دکتر یاسر صداقت در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین اهداف ایجاد دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، ارتقای سطح علم و فناوری برای رفع نیازهای صنعت و جامعه بوده است، اظهار کرد: باید در دانشگاه‌ها به نیازهای صنعت در حوزه فناوری و پژوهش توجه بیشتری داشته و فعالیت‌ها در راستای برآورده‌سازی این نیازها صورت گیرد.
وی با اشاره به اینکه اکنون یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های ارزیابی اساتید دانشگاه تعداد مقالات چاپ شده آنان در مجلات بین‌المللی است، افزود: این عامل باعث شده است تا توجه اغلب اساتید به انجام فعالیت‌های صرفاً پژوهشی معطوف شود، فارغ از اینکه آیا این پژوهش‌ها برای صنعت کشور کارایی دارد یا خیر؛ چراکه وقتی قرار است مقاله‌ای در مجلات بین‌المللی به چاپ برسد، عمدتاً مطابق با آخرین دستاوردهای فناوری در کشورهای پیشرفته است و همین عامل باعث می‌شود اغلب مقالاتی که در کشور ما نوشته می‌شود، بیش از اینکه با نیازهای صنعتی کشور خودمان همخوانی داشته باشد، مطابق با نیازهای صنعتی سایر کشورها باشد.
مسئول دفتر ارتباط با صنعت دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: البته در سال‌های اخیر با اصلاح آیین‌نامه‌های ارزیابی فعالیت‌های اساتید توسط وزارت عتف، این مشکل تا حدی رفع شده است و اساتید بیش از پیش تشویق شده‌اند تا به سمت اجرای پروژه‌هایی حرکت کنند که می‌تواند پاسخگوی نیازهای صنعت باشد، اما از طرف دیگر بخش زیادی از صنایع ما از لبه علم و فناوری فاصله دارند، به طوری‌که اساتید دانشگاه نمی‌توانند صرفا با توجه به نیازهای صنعت کشور، مقالات معتبری را در مجلات بین‌المللی چاپ کنند.
صداقت با بیان اینکه صنایع عمدتا از دانشگاه یک محصول آماده برای ورود به بازار می‌خواهند، عنوان کرد: هنگامی که استادی اجرای یک پروژه مرتبط با صنعت را به پایان می‌رساند، به طور مثال با صرف حدود دو سال زمان، ۸ امتیاز پژوهشی به دست می‌آورد، در حالی‌که همین میزان امتیاز را می‌تواند با حدود ۶ ماه کار بر روی یک پروژه صرفا پژوهشی و چاپ مقاله به دست آورد. از طرف دیگر برخی از صنایع که با دانشگاه و استاد قرارداد می‌بندند، در تسویه حساب تأخیر فراوانی دارند که این موارد از عوامل دلسردی اساتید از تعامل با صنعت است.
وی در خصوص رابطه صنعت و دانشگاه در کشورهای پیشرفته، بیان کرد: در این کشورها اغلب صنایع در لبه علم و فناوری قرار دارند، لذا وقتی اساتید دانشگاه بر روی رفع نیازهای صنایع کار می‌کنند، حاصل کار آنان به قدری بار علمی دارد که می‌تواند به عنوان یک مقاله در مجلات بین‌المللی چاپ شود.
عضو هیات علمی گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه فردوسی با بیان اینکه برخی صنایع در کشور ما از لبه علم و فناوری فاصله دارند، گفت: در کشور ما بهتر است اساتیدی که صرفا به فعالیت‌های پژوهشی علاقه دارند و در این حوزه موفق اند، فقط به پژوهش بپردازند و در مورد آنان الزامی برای کار در حوزه‌های مرتبط با صنعت وجود نداشته باشد، چراکه این کار باعث می‌شود این اساتید از فضای پژوهشی فاصله بگیرند و از توسعه علمی کشور هم عقب بمانیم و در این صورت صنعت هم در آینده آسیب می‌بیند، زیرا حتی استادی که صرفا پژوهش علمی انجام می‌دهد هم ممکن است نتایج کارش طی یک دهه آینده برای توسعه صنعت مفید باشد. ضمن اینکه چاپ مقالات در مجلات معتبر بین‌المللی، باعث ارتقای جایگاه علمی دانشگاه‌های کشور در بین دانشگاه‌های سایر کشورها نیز می‌شود.
صداقت ادامه داد: به نظر بنده، اساتید سرآمد در حوزه پژوهش باید در راستای نوشتن مقاله و تولید علم، حمایت شوند و در کنار آن اساتیدی که علاقه‌مند به کار در حوزه‌های کاربردی و مرتبط با صنعت هستند را تشویق کنیم تا در این حوزه کارهای بیشتری انجام دهند و پایان‌نامه‌های دانشجویان خود را در این راستا تعریف کنند. در این صورت در دانشگاه‌های ما هم تولید علم با قوت انجام می‌شود و هم نیازهای علمی و فنی صنایع پاسخ داده می‌شود. لذا من فکر می‌کنم این راه حل ترکیبی، بهترین راه حل است که باعث می‌شود ما در هر دو زمینه تولید علم و توسعه صنعت موفق شویم.
