بازنشر بدون رعایت حقوق اخبار رسانه‌ها در کانال‌های تلگرامی، یک بی‌اخلاقی‌ رسانه‌ای است که به نظر می‌رسد این روزها برای برخی به امری معمول و طبیعی بدل شده و البته گروهی از خبرنگاران و رسانه‌ها را هم به بیراهه برده است!

به گزارش خبرنگار بخش رسانه ایسنا، پیشرفت روزافزون شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه کانال‌های تلگرامی در کنار تمام محاسن، یک نوع بی‌اخلاقی حرفه‌ای را در پی داشته است؛ بسیار دیده شده که برخی از کانال‌های تلگرامی فعال و حتا کانال‌های تلگرامی منسوب به سایت‌های خبری که روز به روز هم بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود، بدون ذکر منبع، اخبار رسانه‌های دیگر را منتشر می‌کنند. در این شرایط، رسانه‌ای که خبرنگارش گاه ساعت‌ها برای تهیه‌ی یک خبر تلاش کرده است، باید شاهد بازنشر مکرر خبر خود در گروه‌های مختلف شبکه‌های اجتماعی، به اسم دیگران باشد.

20 فروردین ماه خبر درگذشت ثریا حکمت - بازیگر سینما، تلویزیون و رادیو - در ایسنا منتشر شد و پس از آن این خبر به همراه تصاویرش در بسیاری از کانال‌های خبری، بدون ذکر منبع بازنشر داده شد.

اگرچه بازنشر خبرهای رسانه‌های دیگر این روزها به امری معمول در اغلب رسانه‌ها و خصوصاً کانال‌های تلگرامی تبدیل شده است، اما نکته‌ای که باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد، ضرورت ذکر منبع است که اغلب برای جذب مخاطب بیشتر، نادیده گرفته می‌شود؛ در این میان حتا همان رسانه‌هایی که خبرهای سایر رسانه‌ها را در سایت‌های خود با ذکر منبع نشر می‌دهند، در کانال‌های تلگرامی این‌چنین نمی‌کنند.

در همین راستا خبرنگار بخش رسانه ایسنا در گفت‌وگو با چند نفر از استادان علوم ارتباطات، این پرسش را مطرح کرده که تا چه اندازه کانال‌های تلگرامی رسانه‌های رسمی باید در بازنشر اخبار، اصل امانت‌داری و ذکر منبع را رعایت کنند؟

یونس شکرخواه - استاد ارتباطات و روزنامه‌نگاری - در این باره می‌گوید: بحث امانت‌داری همیشه باید رعایت شود. زمانی که شما منبع را ذکر نمی‌کنید، خودتان را شریک یک اتفاق که نمی‌دانید چه هست، می‌کنید، اما زمانی که منبع را ذکر می‌کنید، مرز خودتان را کاملا مشخص می‌کنید؛ بنابراین به اصطلاح علمی به این اقدام «citation» (نقل قول کردن) و یا «attribution» (استناد کردن) می‌گویند که در این زمینه حتما باید منبع ذکر شود تا از مسئولیت شما کاسته شود.

همچنین محمد بلوری از پیشکسوتان عرصه روزنامه‌نگاری هم بر ضرورت ذکر منبع در کانال‌های تلگرامی رسانه‌ها تاکید می‌کند. او می‌گوید: به نظرم تلگرام خیلی ولنگ‌ و باز است و اصلا کنترل ندارد، زمانی هم که کنترل نباشد اتفاقاتی از این دست دیده می‌شود.

این روزنامه‌نگار پیشکسوت معتقد است که باید در کار خبر «وجدان کاری» داشته باشیم و به‌عنوان یک انسان هر چیزی را که منتشر می‌کنیم، حقوق و واکنش‌هایش را هم در نظر بگیریم.

سید رضا خشرو از دیگر استادان ارتباطات درباره لزوم رعایت ذکر منبع در رسانه‌ها می‌گوید: رسانه‌های رسمی در دنیا یک خط مشی و سیاست‌نامه‌ای برای اصول حرفه‌ای خودشان قائل هستند که بعضا آنها را منتشر و حد و حدود و کپی رایت را مشخص می‌کنند؛ بنابراین استفاده از خبر، عکس‌ها و تصاویر در این رسانه‌ها قوانین و حد و حدودی دارد که در خط مشی خود آن را مطرح و ذکر می‌کنند اما متاسفانه چنین خط مشی‌ای را تاکنون در صداوسیما ندیده‌ایم. شاید هم یک اصول نانوشته‌ای در بین آنها وجود دارد و خودشان به درجه‌ای رسیده‌اند که آن را تغییر می‌دهند.

با وجود تذکرهایی که معمولاً از سوی همکاران رسانه‌ای به این دست از رسانه‌ها داده می‌شود، اما همچنان برخی بر انجام این کار اصرار دارند؛ برخی معتقدند مدیران یا دست‌کم مسوولان میانی این رسانه‌ها، این امر را عامدانه انجام می‌دهند تا در موقعیت کنونی و پیش‌رو، از ظرفیت پدید آمده در شبکه‌های اجتماعی چون تلگرام، نهایت استفاده را به نفع خویش، ولو با حاصل دسترنج دیگران، ببرند.

انتهای پیام