جنبش بود نقش و سهم اساسي داشت و از سوي ديگر هم تناقضي با فلسفه و ماهيت نقادش به وجود آمده بود. تحكيم نتوانست اين دو بحث را با هم جمع كند و در ميان آن دچار افراط و تفريط شد و نتوانست استراتژي مشخصي براي خودش تدوين كند و بحث‌هايي چون عبور از خاتمي و بحث‌هايي از اين دست ناشي از چالش فكري تحكيم است.
دغدغه‌ي تحكيم قدرت نبود، كشور بود
بي‌غم با اشاره به جايگاه و اهميت دفتر تحكيم وحدت در سال‌هاي گذشته، اظهار داشت: در مقطع قبل از دوم خرداد بحث‌هاي زيادي در مورد اين بود كه چه كسي وارد عرصه‌ي انتخابات شود. نهايتا خاتمي به عنوان گزينه‌ي جدي مطرح شد، گروه‌هاي زيادي با وي ديدار كردند ما هم دو، سه ديدار با آقاي خاتمي داشتيم كه نهايتا او با استدلال‌هايي كه تحكيم كرد وارد عرصه‌ي انتخابات شد و چندين جاي ديگر هم اعلام كرد كه من از دريچه‌ي دانشگاه و واسطه‌هايي كه دوستان تحكيم داشتند وارد انتخابات شدم. نكته‌اي كه وجود دارد اين است كه خاتمي اعلام كرده است كه من شايد در استدلال‌هايي كه عده‌اي مطرح كردند رگه‌هايي از سهم‌خواهي و حضور در قدرت را مي‌ديدم اما در استدلال‌هاي دوستان تحكيم دغدغه‌هاي آينده‌ي كشور را مي‌ديدم، اين نشان‌دهنده‌ي اين است كه تحكيم بيش از هر چيز ديگر براي آينده‌ي كشور و مصالح آن دغدغه داشت.
ورود به قدرت، باعث چالش شد
اين عضو سابق دفتر تحكيم وحدت، ادامه داد: در سال‌هاي اخير به ويژه در انتخابات اول شوراهاي شهر و روستا، تحكيم خيلي وارد عرصه‌ي قدرت و حاكميت شد و تلاش كرد كه در ليست 10، 15 نفره‌ي تهران سهمي داشته باشد و همين هم باعث شد كه چالش‌ها و مخالفت‌هايي جدي در مجموعه‌ي تحكيم بروز پيدا كرد. اين مساله از بيرون دامن زده شد و در خود مجموعه‌ي تحكيم هم سعه‌ي صدر لازم نبود كه اينها را هضم كند و نهايتا به مشكلاتي كه ايجاد شد انجاميد.
سليقه‌هاي مختلف در كنار هم
بي‌غم تاكيد كرد: ما پذيرفته بوديم كه حزب نيستيم، يك جريان سيال دانشجويي هستيم. آرمان‌هاي‌مان هم راه و انديشه‌ي امام(ره) است و در عين حال يك گروهي هستيم كه مشي روشنفكري ديني دارد و سنتي فكر نمي‌كند و مي‌خواهد به روز مطالب را مطرح كند. به همين دليل وقتي در اين چارچوب‌ها به يك فهم مشتركي رسيده بوديم طبيعي بود كه در سليقه‌هاي مختلف خيلي زود در كنار هم قرار مي‌گرفتيم.
اختلاف‌نظر داشتيم، جبهه‌بندي نمي‌كرديم
بي‌غم گفت: در سال‌هاي اخير مقداري در فهم مشترك از بنيادها و بنيان‌هاي تحكيم اختلاف‌نظرهاي جدي در ميان دوستان تحكيمي وجود داشته است. آنچه من در سخنراني‌ها و مصاحبه‌ها ديدم حاكي از اين است كه فهم مشتركي كه در دوران گذشته تحكيم نسبت به مسائل اصلي و محتواي تحكيم وجود داشت مقداري مخدوش شده است و شايد به نظر مي‌رسد كه اختلاف نظرهاي بنيادي در تحكيم به وجود آمده است. آن زمان فهم مشتركي از مسائل داشتيم و اختلاف‌نظرها و سليقه‌ها بسيار راحت حل مي‌شد. اما امروز هر جا كه نظر اقليت و اكثريت موجود باشد تبديل به جبهه شده است. در صورتي كه آن زمان اقليت و اكثريت درون يك مجموعه‌اي به نام تحكيم به نام تحكيم شكل گرفت و ظهور و بروز پيدا مي‌كرد. اما امروز اقليت و اكثريت‌ها تبديل به فراكسيون‌ها و جبهه‌هايي درون تحكيم شده‌اند كه جمع كردن جبهه‌ها در داخل يك مجموعه‌اي كه تشكيلاتي بنيادي ندارد و حزب هم نيست طبيعي است كه با چالش مواجه مي‌شود. من فكر مي‌كنم سعه‌ي صدر و پذيرفتن نظر مخالف و رعايت مصالح كلي جنبش دانشجويي و دفتر تحكيم وحدت و انديشه‌ي امام(ره) از مسائلي بود كه دفتر تحكيم را در فراز و نشيب‌ها به سلامت عبور داد.
