به گزارش ایسنا، «محمد فرهادی» در مراسمی که در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد، اعلام کرد: شرایط حفاظت و نگهداری از میراث دیداری و شنیداری در بعضی از مراکز با مشکلات جدی روبرو است. همچنین هر مرکز و نهادی بطور مستقل در زمینه حفاظت و نگهداری از این میراث فعالیت می‌کند. یک طرح ملی نیز تاکنون در این زمینه تعریف نشده است. در نتیجه این منابع با تهدید زوال تدریجی که می‌توان از آن به مرگ خاموش میراث دیداری و شنیداری نام برد، مواجه است.

او معتقد است تهدید زوال تدریجی میراث دیداری و شنیداری دارای شواهدهایی با سایر منابع میراث فرهنگی مانند بناهای تاریخی دارد، هرچند بحث تخریب یا نابودی آن‌ها کاملا متفاوت با بناهای تاریخی است؛ چون تقریبا هیچ‌کس متوجه نابودی این میراث نمی‌شود. از سوی دیگر افکار عمومی نیز حساسیت کمتری نسبت به زوال آن دارند. همچنین عدم آگاهی به نابودی این میراث کمک می‌کند. بنابراین باید توجه کرد تا شرایط حفاظت از آن‌ها به خوبی تأمین شود.

فرهادی با اشاره به روز جهانی «میراث دیداری-شنیداری» در روز ۲۷ اکتبر (چهارم آبان‌ماه) اظهار کرد: این روز در سراسر جهان و به درخواست سازمان ملی یونسکو، نقش و توان فیلم، تلویزیون و رادیو برای نشر اندیشه‌ها و اطلاعات و در نهایت برقراری گفت‌وگو بین جوامع مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد.

او ادامه داد: میراث دیداری و شنیداری علاوه‌بر آن که شناخت گذشته‌ها را برایمان ممکن می‌کند، ابزاری برای به تصویر کشیدن هویت‌های فرهنگی و تنوع جوامعی است که جهان امروز را شکل داده است. این نوع گنجینه‌ها را می‌توان در سراسر دنیا، در کتابخانه‌ها، موزه‌ها، آرشیوهای دیداری و شنیداری، فیلمخانه‌ها، بخش‌های صوتی و تصویری سازمان‌ها و نهادهای خصوصی و دولتی پیدا کرد. این گنجینه‌ها، باارزش و بخشی از میراث فرهنگی جهان هستند که علاوه بر آنکه اسنادی غیرقابل جایگزین‌اند، هویت و تنوع فرهنگی ما را شکل می‌دهند.

وزیر علوم، ‌تحقیقات و فناوری تأکید کرد: در کشورهای صنعتی طرح و پروژه‌های بزرگی برای بررسی وضعیت نحوه حفاظت و نگهداری میراث دیداری-شنیداری و سپس تخصیص منابع مالی کافی برای حفاظت از آن طراحی و اجرا شده است. ما نیز لازم است به وضعیت حفاظت از میراث دیداری و شنیداری در کشور توجه کنیم.

او در ادامه به بیان انتظاراتش از کمیسیون ملی یونسکو پرداخت و گفت: کمیته ملی تلاش‌های خود را بیشتر به ثبت جهانی میراث دیداری و شنیداری کشور معطوف می‌کند. به گونه‌ای که تا سال ۲۰۱۶ از مجموع ۳۴۸ اثر که در فهرست میراث جهانی مستند به ثبت رسیده بودند، بیش از ۶۰ درصد آن متعلق به میراث دیداری و شنیداری کشورها بود که ایران نیز تاکنون در این فهرست جهانی هیچ اثری را از میراث دیداری و شنیداری کشور به ثبت نرسانده است. بنابراین انتظار دارم در دور جدید در این زمینه قدم‌های مهمی برداشته شود.

او از نمونه اقداماتی که کشورهای دیگر برای ثبت میراث دیداری و شنیداری خود انجام داده‌اند به اقدام کشور کوبا در سال ۲۰۰۸ اشاره کرد که بر آن اساس این کشور پیشنهاد ثبت گزارش‌های خبری که از ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰ تولید شده و به تشریح تاریخچه جنگ سرد پرداخته بود، تأکید کرد.

وی در ادامه با بیان نمونه‌های بیشماری از این اتفاقات در کشورهای مختلف اظهار کرد که ایران نیز می‌تواند مجموعه‌ای از اسناد دیداری و شنیداری (صدا و سیما) که حاوی روند پیروزی انقلاب اسلامی یا دفاع مقدس در جریان جنگ تحمیلی را پیشنهاد دهد. معتقدم در این چارچوب ثبت آلبوم‌خانه عکس کاخ گلستان نیز توسط کمیته ملی حافظه جهانی قابل بررسی است.

وزیر علوم دومین انتظار خود از کمیته ملی حافظه جهانی یونسکو را موضوع "تأسیس جایزه جهانی فردوسی" دانست که به دلیل بازنگری یونسکو در ضوابط تأسیس جوایز به حالت تعلیق درآمده بود. این جوایز قرار بود به افراد یا نهادهایی داده شود که در زمینه شناسایی و حفاظت از نسخه‌های خطی تلاش می‌کنند. بنابراین در حال حاضر با پایان دوره بازنگری یونسکو این اتفاق قابل پیگیری و تحقق است.

«فرهادی» با اشاره به عضویت ایران در شورای اجرایی یونسکو، سومین درخواست خود را به تعیین یک روز به عنوان «روز جهانی نسخ خطی» یا «تدوین یک سند بین‌المللی در جهت جلوگیری از انتقال غیرقانونی میراث مستند» توسط یونسکو اختصاص داد و افزود: این اقدام می‌تواند به طور جدی توسط دفتر نمایندگی و کمیسیون ملی پیگیری شود. بنابراین ضروری است تا کمیته ملی پیشنهادات جدید و بدیعی را در چارچوب برنامه حافظه جهانی به یونسکو ارائه کند.

وی اظهار کرد: شاید هم لازم باشد رشته تخصصی در زمینه حفاظت از میراث دیداری و شنیداری و تولید منابع برای یونسکو در دانشگاه‌ها تدریس شود.

انتهای پیام