به گزارش ایسنا، می‌خواهند راه صد ساله را یک شبه بروند اما بیشتر اشتباه می‌کنند تا پیدا کردن مسیری که قاعده و قانونِ بازار کار را داشته باشد، شاهدش هم همان کسانی که دار و ندارشان را به پای قول و قرارهای آن جوانک و صفحه‌های اینستاگرامی به باد می‌دهند و دست آخر دنبال پولشان در ناکجا آباد می‌دوند!
سرعت کار در فضای مجازی و به خصوص در اینستاگرام آن قدر بالا رفته که حالا باید گفت تا همین مدتی قبل همه دل‌نگرانی‌ها به تبلیغ و فروش فلزیاب و سایت‌هایی فعال در این زمینه ختم می‌شد، به فعالیت کسانی که کاغذهای مچاله و قدیمی به نام نقشه گنج می‌فروختند و دل‌شان خوش بود به چگونگی یافتن گنج در فضای مجازی؛ آن‌هم در شرایطی که یکی از مهمترین دغدغه‌های باستان‌شناسان و فعالانِ میراثی تخریب محوطه‌های تاریخی با کنلگِ همین قاچاقچیان بود.
اما حالا چند ماهی است که کرونا کار و کاسبی کسانی را سکه کرده که نه تنها گردهمایی برای داوطلبان حفاری‌های غیرمجاز برگزار می‌کنند، بلکه با باز کردن صفحه‌های فیک و برچسب زدن به مخالفان‌شان که کارشان حفاظت از میراث فرهنگی کشور است، نفس‌کش می‌طلبند و یگان میراث فرهنگی مانده و حرف‌هایی که یک بار می‌گوید گردانندگان این صفحه را دستگیر کرده و هنوز ۲۴ ساعت نگذشته همان افراد در ویدئوی زنده خود را مبرا از هر چیز می‌دانند و قانون را پشتِ تخریبِ محوطه‌های باستانی‌شان و این روند همچنان ادامه دارد!
هر چند با اعتراض اولیه، یگان حفاظت میراث فرهنگی وارد شد و خبرهایی از اقدامات‌شان را منتشر کرد، اما همه چیز گواه بر بی‌نتیجه ماندن این اقدامات است. تا همین دو سه هفته گذشته که این بار گردانندگان صفحه‌هایی که به راحتی راه‌های تخریب محوطه‌های باستانی را به همه آموزش می‌دهند، نه تنها صفحه‌هایی فیک (تقلبی) از باستان شناسان معترض به این اقدامات درست کردند بلکه با تهدیدِ آنها، راه را برای کارشان بازتر کردند.
در کنار همه این اعتراضات و رفتارها و وظیفه‌ای که متولیان میراث فرهنگی برای جلوگیری از این نوع اقدامات بر عهده داشتند؛ انجمن علمی باستانشناسی ایران اوایل دی ماه در دو نامه جداگانه به محمد حسن طالبیان – معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی – و عبدالعلی علی‌عسگری – رییس سازمان صدا و سیما – درخواست کردند تا از تولید و پخش آگهی‌ها و برنامه‌های تلویزیونی که از دید محتوا، ماهیتی مخرب برای میراث فرهنگی دارد و همچنین چهره‌ی نادرستی از باستانشناسی و باستان‌شناسان ارائه می‌کند، جلوگیری کنند.
از برنامه‌های کارشناسی نشده با محتوای تخریب آثار تاریخی جلوگیری کنید
در بخشی از نامه‌ی انجمن علمی باستانشناسی ایران که به امضای محمداسماعیل اسماعیلی جلودار - رییس انجمن علمی باستانشناسی ایران - خطاب به رییس سازمان صدا و سیما نوشته شده، آمده است: «به تازگی شاهد پخش برخی آگهی‌های تبلیغاتی و برنامه‌های تلویزیونی هستیم که به طور غیرمستقیم یا مستقیم به تبلیغ و عادی‌سازی استفاده از گنج‌یاب اقدام می‌نمایند. آگهی تبلیغاتی جدید ایرانسل و برخی از برنامه‌های تلویزیونی شبکه‌های پویا و نهال از آن جمله است. اگرچه هدف سازندگانِ این آگهی‌ها یا برنامه‌ها اشاعه گنج‌یابی نیست، اما محتوای آنها به گونه‌ای طراحی شده است که نخست نشانگر عدم آگاهی سازندگان نسبت به اهداف علم باستانشناسی است.
دوم اینکه؛ تصویری غیرواقعی را از دانش باستانشناسی ارائه می‌کند. در این نگاه تعریف باستانشناسی به مفهوم «گنج‌یابی و عتیقه‌یابی با دستگاه های گنج‌یاب و فلزیاب» و «خرید و فروش آثار عتیقه» تنزل یافته است و سوم هم مخاطب را به استفاده از روش‌های غیرقانونی برای کشف آثار تاریخی ترغیب می‌نمایند و در بخش چهارم نیز زمینه را برای تخریب ناآگاهانه و جاهلانه محوطه‌ها و آثار باستانی کشور فراهم می‌کنند. این در حالی است که باستانشناسی به عنوان علم شناخت جوامع گذشته بر پایه بقایای مادی و ملموس، از دهه های گذشته جایگاه مهمی در دانشگاه‌های جهان و سایر مجامع آکادمیک داشته و دستگاه‌های به اصطلاح گنج‌یاب با اهداف گنج‌یابی هیچ جایگاهی در دانش باستانشناسی ندارند.