وی با اشاره به اقدامات خوبی که در واحدهایی مانند انجمن‌های علمی و مراکز رشد دانشگاه در جهت تقویت رابطه صنعت و دانشگاه در حال انجام است، افزود: برگزاری بازدید از مراکز صنعتی برای دانشجویان که از طرف انجمن‌های علمی و نیز دفتر ارتباط با صنعت انجام می‌شود، باعث آشنایی بیشتر دانشجویان و اساتید با نیازهای صنعت می‌شود. از طرف دیگر مراکز رشد و دفاتر ارتباط با صنعت هم با این هدف در دانشگاه‌ها تاسیس شده‌اند که نیازهای صنعت به دانشگاه منتقل شود و یک ارتباط دوطرفه بین صنعت و دانشگاه شکل گیرد.
مسئول دفتر ارتباط با صنعت دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی در رابطه با اقدامات این مرکز در راستای تقویت رابطه صنعت و دانشگاه، اظهار کرد: از مهم‌ترین فعالیت‌های این واحد، ایجاد بسترهای لازم برای معرفی صنایع و نیازهای آن‌ها به اساتید است. به طور مثال یکی از برنامه‌های ما که با حمایت معاونت پژوهشی دانشکده انجام می‌شود، بازدید هفتگی از صنایع و شرکت‌های مرتبط با رشته‌های مهندسی است. همچنین یکی از اقداماتی که ما در دستور کار داریم، حمایت و کمک به برگزاری بازدیدهای منظم اساتید رشته‌های مختلف از صنایع مرتبط است که در شناسایی هر چه دقیق‌تر نیازهای صنعت کمک شایانی می‌کند. ضمن اینکه در سال‌های گذشته نیز فعالیت‌های متعددی، نظیر ایجاد دفتر توسعه بازار در دانشکده مهندسی صورت گرفته است تا روند تعامل اساتید با صنعت تسهیل گردد.
صداقت با بیان اینکه اجرای پروژه‌های کاربردی در دانشگاه و صنعت با یکدیگر متفاوت است، خاطرنشان کرد: بسیاری از دستگاه‌هایی که در نتیجه کار یک استاد یا دانشجو تولید می‌شوند، نهایتا دستگاهی هستند که به لحاظ علمی و فنی ایرادی نداشته و خیلی خوب کار می‌کنند، اما معمولا برای تولید انبوه، ورود به بازار و درآمدزایی راه درازی را در پیش دارند؛ زیرا اغلب محصولات تولید شده در پروژه‌های دانشگاهی صرفا یک نمونه اولیه اند و برای ورود به بازار، نیازمند همراهی صنعت هستند. صنعت باید بر روی این نمونه اولیه کار کرده و آن را به محصولی تبدیل کند که قابلیت عرضه به بازار را دارد.
وی افزود: در حال حاضر در دانشگاه فردوسی طرحی در حال اجراست که بر اساس آن استاد و دانشجو می‌توانند در قالب پایان‌نامه، بر روی رفع نیازهای یک مجموعه صنعتی کار کنند. این پایان‌نامه‌ها که به پایان‌نامه‌های کاربردمحور موسوم اند، به این شکل هستند که بر اساس ارتباط استاد و صنعت، نیازهای صنعت شناسایی می‌شود و بسته به توانمندی‌های مورد نیاز پروژه، دانشجویی برای کار بر روی آن انتخاب می‌شود و دانشجو به جای ارائه یک پایان‌نامه صرفا پژوهشی، سعی می‌کند مشکل صنعت را حل کند.
مسئول دفتر ارتباط با صنعت دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی ادامه داد: این پایان‌نامه‌ها از مسائلی مانند دفاع از پروپوزال (پیشنهاد طرح پژوهشی) معاف اند و تنها عنوان آن‌ها توسط استاد در گروه‌های آموزشی طرح می‌شود و در صورت دارا بودن شاخص‌های علمی و فنی مناسب به تصویب می‌رسد و سپس بر اساس شرح خدمات مشخص شده در پروژه، پایان‌نامه در جلسه دفاع مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. نتیجه این می‌شود که دانشجو بر روی پایان‌نامه‌ای کار کرده که خروجی آن مستقیما مورد استفاده صنعت قرار می‌گیرد و حتی فرصت جذب دانشجو در صنعت پس از دانش‌آموختگی را نیز فراهم می‌کند.
انتهای پیام
نظرات