به گزارش ایسنا، مراسم بزرگداشت سومین سالگرد درگذشت زنده‌یاد کاظم معتمدنژاد، پدر علم ارتباطات ایران امروز (۲۰ آذر ماه) با حضور حسین سلیمی (رییس دانشگاه علامه طباطبایی)، مهدی فرقانی (رییس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی)، باقر ساروخانی (استاد باسابقه جامعه شناسی ارتباطات)، شهدخت خوارزمی (استاد مدیریت و ارتباطات) و جمعی از استادان و دانشجویان علوم ارتباطات در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.

در این مراسم که با آغاز هفته پژوهش همراه بود، از تندیس رئال زنده‌یاد کاظم معتمدنژاد رونمایی شد.

حسین سلیمی - رییس دانشگاه علامه طباطبایی - ضمن گرامیداشت یاد و خاطره زنده‌یاد کاظم معتمدنژاد یادآور شد: جایگاه و شناخته‌شدگی هر دانشگاه به افتخارات، شخصیت‌های علمی و چهره‌های برجسته آن بستگی دارد که به نوعی آوازه و نام دانشگاه را در محافل علمی داخلی و مجامع بین‌المللی مطرح کرده‌ و جایگاه علمی ویژه‌ای به دانشگاه بخشیده‌اند.

او ادامه داد: ‌دانشگاه علامه طباطبایی هم چهره‌های برجسته‌ای همچون کاظم معتمدنژاد دارد که می‌توانند هویت علمی دانشگاه باشند و جایگاه دانشگاه را در محافل علمی داخلی و بین‌المللی ارتقاء بخشد. در همین راستا ما در دانشگاه علامه طباطبایی در این اندیشه هستیم که پایه‌های اصلی دانشگاه، یعنی همین چهره‌ها و استادان برجسته را تحکیم بخشیم و یادمان‌هایی را برای آنها فراهم کنیم؛ در این راستا به‌زودی در کنار مسجد دانشگاه، موزه‌ای تاسیس می‌شود که در آن افتخارات دانشگاه علامه، یعنی استادان برجسته چه آنها که در قید حیات هستند و چه آنها که از میان ما رفته‌اند، معرفی و گرامی داشته شوند تا به نوعی بتوانیم هویت علمی این دانشگاه را بیش از هر زمان دیگر مستحکم کنیم.

رییس دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به لزوم پرداخت به دانش ارتباطات خاطرنشان کرد: برای ما که دانشکده جداگانه‌ای برای ارتباطات تاسیس کرده‌ایم، پرسشی مطرح می‌شود که آیا واقعا این کار لازم بود؟ آیا با وجود این در هم‌تنیدگی بسیار زیادی که علوم اجتماعی و انسانی در شرایط کنونی دارند، جدا کردن رشته‌های آن کار درستی است؟ این موضوعی است که در حوزه‌های علوم اجتماعی و انسانی، مخصوصاً در دانشگاه‌هایی که زمینه‌ اصلی فعالیت‌ آنها به صورت تخصصی علوم انسانی است، با آن مواجه هستند. امروز دانشکده‌های علوم انسانی در روش‌های تحقیقی، مبانی انسانی و فلسفی و موضوعاتی که مورد مطالعه قرار می‌دهند، احساس جدایی از همدیگر نمی‌کنند. در این شرایط این پرسش مطرح می‌شود که آیا ما باید گرایش عمومی‌تر به علوم انسانی داشته باشیم؛ این موضوعی است که امروز در شورای تحول علوم انسانی و وزارت علوم مطرح می‌شود.

او خاطرنشان کرد: این واقعیت وجود دارد که دیوارهایی که در گذشته علوم انسانی و اجتماعی را از هم جدا می‌کرد، فرو ریخته است؛ امروز جدا کردن یک اندیشمند حوزه سیاسی از یک اندیشمند حوزه جامعه‌شناسی به شدت دشوار شده است؛ چرا که این علوم کاملا در هم تنیده‌ شده‌اند؛ اما نکته مهم، تمزکز در حوزه‌های مختلف این رشته‌هاست که بسیار حائز اهمیت است. در همین راستا یکی از متفکرین برجسته در علوم سیاسی و بین‌الملل جامعه را به عنوان یک مجموعه ارتباطی تعریف می‌کند و نه مجموعه‌ای از انسان‌ها که می‌توانند نهادهای مختلفی را به وجود بیاورند؛ مجموعه ارتباطی که چگونگی ارتباط با چگونگی وسایل ارتباطی را با هم پیوند می‌زند و میزان تاثیر آن، ماهیت جامعه را مشخص می‌کند.

