به گزارش ایسنا، پرونده مسئله فلسطین در راس چالش‌هایی است که مصر با آن مواجه است. به ویژه در سایه فشارهایی که قاهره برای قبول کوچاندن فلسطینی‌ها از غزه به استان سینای مصر و فشارهای منطقه‌ای و داخلی درباره اوضاع امنیتی در قاره آفریقا و بحران اقتصادی در این کشور با آن مواجه است.
منابع آگاه به العربی الجدید گفتند «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر به دستگاه‌های این کشور و در راس آن دستگاه اطلاعات و وزارت خارجه دستور داده تا طرح جامعی را برای تعامل با بحران غزه و چالش‌های آن ایجاد کنند چرا که قاهره آن را تهدید مستقیم و خطرناکی علیه امنیت ملی خود می‌داند.
«بدر عبدالعاطی» وزیر خارجه مصر دوشنبه گذشته در نشست کمیته روابط خارجه در پارلمان این کشور گفت مصر در حال حاضر با چالش‌های بی‌سابقه‌ای مواجه است که امنیت ملی و ثبات داخلی آن را تهدید می‌کند.
وی گفت مصر در تاریخ خود شاهد چنین چالش‌های همزمانی نبوده که بر منافع استراتژیک آن تأثیر بگذارد.
عبدالعاطی درباره بحران روز افزون در غزه و چالش‌های آن گفت مصر این مسئله را خط قرمز می‌داند و هرگز اجازه اجرای هرگونه طرحی که منجر به از بین رفتن مسئله فلسطین از طریق کوچاندن ساکنان نوار غزه شود، نمی‌دهد.
وی گفت مصر برای بسیج کردن حمایت عربی و بین‌المللی برای مقابله با این چالش‌ها تلاش می‌کند.
وی به تلاش‌های مصر برای طرح بازسازی نوار غزه بدون کوچاندن ساکنان اشاره کرد که مدت زمان آن پنج سال و هزینه تقریبی آن ۵۳ میلیارد دلار است و بعد از تصویب آن از سوی اتحادیه عرب در نشست سران در قاهره و همچنین سازمان همکاری اسلامی به یک طرح عربی اسلامی تبدیل شده است.
السیسی سه‌شنبه گذشته گفت: مصر از زمان آغاز بحران غزه موضعی ثابت و استوار را اتخاذ کرد مبنی بر اینکه مسئله فلسطین جز از طریق تلاش برای تحقق عدالت و تشکیل کشور فلسطین و عدم قبول کوچاندن مردم فلسطین از سرزمین خود حل نمی‌شود.
طبق گزارش العربی الجدید، دستورات جدید السیسی در سایه وخامت شدید وضعیت انسانی در نوار غزه و ادامه تشدید تنش نظامی توسط رژیم صهیونیستی انجام می‌شود. این مسئله ایجاب می‌کند که مصر به عنوان یکی از میانجی‌های مذاکرات آتش‌بس غزه به مسؤولیت تعامل با پیامدهای این وضعیت در سطوح امنیتی، دیپلماتیک و اقتصادی عمل کند.
به گفته منابع آگاه دستورات السیسی به دستگاه‌های ذی‌ربط شامل تقویت تدابیر امنیتی در مرزهای مصر با نوار غزه به ویژه در رفح برای ممانعت از هرگونه تلاش برای نفوذ یا انتقال سلاح و افزایش عملیات تفتیش و نظارت است.
دستورات جدید همچنین شامل افزایش سطح هرگونه تحرکاتی است که احتمالا خطری علیه مرزهای مصر باشند.
در سطح دیپلماتیک رئیس جمهور مصر وزارت خارجه را مکلف به افزایش رایزنی‌ها با طرف‌های بین‌المللی فعال در راس آن آمریکا، اتحادیه اروپا و روسیه برای تضمین حمایت سیاسی از مصر به عنوان میانجی اصلی بحران غزه کرده است.
این اقدامات از طریق فشار دیپلماتیک بر رژیم صهیونیستی برای توقف عملیات نظامی و بازگشایی گذرگاه‌های امن برای ورود کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه و تحرک عربی از طریق تماس‌های فشرده با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و اردن برای تضمین متحد کردن موضع عربی جهت حمایت از راه حل مصر است.
در سطح بازسازی نیز السیسی به دستگاه اطلاعات کل دستور داده تا یک طرح مفصل را برای بازسازی نوار غزه ایجاد کند که شامل پروژه‌های مسکونی و توسعه با هدف استقرار ساکنان و ممانعت از هرگونه تلاش برای کوچاندن آنها است.
همچنین تصمیم گرفته شده تا یک تیم هماهنگی مشترک بین وزارت اطلاعات، خارجه و مسکن برای تضمین اجرای سریع پروژه‌ها تشکیل شود. مصر برای تامین حمایت مالی کشورهای عربی از این پروژه‌ها تلاش می‌کند و در حال حاضر مشغول مذاکراتی با امارات، عربستان و قطر برای مشارکت در تامین هزینه‌ها است.
همچنین دستورات السیسی شامل ایجاد کمپین رسانه‌ای و دیپلماتیک گسترده برای بسیج حمایت بین‌المللی از طرح مصر از طریق مطرح کردن تلاش‌های قاهره در حمایت از مسئله فلسطین و بازسازی غزه است.
