یک کاریکاتوریست معتقد است، پرداختن کاریکاتوریستها به مسائل مهم روز مانند مذاکرات هستهای، اتفاق مثبتی در این حوزه است و نهتنها در ایران، بلکه مطبوعات دنیا هم به این موضوع میپردازند.
جواد علیزاده در گفتوگو با خبرنگار بخش هنرهای تجسمی ایسنا، دربارهی وضعیت کاریکاتور مطبوعاتی، بخصوص کشیدن کاریکاتور چهرهها، اظهار کرد: این روزها با اینکه شرایط، کمی تغییر کرده، اما هنوز هم مانند چند دهه پیش که کاریکاتور سیاستمداران در نشریهی «گلآقا» چاپ میشد، برخی از مطبوعات در ویژهنامههای طنزشان، کاریکاتور چهرههایی را که اکنون دیگر در دولت نیستند چاپ میکنند، مثلا در روزهای گذشته شاهد چاپ کاریکاتورهایی از محمود احمدینژاد و محمدرضا رحیمی در مطبوعات مختلف بودیم. بنابراین به نظر نمیرسد که کاریکاتوریستها خیلی از نظر کشیدن کاریکاتور چهرهها، محدودیت داشته باشند.
او بیان کرد: آنچه در این زمینه اهمیت دارد، هدف کاریکاتوریست از کشیدن این چهرههاست. این نوع کاریکاتورها معمولا تمرینی برای انتقادپذیری یک شخصیت هستند. بنابراین یک کاریکاتور خوب از چهره یک سیاستمدار، کاریکاتوری نیست که آن را دفرمه کند یا اغراقآمیز جلوه بدهد، بلکه کاریکاتوریست باید بتواند در کنار به تصویر کشیدن معایب چهره، وجه انتقادپذیری آن شخصیت را مورد سنجش قرار دهد.
این کاریکاتوریست به محدودیتهایی در زمینه کشیدن کاریکاتور چهره افراد مشهور اشاره کرد و گفت: با اینکه در کشور ما نمیتوان کاریکاتور روحانیون را کشید، اما یک کاریکاتوریست توانا میتواند با شگردهای خاص خود و خلاقیتهایی که به کار میبرد، عملکرد آن چهره را به نقد بکشد. البته این نکته را نباید فراموش کرد که آنچه مورد نظر کاریکاتوریستها است، روحانیونی هستند که پست و منصبی در دولت دارند و کاریکاتوریستها به هیچ عنوان، با جنبه روحانیت آنها کاری ندارند و نمیخواهند با آن شوخی کنند.
علیزاده ادامه داد: اگر یک کاریکاتوریست بهعنوان نماینده در هیئت منصفه مطبوعات حضور داشته باشد، میتواند از یکسری اتفاقات جلوگیری کند. البته با وجود برخی جریانات، نبودن تحمل و فشارهای جریانهای افراطی هنوز هم کاریکاتور در ایران زنده است و در مسیر خود رشد میکند. کاریکاتور یک هنر اخلاقی است که یک هنرمند حرفهای، متعهد و درستکار از آن بهعنوان انتقاد استفاده میکند نه فحاشی و تهمت. میل و نیاز به کاریکاتور در همه جناحهای سیاسی وجود دارد و این، اتفاق مثبتی است.
این هنرمند در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه جایگاه اصلی کاریکاتور مطبوعات است، گفت: کاریکاتور یک هنر ژورنالیستی است و همانطور که روزنامهنگار برای روزنامهاش سرمقاله مینویسد، کاریکاتوریست هم باید برای روزنامه یا نشریه کار کند. از چند صد سال پیش و بعد از اختراع چاپ و انتشار روزنامهها، توجه اصلی کاریکاتوریستها به رویدادهای سیاسی مهم دنیا جلب شد و آنها را در آثارشان نشان دادند.
او ادامه داد: همین قضیهی ظریف و اشتون و مذاکرات هستهای نهتنها در ایران، بلکه در دنیا هم این روزها سوژه داغ کارکاتوریستها شده و جناحهای مختلف با تفکرات و عقاید خاص خود به این موضوع پرداختهاند. حتی وقتی اوباما و کلینتون برای انتخابات سوژه مطبوعات بودند، کاریکاتور آنها بارها در نشریات مختلف چاپ شد. من این حرکت را مثبت تلقی میکنم و اگر یک کاریکاتوریست بیطرفانه به چنین مسائل مهمی که در دنیا در جریان است، بپردازد بهتر میتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند.
علیزاده دربارهی برگزاری جشنواره هنرهای تجسمی فجر و بخش کاریکاتور این جشنواره، اظهار کرد: من بارها گفتهام که اگر جشنوارهای با نام «فجر» برگزار میشود، باید در بخش کاریکاتور آن، کاریکاتورهای زمان انقلاب هم بهنمایش درآید. با این حال، چون هیچ نظارت و مدیریتی وجود ندارد و من و چند نفر دیگر، تنها باقیماندههای نسل کاریکاتوریستهای انقلاب هستیم، کسی به حرف ما گوش نمیکند.
انتهای پیام
نظرات