نتایج برخی پژوهش‌ها در زمینه‌ی نمادهای مورد استفاده در پرچم ایران در گذر تاریخ نشان می‌دهد که نشان شیر و خورشید به روی پرچم ایران برگرفته از نمادهایی است که در اعتقادات مذهبی شیعیان جای دارد.
به گزارش خبرنگار بخش فرهنگ ایسنا، پرچم ایران با نماد شیر و خورشید از زمان فتحعلی شاه قاجار رواج پیدا کرد. به این صورت که «ملا احمد نراقی»، -مجتهد شیعه و متخصّص در علوم اسلامی- پیشنهاد کرد که نماد شیر خورشید را به نشانه‌ی شیر؛ مظهر علی(ع)، شمشیر؛ نماد شمشیر علی(ع) یعنی ذوالفقار و خورشید؛ به نشانه‌ی خورشید نبوت و اتحاد شیعه و سنی برای پرچم ایران به کار برند و آن را رواج داد.
دوبیتی زیر از شاعری ناشناخته است که در زمان فتحعلی شاه قاجار به نشانه‌ی شیر و خورشید اشاره کرده است:
«فتحعلی شه ترک جمشید گیتی فروز
کشور خدای ایران خورشید عالم آرا
ایران کنام شیران خورشید شاه ایران
ز آن است شیر و خورشید نقش درفش دارا»
«لویی دوبو» نویسنده‌ی فرانسوی قرن نوزدهم در کتاب تاریخ ایران می‌نویسد: «یکی از امتیازات پادشاه ایران حق برافراشتن بیرق‌های متعدد است. روی یکی از آن‌ها شمشیر ذوالفقار علی(ع)، نقش شده و روی دیگری خورشید در حال ورود به برج اسد دیده می‌شود. شیر خوابیده و خورشید طالع بر پشت او قرار دارد. این علامت در حضور پادشاه منقوش و در بیرق‌ها دیده می‌شود.»
ملک‌الشعرای صبوری، شاعر عهد ناصری هم درباره‌ی نشان شیر و خورشید سروده است:
«گر شیر نشان دولت جاوید است
خورشید به پشت اوست هر کس دیده‌ست
آن ترک پسر که این نشان هشته به سر
شیری باشد که روی او خورشید است
چون نشان شاه ما خورشید و شمشیر است و شیر
داده شمشیری به دست شیر خود خورشید وار»
«لویی دوبو» همچنین در کتاب خود با نام «La Perse»، که در زمان محمدشاه قاجار نوشته است، آورده: «یکی از شیوه‌های پادشاه ایران این است که درفش‌های بسیار به کار می‌برد و بر این درفش‌ها، دو نقش نگاشته می‌شود؛ یکی نقش تیغ دو سر علی(ع)، و دیگری صورت شیر خوابیده‌ای که خورشید از پشت او درمی‌آید. این دو نقش را در کوشک پادشاهی نیز نگاشته‌اند. همچنین بر نشانه‌ای که شاه ایران به سپاهیان و سرکردگان و نمایندگان اروپایی، به نام نواختن ایشان می‌دهد، نیز این دو نقش هست.»
لانگله از دیگر مولفان فرانسوی نیز در زمان فتحعلی شاه، کتاب کوچکی به نام «Apercu General De La perse» درباره‌ی ایران نوشته است. او نیز از شیر و خورشید یاد کرده است. لانگله بر این باور است که شیر و خورشید از بازمانده‌های ایران باستان و یادگار آتش و آفتاب پرستی ایرانیان دیرینه است. او می‌نویسد: «به هم چشمی سلطان سلیم سوم عثمانی، که نشان هلال را اختراع نموده و پادشاهان عثمانی آن را به اروپاییان و دیگران از ترسایان می‌بخشند، فتحعلی شاه هم نشان مهر و شیر را درست نموده است.»
این متن بخشی از مقاله‌ی پژوهشی دکتر «فاروق صفی‌زاده»؛ استاد دانشگاه تهران است که در پنجمین شماره‌ی فصل‌نامه‌ی پژوهشی تحلیلی «پژوهش هنر»، چاپ شده است.
«پرچم ایران در گذر تاریخ» عنوان پنجمین شماره‌ی این فصل‌نامه است که با مدیر مسوولی و سردبیری دکتر بهنام زنگی منتشر شده است.
به گزارش ایسنا، چندی پیش حجت‌الاسلام والمسلمین علی یونسی - دستیار ویژه رییس‌جمهور - در یک سخنرانی گفته بود: «...عده‌ای خیال می‌کردند نماد شیر و خورشید یک نماد سلطنتی است اما این‌گونه نیست. شیر نماد حضرت علی(ع) و خورشید نماد حضرت محمد(ص) است و تنها تاجش مربوط به شاه بود. اگر به من باشد، هلال احمر را تغییر می‌دهم و شیر و خورشید را جایگزین آن می‌کنم؛ البته برای هلال احمر هم احترام قائلم».
انتهای پیام
نظرات