موسسات رسانه‌ای مصر مکلف شده‌اند تا برای ارائه چشم انداز مصر به عنوان جایگزین واقعی و فعال طرح‌های غربی از جمله طرح آمریکا تلاش کنند.
قاهره همچنین تماس با گروه‌های فلسطینی از جمله حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین را برای تضمین توافق داخلی فلسطین برای حمایت از طرح مصر آغاز کرده است.
مصر معتقد است که خطر وضعیت نوار غزه تنها محدود به بعد انسانی نمی‌شود بلکه به تهدیدات امنیتی مستقیمی برای مصر در سایه نگرانی‌ها نسبت به مهاجرت جمعی فلسطینی‌ها به سمت اراضی مصر منجر می‌شود. این چیزی است که قاهره آن را خط قرمز خود می‌داند.
به رغم استقبال عربی از طرح مصر اما همچنان چالش‌ها و فشارهایی از سوی برخی گروه‌های بین‌المللی وجود دارد. آمریکا از نقش مصر حمایت می‌کند اما برای ربط دادن آن به خلع سلاح گروه‌های فلسطینی تلاش می‌کند و این چیزی است که حماس با آن مخالف است اما رژیم صهیونیستی با هرگونه اقدام مصر که منجر به تقویت نفوذ حماس شود مخالف است و بر دستیابی به ضمانت‌های امنیتی جدی قبل از آغاز هرگونه پروژه‌ای برای بازسازی نوار غزه پافشاری می‌کند.
برخی کشورها حمایت مالی از طرح مصر را اعلام کرده‌اند اما آن را به ایجاد مکانیزم‌های نظارت بین‌المللی بر اجرای پروژه‌ها برای تضمین شفافیت مشروط کرده‌اند. کشورهای دیگری در شورای همکاری خلیج فارس ارائه هرگونه حمایت سیاسی و مالی از طرح مصر را به خلع سلاح حماس مشروط کرده‌اند.
کارشناسان معتقدند که این بحران را نمی‌توان از موضع رژیم صهیونیستی و آمریکا جدا کرد. رژیم صهیونیستی سیاست فشار روز افزون را برای تخلیه نوار غزه از ساکنان آن در پیش گرفته است و این مسئله مصر را در یک رویارویی دیپلماتیک سخت قرار می‌دهد.
به گفته تحلیلگران این فشارها در زمانی است که مصر از نبود یک حمایت قوی عربی به ویژه از سوی عربستان و امارات رنج می‌برد و این مسئله سوالاتی را درباره میزان توانایی مصر برای مقابله با این چالش‌ها به تنهایی ایجاد می‌کند.
همچنین ضعف همبستگی عربی نشان دهنده تحولی در اولویت‌های برخی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است که توجه بیشتری به روابط با رژیم صهیونیستی در چارچوب تلاش برای تقویت منافع اقتصادی و امنیتی خود دارند. این مسئله مصر را در یک موضع پیچیده قرار می‌دهد و باعث می‌شود این کشور به کنترل مجدد سیاست منطقه‌ای خود برای تضمین دریافت کمترین میزان از حمایت عربی در مسائل استراتژیک خود نیاز داشته باشد.
همزمان با چالش‌های سیاسی، مصر از یک بحران اقتصادی شدید رنج می‌برد و با مشکلاتی در جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی به دلیل بی‌ثباتی منطقه‌ای و پیامدهای وضعیت مالی جهانی مواجه است. فشار اقتصادی یک چالش اضافی برای موضع مصر در مسائل منطقه‌ای است. تکیه کردن قاهره بر کمک‌های بین‌المللی و حمایت‌های مالی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس احتمالا از مانور سیاسی به ویژه در مورد پرونده فلسطین و روابط با رژیم صهیونیستی می‌کاهد.
علاوه بر این موضوع به گفته دیپلمات‌ها مصر با تهدیدات مستقیمی به خاطر تنش‌ها در سودان و لیبی مواجه است. جنگ در سودان و احتمال کشیده شدن آشوب به مرزهای مصر یک تهدید برای این کشور است اما در لیبی بی‌ثباتی و وجود شبه نظامیان مسلح و گروه‌های افراطی تهدید مستقیمی برای امنیت مصر است.
این دیپلمات‌ها می‌گویند در سطح شاخ آفریقا بحران سد النهضه اتیوپی منبع نگرانی اصلی برای مصر است چرا که بر منابع مالی مصر تاثیر می‌گذارد و یک بار اضافی برای تلاش‌های دیپلماتیک برای تضمین حقوق خود در آب‌های نیل است.
به نظر می‌رسد آمریکا و رژیم صهیونیستی نقشی در معادله اتیوپی بازی می‌کنند. تل‌آویو برای تقویت نفوذ خود در منطقه تلاش می‌کند و این مسئله احتمالا بر منافع مصر تاثیر منفی می‌گذارد. ادامه بحران‌ها بدون راه حل‌های ریشه‌ای مصر را در مقابل یک آزمون دشوار قرار می‌دهد چرا که به حمایت واقعی از سوی هم‌پیمانان منطقه‌ای و بین المللی خود و ایجاد استراتژی‌های اقتصادی و امنیتی کاربردی‌تر برای مقابله با تهدیدات نیاز دارد.
انتهای پیام
نظرات