به گزارش ایسنا، به نقل از پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری حمیده چوبک، سرپرست چهاردهمین فصل کاوش های باستانشناسی دژالموت قزوین با اعلام این خبر گفت: از سال ۱۳۸۱ تا کنون سیزده فصل کاوش در الموت انجام شده و چهاردهمین فصل کاوش در این محوطه ارزشمند پس از پنج سال وقفه بعد از نقشه‌برداری، آماده‌سازی و تجهیز کارگاه آغاز شده است.
او با اشاره به انجام سیزده فصل کاوش در الموت گفت: در این کاوش‌ها مجموعه‌ای از یافته‌های باستانشناسی شامل سفالینه‌ها، تزئینات معماری، کاشی و آجر، آثار سنگی، آثار فلزی، سکه، صدف و استخوان از دوران اسماعیلیه (سده‌های ۷-۵ قمری) دوره پس از اسماعیلیه و دوره صفوی و قاجار (سده ۱۳-۸ هجری) به دست آمده است.
چوبک با اشاره به قرارگیری بیشتر کارگاه‌های کاوش در لبه پرتگاه‌ها از ایمن سازی کارگاه ها پیش از شروع کاوش خبر داد و تاکید کرد: خواناسازی دیوار باروهای قلعه پایین برای مرمت و بازسازی آن، شناسایی محدوده قلمرو فرمانروایی در هسته اصلی قلعه بالا که متعلق به دوره اسماعیلیه است، ایمن‌سازی و ساماندهی فضاها و در نهایت شناسایی مهمترین بخش قلعه که شامل سردر جنوبی و بخش‌های شمالی غربی مولاسرا، دستیابی به تمام فضاهای مولاسرا در قلعه بالا و سردر و دروازه ورودی در قلعه پایین از مهمترین اهداف فصل چهاردهم کاوش است.
او شناسایی راه ورودی اصلی قلعه، شناخت باروی محصور کننده قلعه در لبه پرتگاه‌ها، آواربرداری و خواناسازی شمال شرقی دروازه قلعه بالا در دوره اسماعیلیه که در زیر آثار دوره صفویه قرار دارد را از دیگر اهداف این فصل از کاوش نام برد.
این باستان شناس در ادامه بر اهمیت شناسایی و کشف باروی محصور کننده قلعه در لبه پرتگاه‌ها به منظور حفاظت بقایای اندک دیواره‌های به جای مانده، بازسازی و ایمن سازی قلعه تاکید کرد و برای دستیابی به اهداف مورد نظر از ایجاد کارگاه‌های کاوش در بخش های جنوب غربی مولاسرا، شمال شرقی دروازه قلعه بالا، دروازه قلعه پایین و همچنین بخش جنوب غربی قلعه پایین خبر داد و گفت: در حال حاضر باستان شناسان در حال کاوش در بخش‌های یاد شده هستند.
شناسایی یک کانال آب دستکند
چوبک یکی از دستاوردهای این فصل از کاوش را شناسایی یک کانال آب دستکند با پوششی خرپشته ای شکل از لاشه سنگ های ورقه ای دانست و گفت: این کانال به موازات پهنای دروازه در امتداد جنوب به شمال و در صخره‌ای از جنس «کنگلومرا» ایجاد شده و احتمالاً کاربری آن هدایت پساب مجموعه ساختمانی گنبدخانه به بیرون قلعه بوده است.
این باستان شناس از دیگر دستاوردهای این فصل از کاوش را کشف بخشی از باروی قلعه در بخش قلعه پایین و دیوارهای محصورکننده فضاهای جانبی مولاسرا در بخش شمال غربی دانست و از کشف ساخت و سازهایی از دوره قاجار مربوط به چوپان‌ها و دامپروران برای استقرار موقت در بخش قلعه بالا و در قلعه پایین در لایه های فوقانی کارگاه ها خبر داد.
او اضافه کرد: در زیر این آثار، فضاهای زیستی مربوط به دوره صفوی از جمله دو اتاق مجاور با بخاری دیواری‌های گچ اندود کشف و شناسایی شده است.
آثار متعلق به دوره اسماعیلیه در زیر لایه های صفوی
این باستان شناس همچنین از وجود آثار متعلق به دوره اسماعیلیه در زیر لایه‌های صفوی خبر داد و گفت: وجود پلکان‌ها، دیوارهای قطور با ضخامتی در حدود دو متر مربوط به فضاهای مولاسرا و تزئینات کاشی فیروزهای و کاشی زرین فام حاکی از وجود یک کاخ دژ متعلق به دوره اسماعیلیه است.
چوبک افزود: بررسی عناصر معماری و تزئینات وابسته به معماری کشف شده نشان می‌دهد مجموعه بناهای قلعه حسن صباح با رعایت معیارها و استانداردهای زمان خود ساخته شده است.در کارگاه‌های مورد کاوش از معماری دستکند برای ایجاد فضاهای مورد نیاز به خوبی استفاده و بهره برداری شده است.
به گفته‌ی وی؛ در کنار یافته‌های معماری می‌توان به قطعات متنوع سفالینه متعلق به قرون ششم هجری تا دوره قاجار، قطعات صدف منقوش و قطعات شیشه اشاره کرد.
او نکته قابل توجه در مورد فصل چهاردهم کاوش قلعه حسن صباح را توجه ویژه به فعالیت‌های مرمت و ساماندهی قلعه و بخش‌های کاوش شده، دانست و تاکید کرد: در همین راستا در حال حاضر کارگاه مرمت در حال آماده سازی و فراهم کردن تجهیزات موردنیاز است
چوبک با بیان این‌که دژ الموت بیش از ۲۰هزار مترمربع وسعت دارد و روی پستی و بلندی‌ها بنا شده، اظهار کرد: پیش از کاوش‌ها سطح قلعه با خاک پوشیده شده و سطحی نامشخص داشت. از سال ۱۳۸۱ با کاوش‌های هرساله بخشی از آثار مشخص و بازسازی و بازنمائی معماری دژ و دوره های آن امکان پذیر شده است.
انتهای پیام
نظرات