سلیمی که معتقد است «نزدیک شدن حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی این خطر را به همراه دارد که مطالعه تخصصی در حوزه‌ها به فراموشی سپرده شود»، به تلاش‌های زنده‌یاد کاظم معتمدنژاد برای تاسیس دانشکده‌ای مجزا برای علوم ارتباطات اشاره و اظهار کرد: دلیل تلاش‌های استاد معتمدنژاد در پیدایش رشته مستقل ارتباطات نیز همین مواردی بود که عنوان شد؛ این موضوع در شرایط جامعه امروز مهم‌تر می‌شود و وجود دانشکده‌ای مجزا و نگاهی علمی و اخلاقی به حوزه ارتباطات بسیار ضروری است. امروز ما در حوزه نگاه علمی و اخلاقی در حوزه ارتباطات نیازمند جد و جهد جدیدی هستیم.

رییس دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به پیدایش رسانه‌های جدید، اظهار کرد: این امر ممکن است ما را به سمت آشفته بازار رسانه‌ای ببرد که در آن حقیقت و واقعیت گم می‌شود. امروز آنقدر بازنمایی واقعیت در رسانه‌ها مهم شده است که خود واقعیت اهمیت چندانی ندارد. این چگونگی بازنمایی یک واقعیت است که اهمیت آن را در جامعه مشخص می‌کند و همین مسائل باعث شده است که باز امروز بازنمایی واقعیت‌ها به یکی از دغدغه‌های اصلی کنشگران اجتماعی تبدیل شود.

سلیمی یادآور شد: ما با تمام وجود دستمان را به سمت دانشمندان، محققان و استادان علوم ارتباطات دراز می‌کنیم و از آنها می‌خواهیم به این پرسش‌ها که چگونه می‌شود نگرش علمی در ساخت فضای رسانه‌ای حاکم شود؛ چگونه می‌شود این بازار متنوع رسانه‌ای را از تبدیل شدن به آشفته بازار نجات داد و چگونه می‌شود به حاکم شدن اصول اخلاقی بر فضای رسانه‌ای در عرصه‌های اجتماعی و علمی کمک کرد، پاسخ دهند.

او با بیان اینکه خوشبختانه اکثریت قاطع اهالی رسانه اصول اخلاقی را بخوبی می‌شناسند و آن را رعایت می‌کنند، گفت: ما امروز شاهدیم که در این بازار رسانه‌ای امکان سوء استفاده از تاثیرگذاری رسانه‌ها برای زیر پا گذاشتن اصول اخلاقی وجود دارد؛ کسانی ممکن است برای دستیابی به نیاز خرد خودشان واقعیت‌ها را به گونه‌ای که ‌خواست خودشان است منتشر کنند و عده‌ای هم ممکن است در جریان کشمکش‌های سیاسی با بازنمایی گوناگون واقعیت شرایط را برای دستیابی منافع خودشان تغییر دهند.

رییس دانشگاه علامه طباطبایی در پایان سخننانش اظهار کرد: با توجه به گسترش دانش ارتباطات در جامعه ما که متکی بر اصول دینی است تقاضا و پرسش ما از استادان و پژوهشگران رشته علوم ارتباطی این است که چگونه می‌توانید اصول اخلاقی پیش از هر زمان دیگری در فضای رسانه‌ای گسترش دهیم. رسانه‌ها وجدان جامعه هستند و ما باید چکار کنیم که این وجدان همچنان پاک و مطهر بماند.

همچنین در ادامه مراسم مهدی فرقانی، رییس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی ضمن گرامیداشت یاد و خاطره زنده‌یاد کاظم معتمدنژاد درباره‌ی این موضوع که چرا مراسم یادبود این استاد برجسته چند روز دیرتر برگزار شد؟ اظهار کرد: ترجیح دادیم این مراسم یادبود با آغاز هفته پژوهش مقارن شود تا بتوانیم بزرگداشت بهتری برای این مقام علمی و پژوهشی داشته باشیم.

او با اشاره به ویژگی‌های زنده‌یاد کاظم معتمدنژاد یادآور شد:‌ ایشان فقط یک پژوهشگر و معلم برجسته نبود، بلکه معلم اخلاق نیز بود. امروز بخش مهمی از ادبیات علوم ارتباطات و روزنامه‌نگاری که اغلب ما در پژوهش‌ها و مقاله‌هایمان از آن بهره می‌بریم، بخش مهمی از میراث زنده‌یاد استاد معتمدنژاد است.

