به گزارش ایسنا، علیرضا قزوه در این نشست که دوشنبه ۲۷ فروردین در موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد با اشاره به این که شعر انقلاب اسلامی در دهه ۶۰ نیاز به واکاوی بیشتری دارد افزود: شعر انقلاب با وجود خشم و قهری که در برابر ظالم داشت مهری داشت که این مهر مردم را جذب کرد و در کنار آن چهره‌های جدید و خلاقی آمدند که حرف‌‍‌های تازه‌ای داشتند. در دهه ۶۰ اتفاقات مهمی در شعر انقلاب صورت گرفت و ۸۰درصد بار شعر انقلاب را این دهه به دوش کشید و دهه‌های بعد آن را تکمیل کرد.

این شاعر بیان کرد: در دهه ۶۰ دانشگاه با احتیاط به شعر انقلاب نزدیک شد. ابتدا این دانشگاه‌های فرانسه بودند که در زمینه ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس رساله دکتری نوشتند و در دهه ۹۰ بود که شعر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در دانشگاها خوش درخشید و بیش از هزار رساله کارشناسی ارشد و دکتری در این زمینه نوشته شد.

او اظهار کرد: شعر در حوزه هنر انقلاب اسلامی کاملاً پیشتاز است و شعر امروز انقلاب وضعیت خوبی دارد و از چشم‌انداز چهل‌ساله که می‌نگریم جایگاه شعر از همه هنرها بهتر است و این رضایت را در چهره رهبر معظم انقلاب می‌بینیم. اگر امروز سینما در عرصه جهانی موفق است نقش ادبیات و شعر است. امروز سینمای ما شاعرانه شده و این نشان از تاثیر خوب شعر در هنر ایران است؛ اما این اتفاق رسیدن به قله آخر نیست و نباید راضی شویم.

قزوه تصریح کرد: انقلاب اسلامی در مقطعی اتفاق افتاد که شعر سال‌های بعد از نیما آزمون و خطاهای خود را انجام داده بود و انقلاب اسلامی مصادف با ثمردهی این جریان بود و جنگ و شعر مقاومت دلیل بزرگی برای شتاب‌دهی به توفیقات این جریان بود.

او شعر دوره مشروطه و انقلاب نیما  را دو اتفاق مهم در حوزه شعر از زمان سبک بازگشت دانست و خاطرنشان کرد:  باید شعر انقلاب را به سبک تبدیل کنیم تا فضای بزرگی ایجاد کنیم و تجربه‌های این اتفاق مهم را در آن بریزیم چرا که شعر انقلاب از تمام تجربه‌های گذشته خود به خوبی استفاده کرده و نقطه عطفی برای ایجاد سبک شعری است.

در ادامه این نشست سعید بیابانکی اظهار کرد: انقلاب سال ۵۷ یک انقلاب فرهنگی بزرگ بود که یک نسل آن را تدریجاً پدید آورد.

این شاعر با بیان این‌که هر انقلابی به رسانه نیاز دارد، شعر را رسانه انقلاب دانست و افزود: پیام امام (ره) به شعر تبدیل می‌شد و این شعر به شعار تبدیل شده و توسط مردم منتقل می‌شد. شعر نقش شبکه‌های اجتماعی امروز را در انقلاب ایفا می کرد و این قدرت شعر در دوران انقلاب اسلامی بود.

بیابانکی تصریح کرد: حرکت های اجتماعی همیشه منجر به تولید یک ادبیات جدید می شوند که در ایران در سده اخیر انقلاب مشروطه بود که حضور شاعران اثرگذاری چون میرزاده عشقی و ملک‌الشعرای بهار  شاعران را از دیوان‌ها به میان مردم برد و در سال های بعد  ظهور علی اسفندیاری (نیما یوشیج) به عنوان نظریه‌پرداز باعث تولید ادبیات جدید شد.

او افزود: به قول نیما پس از سبک بازگشت شعر به بن‌بست رسیده بود و نیما مدل شعر خود را مطرح کرد و به عنوان سرمشق آثار خوبی را آفرید. مهدی اخوان ثالث، فروغ فرخزاد، سهراب سپهری و احمد شاملو این راه را ادامه دادند اما نزدیک انقلاب این حرکت متوقف شده بود چرا که شعری که قرار بود نظر مردم باشد در جلسات و مجلات شبه روشنفکری محصور شده بود، تا به انقلاب اسلامی رسیدیم و ظهور انقلاب با اندیشه‌های حضرت امام خمینی (ره)  منجر به ظهور شعر انقلاب شد.

او با اشاره به این که کار اصلی شعر پاسخ به نیاز عواطف انسان‌هاست بیان کرد: شعر در دوران انقلاب و سالهای ابتدایی انقلاب مسیر طبیعی خود را طی می کرد تا به جنگ تحمیلی برخورد کردیم و شعر جنگ یک ادبیات ابتکاری بود چرا که دفاع مقدس نیاز به ادبیات و شعر مختص به خود داشت.

