به گزارش ایسنا، هشتادمین سالگرد تاسیس نهاد مردم‌شناسی در ایران با اعلام برنامه‌ریزی‌ها برای سال‌های آینده در این حوزه‌ی غنی در سطح کشور و تقدیر از مردم‌شناسان پیشکسوت گرامی داشته شد و قرار است در دو روز آینده با برگزاری پنل‌های مختلف چالش‌ها و دغدغه‌ها در این حوزه بررسی شوند.

سید محمد بهشتی در مراسم گشایش همایش ملی هشتادمین سالگرد نهاد مردم‌شناسی در ایران که صبح روز دوشنبه (۲۲ آذر) با حضور شخصیت‌های فرهنگی و مردم‌شناسان در تالار اجتماعات موزه اسلامی برگزار شد، گفت: هم‌اکنون زمانی است که باید به پشتوانه سال‌ها کار در این حوزه، رشته مردم‌شناسی را به سایر رشته‌ها معرفی کنیم تا رشته‌های دیگر بر لزوم کاربرد و اهمیت این رشته آگاه شوند.

او ادامه داد: اگر به رغم وجود ۹۰۰ کیلومتر سهم دریای مازندران مردم مجبور هستند برای سفر بین آذربایجان و مشهد فقط از راه‌های زمینی استفاده کنند و خط دریایی نداریم و نمی‌توانیم از منابع طبیعی خود به بهترین نحو استفاده کنیم یا در راه و ترابری، پزشکی یا سرمایه‌گذاری صنعتی مشکل داریم و به رغم کمبود آب، میزان مصرف آب خانگی ما۲.۵ برابر میانگین مصرف جهانی است، همگی به خاطر ضعف ما در حوزه ایران‌شناسی است.

او با بیان این که یکی از مهمترین علوم برای شناخت ایران، رشته مردم‌شناسی است، گفت: هم‌اینک زمان آن است که اهمیت این علم را به سایر رشته‌ها و مردم معرفی کنیم.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با ابراز تاسف از این که بسیاری از مردم حتی دانشجوهای رشته مردم‌شناسی در بدو ورود به رشته، آگاهی و اطلاعی از اهمیت و کاربرد مردم‌شناسی ندارند، گفت: باید مردم شناسی را نه به صورت شعار، بلکه در عمل به مردم شناساند و تنها در این صورت است که با طرح پرسش‌های کلیدی می‌توان به حل مشکلات در حوزه های مختلف پرداخت.

رویکرد گذشته وزارت کشور، نادیده گرفتن اقوام ایرانی بود

او اهمیت ندادن به دو پرسش مهم مبنی براینکه «ایران کجاست و ایرانی کیست؟» را بزرگترین مشکل قرن گذشته دانست و افزود: برای رسیدن به سعادتمندی و آینده بهتر باید پاسخ این دو پرسش ساده اما پیچیده و حیاتی را بیابیم و در این زمینه رشته مردم‌شناسی می‌تواند نقش بسیار مهمی ایفا کند.

بهشتی با تاکید بر لزوم توجه و شناخت اقوام مختلف ایرانی ادامه داد: وزارت کشور در اوایل دهه ۸۰ برای اولین بار همایش اقوام ایرانی را برگزار کرد این در حالی بود که در همه سال‌های گذشته رویکرد وزارت کشور بیشتر نادیده گرفتن اقوام بود و برگزاری این همایش بسیار حایز اهمیت است.

او با تشبیه مردم شناسی به تخصص‌های پزشکی گفت: مردم تا تخصص‌های پزشکی را نشناسند نمی‌دانند برای درمان بیماری خود باید به کدام متخصص مراجعه کنند، پس در ابتدا باید رشته‌ها و تخصص‌ها را به مردم معرفی کرد تا برای آنها تقاضا ایجاد شود.