فرقانی با اشاره به طرح نظام جامع رسانه‌ای یادآور شد: تحقیقات و پژوهش‌های استاد معتمدنژاد درباره نظام رسانه‌ای در متون حقوقی ایشان تدوین شده و هنوز به یادگار مانده است و دولت و مجلس برای تدوین قانون نظام جامع رسانه‌ای از آن‌ها بهره می‌برند. ما به استاد معتمدنژاد نه تنها به عنوان مدرس علم بلکه به عنوان الگوی اخلاقی در عرصه‌های علمی و پژوهشی نگاه می‌کنیم.

رییس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه برگزاری مراسم یادبود زنده‌یاد معتمدنژاد به یک مطالبه علمی تبدیل شده است، گفت:‌ روز گذشته بارها از خبرگزاری ایسنا با من تماس گرفته شد و درباره برگزاری این مراسم سوالاتی پرسیدند و خوشبختانه دست ما در پاسخ به این پرسش پر بود و خبر برگزاری مراسم یادبود را به آن‌ها اعلام کردیم.

همچنین باقر ساروخانی، استاد باسابقه جامعه‌شناسی ارتباطات که از دیگر سخنرانان این مراسم بود، اظهار کرد:‌ چقدر خوب است که آدم تا این اندازه پیش خدا و بندگان او سرافراز باشد که هر سال به خاطر و به یاد او عده‌ای گرد هم بیایند و چقدر خوب است که دانشجویان ما بدانند جامعه بینا و وفادار است و یاد بزرگانشان را زنده نگه می‌دارد.

او با اشاره به ویژگی‌های افرادی که در تاریخ نام آن‌ها به جای می‌ماند، گفت: یکی از مهمترین ویژگی‌های این افراد هدفمند بودن آن‌هاست. دکتر معتمدنژاد نیز که از سال ۴۷ معاون دانشکده بودند، همیشه ارتقاء دانش ارتباطات را به عنوان یک هدف مهم در ذهن داشتند و در راه رسیدن به هدف، استعداد و توانایی نیز بسیار حائز اهمیت است. استاد معتمدنژاد از استعداد زیادی برخوردار بود و کاریزمای خاصی داشت که عده زیادی، از در کنار او بودن افتخار می‌کردند، اما پردازش استعداد نیز بسیار حائز اهمیت است که استاد معتمدنژاد توانست استعداد ذاتی‌اش را در معرض پردازش قرار دهد.

ساروخانی انگیزش را یکی دیگر از ویژگی‌های مهم افرادی که در تاریخ نام آن‌ها ثبت می‌شود برشمرد و گفت:‌ انگیزه می‌تواند مالی یا نامی باشد اما برترین آن‌ها این است که افراد در راه رسیدن به هدف‌شان تلاش کنند بدون اینکه انتظار تقدیر داشته باشند و دکتر معتمدنژاد نیز همیشه با انگیزه‌ای پاک در مسیر رسیدن به هدف خود حرکت کرد. همچنین همه صاحبان اندیشه و قدرت در مسیر رسیدن به هدف‌شان استقامت داشتند و با وجود ناسازگاری‌هایی که وجود دارد مسیرشان را ادامه داده‌اند.

این استاد باسابقه با اشاره به طرح موضوع آزادی مطبوعات از سوی استاد معتمدنژاد، یادآور شد:‌ این موضوع همیشه در ملأ عام و در خفا از سوی ایشان مطرح می‌شد و هر دوی ما به این موضوع معتقد بودیم که آزادی مطبوعات به شرطی خوب است که جامعه خردمند باشد و بتواند بهترین روش را انتخاب کند. هر دو ما باور داشتیم که نباید صبر کنیم تا اول بلوغ اجتماعی ایجاد شود و بعد از ایجاد جامعه‌ای دموکرات، آزادی مطبوعات صورت بگیرد. معتقد بودیم که باید آزادی مطبوعات و بلوغ اجتماعی همزمان با یکدیگر اتفاق بیفتند.

ساروخانی در پایان سخنانش یادآور شد:‌ یکی از مهمترین ویژگی‌های همه انسان‌های جاودان در تاریخ از جمله عزیز و مونس بزرگ من دکتر معتمدنژاد عشق به کار است. برای این افراد پشیمانی و خستگی هیچ وقت معنایی ندارد.

همچنین شهدخت خوارزمی، استاد رشته مدیریت و ارتباطات با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی زنده‌یاد معتمدنژاد، یادآور شد:‌ من همیشه در ایشان دغدغه وجودی برای توسعه ایران دیدم و بسیار باعث تأسف است که در تمام این دوران دیگر کمتر با کسی آشنا شدم که تمام دغدغه او پیشرفت ایران باشد. این دغدغه باعث شد تا استاد معتمدنژاد به یک روشنفکر کنش‌گر در فرایند توسعه ایران تبدیل شود و وقتی تمام وجودتتان عشق به توسعه ایران شود، دیگر به دنبال پست و مقام نیستید و دغدغه ترفیع هم نخواهید داشت.

