/بررسی دلایل اُفت ریاضیات در ایران/

کاهش علاقه‌مندی دانش‌آموزان دبیرستانی به حضور در خانه ریاضیات کرمان

مدیر خانه ریاضیات کرمان با بیان اینکه این مرکز علمی در جلب حمایت‌های مالی و معنوی و برگزاری برنامه‌های مختلف موفق بوده است، گفت: در حال حاضر مهم‌ترین دغدغه مسائل مالی نیست، بلکه کاهش علاقه‌مندی دانش‌آموزان دبیرستانی به شرکت در فعالیت‌های خانه ریاضیات است.

اعظم کریمیان در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به کاهش فعالیت‌های دانش‌آموزان مقطع دبیرستان در خانه ریاضیات، گفت: مهم‌ترین دغدغه من این است که همانند سال‌های ۸۶ و ۸۷ که دانش‌آموزان دبیرستانی بیشتر از سایر دانش‌آموزان علاقه‌مند به حضور در برنامه‌های خانه ریاضیات بودند، به خانه‌های ریاضیات بازگردند؛ متاسفانه جذب دانش‌آموزان دبیرستانی کاهش یافته است. نمی‌دانیم آیا این کاهش علاقه‌مندی به حضور در خانه‌های ریاضیات به این دلیل است که بچه‌ها دیگر مانند گذشته به رشته ریاضیات علاقه‌مند نیستند؟! گویا به‌طور کلی در نسل جدید علاقه به ریاضیات کم شده، علاقه‌مندی به فعالیت‌های خلاقانه خیلی مهم است؛ چون صنعت ما به نیروهای خلاق نیاز دارد اما متاسفانه گرایش‌ها به سمت رشته‌های خاص رفته و بچه‌های دبیرستانی مدام دغدغه کنکور را دارند و فکر می‌کنند اگر به فعالیت‌های نامرتبط با کنکور بپردازند وقت خود را هدر می‌دهند. ما در جذب دانش‌آموزان دبستان و متوسطه‌ اول موفق هستیم  اما دبیرستان نه. دقیقا برعکس چند سال گذشته که دانش‌آموزان دبیرستانی بسیار فعال بودند. همان دانش‌آموزان دبیرستانی‌ که سال‌های گذشته در خانه ریاضیات حضور داشتند، الان این‌جا تدریس و کارگاه برگزار می‌کنند؛ باید آسیب‌شناسی شود تا متوجه شویم چه اتفاقی افتاده است.

کریمیان با بیان این‌که خانه ریاضیات کرمان تلاش می‌کند هزینه‌های خود را با داشتن اسپانسر برای مسابقات، حمایت‌های شهرداری، حق عضویت‌ها و گرفتن هزینه شرکت در مسابقات از شرکت‌کنندگان پرداخت کند، گفت: البته از آموزش‌وپرورش هم هزینه‌های خدماتی می‌گیریم. باید توجه داشت که خانه ریاضیات یک NGO است و عموما در NGO ‌ها فعالیت‌ها داوطلبانه است؛ یعنی مدیر، معاون و دیگر کارمندان خانه ریاضیات حقوق خاصی دریافت نمی‌کنند؛ به همین دلیل هزینه‌های ما چندان زیاد نیست ضمنا دکتر رجبعلی‌پور، رییس هیئت‌امنای خانه ریاضیات کرمان، از اعضای هیئت‌مدیره خیریه صنعتی کرمان هستند و به همین دلیل توانستند شرایطی را برای ما فراهم کنند که ساختمان خانه ریاضیات از موقوفات بنیاد خیریه صنعتی باشد و ما حتی برای آب و برق و سایر هزینه‌های این ساختمان هم مبلغی را پرداخت نمی‌کنیم و تماما از خیریه صنعتی صرف می‌شود. خیریه مرحوم صنعتی مجموعه بزرگی در کرمان است که به کودکان بی‌سرپرست و فعالیت‌های علمی و فرهنگی اختصاص دارد.

وی درباره موفقیت‌های این مرکز علمی فرهنگی گفت: در دو سال گذشته خانه ریاضیات کرمان برنده جایزه انجمن ترویج علم ایران شد که این افتخار بزرگی برای ما است. دانش‌آموزان خانه ریاضیات کرمان برای مسابقه تورنمنت شهرها به روسیه دعوت شدند، هم‌چنین در مسابقات ساخت اسباب‌بازی هم در دو دوره دانش‌آموزان خانه ریاضیات کرمان رتبه اول را کسب کردند. خانه ریاضیات کرمان چند دوره سمن (NGO) برتر استانداری کرمان شناخته شده است.

