جملات بالا بخشی از سخنان بهروز بهزادی، روزنامهنگار پیشکسوت و رییس شواری سیاستگذاری روزنامه «اعتماد» درباره لایحه سازمان نظام رسانهای است؛ او معتقد است که این لایحه نیازمند اصلاحات زیادی است و باید تلاش شود تا حضور روزنامهنگاران و به طور کلی اهالی رسانه در بند بند لایحه سازمان نظام رسانهای بیشتر شود.
***
در شرایطی که دولت در تلاش برای رسیدن به اجماع نسبی اهالی رسانه برای تصویب لایحه سازمان نظام رسانهای است، خبرنگاران ایسنا در ادامه گفتوگو با استادان ارتباطات و روزنامهنگاران پیشکسوت، به سراغ بهروز بهزادی، روزنامهنگار پیشکسوت و رییس شواری سیاستگذاری روزنامه «اعتماد» رفتند تا نظر او را هم دربارهی این لایحه، انتقادهایی که به آن وارد است و تاثیرات آن بر فضای رسانهای کشور جویا شوند.
زمانی با قانون مطبوعات روزنامهها را فلهای تعطیل کردند
بهزادی با بیان اینکه «در ایران هر موضوعی که به قانون تبدیل نشود با مشکل مواجه خواهد شد»، اظهار کرد: در مورد لایحه سازمان نظام رسانهای باید به گذشته و قانون مطبوعات برگردیم. در این سالها قانون مطبوعات برای روزنامهها و اهالی رسانهها مشکلات عدیدهای درست کرده است. زمانی با همین قانون تعداد زیادی از مطبوعات به صورت فلهای تعطیل شدند. از همان زمان هر بار که روزنامه یا مجلهای بسته میشد بسیاری از ما احساس میکردیم که رسانهها باید تکیهگاه دیگری غیر از قانون مطبوعات داشته باشند.
«به شخصه بارها نوشتم که ما نیاز به یک نظام رسانهای داریم که این نظام رسانهای دست خود اهالی رسانه باشد یا حداقل اهالی رسانه در آن حضور حداکثری داشته باشند. بارها در زمان تعطیلی روزنامهها نوشتم که اگر بر فرض خبرنگار، دبیر یا سردبیری خطا کرده است، افراد دیگری که در تحریریه حضور دارند از آبدارچی گرفته تا نگهبان یا حتی خود نام آن رسانه مرتکب خطا نشده و به همین خاطر هم نمیتوان با یک خطا به ناگاه روزنامهای را تعطیل کرد و از ریشه آن را زد. زمانی که مدیرمسؤول مجله «ایران جوان» بودم در شرایطی که به مرور زمان مجله به تیراژ بالایی رسیده بود، به دلایلی تعطیلش کردند. از همان زمانها مینوشتیم که قانون مطبوعات کلی است و اصرار میکردیم که باید یک نظام درست مطبوعاتی تأسیس شود؛ به هر حال ما روزنامهنگاران کار تخصصی انجام میدهیم و نیازمند یک نظام درست هستیم.»
«زمانی که آقای انتظامی عهدهدار معاونت امور مطبوعاتی شد، این لایحه سازمان نظام رسانهای تهیه و تدوین شد. اصلاً نمیخواهم بگویم که این لایحه آن چیزی است که به شخصه در همه این سالها تصور آن را میکردم، چراکه مفاد آن بسیار جای کار دارد. اما از طرفی دیگر باید با دوستانی که کلاً مخالف این لایحه هستند و از اصل وجود، یک نظام رسانهای را زیر سوال میبرند این بحث را داشته باشیم که مقداری از هیچ چیز بهتر است. تدوین این لایحه خودش یک قدم است که میتوان با مشارکت آن را اصلاح کرد. امروز باید در مواجهه با لایحه سازمان نظام رسانهای میان برخورد انتحاری یا اصلاحطلبانه یکی را انتخاب کنیم.»
