می‌گویند هست، اما هیچکس اثری از آبادش نیافته؛ این را مسئولان میراث فرهنگی اصفهان می‌گویند. اگرچه دنیا و تاریخ، اصفهان را بیشتر با صفویان می‌شناسد، اما خبر کشف پایه‌های کاخ جهان‌نما در مسیر احداث قطار شهری نام سلجوقیان را نیز این روزها سر زبان‌ها انداخته ‌است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه اصفهان، در روزهای اخیر خبر کشف پایه‌های کاخ جهان‌نما در مسیر احداث قطار شهری اصفهان بار دیگر مترو را به سر تیتر اخبار بسیاری از رسانه‌ها تبدیل کرد؛ با این وجود مجموعه میراث فرهنگی استان علاوه‌بر تکذیب انجام حفاری‌های جدید در مسیر خطوط مترو، کشف هر گونه آثار باستانی به جز آب راهه‌های صفوی راشایعه می‌دانند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با رد هر گونه کشف سازه‌های مرتبط با کاخ جهان‌نما در محل احداث قطار شهری اصفهان اظهار کرد: کاخ جهان‌نما یا باروی زمان سلجوقیان جزئی از برنامه‌های مطالعاتی و تحقیقاتی مجموعه میراث فرهنگی و قطار شهری با همکاری شهرداری اصفهان بود و بر اساس برنامه‌ریزی‌های مدون صورت گرفته قرار بر این شد که در صورت اکتشاف پایه‌های عمارت جهان‌نما و پس از بازسازی این عمارت ورودی و خروجی مترو به گونه‌ای احداث شود که مسافران قطار شهری بتوانند هم زمان با استفاده از مترو از این میراث بر جای مانده از گذشته نیز دیدن کنند.

توقف عملیات اجرایی ایستگاه مترو دروازه دولت

فریدون الهیاری افزود: اکنون مجموعه قطار شهری در حال ساخت دیواره‌های ایستگاه مترو دروازه دولت (میدان امام حسین ع) است و آخرین حفاری‌های صورت گرفته در مسیر خط یک مترو اصفهان به زمان پیش از تصدی من در پست مدیرکلی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بازمی‌گردد و تاکنون نیز به جز کشف دیواره‌های سنگ و گلی که به اعتقاد اعضای کمیته ناظر بر فعالیت مترو که در میان آن‌ها باستان شناسان و کارشناسان متخصص نیز دیده می‌شود، این سازه به احتمال زیاد مربوط به آب راهه‌های بر جای مانده از دوران صفوی است که اداره کل میراث فرهنگی نیز بلافاصله پس از آشکار شدن این مطلب، دستور سریع توقف عملیات احداث مترو را تا زمان نجات و حفاظت این سازه‌ها در محل صادر کرد.

وی با بیان اینکه مجموعه میراث فرهنگی کشور برای نظرات تمام دلسوزان و علاقه‌مندان به میراث فرهنگی احترام قائل است، گفت: با این وجود تنها می‌توان به نظرات افرادی استناد کرد که از نزدیک در جریان امور مربوط به قطار شهری اصفهان قرار داشته‌اند.

مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان از شکل‌گیری کمیته نظارت بر اجرای عملیاتی مترو خبر داد و تصریح کرد: مکاتبات بسیاری برای حفاظت از آثار باستانی موجود در مسیر ساخت مترو با مجموعه قطار شهری صورت گرفته و این مجموعه نیز تلاش جدی خود را به کار گرفته است تا در این راستا همکاری‌های لازم را با اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان انجام دهد.

میراث فرهنگی با اقتدار تصمیم‌گیری می‌کند

الهیاری اضافه کرد: قرار است از این پس از نظرات صاحب‌نظران و کارشناسان عرصه میراث فرهنگی که مورد تأیید دو سازمان میراث فرهنگی و قطار شهری، شهرداری و استانداری اصفهان هستند در قالب کمیته نظارت بر اجرای عملیاتی مترو استفاده شود و تاکنون نیز جلسات متعددی میان اعضای این کمیته و مدیران شهری و استانی برگزار شده است.

وی در پاسخ به این سؤال که صداقت مجموعه میراث فرهنگی اصفهان با مردم تا چه حدی است و با وجود اختلاف نظرات بسیار مسئولان و کارشناسان در خصوص مسائل مربوط به میراث فرهنگی مردم اصفهان به کدام منبع اعتماد کنند؟ خاطر نشان کرد: به اعتقاد من مردم باید به میراث اعتماد کنند، چرا که بسیاری از افراد، کارشناسان و صاحب نظران که دغدغه میراث فرهنگی اصفهان را دارند و گاها با دریافت اطلاعاتی از بخش‌های مختلف اقدام به اظهار نظر درباره مسائل مربوط به میراث فرهنگی می‌پردازند اما تا زمانی که فردی در این مجموعه صاحب مسئولیت اجرایی نباشد و یا نقشی در نظارت بر اجرای امور نداشته باشد نمی‌تواند در این زمینه به افکار عمومی پاسخگو باشد.

مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان با مورد توجه قرار دادن اختلافات مجموعه میراث فرهنگی و شهرداری اصفهان ادامه داد: این مسئله تا حدود زیادی بر طرف شده است، چرا که شهرداری اصفهان نیز دریافته که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اقتدار تمام می‌تواند در حوزه مسائل مربوط به خود تصمیم‌گیری کند.

کاخ جهان‌نما در مسیر احداث قطار شهری نیست

الهیاری در این‌باره توضیح داد: زمانی تصور می‌شد که چون شهرداری پول دارد و میراث فرهنگی پول و سرمایه ندارد، بنابراین شهرداری می‌تواند نقش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را نیز بپذیرد اما مجموعه مدیریت شهری باید این حقیقت عینی را قبول کند که همه چیز در پول، سرمایه و منابع مادی خلاصه نمی‌شود، بلکه بخش قابل توجهی از مسائل مربوط به میراث فرهنگی در حوزه کارشناسی و مطالعات قرار می‌گیرد.

وی با بیان اینکه آثار باستانی جایگاه آزمون و خطا نیست، تصریح کرد: میراث فرهنگی هزینه‌ها، درآمدها و بودجه‌های خود را با وسواس بسیار و با دقت تمام در بخش‌های مورد نیاز استان خرج می‌کند، بنابراین بهتر است به جای این که یک مجموعه درصدد بر طرف‌سازی مشکلات مجموعه دیگر باشد، در ابتدا به رفع معضلات و مشکلات مربوط به خود بپردازد.

احمد منتظر، عضو کمیته نظارت بر اجرای عملیاتی مترو اصفهان نیز در این خصوص اظهار کرد: تاکنون هیچ سازه‌ای منتسب به کاخ جهان نما در مسیر احداث قطار شهری اصفهان دیده نشده است.

وی از ائتلاف شهرداری، استانداری و میراث فرهنگی اصفهان برای کشف و حفاظت از باروی زمان سلجوقیان خبر داد و گفت: بدون شک کاخ جهان‌نما در مسیر احداث مترو اصفهان نیست، اما کارشناسان در حال گسترش اکتشافات خود برای یافتن پایه‌های این سازه باستانی هستند تا براین اساس بتوان زمینه‌ای برای ثبت یک اثر باستانی دیگر در شهر و استان اصفهان را فراهم کرد.

انتهای پیام