اعلام حضور خاتمي از طريق تحكيم
بي‌غم افزود: آقاي خاتمي حضور رسمي خود را در انتخابات در يكي از شب‌هاي ماه مبارك رمضان كه مراسم احيا برگزار مي‌شد اعلام كردند. روزنامه‌ي سلام به عنوان روزنامه‌ي تاثيرگذار جناح خط امام(ره) مطرح بود، آن زمان كه خاتمي اعلام كرده بود كه در انتخابات حاضر مي‌شود قرار شد كه حضور رسمي خودشان را از طريق تحكيم اعلام كند. من ساعت ده شب به دفتر روزنامه‌ي سلام رفتم، صفحه‌ي اول روزنامه بسته شده بود منتها با اصرار رفتم و با مسوول آن شب يكي از خبرهاي صفحه‌ي اول را برداشتيم و سخنراني خاتمي و اعلام حضورش را در انتخابات وارد كرديم. اين نشانگر سهم و نقش اساسي تحكيم به ويژه در آن دوره و در بين گروه‌هاي سياسي خط امام(ره) است.
سليقه‌هاي مختلف مي‌تواند در تحكيم باشد
وي با بيان اينكه «دوستان تحكيمي بايد مقداري با عقلانيت با مسائل رفتار كنند»، تاكيد كرد: آنها بايد واقعيت‌هاي جامعه‌ي سياسي كشور را بپذيرند و متناسب با آنها بازسازي تشكيلاتي و فكري كنند و بپذيرند كه سليقه‌هاي مختلف مي‌توانند در درون تحكيم حضور داشته باشند، اما با تدبير و عقلانيت مي‌توان آنها را در كنار هم قرار داد. برخي از كساني در اين سال‌ها در تحكيم نقش آفريني كردند كه هيچ سنخيتي با جنبش دانشجويي نداشتند و شايد به دنبال اهداف ديگر بودند.
چالش تحكيم امروز با بيرون دانشگاه
اين عضو سابق شوراي مركزي دفتر تحكيم وحدت افزود: البته من قبول دارم كه امروز كار در دانشگاه به راحتي سال‌هاي قبل نيست. آن زمان هم ما چالش و بحران داشتيم اما امروز مسائل پيچيده‌تر شده است. نهادهاي خارج از دانشگاه حضور جدي‌تري در دانشگاه دارند؛ نهادهايي كه وصل به قدرت‌هاي غير پاسخگو هستند. اينها از چالش‌هاي اصلي تحكيم است كه مواجهه با اينها هم تدابير و عقلانيت و تاكتيك‌هاي پيچيده‌ي خاص خود را مي‌خواهد.
تحكيمي‌ها مي‌توانند به اتحاد برسند
بي‌غم خاطر نشان كرد: دوستان تحكيمي مي‌توانند ذيل انديشه‌ي امام(ره) و بحث‌هاي جمهوريت، اسلاميت، آزادي و حقوق بشر و دموكراسي با قرائتي كه حضرت امام(ره) از اين مسائل داشتند به اتحاد برسند.
*** تعدادي از اعضاي سابق شوراي مركزي دفتر تحكيم وحدت در گفت‌وگو با خبرگزاري دانشجويان ايران به بازگويي بخشي از خاطرات و تجربيات خود درباره‌ي اتحاديه‌ي انجمن‌هاي اسلامي دانشجويان دانشگاه‌هاي سراسر كشور پرداختند، كه حاصل آن به تدريج ارسال مي‌شود. مصاحبه با « علي‌اكبر موسوي خوئيني »، « رضا حجتي »، « علي تاجرنيا »، « ابراهيم شيخ » و « مرتضي احمدي » در روزهاي گذشته ارسال شده است.
انتهاي پيام
نظرات