باید گام به گام در مسیر پیشرفت حرکت کرد
بهزادی در ادامه با اشاره به افرادی که منتقد تدوین لایحه سازمان رسانهای هستند، خاطرنشان کرد: برخی از دوستان بنا به دلایلی معتقدند که این لایحه اصلاً خوب نیست و نباید بگذاریم که به نتیجه برسد ولی ما میگوییم بیایید این لایحه را درست و اصلاح کنیم. به هر حال باید گام به گام در مسیر پیشرفت حرکت کرد. یکی از انتقادهای اصلی که به این لایحه وارد است، حضور افراد و نهادهای دولتی است که بیش از اهالی رسانه نام آنها به چشم میخورد. ما باید تلاش کنیم، تا جایی که میتوانیم اکثریت را به اهالی رسانه بدهیم. وقتی میتوانیم این تلاش را انجام بدهیم چرا دریغ کنیم؟ اگر تلاشهایمان جواب داد که چند قدم به سمت جلو برداشتهایم و اگر هم جواب نداد آنگاه نگاهمان را تغییر میدهیم.»
«در حال حاضر برخی از دوستان روی این لایحه کار میکنند و نظر میدهند. ارشاد پذیرفته است که نسبت به این لایحه نگاه اصلاح طلبانهای داشته باشد و هم اکنون جلساتی را با حضور اهالی رسانه در دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها برگزار میکند که بنده نیز در این جلسات شرکت کردهام. در هر حال همواره به نظرات دوستان مخالف احترام گذشته و میگذارم و اگر با وجود همه این شرایط همه بگویند که باید با این لایحه مخالفت کنیم، به خاطر منافع کلی روزنامهنگاری پشت آنها خواهم ایستاد، ولی به این شرط که منافع روزنامهنگاران حفظ شود.»
«هماکنون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید طبق قانون مطبوعات یک هیات نظارت بر مطبوعات را تشکیل دهد و آنگاه این هیات میتواند مجوز انتشار بدهد یا در صورت خطا حکم صادر کند. این درحالی است که در این هیات نظارت تنها یک نماینده مدیر مسؤول میتواند حضور داشته باشد. در این شرایط ما میتوانیم با رویکرد اصلاحطلبانه به لایحه سازمان نظام رسانهای، تعداد اهالی رسانه متشکل از نماینده مدیران مسؤول، نماینده پیشکسوتان و نمایندگان سازمانهای فرهنگی را افزایش دهیم و یک قدم به سمت جلو پیش برویم. در دوران آقای محمود احمدینژاد همین روزنامه «اعتماد» را دو بار به دلایل مختلف تعطیل کردند. اگر سعی کنیم تعداد اهالی رسانه را در این هیاتها افزایش دهیم تا تصمیمگیریها بیشتر منوط به آرای خود اهالی رسانه باشد، دیگر اتفاقات اینچنینی کمتر رخ خواهد داد.»
«البته به طور کلی اگر دوره اول دولت روحانی را با دوره دوم دولت احمدینژاد مقایسه کنیم، به سادگی متوجه میشویم که در دولت روحانی رسانهها از آزادی بیشتری برخوردارند. در دولت احمدینژاد دست همه رسانهها میلرزید که نکند فردا روزنامه یا رسانهای تعطیل شود. اما امروز شرایط تغییر کرده است و به نظر هم میرسد بسیاری به این نتیجه رسیدهاند که باید همین شرایط موجود را بپذیرند. به عقیده من با ادامه این شرایط اتفاقی که در دوران آقای خاتمی //////////// برای مطبوعات افتاد و تعداد زیادی از روزنامهها تعطیل شدند دیگر رخ نخواهد داد.»
اگر با علم به خواندن این لایحه را رد یا تایید کنیم ارزشمند است
این روزنامهنگار پیشسکوت درباره آگاهی اهالی رسانه نسبت به لایحه سازمان نظام رسانهای، گفت: با بسیاری از افراد صحبت میکردم که معتقد بودند این لایحه اصلاً مفید نیست و باید جلوی آن را گرفت؛ اما وقتی جزئیتر از آنها میپرسیدم که درباره کدام بند این نظر دارید، متوجه میشدم که حتی وقت نگذاشتهاند که این لایحه را بخوانند. الان بیشتر مخالفتها به این صورت است که چون دیگری میگوید مخالفم، ما هم بگوییم مخالفیم. خواهش میکنم از همکاران رسانهای اگر میخواهند درباره مسألهای اظهارنظر کنند، بیش و پیش از هر چیز در آن باره مطالعه داشته باشند. متن این لایحه سازمان نظام رسانهای موجود و به راحتی قابل دسترس است و شاید خواندن آن حتی بیش از یک ساعت هم نیاز به زمان نداشته باشد؛ لطفاً وقت بگذارید، آن را مطالعه کنید و بعد نظر بدهید.
