یک سال پیش ساماندهی قبر شمشیرزن دلاور مشرقزمین را آغاز کردند تا شاید پس از سالها بیتوجهی، «لطفعلیخان زند» قدری روی خوش ببیند، اما با وجود گذشت این زمان، حالا قبر او انبار فرش «امامزاده زید» در قلب بازار تهران است.
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، «لطفعلیخان زند»، فرزند دلاور محمد جعفرخان، نواده برادری وکیلالرعایا سر سلسله زندیه است که در حدود سال 1187 هجری به دنیا آمد و تا روزگار پادشاهی محمد جعفرخان، در سواحل خلیج فارس زندگی میکرد تا اینکه در بهار 1200 هجری با آمدن به پایتخت، این شهر را از مدعیان سلطنت خالی کرد و در همان تاریخ به پادشاهی رسید.
او تا ربیعالثانی سال 1209 هجری پادشاهی کرد و پس از آن به دست حکمران آنجا گرفتار و نابینا شد و طولی نکشید که بین ماههای جمادیالاخر و رجب 1209 هجری و در سن 22 سالگی به قتل رسید و در جوار امامزاده زید به خاک سپرده شد.
هرچند دربارهی وضعیت مقبرهی او تا همین چند دهه گذشته اطلاعاتی در دست نبود، اما دستکم از زمانیکه این مقبره کشف شد و عکسها به عنوان اسناد تاریخی مورد توجه قرار گرفتند، تا امروز وضعیت این مقبره آنطور که باید به سامان نبوده است.
یکروز انبار سنگهای قدیمی امامزاده و یک روز در بیتوجهی کامل و حالا هم انبار فرش! هرچند از سال گذشته کار مرمت و ساماندهی قبر آغاز شده بود، اما امروز در کنار مقبرهی «لطفعلیخان زند» فرشهای امامزاده را انبار کردهاند.
البته نباید بالا بردن مقبرهی لطفعلیخان را از سطح اصلی فراموش کرد. مقبرهای که تا چند سال گذشته در سطح زمین قرار داشت، اما حالا با توجه به عکسها به نظر میرسد، قبر او از سطح بالاتر قرار گرفته و رویش را سنگ مرمر جدید نصب کردهاند. آن هم سنگ قبر چنین شخصیت تاریخی که اگر این شهرت او را هم از یاد ببریم، اما قرار گرفتن آن در دو مجموعه بزرگتر یعنی بازار تاریخی تهران و امامزاده زید که هر دو در فهرست آثار ملی به ثبت رسیدهاند را نباید فراموش کرد.
به گزارش ایسنا، لطفعلیخان زند در دوران حکومتش در شیراز منشا خدماتی زیادی شد.
در مورد زندگینامه لطفعلی خان زند در منابع مختلف چنین آمده است که پس از کشته شدن جعفرخان، بر سر جانشینی او بین امرای زند اختلاف بوجود آمد. بالاخره حاجی ابراهیم، کلانتر فارس سپاهی فراهم آورد و لطفعلی خان، فرزند جعفرخان را که در آن تاریخ در غرب فارس زندگی میکرد به شیراز خواست و در 15 شعبان سال 1203 هجری قمری وی را که 22 سال داشت بر تخت نشاند.
اولین کار بزرگی که او پیش گرفت، این بود که سه جاده شوسه بین شیراز و بوشهر و شیراز و بندرعباس و شیراز و بندرلنگه احداث کند. احداث این سه جاده در آن زمان یکی از کارهای بزرگ عمرانی بود که سلاطین پیشین نکرده بودند و دومین کار بزرگی که درصدد بود انجام دهد، ساختن سدی روی رودخانه موند بود تا آب آن رودخانه را بر اراضی دو طرف رودخانه سوار کند. رودخانه موند رودی است که از کوههای فارس سرچشمه می گرفت و در گذشته بدون استفاده به خلیج فارس می ریخت.
اگر آن سد ساخته میشد، قسمت وسیعی از فارس که استفاده نشده بود یکی از حاصلخیزترین مناطق محسوب میشد و اگر سه جاده را که میخواست احداث کند به پایان میرسید، در توسعه آبادی و بازرگانی فارس مؤثر میشد، اما جنگهای لطفعلی خان با آقامحمدخان قاجار مانع از آن شد که او بتواند این کارها را انجام دهد.
این روزها فقط تابلوی بالای سر در مقبرهی کوچک اوست که زائران امامزاده زید را چند لحظهای مبهوت قبر او میکند و این یعنی هیچ گردشگری اجازه ورود به آرامگاه لطفعلی خان زند را ندارد.
پیش از این صحبتهایی برای انتقال مقبره «لطفعلی خان زند» به شیراز، جایی که خاندان زند از آنجا برخاستند، مطرح شده بود، اما هنوز اتفاق خوشایندی برای مقبره سرباز شجاع ایرانی نیفتاده است.
انتهای پیام
نظرات