مدیر خانه ریاضیات کرمان در پاسخ به سوالی درباره میزان تعامل خانه ریاضیات با صنایع مختلف این استان برای حل مسائل آن‌ها، گفت: ما خیلی نتوانستیم به میزانی با صنایع ارتباط برقرار کنیم که بتوانیم مشکلاتشان را حل کنیم؛ اما ایده‌ خوبی است اگر صنایع بتوانند اعتماد کنند و مسائل خود را با ما در میان بگذارند، ما به کمک دانشجویان و استادان ریاضی که این‌جا فعالیت دارند، این مسائل را حل می‌کنیم.

کریمیان با بیان اینکه خانه ریاضیات کرمان در حال حاضر تبدیل به پایگاهی برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته آموزش ریاضی شده است، خاطرنشان کرد: اعضای خانه ریاضیات توانسته‌اند در بخش آموزش ریاضی مقالات کاربردی و موثری بنویسند و خانه ریاضیات به طور جدی تبدیل به آزمایشگاه دانشجویان آموزش ریاضی شده است. هنگامی که دانشجویان ریاضی یا آموزش ریاضی فارغ‌التحصیل می‌شوند معمولا جایی برای فعالیت‌های پژوهشی وجود ندارد، اما خانه ریاضیات پایگاه خوبی برای کارهای پژوهشی شده است. فارغ‌التحصیلان و دانشجویان در خانه ریاضیات تحقیق می‌کنند و در کنفرانس‌ها مقاله‌های خود را ارائه می‌دهند.  محال است کنفرانس آموزش ریاضی برگزار شود و خانه ریاضیات کرمان مقاله‌ای نداشته باشد یا کارگاهی برگزار نکرده باشد. اغلب پژوهش‌های فارغ‌التحصیلان آموزش ریاضی در خود خانه ریاضیات انجام شده و نمونه‌های مورد بررسی از دانش‌آموزانی بودند که در کلاس‌های خانه ریاضیات شرکت می‌کردند. دانش‌آموختگان آموزش ریاضی هم از اشتغال در خانه ریاضیات استقبال می‌کنند. گرایش آموزش ریاضی یکی از سه گرایش اصلی رشته ریاضیات در مقطع کارشناسی ارشد است.

وی در ادامه با اشاره به برنامه‌های مختلفی که خانه ریاضیات استان کرمان برگزار می‌کند، درباره «لیگ بازی و اندیشه» که خانه ریاضیات کرمان مبدع آن بوده است، گفت: مسابقه لیگ بازی و اندیشه مسابقه‌ای خاص استان کرمان است و ما خودمان آن را ابداع کردیم. لیگ بازی و اندیشه محدودیت سنی ندارد و صرفا هم مختص به بازی‌های ریاضی نیست. اصلا شاید آن چه که به عنوان ریاضی در نظر عموم شناخته می‌شود، مستقیم هم در این بازی‌ها دیده نشود. ریاضی از دید ما یعنی پرورش قدرت تفکر و استدلال، این که بتوانید قدرت اندیشه را به هر ترفندی به کار بگیرید. در لیگ بازی‌واندیشه، درواقع ورزیدگی فکری اتفاق می‌افتد. این طور نیست که با فرمول ریاضی خاصی بتوان در این مسابقه برنده شد، حتی گاهی ما سوال‌ها را قبل از شروع مسابقه به افراد می‌دهیم. مثلا یکی از سوال‌های این لیگ، ساخت یک برج بوده، به این صورت که تعدادی کاغذ در اختیار شرکت‌کنندگان قرار می‌دهیم و از آن‌ها می‌خواهیم بزرگترین برج را با آن بسازند که تعادل داشته باشد؛ این اصلا سوالی نیست که کسی بخواهد در حل آن به فرد دیگری کمک کند. هیچ فرمول خاصی هم ندارد.

