به گزارش ایسنا، برخلاف آنچه سال‌های طولانی تصور می‌شد، پس از تولد نیز تقسیم سلولی در مغز اتفاق می‌افتد و سلول‌های بنیادی در نقاط مختلف آن مستقر هستند.
یکی از نواحی مهم استقرار سلول‌های پیش‌ساز در مغز ناحیه زیر بطنی (Sub Ventricular Zone" (SVZ" است. سلول‌های این ناحیه قدرت تقسیم بیشتری نسبت به سایر سلول‌های بنیادی مستقر در مغز دارند و عامل جایگزینی سلول‌های از دست رفته بویایی هستند.
یکی از تعدیل‌کننده‌های تقسیم سلولی، عوامل پیام رسانی به نام Wnt هستند. در سال‌های اخیر پژوهش‌های گسترده‌ای برای درک اثر این خانواده پیام رسان بر سلول‌های SVZ صورت گرفته است.
برای بررسی اثر یک ریزمولکول به نام CHIR99021 که عملکردی مشابه Wnt دارد، دکتر محمد جوان، دکتر سحر کیانی و نرگس پاچناری در پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی و دانشگاه تربیت مدرس، پژوهشی را طراحی کردند که طی آن اثر CHIR99021 به عنوان مهارکننده گلوکاگون سنتاز کیناز 3 (GSk-3) بر سلول‌های SVZ در شرایط آزمایشگاهی و در بدن حیوان مدل ارزیابی شد.
بدین منظور سلول‌های بنیادی عصبی از مغز حیوان مدل جداسازی و در محیط اختصاصی کشت داده شدند. طی 7 تا 10 روز کره‌های سلولی از سلول‌های پیش‌ساز عصبی شکل گرفتند که ماهیت آنها با روش رنگ‌آمیزی ایمنی تأیید شد.
کره‌های سلولی با تعداد و اندازه مشخص در معرض غلظت‌های متفاوت CHIR99021 قرار گرفتند. برای بررسی اثر ریزمولکول مورد نظر بر سلول‌های SVZ در بدن موجود زنده، به مدت چهار روز تزریق CHIR99021 درون بطن مغز حیوانات مدل انجام گرفت.
نتایج این پژوهش که در مجله Biomedicine & Pharmacotherapy به چاپ رسید؛ نشان می‌دهد مهار GSk-3 به وسیله CHIR99021 تقسیم سلول‌های پیش‌ساز عصبی را افزایش می‌دهد. اثر این ریزمولکول تا حدی ماندگاری دارد که حتی پس از حذف آن از محیط کشت، سلول‌ها همچنان سرعت تقسیم بالای خود را حفظ می‌کنند.
همچنین بررسی اثر این ریزمولکول در حیوان مدل آزمایشگاهی نشان داد، CHIR99021 باعث افزایش تعداد پیش‌سازهای عصبی در کناره‌های بطن جانبی می‌شود.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد استفاده از CHIR99021 در شرایط آزمایشگاهی و در حیوان زنده باعث افزایش پیش‌سازهای عصبی SVZ می‌شود. این یافته غیر از استفاده در شرایط کشت سلول‌های پیش‌ساز عصبی، می‌تواند مقدمه‌ای برای استفاده از CHIR99021 به عنوان دارو برای القای تقسیم در سلول‌های پیش‌ساز عصبی نیز باشد.
انتهای پیام
نظرات