این شاعر خاطرنشان کرد: حضور قیصر امین‌پور  و سیدحسن حسینی در این دوران نقطه عطف تاریخ شعر ادفاع مقدس است و تاثیر اشعار این شاعران در قلوب مردم راز ماندگاری شعر دفاع مقدس است و با اشعار این افراد بود که قالب های فراموش‌شده‌ای چون رباعیات دوباره احیا شد و مردمی که با شعر قهر بودند کم کم رابطه برقرار کردند. این حرکت بزرگی بود که این دو جوان آن روز ها انجام دادند آن هم با شرایطی که هیچ سرمشقی برای گونه شعر نداشتند اما به خوبی توانستند سرمشق امروز ما در این حوزه باشند و علیرغم بزرگ بودنشان در مظلومیت ماندند.

در ادامه علیرضا قزوه با اشاره به این که جریان شعر انقلاب به حراست نیاز دارد اظهار کرد: شعر معاصر چون باغی سرسبز است که با وجود داشتن میوه‌های رنگارنگ نیاز به هرس و باغبانی دارد و اگر این امر به خوبی صورت نگیرد قطعاً شعر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس خسارت خواهد دید و اگر بهترین باغبانی صورت نگیرد علف هرز آن را می گیرد و شاعران انقلاب همزمان با سرودن ، باغبانی و حراست را هم باید در نظر داشته باشند.

این شاعر افزود: شعر انقلاب محصول تلاش جمعی بوده و اگر امروز همه خود را کنار بکشند اتفاق تلخی در حوزه شعر انقلاب رخ خواهد داد.

او با بیان این که دوره مشروطه تبدیل به مکتب و سبک نمی شود و و تاثیر خود را بر انقلاب نیما می‌گذارد خاطر نشان کرد : باید رودخانه های خروشان شعر انقلاب را که محصول حداقل ۲۰  شخصیت بزرگ است به دریاچه ای بزرگ  هدایت کنیم  و این دریاچه را به دریایی بزرگ به نام سبک انقلاب روانه سازیم تا به ماندگاری این اتفاق مبارک منجر شود.

قزوه افزود: طرز علی معلم و احمد عزیزی در دهه ۶۰ بعد از طرز سهراب سپهری اتفاقی بزرگ و تاثیر گذار در شعر انقلاب بود و هیچ جریانی شتابناک تر از طرز احمد عزیزی و علی معلم در شعر انقلاب چه در فرم و چه در محتوا  نبود و در کنار آنها از طاهره صفارزاده با بازی زبانی و محتوا در کارهایش نمی توان چشم پوشید و حسن حسینی ، سلمان هراتی و نصرالله مردانی همه با تجربه زبانی خود حرکت جدید در شعر مقاومت و انقلاب ایجاد کردند.

او تصریح کرد: ذکریا اخلاقی، قاسم فرید، محمدرضا شفیعی کدکنی ، هوشنگ ابتهاج و فروغ فرخزاد هر کدام به نوبه خود تاثیر بسزایی در شکل‌گیری جریان شعر انقلاب گذاشته اند که نباید نادیده گرفته شود. البته نوع اثر گذاری این افراد با توجه به مقطع زمانی متفاوت است ولی شعر انقلاب از آن‌ها بهره گرفت.

این شاعر شعر انقلاب را متاثر از نظریه های سبک زندگی و حیات طیبه دانست و اظهار کرد: شعر انقلاب دوران مشروطه و انقلاب نیمایی را پشت سر خود دارد و خود جریان خروشان و بزرگی است که پس از چهار دهه می‌تواند بنیانگذار سبک شعری شود.

او با ذکر خاطره ای از رئیس مرکز ترجمه کشور کره بیان کرد: امروز باید زبان دیگر کشور ها را آموخت تا محتوای غنی شعر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را جهانی کنیم. اگرچه آن ها در صنعت حرفی برای گفتن دارند معترف‌اند که در برابر شعر ما حرفی برای گفتن ندارند و ما را ابرقدرت شعر و ادبیات می دانند.

قزوه افزود: در ایجاد سبک ادبی انقلاب دو شاخه شعر آیینی و شعر  مقاومت نقش بسزایی ایجاد کردند که نیاز به بررسی و تعمق بیشتری دارد.

در ادامه نشست سعید بیابانکی با گله از صدا و سیما و نهاد های تصمیم گیرنده کلان فرهنگی اظهار کرد: نقش شاعران انقلاب در رسانه های بزرگ و تاثیرگذار کم‌رنگ شده و این از تاثیرگذاری شعر انقلاب و دفاع مقدس خواهد کاست.

مصطفی محدثی خراسانی مجری کارشناس این برنامه هم در پایان این جلسه گفت: امروز جای جریانی که تبارشناسی شعر انقلاب و ریشه‌ها و پیوندهای آن را بررسی کند خالی است و بایستی با هوشمندی و دلسوزی در پی آن بود. که خوشبختانه موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با برگزاری سلسله نشست‌های «چهل شاهد» گام بلندی برای آغاز واکاوی و تبارشناسی شعر انقلاب برداشته است.

انتهای پیام