کریمیان با بیان این‌که هیچ برنامه‌ فردی در خانه ریاضیات استان کرمان وجود ندارد و همه‌ کارگاه‌ها و مسابقات گروهی است، به «مدرسه خلاقیت» به عنوان یکی دیگر از برنامه‌هایی که در این مرکز علمی و فرهنگی برگزار می‌شود، اشاره کرد و افزود: مدرسه خلاقیت  که در تابستان برگزار می‌شود، خاص استان کرمان است که دانش‌آموزان ابتدایی می‌توانند در آن شرکت کنند. در بخشی از این مدرسه تابستانه پایه‌های تحصیلی مختلف کلاس مفاهیم ریاضی و کلاس‌های ساخت دارند تا بتوانند مفاهیم‌ ریاضی را به صورت کاربردی بیاموزند و وسایلی را بسازند. در بخش دیگری از این مدرسه کلاس اوریگامی برگزار می‌شود که در آن دانش‌آموزان با هندسه آشنا می‌شوند و بخش دیگر هم کافه‌بازی است که بچه‌ها در آن فرصت بازی کردن دارند. در کل مدرسه خلاقیت دوره‌ شاد و مفرحی است که خیلی هم مورد استقبال اهالی کرمان قرار می‌گیرد.

مدیر خانه ریاضیات استان کرمان با اشاره به اینکه هدف برگزاری مسابقات معرفی کاربرد ریاضی در زندگی به بچه‌ها است، افزود: هدف مسابقاتی که برگزار می‌شود، علاوه بر معرفی کاربرد ریاضی در زندگی این است که قدرت کارهای عملی کودکان و نوجوانان را افزایش می‌دهد و خلاقیت آن‌ها را از طریق بازی و فعالیت‌های شاد بیازماید.

وی درباره برنامه‌های خانه ریاضیات استان کرمان برای معلمان و دانشجویان نیز گفت: بخش دیگر فعالیت‌های خانه ریاضیات کرمان برگزاری سخنرانی‌ها و دوره‌های ضمن خدمت برای معلمان است. ما در خانه ریاضیات سخنرانی‌های عمومی با حضور استادان دانشگاه و دانشجویان برگزار می‌کنیم و تلاش می‌کنیم خود دانشجویان در این گردهمایی‌ها فعال باشند. بعضا دیده شده که دانش‌آموزان هم در این سخنرانی‌ها شرکت می‌کنند، هم‌چنین در مدارس کارگاه‌هایی را با هدف آشناکردن معلمان با روش‌های نوین تدریس برگزار می‌کنیم تا در این کارگاه‌ها معلمان دریابند چگونه می‌توان روش‌های نوین تدریس را در محیط کلاس و با تعداد بیشتری از دانش‌آموزان پیاده کرد.

درادامه، محمد ایزدی، دانشجوی رشته نوروساینس از یکی از دانشگاه‌های امریکا و یکی از دانش‌آموزان سابق فعال در خانه ریاضیات کرمان نیز با اشاره به این‌که خانه ریاضیات استان کرمان نقش پررنگی در موفقیت‌های وی داشته است، گفت: جلسات روز سه‌شنبه فوق‌العاده بود. در این جلسات گاهی استادان دانشگاه دعوت می‌شدند و گاهی از دانشجویانی که در خارج از کشور تحصیل می‌کردند برای سخنرانی دعوت می‌شد؛ البته اصلا شبیه سخنرانی نبود، بلکه محفل دوستانه‌ای بود که استادان یا دانشجویان از تجربیات و دیدگاه‌های خود برای ما که دانش‌آموزان دبیرستانی بودیم، سخن می‌گفتند. این جلسات برای من خیلی مهم بود و جرقه‌ انتخاب اهدافم در همین جلسات زده شد.

ایزدی ادامه داد: دومین نکته مهم خانه ریاضیات برای من جو دوستانه خانه بود. چیزی که در آمریکا زیاد دیدم این است که می‌توان از فردی که در موضع قدرت نیست، دانشی آموخت. در خانه ریاضیات هم گاهی اوقات پیش می‌آمد که یک دانشجوی دکتری با یک دانش‌آموز دبیرستانی کاملا دوستانه مدت‌ها بحث می‌کرد. ما ساعت‌ها با اعضای گروهمان روی مسائل مختلف برای تورنمنت‌های ریاضی فکر می‌کردیم و این خیلی لذت‌بخش بود. من پیشنهاد می‌کنم بخشی از اوقات فراغتمان را در کنار تفریح‌های مختلفی که داریم، به تمرین ذهنی و چالش‌های فکری اختصاص دهیم. خانه ریاضیات استان کرمان چنین محیطی را برای من فراهم کرد و فکر می‌کنم دانش‌آموزان از حضور در این محیط پشیمان نشوند.

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۹ دی ۱۳۹۷ / ۰۰:۲۷
  • دسته‌بندی: علم
  • کد خبر: 97100804313
  • خبرنگار : 71624

برچسب‌ها