همه ساله با فرا رسیدن ایام محرم و صفر عموما شاهد تعطیل شدن فعالیت موسیقی در کشور هستیم که میتواند چه از لحاظ مالی و چه روحی به فعالان این عرصه لطمه وارد کند؛ این در حالی است که بسیاری از متولیان امر و هنرمندان بر این باورند که در ایام سوگواری نیز میتوان با حفظ شأن این ایام به فعالیت در حوزه موسیقی ادامه داد.
خبرنگار ایسنا در همین زمینه با نادر مشایخی ـ آهنگساز و رهبر ارکستر ـ گفتوگویی انجام داده است که میخوانید.
مشایخی در اینباره اظهار کرد: در ادیان دیگر مانند مسیحیت، از موسیقی به عنوان یک ابزار برای بیان عواطف و احساسات استفاده میکنند؛ کما اینکه موسیقی در مسیحیت نقش موفقی در تبلیغ این دین داشته است.
او افزود: «عاشورا» در فرهنگ ما ایرانیان، یکی از مهمترین، معنویترین و عاطفیترین وقایع تاریخی بهشمار میرود و تأثیرات بسیاری هم در زندگی ما داشته است. به همین دلیل میتوانیم با استفاده از موسیقی، خیلی بهتر و استادانهتر به شرح رشادتها و حماسههای «عاشورا» بپردازیم.
مشایخی همچنین بیان کرد که بحث ممنوعیت اجرای موسیقی در ایام محرم و صفر با توجه به اینکه یک دیدگاه اشتباه است، باید از بین برود.
این آهنگساز ضمن بیان اینکه موسیقی یک ابزار است و نوع فعالیت هر کس با این ابزار حائز اهمیت است، گفت: برای اینکه بتوانیم با وجود مخالفتهایی که درباره اجرای موسیقی در ماه محرم وجود دارد، در ایام عزا از موسیقی استفاده کنیم، باید با استفاده از افرادی که بهطور کامل با موسیقی آشنا هستند و چگونگی استفاده از آن را در ایام عزا میدانند، فواید موسیقی را به نمایش بگذاریم؛ در واقع یک امکان برای استفاده از موسیقی در این ایام بهوجود بیاوریم.
او در همین زمینه اضافه کرد: موسیقی میتواند ضمن بیان احساسات و عواطف، بهخوبی با مسائل دینی عجین شود و احساسات را بهگونهای که از عهده کلام خارج است، بیان کند.
مشایخی در ادامه سخنانش گفت که موسیقی تنها یک جلوه شاد و سرگرمی ندارد، بلکه بسیار گسترده است و هر جز آن یک ویژگی خاص و منحصر بهفرد دارد.
این موسیقیدان معتقد است: مردم ما گریبانگیر شیرین کاری و تردستی هستند. بهگونهای که معیار آنها برای یک اثر هنری خوب کمیت است نه کیفیت.
او در این زمینه اضافه کرد: بهعنوان مثال اگر بگویند که یک نقاش برای اثر خود ۳۰ هزار قلم زده، آن نقاشی را یک اثر خوب بهشمار میآورند اما شاید اگر آن نقاش برای همان اثر ۲۹ هزار قلم میزد دیگر آن نقاشی را خوب نمیدانستند.
مشایخی در ادامه درباره مداحیهایی که تلویزیون در ایام محرم و صفر پخش میکند، گفت: کسی که در تلویزیون و رادیو برای پخش موسیقی از طریق رسانه ملی تصمیم میگیرد باید یک فرد مطلع و باسواد در زمینه موسیقی باشد. نباید تنها به دلیل خوشایند جوانها مداحیهایی که ترانههایشان بر اساس موسیقیهای پاپ نوشته شده را پوشش دهد.
او افزود: مداحی در موسیقی ایرانی خیلی مهم است. به عنوان مثال استاد ابوالحسن صبا (آهنگساز و نوازنده سرشناس ایرانی) به شاگردانش میگفت که اگر میخواهند موسیقی ایرانی را یاد بگیرند، به مداحیها گوش دهند. ولی الان تنها برای جذب جوانها سعی میکنند با چیزی که به گوششان آشناست آنها را به سمت مداحی بکشانند.
وی بیان کرد که این امر از یک طرف خوب و از یک طرف نیز اشتباه است؛ زیرا اینگونه تمام ظرافتهایی که در موسیقی اصیل وجود دارد از بین میرود.
مشایخی در بخش دیگر صحبتهای خود با اظهار اینکه صحبت درباره وضعیت موسیقی در ایران، نیازمند مطرح کردن وضعیت تدریس آن است، گفت: تدریس موسیقی در ایران فاجعه است. در واقع تدریس موسیقی در این مملکت یک نوع وقت تلف کردن و یک جنایت اجتماعی است؛ چراکه تمام اصول آموزشی و مباحثی که تدریس میشوند؛ تاریخ مصرفشان گذشته و بههیچ هنوان مطابق علم بهروز دنیا نیست.
او ادامه داد: در واقع تدریس موسیقی در ایران همانند دکتری است که با وجود امکانات گسترده دنیا همچنان از دستگاهها و علم ۵۰ سال پیش استفاده میکند.
با این حال مشایخی همچنین گفت که موسیقی معاصر در ایران درحال پیش رفتن است و در آینده میتواند بهتر شود.
البته این هنرمند از وضعیت موسیقی کلاسیک در ایران نیز گلایه دارد، او در این زمینه بیان کرد: که کلیه مواردی که در این باره تدریس میشود، دچار کج رویاند و حتی در سطح ابتدایی خود نیز نیستند؛ درواقع هیچ پیشرفتی در موسیقی کلاسیک در ایران دیده نمیشود.
انتهای پیام
نظرات