او در پاسخ به این پرسش که آیا برگزاری انتخابات الکترونیک به منظور تصویب این لایحه را پیشنهاد مناسبی میداند یا خیر، اظهار کرد: طبیعتاً افرادی که این لایحه را نخواندند موضع انقلابی دربرابر آن میگیرند. به نظرم برگزاری انتخابات از این جهت کارساز نخواهد بود که دوستان روزنامهنگار لایحه را نمیخوانند و صرفاً تحت تاثیر جو نظر میدهند. در صورتی که همه بخوانند برگزاری انتخاات میتواند پیشنهاد خوبی باشد، ولی این اتفاق هیچگاه رخ نخواهد داد. اگر کسی لایحه را بخواند و با علم به خواندن رد یا تایید کند خوب است ولی این تفاق نمیفتد.»
تلاش میکنیم تا آنجایی که میشود لایحه سازمان نظام رسانهای را احیا کنیم
بهزادی با بیان اینکه «ما به یک قانون مطبوعات جدید نیاز داریم»، اظهار کرد: یا باید همه چیز را زیر سوال ببریم و رفتاری تند داشته باشیم یا باید برای اصلاح قدم به قدم پیش برویم. بنده معتقد به اصلاح و گرفتن امتیاز در اقدامات گام به گام هستم و درباره لایحه سازمان نظام رسانهای نیز این رویکرد را دارم. اگر خود ما نتوانیم مواردی که به آن انتقاد داریم را درست کنیم پس چه کسی میتواند. نباید خودمان را عقب بکشیم تا در نهایت خودمان بمانیم و یک قانون مطبوعاتی که برای ۶۰ سال پیش است و در طی این سالها فقط اصلاحات جزئی داشته و اصلاً با شرایط امروز همخوانی ندارد. باید نگاهمان به این لایحه به گونهای باشد که اگر پس از دولت آقای روحانی، دولتی همانند دولت آقای احمدینژاد روی کار آمد، نتواند باز هم به ما زیان برساند. به همین خاطر هم تلاش میکنیم تا این لایحه را تا آنجایی که امکان دارد اصلاح کنیم و تحویل معاونت مطبوعاتی دهیم، اگر پذیرفتند که چه عالی و اگر هم که نه ما هم تلاشمان را کردهایم.
او همچنین در پاسخ به این پرسش که با تصویب لایحه سازمان نظام رسانهای سرنوشت انجمن صنفی روزنامهنگاران چه میشود، خاطرنشان کرد: اگر بتوانیم افرادی که در برخی از کمیسیونهای این لایحه شرکت میکنند را تشکلهای صنفی روزنامهنگاری بنامیم، تشکلهای صنفی روزنامهنگاری راهاندازی یا همان انجمن صنفی پیشین احیا میشود. تلاش داریم این روند به گونهای پیش برود که نام تمام تشکلهای روزنامهنگاری در این لایحه ذکر شود و از این طریق ضمن تقویت تشکلها از حضور آنها در سازمان نظام رسانهای نیز بهره ببریم. به دوستان رسانهای پیشنهاد میکنم در شرایط فعلی که دولت تشکلها را میپذیرد و با توجه به اینکه یکی از اصلیترین راههایی که میتوان مطالبات شغلها و صنفها را از قدرتها گرفت همین تشکلهاست، به دنبال راهاندازی تشکلها باشند.
به گزارش ایسنا، به تازگی گفتوگوها و یادداشتهایی دیگری از علیاکبر قاضیزاده، مجید رضاییان، محمد مهدی فرقانی، علی گرانمایهپور و هوشنگ اعلم در ایسنا منتشر شده است و البته پیشتر نیز در قالب نشست و نقد، نظراتی از مهدی محسنیان راد، حسن نمکدوست، یونس شکرخواه، کامبیز نوروزی و محمد سلطانیفر در ایسنا انتشار یافته که با توجه به اعمال تغییراتی در پیشنویس، تجدید برخی از این گفتوگوها هم ضروری به نظر میرسد.
انتهای پیام
نظرات