باید مردم‌شناسی را خارج از قبیله مردم‌شناسان رواج داد

وی با اشاره به ناشناخته بودن اهمیت مردم‌شناسی نه فقط برای عموم بلکه برای تصمیم‌گیران تاکید کرد: باید این علم درخارج از قبیله مردم‌شناسان به سایر آحاد جامعه معرفی شود تا تقاضا برای عرضه وکمک گرفتن از آن ایجاد شود.
 

باید به مفهوم اقتصاد میراث فرهنگی فکر کنیم

علیرضا حسن زاده، دبیر همایش و نمایشگاه ملی هشتادمین سال تاسیس نهاد مردم شناسی ایران، نیز در سخنانی با تاکید بر این نکته که توسعه بومی و پایدار باید مردم نهاد بوده و با بافت بومی جامعه در ارتباط باشد تا بتواند به سیاست‌گذاری فرهنگی کمک کند، گفت: مهمترین رشته‌ای که می‌تواند در این زمینه کمک کننده باشد، رشته مردم‌شناسی است.

رئیس پژوهشکده مردم شناسی تاکید کرد: بسیاری از مفاهیم با کمک مردم‌شناسی می‌تواند معنای بومی پیدا کند و توجه به تنوع فرهنگی و تعریف آن بسیار مهم است.

او گفت: در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری بخصوص از زمان رئیس جدید پژوهشگاه، فعالیت‌های بسیاری شامل برگزاری نشست‌های علمی و همایش‌ها، پژوهش‌ها و انتشار کتاب انجام شده است، با این حال ابعاد بسیار وسیع بوده و هنوز کارهای بسیاری باقی است.

او گفت: برای اقتصاد تولیدی به اقتصاد فرهنگ و اقتصاد میراث نیاز داریم و در این راستا باید بیش از پیش به مفهوم اقتصاد میراث اندیشید که مردم‌شناسی در این زمینه بسیار کمک‌کننده است.

حسن‌زاده افزود: اگرچه موسسه مردم‌شناسی در سال ۱۳۱۵ در ایران تاسیس شد، اما تفکر مردم شناسی از زمان مشروطه شکل گرفت و حتی می‌توان ردپای این تفکر را از زمان‌های بسیار دور تا امروز دید.

به گفته او ابوریحان بیرونی در قرن چهار رویکرد و موضوع مردم شناسی داشته است .

ایران یک نمونه شاخص از زندگی فرهنگ‌های مختلف کنار یکدیگر است

سیداحمد محیط طباطبایی، رئیس ایکوم ایران نیز در سخنانی با اشاره به شعار امسال ایکوم «موزه‌ها روایتگر چالش‌های جامعه و گفتن ناگفتنی‌ها در موزه» که تلاش کرده است تا بخشی از میراث بشر را هدایت کند، افزود: در واقع این اقدام به تبع یک نگاه شاخص مردم‌شناسی است. محور امسال ایکوم براساس شعار یونسکو به دنبال حفظ ارزش‌هاست که منجر به صلح و همزیستی میان اقوام می‌شود. این از گفتن‌ها و ناگفتن‌ها در فضای موزه‌ای شکل می‌گیرد.

وی با تأکید بر اینکه ایکوم نقش غیرقابل انکاری را در حوزه مردم‌شناسی قائل است، افزود: عدم درک شناخت و روایت غلط و انتقال روایت از نسلی به نسل دیگر است که امروز باعث بروز خشونت‌ها و تنفرها در دنیا شده است. موزه با تبیین این گفتمان می‌تواند این اتفاقات را از بین ببرد.

او تاکید کرد: در میان جوامع تاریخی ایران یک نمونه شاخص است که فرهنگ‌های مختلف در آن در کنار یکدیگر زندگی کرده‌اند.

محیط طباطبایی در ادامه پیام ایکوم درباره‌ی مردم‌شناسی را قرائت کرد.

دراین همایش دو روزه که ۴۰ نهاد وموسسه فرهنگی دیگر نیز در آن مشارکت دارند ۳۰ نشست علمی با موضوع های مختلف برگزار می شود که در آنها مردم شناسان پیشکسوت به بحث و تبادل نظر در باره موضوع های مختلف مردم شناسی می پردازند.

انتهای پیام