این شاعر و منتقد ادبی در گفتوگو با ایسنا درباره ارزیابیاش از وضعیت ادبیات در سالی که گذشت اظهار کرد: در سال گذشته در برخی از حوزهها اتفاقات خوبی افتاد و در برخی حوزهها مثل شعر اینگونه نبود. تعداد زیادی کتاب شعر چاپ شد اما اغلب مجموعهها کیفت لازم را نداشتند که این نشان میدهد در این سال فضای شعر و کمابیش فضای ادبیات حال خوشی نداشته است. ضمن آنکه در فضای مجازی شاهد بسیاری از نوشتهها و متنها بودیم ولی بهطور کلی به نظرم فضای شعر، فضای ضعیفی بود و چندان شاعرانه نبود.
او در ادامه افزود: به گمانم در حوزه ادبیات داستانی آثار خوبی از نویسندههای جوان چاپ شد، همچنین در حوزه ترجمه رمانها و داستانهای خوبی چاپ یا تجدیدچاپ شده است. در حوزه نقد ادبی یک چیز بینابینی بود و شاید بشود گفت رسانهها به مقوله نقد چندان توجه نداشتند. اگر بخواهیم شاخههای ادبیات را مورد توجه قرار دهیم ادبیات داستانی بیشتر مورد توجه و در حوزه نقد و نظر دارای نشانههای روشنتری نسبت به شعر بود.
معتقدی درباره تأثیر فضای مجازی در شعر و ادبیات داستانی اظهار کرد: فضای مجازی با وجود ضعفهایی که دارد از منظر اطلاعرسانی دارای جایگاه خوبی است. افراد آزادانه میتوانند اندیشههای خود را بازگو کنند، شعرهایشان را بنویسند و نظرشان را راجع به مسائل سیاسی و اجتماعی بیان کنند. در فضای مجازی بهویژه در حوزه شعر، شعرهای درخشان کمتر یافت میشود. این فضاها بیشتر شامل نگاههای شخصی و خصوصی آدمهاست و به شعر توجه زیادی نمیشود.
او درباره این اعتقاد که کتابهای زیادی در زمینه شعر منتشر شد اما کیفت نداشت، توضیح داد: این موضوع دلایل بسیاری دارد. یکی از دلایل آن شاعر یا کسانی هستند که متن را منتشر میکنند، بسیاری از شاعران دارای شاخصههای شاعرانگی نیستند و یا اگر هستند این موضوع در آنها بسیار کمرنگ است، بسیاری دلنوشتههایشان را به صورت شعر مطرح میکنند که ساختار زبانی، موسیقایی و محتوایی کمتری دارند و این موضوع باعث میشود ناشران رغبتی برای سرمایهگذاری بر روی نویسندگان و شاعران جوان نداشته باشند، در نتیجه بسیاری از جوانان با هزینه شخصی خود کتاب منتشر میکنند.
این شاعر در ادامه بیان کرد: یکی دیگر از دلایل این موضوع توزیع و پخش کتاب است. پخشکنندهها کمتر سراغ شعر و بیشتر سراغ داستان میروند و راغب نیستند کتابها را پشت ویترین بگذارند، به همین دلیل شعر کمتر مورد توجه مخاطبان قرار میگیرد؛ برعکسِ ادبیات داستانی؛ ادبیات داستانی به خاطر ساختار، زبان و موضوع جلوتر از شعر امروز حرکت میکند و مخاطبان بیشتری دارد و پخشکنندهها از آن بیشتر استقبال میکنند.
او با بیان اینکه داوری جایزهای را در سال گذشته بر عهده داشته است، گفت: سال گذشته از ۱۰۰ مجموعه شعری که به دست من رسید شاید ۱۰ نسخه بیشتر قابل توجه نبود. ناگزیر شدم نزدیک به ۹۰ مجموعه شعر را کنار بگذارم که این موضوع نشان میدهد اتفاقهای لازم در فضای شعر نمیافتد. از طرف دیگر ناشرانی پیدا میشوند که با گرفتن پولهای زیاد شاعران جوان را تشویق به چاپ کتاب میکنند و این کتابها مخاطب لازم را ندارد.
محمود معتقدی درباره جایزههای ادبی نیز اظهار کرد: ما دو نوع جایزه داریم؛ جایزههای دولتی و نیمهدولتی و جایزههای خصوصی. جایزههای دولتی ساختار و انتخاب خاص خود را دارند که از نظر مالی و اطلاعرسانی نسبت به جایزههای خصوصی جلوتر حرکت میکنند. اما بحث اصلی، جایزههای خصوصی است مانند جایزه شعر شاملو، جایزه شعر خبرنگاران و جوایز دیگری که متأسفانه بُرد لازم را ندارند و توجه کمتری به آنها میشود و این باعث میشود مغفول بمانند.
او در ادامه اضافه کرد: برخی از جایزههای خصوصی حاشیههایی را در انتخابهایشان و حتی نحوه اطلاعرسانی دارند که این موضوع چندان خوشایند نیست. وضعیت خوبی در حوزه جایزههای خصوصی شعر دیده نمیشود و متأسفانه بخش خصوصی کمتر در حوزه شعر سرمایهگذاری میکند.
این شاعر درباره بهترین و بدترین خبرهایی که در سال ۱۳۹۶ در حوزه ادبیات شنیده است، گفت: خبرهای خوش، انتشار آثار خوب و مطرح شدن جوانان در حوزه ادبیات است و خبرهای بد، خاموش شدن اهل قلم و هنر در این سال که نبودنشان ضایعهای برای ماست.
انتهای پیام
نظرات