با توجه به اهمیت حفظ میراث گذشتگان و جلوگیری از تعرض به محوطه‌ها و آثار باستانی، انجمن علمی باستانشناسی ایران به عنوان یکی از انجمن‌های علمی مصوب در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و برترین نهاد علمی و قانونی باستانشناسی کشور، به نمایندگی از همه باستان‌شناسان ایران که دغدغه حفظ آثار تاریخی و مطالعه علمی آنها را دارند، خواستار جلوگیری از تولید و پخش چنین برنامه‌های کارشناسی‌نشده‌ای است که از نظر محتوای، ماهیتی مخرب برای میراث فرهنگی داشته و به نوعی تبدیل به تبلیغی مسموم و غیرمستقیم برای هجوم افراد ناآگاه به محوطه‌های باستانی شده است و چهره نادرستی را از باستانشناسی ارائه می‌کنند.»
اذهان عمومی را منحرف کرده و میراث فرهنگی را تهدید می‌کند
همچنین در بخشی از نامه‌ی این انجمن خطاب به معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آمده است: «متأسفانه برخی از افراد سودجو و فرصت‌طلب، از شرایط اقتصادی نامطلوب کشور سوء استفاده کرده و با هزاران حیله و فریب مشغول کلاهبرداری از آن دسته از شهروندنماهایی هستند که آگاهی چندانی نسبت به اهمیت و ماهیت میراث فرهنگی، به‌ویژه محوطه‌ها و تپه‌های باستانی، ندارند...
از سوی دیگر مشکلی بس جدی‌تر که با توسعه‌ی فضای مجازی و افزایش حضور شهروندان در این فضاها شکل گرفته است؛ به گونه‌ای که تبلیغات نادرست در فضای مجازی باعث شده تا این بار تهدیدی بس خطرناک‌تر و سهمگین‌تر متوجه میراث فرهنگی بی‌نظیر کشور و به‌ویژه محوطه‌ها و تپه‌های باستانی آن شود...
چند ماه پیش از این، انتشار خبر به راه افتادن گروهی از افراد سودجو و غفلت‌زده در بیابان‌های اصفهان جهت گنج‌یابی، باعث درد و رنجی عظیم در نزد میراثیان و فرهنگ‌دوستان مملکت شده بود که با هوشیاری و گوشزد کردن این واقعه و اعلام آن به مراجع ذیصلاح، عاملان و آمران آن به قوه‌ی قضاییه معرفی و برخوردهای قانونی نسبت به ایشان صورت گرفت. اما متأسفانه به‌تازگی همان فردی که مسئول راه‌اندازی برنامه‌ی اصفهان بود، بار دیگر در فضای مجازی در حال فعالیت و انحراف اذهان عمومی نسبت به ماهیت و اهمیت میراث ملی و فرهنگی کشور و محوطه‌های باستانی است، به‌نحوی که در برخی از برنامه‌های زنده‌ی وی در فضای مجازی (اینستاگرام) نزدیک به ۲۰ هزار تن شرکت کرده‌اند.
متأسفانه ایشان (نام فرد مذکور ... ) با نام بردن از برخی از بزرگان باستانشناسی ایران و نیز با ادعای جعلی مبنی بر باستان‌شناس بودن! در حال انحراف اذهان عمومی و نابودی میراث ملی و فرهنگی این مملکت که ارزشی فرازمانی و فرامکانی داشته، است.
بایست توجه داشت تهدید این میراث، تهدید هویت اصیل ایرانی-اسلامی ساکنان این سرزمین است؛ چراکه ملتی که برگه‌های هویت و شناسنامه‌های کهنشان، این چنین توسط عده‌ای بی‌مایه و بی‌پایه به بازیچه گرفته شود، نه‌تنها مورد سرزنش و ملامت آیندگان قرار خواهند گرفت، بلکه در مواجهه با کوچک‌ترین کشمکش‌های هویتی که قطع یقین در آینده پیش خواهدآمد، چاره‌ای جز واگذاردن قافیه به رقبایی که هر روز بیشتر و بیشتر می‌شوند، نخواهد داشت.»
با وجود همه‌ی این نامه‌نگاری‌ها و حتی گذشتِ بیش از ۲۰ روز از رسیدن این دو درخواست و در واقع هشدار آخر به دفتر دو مسوول فرهنگیِ کشور، به گفته‌ی متولیان انجمن علمی باستانشناسی ایران، هنوز هیچ توضیح یا پاسخی به این انجمن در قبال نامه‌های منتشر شده، دریافت نکرده‌اند.
انتهای پیام
نظرات