حجت الله علیمحمدی مولف کتاب، در مراسم رونمایی از کتاب «تحولات فکری حوزه علمیه قم (۱۳۰۱_۱۳۵۷)» که ۱۱ اسفند در دانشگاه طلوع مهر قم برگزار شد، ضمن تبریک اعیاد شعبانیه عنوان کرد: ایده اولیه این کتاب سال ۹۴ مطرح شد و کار نگارش آن تا سال ۱۳۹۶ به طول انجامید، سپس در اختیار انتشارات قرار گرفت تا کار چاپ و توزیع این کتاب انجام شود و تصمیم ناشر بر این شد که همزمان با مناسبت یکصد سالگی بازتاسیس حوزه علمیه قم در ایران از این کتاب رونمایی شود.
وی بیان کرد: بنده به تنهایی نویسندگی این اثر را انجام ندادم بلکه زحمت اصلی نوشتن را دکتر مرجان برهانی بر عهده داشت که از وی قدردانی میکنم.
وی به ویژگیهای این کتاب اشاره کرد و گفت: یکی از مهمترین ویژگی این کتاب در این است که موضوعات مطرح شده در آن، دریچهای برای مسائل جدید و تازه درباره حوزه علمیه قم است، واقع مسائلی که در این کتاب در قالب گفتارهای جداگانه مطرح شده، خود توانایی این را دارد که هرکدام تبدیل به یک کتاب مفصل شوند که امیدوارم در آینده این اتفاق رخ دهد.
وی ادامه داد: سیر تاریخی حوزه علمیه در این بازه زمانی به چهار مقطع تقسیم شده است: مقطع اول مربوط به سالهای ۱۳۰۱ تا ۱۳۱۵، مقطع دوم از ۱۳۱۵ تا ۱۳۲۳، مقطع سوم از ۱۳۲۳ تا ۱۳۴۰ و مقطع پایانی از ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۷.
مولف کتاب تحولات فکری حوزه علمیه قم گفت: در خصوص انگیزه مرحوم شیخ عبدالکریم حائری موسس حوزه علمیه برای تأسیس حوزه، در منابع مختلفی اظهاراتی مطرح شده؛ ازجمله برخی معتقد هستند آیت الله میرزا محمد فیض قمی اصلیترین حامی و پشتیبان آن بوده و یا حتی بعضی افراد، خود ایشان را موسس حوزه میدانند که مرحوم حائری راه وی را ادامه داده است.
علی محمدی اظهار کرد: مسائل مختلفی در این باره مطرح است که حتی برخی افراد معتقد هستند علمایی که در قم زندگی میکردند یکی از دلایل مهم تاسیس حوزه علمیه بودهاند. البته در این زمینه نباید جایگاه شهر قم را نادیده گرفت چون از منظر مختلف قم دارای شرایط خاصی برای این امر بوده است.
وی با اشاره به اینکه در زمان مرحوم حائری بحرانهای مختلفی از جمله ترویج کمونیسم، جامعه ایرانی را تهدید میکرد، اضافه کرد: انزوای روحانیت، حضور بدون مرز جریان روشنفکری، جنگ جهانی و مسائل دیگر ازجمله علل اصلی هستند که شیخ حائری را مصمم به تاسیس حوزه کرد.
مؤلف کتاب افزود: شرایط دینی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ملت در آن زمان در اوضاع نابسامانی قرار گرفته بود و شیخ موسس، برای برون رفت از این مشکل بهدنبال تاسیس حوزه علمیه رفت تا بااستفاده از ظرفیت عالمان دوران، بتواند وضعیت جامعه را به یک نقطه ایدهآل برساند.
وی با اشاره به اینکه بعد از درگذشت مرحوم حائری، مراجع ثلاث، عهدهدار زعامت حوزه شدند، اما به جهت تعدد زعیم، رشد و تحولی در حوزه نمایان نشد، گفت: بنده نام این دوران را دوره انتظار فعال مینامم زیرا همه منتظر بودند تا بتوانند شخصی دلسوز و دغدغهمند مانند شیخ حائری بیابند تا مسئولیت حوزه را به وی بسپارند. بدین جهت بعد از صبری که به خرج داده شد در نهایت آیتالله بروجردی به عنوان زعیم مقتدر حوزه علمیه، ظهور کرد.
علی محمدی افزود: دوره مسئولیت آیتالله بروجردی در حوزه علمیه را میتوان به عنوان دوره طلایی یاد کرد؛ زیرا اقدامات مهم و موثری در این دوره رخ داده است که باعث تحول جامعه شد. افکار آیتالله بروجردی باعث شد حوزه علمیه نهتنها در ایران بلکه در خارج از کشور هم مورد توجه قرار بگیرد و اقداماتی هم در این زمینه انجام شد.
وی عنوان کرد: مقطع آخر تحولات حوزه مربوط به دوره نهضت میشود. درست است که امام خمینی(ره) از ایران تبعید شد، اما نگاه و انرژی ایشان به حوزه تزریق شده بود. در آن دوره با همراهی مرجعیت و زعمای حوزه، تحولی خاص در نگاه به سیاست در حوزه ایجاد شد که همین ویژگی ممتاز آن از دورههای دیگر بود.
مولف کتاب تحولات فکری حوزه علمیه یادآور شد: حوزه علمیه بعد از انقلاب به تحول رو به رشدی دست یافت که شرح این بخش از تاریخ حوزه، نیازمند تالیف کتب زیادی است.
انتهای پیام
نظرات