در پیام مدیر جایزه مهرگان، او از سوی خود، هیات‌های داوری مهرگان علم و ادب و دبیرخانه این جایزه درگذشت فتح‌الله بی‌نیاز را به خانواده این نویسنده و منتقد فقید و جامعه ادبی ایران تسلیت گفته است.
علیرضا زرگر در پی درگذشت فتح‌الله بی‌نیاز، در یادداشتی با عنوان «آن تناور درخت خانه شکست» که آن را برای انتشار در اختیار بخش ادبیات ایسنا قرار داده، با اشاره به 12 سال همکاری موثر و صمیمانه فتح‌الله بی‌نیاز با جایزه مهرگان ادب در مقام دبیر و داور این جایزه، نوشته است: «چه بی‌نیاز بود بی‌نیاز، اسمش صفتش بود، چه در زندگی و چه در مقام یک منتقد و مصلح اجتماعی. بی‌هیچ چشم‌داشتی یار و یاور نویسندگان جوان بود، چه بسیار نویسندگانی که در سایه مهر و دانش او بالیدند و او خود هرگز انتظار و توقعی جز اعتلای ادبیات و فرهنگ نداشت.
در داوری ادبیات داستانی دقت نظر، بی‌طرفی و اخلاق حرفه‌ای او یگانه بود. به گواه داوران دوره‌های مختلف جایزه مهرگان ادب، پشتکار او در خواندن یکایک رمان‌ها و مجموعه داستان‌ها مثال‌زدنی بود؛ همچنان که نقدها و نظرهایش. برایش خواندن مجالی برای زیستن بود و آن‌گاه که چشمانش توان خواندن نداشت و قلب بیمارش نایی برای تپیدن، برای آن‌که به جایزه‌ای که برای بقایش رنج بسیار برده بود لطمه‌ای نخورد مشفقانه کناره گرفت. اهل حاشیه و بده و بستان نبود و از محفل‌های شبه روشنفکری ادبیات فاصله می‌گرفت. با آن‌که دانش‌آموخته ممتاز یکی از معتبرترین دانشگاه‌های ایران بود و در سال‌های رونق کاری می‌توانست همچون بسیاری از مدعیان در پی مال و مقام باشد چنین نکرد و بیشترین ساعات عمر خود را به نوشتن و خواندن کتاب گذراند. او از تخصص خود تنها برای امرار معاش و گذران زندگی بسیار ساده و بی‌تجمل خانواده‌اش کمک می‌گرفت.
بارها با وجود بیماری سخت و ناتوانی جسمی، رنج سفر طولانی به شهرهای کوچک برای داوری در جوایز محلی را بی‌هیچ مزد و منتی به جان می‌خرید تا به اعتبار دانش و نام نیک خود انگیزه جوانان برای نوشتن را دوچندان کند. مخالفت سرسختانه او با سانسور و نوشته‌هایش درباره ادبیات، اجتماع و فرهنگ حکایت از نگاهی عمیق و موشکافانه دارد و در تاریخ ایران معاصر به یادگار خواهد ماند.
بیش از 500 مقاله نقد و مرور کتاب، 150 جلسه سخنرانی و نقد و بررسی ادبیات داستان معاصر، چند ده مصاحبه و گفت‌وگوی مهم و روشنگر، 22 رمان و مجموعه داستان و 8 کتاب مرجع در حوزه نقد و نظریه ادبی که بسیاری از آن‌ها به چندین چاپ رسیده و تعدادی کتاب، مقاله و گفت‌وگوی منتشرنشده حاصل عمر پربار اوست.»
انتهای پیام
نظرات