او ادامه داد: من زمانی با ایشان ارتباط نزدیک داشتم که استاد، انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی را تأسیس کرد. آن زمان با وجود اینکه اهالی ارتباطات تفکرات جزیره‌ای داشتند، زنده‌یاد معتمدنژاد از تمامی اساتید رشته‌های ارتباطات و اطلاعات دعوت کردند تا در این انجمن توسعه ارتباطاتی شرکت کنند. آن هم در زمانی که هنوز پدیده ICT به عنوان یک موج در جامعه ایران به این شدت تجربه نشده بود. به نظرم هنوز هم ارتباطاتی‌ها دغدغه تکنولوژی را ندارند ولی آن زمان آقای دکتر معتمدنژاد داشتند و چقدر سخت کوشیدند که این انجمن بتواند در آن شرایط نقش خودش را ایفا کند.

این استاد ارتباطات با اشاره به مشکلاتی که انجمن مطالعات ایرانی جامعه اطلاعاتی با آن‌ها مواجه بود، گفت: متأسفانه در دوران هشت ساله دولت آقای احمدی نژاد تمام فشارها باعث شد که این انجمن آن طور که باید پا نگیرد ولی همچنان پابرجا مانده است. امروز از یاران دکتر معتمدنژاد می‌پرسم که اگر آقای دکتر را به عنوان انسانی که دغدغه توسعه ایران را داشت می‌پذیریم، چرا این انجمن هم اکنون غیرفعال است؛ آن هم درست در شرایطی که ما بیش از همیشه به آن احتیاج داریم.

خوارزمی با طرح این پرسش که آیا دانشکده علوم ارتباطات دغدغه ملی توسعه دارد؟ یادآور شد: به تازگی با همسرم متوجه پدیده عقب‌ماندگی روستاهای ایران شده‌ایم و جالب است بدانید که در حال حاضر ۲۲ میلیون روستایی در شرایط بسیار بدی زندگی می‌کنند؛ این در حالی است که توسعه ملی بدون توسعه روستایی اصلا امکان‌پذیر نیست و توسعه روستایی بدون استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته غیرممکن است.

او ادامه داد: در این راستا وزارت ارتباطات تصمیم دارد ۲۵ هزار روستا را به اینترنت پرسرعت مجهز کند؛ اما در این بستر اینترنت پرسرعت چه خدماتی باید ارائه شود و اصلا چه کسانی دغدغه این خدمات را دارند؟ در جامعه اطلاعاتی و اصولی که در چند اجلاس اول به آن‌ها دست یافته شد، ۱۱ برنامه عملی تدوین شد که در حال حاضر تمام آن‌ها می‌تواند در این بستر ایجاد شده مشکلات عقب‌ماندگی روستاها را حل کند و نمونه جامعه اطلاعاتی را در روستاها پیاده کند. ما این تلاش را آغاز کرده‌ایم و به شدت جای خالی دکتر معتمدنژاد را احساس می‌کنم که بتواند این ایده را در دانشکده علوم ارتباطات به یک دغدغه تبدیل کند.

این استاد ارتباطات اضافه کرد: این در حالی است که وزارت ارتباطات که خود متولی این طرح بوده است اصلا نگاه توسعه‌ای ندارد و با وجود میلیاردها تومان هزینه برای اجرای این پروژه هیچ نهاد و سازمانی وجود ندارد که خط مشی مناسبی را برای اجرای این طرح و ایده بدهد.

خوارزمی در پایان سخنانش یادآور شد که امروز بسیاری از دغدغه‌های زنده‌یاد معتمدنژاد کنار گذاشته شده و امیدوارم که یاران ایشان بتوانند این موضوع را جبران کنند.

در این مراسم قانعی‌راد نیز به سخنرانی پرداخت و اظهار کرد: امیدوارم به جای آنکه هر ساله در مراسم‌های یادبود افرادی همچون زنده‌یاد معتمدنژاد حرف‌های غمگین بزنیم کنفرانس‌های علمی را برگزار کنیم.

این استاد ارتباطات به بیان توضیحاتی درباره ویژگی‌های علمی زنده‌یاد معتمدنژاد پرداخت.

همچنین در این مراسم متن سخنرانی حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان برای درگذشت زنده‌یاد کاظم معتمدنژاد قرائت شد.

انتهای پیام